Maktabgacha ta’lim muassasada applikatsiya ishiga o‘rgatishning vazifalari va turlari (6-amaliy mashg‘ulot) - Дошкольное и начальное образование - Рефераты

Maktabgacha ta’lim muassasada applikatsiya ishiga o‘rgatishning vazifalari va turlari (6-amaliy mashg‘ulot)

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

249.783203125 KB

Maktabgacha ta’lim muassasada applikatsiya ishiga o‘rgatishning vazifalari va turlari (6-amaliy mashg‘ulot) Predmetli applikatsiya - bolalar qog‘ozdan qirqish va fonga alohida predmet tasvirlarini yopishtirish mahoratini o‘zlashtiradilar. Faoliyat xususiyatiga ko‘ra atrofdagi predmetlarni ancha umumlashgan shartli tasviriy o‘yinchoqlar, xalq amaliy san’ati namunalarida ifodalash mumkin bo‘ladi. B oshlang‘ich bosqichda tarbiyachi-pedagog tayyorlagan qismlardan predmetni yelimlaydi: - turli rangdagi ikkita koptok, yarimta bo‘laklar, qo‘ziqorinqalpokcha va oyoqcha; aravacha - to‘rtburchak asos va dumaloq g‘ildiraklar. Bolalar shakli, tuzilishi, ranglar birikmalari, hajmi, farqlangan predmetlarni tasvirlashlari mumkin. Predmetli applikatsiya uchun katta hajmdagi materiallarni tanlash kerak bo‘ladi. Masalan, uzumning katta barglari, eman, zarang, tog‘ terak, kashtanning katta barglari yoki tut barglari bo‘lishi ham mumkin.

Dekorativ applikatsiya - turli bezaklar hosil qilish bilan bog‘lik bo‘lgan faoliyat turi. Dekorativ applikatsiyada bolalar qirqish mahoratini ritm, simmetriya bo‘yicha turli rang birikmalarini turli bezak elementlarini birlashtirish, qirqish mahoratini o‘zlashtiradilar. Bu mashg‘ulotlarda bolalar predmetlarni dekorativ stillashtirish, ularni tuzilishiga ahamiyat berish, namunalarni yangi sifatlar bilan boyitishni o‘rganadilar. Bu mashg‘ulotlarda bolalar yana qo‘yidagilarni o‘rganadi: predmetlarni o‘zgartirish, ularning tuzilishini umumlashtirish, namunalarni yangi sifatlar bilan taqqoslash. М azmunli applikatsiya - o‘z oldiga qiyin masalalarni qo‘yadi va ba’zi bir qoidalarni bajarilishini talab qiladi: rang, shakl bo‘yicha birbirlariga to‘g‘ri keladigan tabiiy materiallarni yig‘ish kerak. Masalan, barglar va chig‘anoklar va mayda toshlar, somon, taxta qipiqlari, qurigan shoxchalar, danaklar va hokazolar. Asosiy e’tiborni fon va materiallar rangi mosligiga qaratish lozim. Syujetdagi tasvirlarga asosiy qahramonlarni yorkin rang bilan kompozitsion yechim qilib olish, ya’ni alohida e’tibor qaratish kerak.

Syujetli mavzu applikatsiya syujet yoki mavzu bilan bog‘lik predmetlarni yopishtirish va qirqish mahoratini mo‘ljallaydi.

Bunda asosan bola oldiga qo‘yidagi masalalar qo‘yiladi:  predmetlarni qirqish, bir-biri bilan taqqoslaganda ularni hajm bo‘yicha farqlash;  asosiy predmet, asosiy qahramonlar yuzini ko‘rsatish, vaziyat va harakat joyi bilan ularni bog‘lash.  asosiy hajm, rang bilan bo‘rttirish;  personajlarning fe’l-atvori, o‘ziga xosligi va ularning imo- ishora, holati, kiyimi, rangini ko‘rsatish;  predmetlarni yassi joyda joylashtirish: bir chiziqda, qatorda gorizontal va vertikal bo‘yicha predmetlarni bo‘yini ko‘rsatgan holda. Har bir guruhda bu masalalar turlicha amalga oshiriladi. Ularning murakkablashishi bilim, mahorat va malaka darajasiga bog‘lik, atrofolamning har xilligi turli syujetlarni applikatsiyada aks etishi uchun boy material takdim etadi. Kattalarning maqsadi- bu faollikni qo‘llash, so‘nishiga yo‘l qo‘ymaslik, unga ijodiy xarakter berishdir. Bolaning faolligi va mustaqilligi rivojlanishi uchun kerakli tasvirlar berib borish lozim. Tasviriy faoliyatda turli materiallar va tasvirlashning texnik usullarini turlicha ko‘rinishda bajara olish yo‘llarini bolalarga o‘rgatish lozim. Shundagina bolalar applikatsiyaning turli usullarini qo‘llagan holda obrazlarni tasvirlashda ular o‘z kuchiga ishongan holda shug‘ullanadilar. Tabiiy materiallar tarbiyachi rahbarligida ekskursiyalarda to‘planadi. Ekskursiya uyushtirishdan oldin bolalarga bo‘lajak ish namunasi ko‘rsatiladi. Bolalar uni diqqat bilan ko‘rib, unda ishlatilgan barg plastinkalarining shaklini, daraxt navlarini aniqlaydilar. Shundan so‘ng uyushtiriladigan ekskursiya rejasi tuziladi. Ekskursiya marshrutida alohida e’tibor beriladigan obyektlar (eman, zarang, akatsiya daraxtlari, hasharotlar) Bolalarning e’tiborlari va faoliyatlarini kuzatilayotgan о byektning

zarur bo‘lgan asosiy muhim belgilari va xususiyatlarini ajratishga, to‘planayotgan materialni to‘g‘ri baholashga yo‘llaydigan savollar tuziladi. Д araxtzorga kelganda bolalar kayfiyati ko‘tarilib, ular har narsaga qiziqish bilan qaraydilar, barglar, ularning ranglari bolalarni ajablantiradi. Kuzning go‘zalligini, uning ranglarini, to‘kilgan barglar hidi va ular o‘zining elastiklik xususiyatini yo‘qotganligini, qattiqlashib, sinuvchan bo‘lib qolganligini ko‘radilar. Bolalarning atroftabiat bilan zavqlanishlari kamayib borishiga qarab, ularning e’tibori barglarning shakli, daraxtlar navlariga qaratiladi. Ana shu vaqtda o‘simliklarda sodir bo‘layotgan ichki jarayonlar qisqa va tushunarli shaklda bayon etib beriladi: jumladan‚ o‘simlik yangi sharoitlarga moslashib, qishga tayyorgarlik ko‘ryapti. Bolalarning e’tibori atrofda uchib yurgan kapalak, ninachilarga, ularning asosiy belgilariga jalb qilinadi. Uchib yurgan hasharotlar ularning tuzilish shakllari mehnat jarayonida hasharotlar applikatsiyasini tayyorlash uchun obrazmaterial xizmatini o‘tashi kerak. Bolalar barglarni to‘plar ekanlar, ularning ranglari, shakllarini qiyoslashni o‘rganadilar, bu ularning kuzatuvchanligini o‘stirishga yordam beradi. To‘plangan barglar oldindan tayyorlab qo‘yilgan daftar varaqlari orasiga qo‘yiladi. Shundan keyin bolalarga barglarning mehnat mashg‘ulotlarigacha rangini yo‘qotmasligi, buralib ketmasligi uchun qanday ishlov berish kerakligi tushuntiriladi. Har bir ekskursiyada bolalarning e’tibori insonning yaratuvchilik mehnatiga albatta jalb etilishi kerak. Ekskursiya oxirida yakun yasaladi, ekskursiyada egallangan bilimlar umumlashtiriladi. Bundan tashqari, bolalarga kapalak va ninachilar tasviri tushirilgan rasmlarni ko‘rish, ularning tanasi va qanotlarining shakli, rangiga alohida e’tibor berish topshiriladi.

Bunday uyushtirilgan ekskursiyadan keyingi mashg‘ulotda bolalar applikatsiyalarni ishtiyoq bilan namoyish qiladilar, applikatsiyani o‘z istaklariga ko‘ra, o‘zlari to‘plagan materiallardan mustaqil yasash topshirilsa, qiziqishlari yanada ortadi. Bunday mashg‘ulot quyidagi tuzilmasiga ega bo‘lishi mumkin.

Adabiyotlar ro‘yxati: 1. Takomillashtirilgan “Bolajon” tayanch dasturi. T.: 2016. 2. Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari. T.: 2017 3. “Bilimdon” dasturi. T.: 2014 4. Amirova. G.A., Sulaymonov A.P., Djurayeva B.R. Maktabgacha ta’lim muassasalarda applikatsiya mashg‘ulotlari. T., 2014. 5. D.T Sabirova. Maktabgacha yoshdagi bolalarda tasviriy savodxonlik elementlarini shakllantirish.

Похожие

Maktabgacha ta’lim muassasida applikatsiya ishiga o‘rgatishning vazifalari va turlari

Maktabgacha ta’lim muassasasida dekorativ rasm chizishga o‘rgatishning vazifalari

Maktabgacha ta’lim muassasalarida loy ishi mashg‘ulotlari (5 amaliy mashg‘ulot)

Maktabgacha ta’lim muassasalarida turli yosh guruhlarida qurish yasashga o‘rgatish

Maktabgacha ta’lim muassasining turli yosh guruhlarida qurish yasashga o‘rgatish metodlari