Kimyo ta’limining tashkiliy shakli bo’lgan dars, va uning xususiyatlari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

59 KB

Скачать

Kimyo ta’limining tashkiliy shakli bo’lgan dars, va uning xususiyatlari Reja: 1. Dars ta’lim - tarbiya ishini tashkil etishning asosiy shakli. 2. Darsning umumpedagogik didaktik va metodik maqsadi. 3. Kimyo darslarini rejalashtirish. 4. Dars tizimi jarayoni. 5. Kimyo darslari klassifika s iyasi.

O’rganiladigan asosiy tushunchalar: Dars ta’lim - tarbiya ishini tashkil etishning asosiy shakli, darsning umumpedagogik didaktik va metodik maqsadi, kimyo darslarini rejalashtirish , yillik va yarim yillik rejalashtirish , tematik rejalashtirish , har bir dars rejasi , dars tizimi jarayoni , darslari klassifikasiyasi . D ars - maktabda ta ’ lim – tarbiya , yani o ’ quv ishining tashkil etishning asosiy shakli bo ’ lib h isoblanadi . Dars bu - didaktik vazifalar : ta ’ lim beruvchi , tarbiyalovchi , o ’ quvchilarni rivojlantiruvchi tizim qo ’ llaniladigan , o ’ qituvchi tomonidan ma ’ lum jarayonda ta ’ lim mazmuni , ta ’ minoti shakl va metodlarini tadbiq etgan asosiy tashkiliy shakldir . Aniq qo’yilgan maqsad o’qituvchining shu maqsadga erishish uchun zarur faktik materialni tanlab olishiga imkon beradi. Qo’yilgan maqsadga qarab, darsda o’qitiladigan konkret material har xil bo’lishi mumkin. Dars 3 qismga bo’linadi: Kirish Asosiy qism Xulosa Darsning kirish qismida- o’quvchilar bilan tanishish, o’quvchilar e’tiborini ishning o’ziga jalb etish, umuman sinfni o’quv ishiga tayyorgarligini ko’rib chiqish kerak.

Darsning asosiy qismida - so’rash va baholash kiradi. Yangi materialni bayon etish. Materialni umumlashtirish va puxtalash, uyga topshiriq berish. To’g’ri tashkil etilgan uy topshiriqlari – o’quvchilarda mustaqil ishlash malakalari hosil qilishning eng muhim vositalaridan biridir Tipik dars quyidagi sxema asosida tuzilgan. 1. Sinfni o’quv ishiga tayyorlash. 2. So’rash. 3. Yangi materialni bayon etish. 4. Materialni umumlashtirish va puxtalash. 5. Uyga topshiriq berish. Darslar xilma-xil bo’lish mumkin: Har xil dars – o’quvchilarda bilimga havas hosil qilishning va bu havasni rivojlantirishning eng muhim shartlaridan biridir. Ta’lim-tarbiya jarayoni juda xilma-xildir: ko’zlangan maqsadga va materialning mazmuniga qarab, ta’lim-tarbiya jarayoni bir qolipga solingan tashkiliy formalarni emas, balki jonli, xilma-xil tashkiliy formalarni talab etadi. Darslar- yangi materiallarni o’rganish, amaliy mashg’ulotlar darsi, mashq va masalalar darsi, nazorat darslari va boshqalar. Darsga shu sababli katta talab qo’yiladi. Asosiy talab ta’limiy, tarbiyaviy, rivojlantiruvchi funksiyalarni bajarish bo’lib h isoblanadi. Har bir darsning funksiyasi uning didaktik maqsadlaridan kelib chiqadi. Har bir darsning dars tizimidagi o’rnini aniqlash lozim. Shu dars mavzusi tizimida qanday o’rin egallashini aniqlab olish mu h imdir.

Kimyo ta’limi dasturi ta h lil qilinganda avvalo uning ta’limiy funksiyasi hisobga olinadi. Shu jarayonda eng mu h um tayanch bilimlar- kimyoviy tushunchalar, nazariyalar, qonunlar, faktlar, h isobga olinadi. Ana shu tayanch bilimlar o’qitish jarayonining mazmuni, bir - biriga bo g ’ liqligini, ketma - ketligini ochib beradi. Bu jarayonda o’qituvchi o’zi va darslikdagi tayanch bilimlar mazmunini naqadar o’quvchilar ongiga yetkaza bilishi asosiy ish yoki faoliyat darajasining mezoni bo’lib hisoblanadi. Darsda tarbiyaviy funksiyani amalga oshirish shu mavzu mazmuni asosida o’quvchilarda ilmiy - materialistik dunyoqarashni shakllantirish bilan belgilanadi. Darsdagi rivojlantiruvchi funksiya- o’quvchini dars mazmuni asosidagi imkoniyatlar chegarasida logik fikrlash, fanga qiziqtirish, mustaqil faoliyatni ta’minlash kabilar bilan belgilanadi. Har bir dars tizimi rejasini tuzganda ulardagi mavzularning mazmuni asosida darsning maqsadi, uning boshqa fanlar bilan bo g ’ liqligi kabilar h isobga olinadi. Darsga tayyorlanish- og’ir ish bu o’qituvchini o’ziga xos ijodiy laboratoriyasi, lekin yaratish uchun uslubiyot sohasida yaxshi nazariy bilimga ega bo’lishi, shu bilan birga darsga tayyorlanish va rivojlantirishni bilishi kerak. Rejalashtirish tizimi o’z ichiga quyidagilarni oladi: 1. Yillik va yarim yillik rejalashtirish. 2. Tematik rejalashtirish. 3. Har bir dars rejasi. Bunday taqsimlanishga muvofiq darsga tayyorlanishni 3 bosqichga bo’lish mumkin: ya’ni o’quv yiliga tayyorlanish, o’quv

temasi bo’yicha fanlar tizimiga tayyorlanish, navbatdagi darsga tayyorlanish. Birinchi bosqichda aniq sinf o’quvchilarini nima uchun, nimaga va qanday o’qitish kerak degan savollar yechiladi. Bunday o’quvchilar o’tgan yili nimani va qanday o’qiganligini ya’ni kelajagini ko’ra bilishi zarur. "Kimyo" fani bo’yicha darslarni rejalashtirish uchun dastlabki hujjatlar bu : - O’quv jarayonida kimyo darsnining o’rni. - Uning mazmunini aniqlovchi, kursning rasmiy dasturi - Tematik reja, odatda xalq ta’limi vazirligini instruktiv hujjati yoki o’qituvchi uchun metodik qo’llanmalari. O’quv yili boshlanguncha o’qituvchi dasturni o’rganib chiqadi, maktab darsligi mazmunini tahlil qiladi, o’qituvchi va o’quvchi uchun alohida adabiyotlar ro’yxatini tuzadi. O’quv yili boshlanguncha kimyo xonasining jixozlari, ularning ishlashi , pedagogik dasturiy ta’minot (PDT) mavjudligi tekshiriladi. O’quv rejasi va dasturiga muvofiq darslar bo’yicha o’quv materialini taxminiy bo’lishini o’z ichiga olgan yoki yarim yillik rejalashtirish amalga oshiriladi. O’qituvchi darsga tayyorlanishinig asosiysi tematik rejalashtirishdir. Tematik rejalashtirish har bir aniq darsni berilgan mavzu bo’yicha darslarning umumiy zanjirida muhim bug’inday ko’rib chiqishga imkon beradi. Bu shubhasiz, har bir darsni ahamiyatini oshiradi, o’qish sifatini butunlay yaxshilaydi. kimyo darslarini

kimyo xonasida o’tkazishga tayyorlanish va rejalashtirishning ajratib turuvchi xusisiyatlari, dars negizida qo’shilishi kerak bo’lgan pedagogik vositalarnig bo’laklarining barcha, aspektlarni yaxshilab ko’rib chiqish zarur. Shu bilan birga pedagogik dasturiy ta’minotdan foydalanmoqchi bo’lgan darsga tayyorlashda, o’quvchining ratsionalizasiyalash uchun u barcha vositalar kimyo xonasida o’quv- metodik kompleks formada, uning ichida pedagogik vositalar, o’quv jarayonida undan foydalanuvchi bo’yicha metodik tavsiya, pedagogik dasturiy ta’minotdan foydalanish bilan dars o’qitishning metodikasi tasvirlanishi kerak. Ular orasida: - reja maqsadga muvofiq usha yoki boshqa pedagogik dasturiy ta’minotni ishlatish. - tayin vaqtdla pedagogik dasturiy ta’minotdan foydalanishda talab qilinadigan bilim. - o’quvchilarning kimyoviy asboblar bilan ishlashda gigiyenik chegarasi. - pedagogik dasturiy ta’minot talab qiladigan tayyorlik va qobiliyat. Kimyo darsiga tayyorlanish o’qituvchini boshqa darslarga tayyorlanish rejasidan farq qilmaydi, lekin bir qancha hal qiluvchi omillar borki, ularsiz kimyo darsiga tayyorlanish samarasiz va maqsadga muvofiq emas. Kalendar tematik ish reja kimyo dasturi asosida tuziladi. Hozirgi sharoitda umumta’lim maktabi uchun Davlat ta’lim standartlari ishlab chiqilib aprabasiyadan o’tkazildi. Bu h olat “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” talablarini ruyobga chiqarishning yorqin misoli edi.

Kalendar tematik ish reja qo’yidagi ko’rinishda bo’ladi . № Dars mavzula ri Darsning aso-siy ta’limi vazifasi Soat Dars tipi Fanlarar o bog’lani sh Ko’rgazm ali qurollar O’til gan vaqt Dars bir butun h arakatdagi tizim bo’lib o’qitish va o’rganish orasidagi bo g ’ liqlikni ta’minlaydi. Darsni tashkil etish shartlari quyidagilar: Ijtiimoiy – pedagogik - ijodiy xarakterli, kvalifikasiyali o’qituvchilarning uyushgan inoq jamoasi bo’lishi, darslik o’quv qo’llanmalarining yetarli bo’lishi, yaxshi psixologik mu h it yaratilishi kabilar O’qitish shu mavzu mazmuni asosida o’quvchilarda ilmiy - materialistik dunyoqarashni shakllantirish bilan belgilanadi. Psixologik - didaktik: o’quvchilarning o’qishga qiziquvchanligini, didaktik qonuniyatlarga bo’ysunishi, o’quv - tarbiya qoidalarining amalga oshishi h amda o’qitish maqsadiga mos funksiyalarning amalga oshishi. Bular dars tizimi tuzilishini tashkil etadi. .

$Asosiy adabiyotlar 1. И . А . Каримов . Ызбекистон XXI аср быса \ асида : хавфсизликка тахдид , бар = арорлик шартлари ва тара == иёт кафолатлари .T.: Ызбекистон , 1997 2. И.А.Каримов. “Баркамол авлод Ызбекистон тара==иётининг пойдевори”. T . Ызбекистон, 1997 3. Умумий ырта таълим давлат таълим стандарти ва ы=ув дастури. Тошкент, 1999, 3-сoн 4 . И. Н. Борисов. Химия ы=итиш методикаси. Тошкент, 1958. 5. З.Азимова. “Кимё дарсларида ы=увчиларга экологик таълим-тарбия бериш” Т.: 1995. 6. “Хал= таълими журнали” Т.1998-2005 й. 7. Х.Т.Омонов., М.Н.Мирвохидова. “Кимё ы=итиш методикаси” маърузалар матни. 2001 8. В.Н.Верховский. “Мактабда химия эксперименти техникаси ва методикаси” 1-2 том. Т. Ы=итувчи, 1964 9. И. Мирзаев. “Дарс тащлили” Т. Ы=итувчи,1980 10. Л.Н. Глинка. Умумий химия Т.1968 11. Г.Щакимов. “Химиядан олимпиада масалаларини ечиш”.Т.1992. 12. Ёш химик энциклопедик лу\ати – Т. 1990 13. Т.Гулбоев . Таълим жараёнининг таянч билимлари. Т. Фан, 1996 14. www . ziyonet . uz$

Kimyo ta’limining tashkiliy shakli bo’lgan dars, va uning xususiyatlari

20.09.2019

0

59 KB

Похожие