Karbonil birikmalarning xossalari - Химия - Рефераты

Karbonil birikmalarning xossalari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

51.1162109375 KB

Karbonil birikmalarning xossalari Karbonil birikmalarning oksidlanishi, Grinyar reaktivining ta’siri. Karbonil birikmalarni identifikatsiya qilish. Karbonil birikmalarning ishlatilishi Karbonil guruh kuchli qutblangan guruh hisoblanadi. Karbonil birikmalarning kimyoviy xossalari undagi karbonil guruhning qutblanganligi va uning turli nukleofillarni biriktirish qobiliyatiga ega ekanligiga bog‘liq bo‘ladi. Karbonil guruh  -uglerod atomidagi vodorodning faolligini oshiradi va vodorod hisobiga ko‘pgina reaksiyalarni amalga oshirish mumkin. Karbonil birikmalar quyidagi reaksiyalarga kirishadi. Aldegidlar kuchli (KMnO 4 , K 2 Cr 2 O 7 ) va kuchsiz oksidlovchilar ishtirokida oksidlanib kislotalarni hosil qiladi:RCHO RCOONH4 + 2Ag + 3NH3 + H2O 2[Ag(NH3)2 ]+OH- Aldegidlar juda oson oksidlanadi va bu xossalari bilan ketonlardan farq qiladi. Aldegid va ketonlar LiAlH 4 ishtirokida qaytarilib, aldegidlardan birlamchi, ketonlardan esa ikkilamchi spirtlar olinadi: R - C O RCH 2 OH [H] H R - C - R O R -CH - R [H] OH ' ' Grinyar reaktivining formaldegidga birikishi natijasida birlamchi spirtlar, boshqa aldegidlardan ikkilamchi, ketonlardan esa uchlamchi spirtlar hosil bo‘ladi:

'''' '' R ' '' RH 2 O R - C - O HR R R R - C - O M g XO + R M g XR - C ' '' RH 2 O R - C H - O HHH R R - C - O M g XO + R M g XR - C H 2 O R C H 2 O HHH R H - C - O M g XO + R M g XH - C Vodorod sianidning birikishi natijasida oksinitrillar hosil bo‘ladi: R - C O + H C N R - C - O H HH C N O H - Aldegidlarga va metilalkilketonlarga natriy bisulfit birikadi:CH 3 - C O + HSO 3 - Na + CH 3 -C - SO 3 Na R R OH R - C O H + HSO 3 - Na + R -C - SO 3 Na H OH Bu reaksiya natijasida aldegid va ketonlarning bisulfitli birikmalari hosil bo‘ladi. Aldegid va ketonlar gidroksilamin bilan oksim, fenilgidrazin bilan fenilgidrazon, semikarbazid bilan semikarbazon kabi hosilalarni beradi va ular aldegid va ketonlarni identifikatsiya qilishda foydalaniladi: Aldegid va ketonlar ishqoriy va kislotali muhitda aldol kondensatsiyaga kirishadi va gidroksialdegid va gidroksiketonlar hosil bo‘ladi: Kondensatsiya reaksyasi  -holatdagi vodorod hisobiga boradi:

Hosil bo‘lgan gidroksialdegid va gidroksiketonlardan suv ajraladi va kroton kondensatsiyalanish mahsuloti hosil bo‘ladi: Aldegid va ketonlar xalq xo‘jaligining turli sohalarida ishlatiladi. M-n, formaldegid polimerlar olishda (fenolformaldegid smolalar, karbamid smolalar), organik sintezda va tibbiyotda keng qo‘llaniladi. Atsetaldegid sirka kislota, butadiyen, pentaeritrit va boshqa muhim birikmalarni olishda ishlatiladi. Atseton kimyo sanoatida erituvchi sifatida keng qo‘llanilmoqda.

Adabiyot:1. O.YA.Neyland Organicheskaya ximiya. M.: «Viysshaya shkola». 1990. S.443-455 2. R.Morrison, R.Boyd Organicheskaya ximiya. M.: "Mir" 1974. S. 587- 594

Похожие

Karbonil birikmalarning xossalari

Koordinatsion birikmalarning kislota-asoslik xossalari

Karbonil birikmalar

Karbonil birikmalar

Kompleks birikmalarning qo’llanishi