Жисмоний тарбия гигиенаси - Физическая культура - Рефераты

Жисмоний тарбия гигиенаси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

46.5 KB

www.arxiv.uz Жисмоний тарбия гигиенаси Режа: I. Кириш қисми. А) Жисмоний машқларнинг гигиеник аҳамияти II. Асосий қисм. А) Гигиеник қоида нима ва унга қўйиладиган талаблар. Б) Кийиниш гигиенаси. В) Машқлар бажаришдаги гигиена.

www.arxiv.uz Жисмоний тарбия дарсларида гигиена қоидаларининг тарбиявий ва илмий роли. Ҳар қандай жисмоний машғулот гигиена талабларига риоя қилган ҳолда ўтказилиши лозим бўлади. Бу талаблар қуйидагилар: 1. Машғулотлар жойининг гигиеник жиҳатдан мос бўлиши. 2. Тегишли жихозлар. 3. Махсус уст-бош ва оёқ-кийимининг мавжудлиги. Жисмоний машғулотлар хаво ҳароратига қараб очиқ ҳавода яъни стадионда, мактаб спорт майдончасида, қишлоқ жойларида, ўрмон ва паркларда ўтказилади. Ифлос, чанг майдончаларда ва ахлатхоналарга яқин бўлган жойларда машғулот ўтказиҳ асло мумкин эмас. Шунингдек, жисмоний машғулотлар олиб бориладиган биноларда ҳам ушбу талаблар қўйилади: 1. Тозалик. 2. Тоза ҳаво. 3. Температура Ўқувчиларнинг спорт формаларини кийиб олишлари учун алоҳида хоналар ажратилади ва у ерда ўқитувчи ёки машғулот раҳбари доимий равишда тартиб ўрнатиб туради. Гигиеник талаблар жихозлар ва инвентарларга ҳам тааллуқлидир. Улар биринчи навбатда шуғуланувчиларнинг ёштга хажми ва вазни жихатидан мос тушиши керак (тўлдирма тўпламлар, гимнастика таёқчалари, арғамчилар ва бошқалар). Ҳар бир ўқувчининг жисмоний машғулотлар учун махсус уст-бош ва оёқ-кийимига эга бўлиши ҳам гигиеник талаб ҳисобланади. Бу кийимлардан фақат спорт машғулотларида фойдаланилади. Жисмоний машғулотлардан кейинги сув процедураси саломатлик учун катта ахамиятга эга. Буларни уй шароитида тўла бажариш мумкин ва мактабда ҳам уюштирилган жисмоний машғулотлардан сўнг амалга оширса бўлади. Бунда сочларни тозалаб ювиш, баданни илиқ сувда, сўнг совуқ сувда чайиш тавсия қилинади. Ювиниб бўлгандан кейин баданни хўл сочиқ билан, сўнг қуруқ, юмшоқ сочиқ билан

www.arxiv.uz артиш мақсадга мувофиқдир. Артинаётган пайтда сочиқдан тўғри фойдаланиш ҳам катта ахамиятрга эга чунки тери тозза бўлса, танадаги нафас олиш тешикчалари очилади. Қоматни тўғри тутиш деганда гавданинг одамдаги ҳолати тушунилади. қоматни тўғри тутиш қуйидагилар билан ҳарактерланади: 1. Гавда ва бошнинг тўғри тутиш. 2. Кўкрак қафасининг керилган бўлиши. 3. Баравар турган елкаларнинг орқага ташланганлиги. 4. Умуртқанинг нормал, табиий эгилганлиги. 5. Оёқларнинг сон ва тизза бўғинларида тўла ростланиши. Қоматнинг бузилишига ҳар ҳил касалликлар айниқса узоқ давом этувчи касалликдар сабаб бўлади. Аммо бошқа сабаблар ҳам киши қоматини бузиб қўйиши мумкин. Масалан; иш пайтида гавдани нотўғри тутиш, сумка ёки портфелни доим бир қўрда кўтариб юриш ва хоказо. Қоматнинг барча бузилишлари нафақат гавданинг ташқи кўринишини бўзади, балки организмни тўғри ишлашига ҳам ҳалақит беради. Қоматни сал бузилишлари жисмоний тарбия ва жисмоний машқлар орқали бартараф қилинади. Шунинг учун ҳар бир киши спорт билан шуғулланиб бориши лозим. Кишининг тўғри, чуқур нафас олиши бу бурун орқали нафас олишдир. Бунда совуқ ҳаво исийди, чанглардан тозаланади, буруннинг шиллиқ пардасидан ажраладиган суюқлик ҳавода мавжуд микробларни ўлдиради. Соғлиқни сақлаш учун тўғри нафас олишга бурун орқали чуқур, бир текис, ритмик нафас олишга собот билан одатланиш зарур. Тўғри нафас олишга қуйидаги махсус нафас олишлар, яъний машқлар ўргатилади: 1. Ўтирган ёки турган ҳолатда чуқкр нафас олиш ва нафас чиқариш. 2. Қўл панжалари энсага қўйилган ҳолатда. 3. Ўтирган ёки турган ҳолатда елкаларни секин кўтариш, нафас олиш, елкаларни тушириш, нафас чиқариш. Нафас олиш машқлари гигиеник гимнастика физкултура дақиқалари. Одатдаги шароитда ҳам тўғри нафас олишни унутиамлик керак. Қоматнинг нафас олишга бевосита таъсирини хеч

www.arxiv.uz қачон унутмаслик керак. Чиниқиш деганда организмнинг иашқаридан бўладиган турли зарарли таъсирларига, аввало совуққа, иссиққа, қуёшнинг кучли радирциясига қарашлилигини аста секин ошиб бориши тушинилади, организмнинг чиниқиши шамоллаш ва юқумли касалликлар, хусусан гриппнинг инфекциясини бартараф этишга ёрдам беради. Чиниқишнинг асосий шарти ҳаво, қуёш ваннаси, сув проседуралари каби тадбирларни организмга изчил, узоқ вақт давомида таъсир қилишидир. Турмушда ҳар кунги чиниқиш катта аҳамиятга эга. Очиқ ҳавода жисмоний машқлар билан шуғулланиш, хонада мос ҳароратни сақлаш, ёшликдан бошлаб тоза қавода ва совуқ сувга кўниктириш жуда, иссиқ кийинмаслик, шахсий гигиенага оғишмай амал қилиш – буларнинг ҳаммаси соғлиқни мустахкамлаш ва организмнинг ташқи муҳитни ноқулай таъсирига умумий барқарорлигини оширишга ёрдам беради.

www.arxiv.uz ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР. 1. Жисмоний тарбия методикаси. (В.М.Качашкин). 2. Гигиена физического воспитание. (Я.С.Бойпбаун). 3. www . ziyonet . uz

Похожие

Жисмоний тарбия гигиенаси

Жисмоний тарбия билан шуғулланувчиларнинг шахсий гигиенаси

Янги даврда жисмоний тарбия

Қадимги Грецияда жисмоний тарбия

Феодализм даврида жисмоний тарбия