Tennis - Физическая культура - Рефераты

Tennis

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1504.9873046875 KB

T ennis Reja: Bir qo‘llab chap tomondan zarba berish  Oshirib berish haqida quyidagilarni bilishingiz kerak:  Tennischilarning jismoniy tayyorgarligi

Keyingi yillarda mamlakatimizda tennisni rivojlantirishga katta e’tibor berilmoqda. Qisqa vaqt ichida xalqaro standartlarga javob beruvchi ajoyib tennis bazalari Toshkent, Farg‘ona, Andijon, Namangan, Samarqand, Qarshi, Buxoro, Guliston va boshqa shaharlarda qad ko‘tardi. Ularda turli darajadagi — o‘smirlar musobaqalaridan to jahon miqyosidagi turnirgacha bo‘lgan xalqaro musobaqalar o‘tkazilyapti. Bu sohani yanada kengaytirish va moddiy bazasini mustahkamlash maqsadida O‘zbekistonda tennisni rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash fondi tashkil etilgan. Tennis — jahonda eng keng tarqalgan sport turlaridan biri bo‘lib, uni deyarli barcha mamlakatlarda o‘ynashadi. Xalqaro tennis federatsiyasi (XTF) dunyoning barcha burchaklarida bu o‘yinni rivojlantirishga doimiy yordam berib keladi. Tennis o‘yini uchun tennis kortlari, sport zallaridagi maydonchalar, betonlangan, asfaltlangan maydonchalar yoki oddiy, tekis, qattiq yer maydonidan foydalanish mumkin. Yuza chiziqlarining tashqi chegarasidan joy qolishi (2 m), kortlar orasida esa 1—2 m masofa bo‘lishi maqsadga muvofiq. O‘yin o‘tkazish uchun tennis to‘ri bo‘lmagan paytda badminton uchun mo‘ljallangan to‘r yoki arqon yo unga o‘rnatilgan lentalardan foydalanish mumkin. Tennis to‘rining balandligi markazida 96 sm, ustunlari esa 108 sm bo‘lishi kerak. Tennis o‘yini uchun raketkaning uzunligi 45—65 sm (18— 26 duym) bo‘lishi kerak. Bolalar va o‘smirlar uchun mo‘ljallangan turli o‘lchamdagi bunday raketkalarni Slazenger, Dunlop, Wilson, Vonex va boshqa mashhur firmalar ishlab chiqaradilar. Endigina o‘rganayotganlar oddiy yog‘och raketkadan foydalanishlari mumkin. Ko‘p tennischilar hali jismonan va psixologik jihatdan tayyor bo‘lmay turib, o‘yinda tezda yuqori ko‘rsatkichlarga erishmoqchi bo‘ladilar. Ular shoshqaloqlik qilib bunday natijalarga erishish uchun zamonaviy asbob-uskunalar, raketkalar, to‘rlar, poyabzal, kortlar zarurligini unutib qo‘yadilar. Raketkalar. Aylanasining o‘lchamlari (kvadrat) duymlar yoki (kvadrat) santimetrlarda beriladi (an’anaviy o‘lchov — 96—115 kvadrat yoki duym,

„Oversayz“ — 116 kvadrat va undan katta). Barcha raketkalar to‘rsiz: ekstra- yengil (XL) — 12 unsiyadan kamroq; yengil (L) — 12,0—12,5 unsiya; o‘rta yengil (LM) — 12,51—13 unsiya; o‘rtacha (M) — 13,0—13,5 unsiya; og‘ir (H) — 13,51 unsiya va undan ortiqroq. Zamonaviy raketkalarning ko‘pi XL va L kategoriyalariga to‘g‘ri keladi. Ular dibroglasdan, grafitdan ishlanadi. Shuningdek, alumin raketkalar ham bo‘lib, ular juda sifatlidir. Tennis raketkalari tutqichi 8 qirrali va bir necha o‘lchamda ishlab chiqiladi (4 dan 5 duymgacha). Ushlaydigan joyining o‘lchamlari tutqichda ko‘rsatilgan bo‘lib, u 0 dan 8 raqamgachadir. Bu 1/4—1/8 duymga va h. k. to‘g‘ri keladi. To‘rlar tabiiy materiallardan (qimmatbaho, nozik, namlik tez ta’sir qiladi), sintetik materialdan (uzoqroqqa chidaydi, namlik, zax ularga kamroq ta’sir qiladi) tayyorlanishi mumkin. Raketka qanchalik tarang tortilgan bo‘lsa, o‘yinchi to‘pni shunchalik aniq ura oladi va kam kuch sarflaydi. Raketka bo‘sh tortilgan bo‘lsa, o‘yinchi ko‘p kuch sarflaydi. Poyabzal. Poyabzal oldinga, orqaga va yonga harakat qilish uchun tayanchli va qulay bo‘lishi kerak, shu bois u sifatli bo‘lishi bilan birga, mustahkam va uzoq muddat yaroqli bo‘lishi lozim. Poyabzalning tagi va fasoni kort yuzasiga mos bo‘lishi zarur. Masalan, tagcharmi „archa“ shaklli poyabzal yerda o‘ynash uchun eng yaxshi hisoblanadi, „radial“ shakllisi esa barcha qoplamalar uchun yaxshi. Yumshoq rezina material qulay, ammo chidamli bo‘lmaydi. Tennisning asosiy texnikasi O‘yinchi to‘r orqali koptokni qaytarishni tez va muvaffaqiyatli bajarishga intilishi kerak. Birinchi darslarning asosiy vazifasi o‘yinning o‘zi, ya’ni zarbalar almashinuvidir. O‘yindagi muhim qism — to‘xtovsiz harakat hisoblanadi. To‘pni urishning juda ko‘p usullari mavjud. Tennis — individual sport turi hisoblanib, har bir o‘yinchi to‘p urish usulini o‘zi tanlaydi. Biriga to‘g‘ri keladigan harakat boshqasiga to‘g‘ri kelmay qolishi mumkin. Zarbaning texnik jihatdan yaxshi yoki yomonligi zarbaning kuchi va samaradorligi uchun muhim hisoblanadi.

Zarbalar: o‘ngdan sakrab zarba; chapdan sakrab zarba; ikki qo‘llab chandiq zarba; yugurishdan zarba; yugurishdan o‘ngdan zarba; yugurishdan chapdan zarba; to‘p berish. Bulardan tashqari, uchib kelayotgan to‘pga beriladigan turli zarbalar ham bor, lekin ular asosiy zarbalarni o‘rganib bo‘lgandan so‘ng o‘rganiladi. Mashg‘ulotni otishlardan boshlamoq kerak: a) to‘pni havoga oting va ilib oling, so‘ngra otib, qarsak chalib, 360° ga aylanib, so‘ngra to‘pni ilib oling; b) turli masofalardan to‘pni nishon (quticha, halqa)ga oting; d) sherigingizga to‘pni oting va undan qaytgan to‘pni ilib oling va doimo siljib turing; e) bir sherik to‘pni otadi, ikkinchisi esa to‘pni kafti bilan qaytaradi; f) sherigingizga to‘pni to‘r orqali diagonal bo‘ylab oting; g) qarshidagi sherikka to‘pni sakrab, ushlab, yerdan joydaturib va chapdan o‘ngga, yuqoriga-pastga, oldinga va orqaga harakatlanib oting; h) raketkada to‘p bilan oldinga, orqaga kort chiziqlari bo‘ylab harakatlaning; i) to‘pni oting va raketka bilan uni sakramasligi uchun to‘xtatishga harakat qiling; j) to‘pni qo‘llar yordamisiz raketka bilan qabul qilib oling; k) to‘pni raketkadan tushirmay, muvozanat saqlab o‘tirib- turing; l) to‘pni raketkada sherigingiz raketkasiga uzating; m) tashqi chiziqda turib, to‘pni raketkada, muvozanatsaqlagan holda ushlab qoling, so‘ngra to‘rgacha yugurib boring, unga teging va orqaga qayting; n) to‘pni raketka bilan yuqoriga oting; joyda turib, kortchiziqlari bo‘ylab harakatda, bir oyoqda turib, raketkaning to‘rli yuzasining turli tomonini navbatma- navbat ishlatib, oldinga, yonga, orqaga harakat qilib o‘tirib-turing;

o) raketkani ishlatib to‘pni yerdan sakrashga majbur qiling(chegaralangan fazoda—halqa). Zarbalarni kombinatsiyalang: to‘pni yuqoriga yo‘naltiring, u kelib yerga tekkandan so‘ng, raketka bilan pastga uring va h. k. p) sherigingizga navbatma-navbat to‘pni yuqoriga va pastgazarba bilan yo‘naltiring. Sherigingiz bilan to‘r orqali zarbalar almashing, bunda to‘pni yerdan sakrashiga yo‘l qo‘yib bering. Devor yonida mashqlar Devor yonidagi mashqlar — tennischi mashg‘ulotining eng yaxshisidir. Chunki devorda aynan to‘r va undagi muhim sanalgan har bir nuqtani aniq aks ettirish mumkin. Endi mustaqil bajarish mumkin bo‘lgan mashqlarni taklif etamiz. To‘pni devorga otib, so‘ngra uni tutib olish: 1. To‘pni qo‘l bilan otish. a) yerdan sakratmasdan; b) yerdan bir marta sakraganda, qarsak chalishga ulgurib; d) to‘pni devordagi nishonga oting, so‘ngra tutib oling; e) to‘pni yer bilan devor orasida burchak ostida oting, bunda to‘p avval yerga urilishi kerak; f) muvaffaqiyatli chiqqan urinishlarni sanab boring; g) to‘pni pastdan (yuqoridan) oting. 2. Raketka bilan mashqlar. a) to‘pni devorga raketkada yo‘naltiring, keyin zarbani to‘pyerga tegib sakragandan so‘ng bajaring; b) hisobni olib boring—bajarmoqchi bo‘lgan zarbalar sonini belgilab oling (3, 5 yoki 10 ta); d) zarbalarning bajarish chegarasini belgilab oling — to‘rustidan, devordagi 3 m li belgi ostida, yerdagi 3 m li belgidan uzoqroqqa va h. k. e) nishonlar o‘rnating: yerda halqalar, devorda belgilar; f) 2 ta nishonni mo‘ljallab, ularning har biriga navbatma- navbat tekkizishga harakat qiling; g) zarbalarni bajarish ketma-ketligiga rioya qiling;

h) otib beriladigan zarbalardan foydalaning; i) devorgacha masofani doimo uzoqlashtirib borishga harakat qiling. Quyidagi mashqlarni sheriklar bilan bajaring: a) to‘pni navbatma-navbat qaytaring; b) o‘yinchilar zarba berishni almashadilar: birinchi o‘yinchi zarbani o‘ng tomondan, ikkinchisi chapdan beradi (108-rasm). Bu mashqlarning ko‘pchiligi o‘yin maydonchalarida, yopiq binolarda bajarilishi mumkin: a) zalning oxirida turib to‘pni iloji boricha uzoqroqqa otishga harakat qiling—erkin qulochkashlab oting; b) o‘ngdan qulochkashlab oting va asta to‘rdan orqaga harakat qiling; d) chapdan qulochkashlab oting va asta to‘rdan orqaga harakat qiling; e) oldinga-yuqoriga qulochkashlab oting — bu zarbada balandroq to‘r (masalan, badminton to‘ri) ishlating; f) uch sportchi uchun otish mashqlari — (otib beruvchi,qaytaruvchi, tutuvchi) o‘yinchilar har bir tutilgan to‘pdan so‘ng bir qadam orqaga ketadilar; 108-rasm. g) nishonga otish mashqlari — o‘quvchi past oshirilganto‘pni qaytara turib, nishonga tekkizishga harakat qiladi, so‘ngra sherigi belgilagan joyga turadi, bundan keyin o‘quvchi sherigiga to‘pni yerdan sakramasdan tutib oladigan qilib yo‘naltirishga harakat qiladi.

To‘p oshirish Otish mashqlari: a) to‘pni masofadan otish — to‘p yuqoridan iloji boricha uzoqroqqa otiladi; b) balandlikka otish — to‘p yuqoriga otiladi va otish balandligi o‘lchanadi; d) aniqlikka otish — o‘quvchi aniq bir joyda turib, to‘pnio‘zidan birmuncha masofada joylashgan halqaning ichiga tushirishga mo‘ljallab otadi; e) to‘p otish masofaga ham, aniqlikka ham bajariladi. Bumashq kortda bajariladi. O‘quvchi to‘pni yuqoridan otadi, to‘p ochkolar bo‘yicha hisoblanadi: setka ustidan otishga—1 ochko, kortning to‘p berilayotgan qismiga to‘g‘ri tushishiga — 2 ochko, halqa yoki nishonga tekkaniga — 3 ochko; f) kort chiziqlari va uning diagonali bo‘yicha birgalikdaotishlar — to‘p to‘r ustidan sherikka chiziqlar bo‘ylab to‘g‘ri, so‘ngra diagonal bo‘ylab otiladi; g) jamoa bo‘lib to‘p otishlar — har bir o‘yinchi to‘pni 1marotaba otishga haqli. U to‘pni jamoaning boshqa a’zosi ushlab turgan halqa ichiga tushirishga harakat qiladi. Maydonchaning burchaklaridan to‘p otish — o‘yinchi to‘pni 4 marta ketma- ket otadi. Agar 4 martasida ham kortga tushirgan bo‘lsa, unga to‘pni raketka bilan yana 2 marta otish huquqi beriladi. Bu mashqda bir vaqtning o‘zida kortning 4 burchagidan foydalanish mumkin. Otib berish muvaffaqiyatli bajarilganligi uchun 1 ochko beriladi. Sherikka otib berish — o‘yinchi to‘pni sherigiga kortning diagonali bo‘ylab otib beradi. Agar to‘p olayotgan sherik to‘pni yerdan bir marta sakragandan so‘ng ilib olsa, u o‘yinchi 1 ochko oladi. Agar to‘pni oluvchi sherik to‘pni tutganda tashqi chiziqni kesib o‘tmasa, o‘yinchi 2 ochko oladi. To‘pni turli nuqtalardan otib berish — o‘quvchi diagonal bo‘ylab otib beradi. Ikkita muvaffaqiyatli otishdan so‘ng u boshqa nuqtaga suriladi. Barcha to‘plarni otib berish. Maqsad—to‘pni kort ichiga otib berish. Otish vaqtida to‘pni diagonal bo‘ylab mos kvadratlarga yo‘naltirish zarur.

„O‘yin-otish“. Maqsad—otishning aniqligi va muntazamligini yaxshilash. O‘yinchi to‘pni har bir burchakka 2 martadan otib, kortning boshqa tomoniga suriladi. 8 imkoniyatdan muvaffaqiyatli otilganlarining soni hisoblanadi. So‘ng vazifa biroz murakkablashtiriladi. Masalan, to‘p kortda joylashtirilgan halqaga yo‘naltiriladi. Uchib kelayotgan to‘pga zarba berish To‘pni qaytarish. Mashqlar sherik bo‘lib o‘ynashga mo‘ljallangan: a) to‘pni qo‘l bilan qaytarish—mashq juft bo‘lib bajariladi;birinchi o‘quvchi to‘pni pastdan beradi, sherigi to‘pni ochilgan kafti bilan qaytaradi; b) to‘pni musht bilan qaytarish — bunda to‘p musht qilingan kaftning ichki tomoni bilan qaytariladi; d) to‘pni bir qo‘llab ilish—bunda to‘pni yon tomondan yoki oldingizda ilishga harakat qiling; e) to‘pni nishon yo‘nalishida yumshoq qaytarish —o‘yinchi to‘pni o‘zining sherigiga otadi, u esa to‘pni otib beruvchi oyog‘iga qaytaradi; f) to‘pni tovoniga yo‘naltirib qaytarish—bunda o‘yinchito‘pni sherigiga baland otib beradi, u esa to‘pni otib beruvchi oyog‘iga qaytaradi. Havodagi to‘pga zarba berish. Maqsad—to‘p havoga otilganda beriladigan zarbalarni bajarish ko‘nikmalarini rivojlantirish. O‘yinchilar bir-birlarining qarshisiga turib uchib kelayotgan to‘pga raketka bilan zarba berib qaytarishni o‘rganadilar. To‘pni olgach, uni raqibiga yo‘naltirishdan oldin o‘yinchilar to‘pni raketka bilan osmonga otib, so‘ngra uradilar (109rasm). Uchayotgan to‘pga zarba va sprint. Maqsad — harakatlarda moslik va o‘yinchining chidamliligini rivojlantirish (110- rasm). Birinchi o‘quvchi to‘pni qo‘li bilan ikkinchi o‘yinchiga otadi, ikkinchi o‘yinchi bu to‘pni uchib kelayotganda qaytaradi. Shundan keyin birinchi o‘yinchi to‘pni ilib olishi kerak. Bu harakat 5 marta takrorlanadi va o‘yinchilar burilib, devorgacha

109-rasm. 110-rasm. tez yugurib keladilar. Birozdan so‘ng o‘yinchilar o‘rin almashadilar. O‘yin paytida chapdan va o‘ngdan beriladigan zarbalardan foydalanishni tavsiya etamiz. Uchayotganda chuqur zarba. Maqsad — zarbadan so‘ng uchib kelayotgan to‘pni nazorat qilish ko‘nikmalarini egallash. O‘quvchilar to‘p uchib kelayotganda uni kortning belgilangan qismiga tushirishga harakat qiladilar. Tushirganlik uchun 1 ochko beriladi. Yerdan va uchib kelayotgan to‘pga zarba berish. Maqsad — uchib kelayotgandagi zarbalarni to‘p yerdan sakrab chiqayotgandagi zarbalarga moslashtirish. O‘yin uch kishidan iborat guruh qilib tashkil etiladi. To‘p oldida turgan o‘yinchi uchib kelayotgan to‘pni qaytaradi. To‘p otayotgan o‘yinchilar har bir zarbadan so‘ng o‘rin almashishlari kerak. Besh zarba berish bilan o‘tkazilgan seriyaga 1 ochko beriladi. Himoyachi hujumchilarga qarshi. Maqsad — juftlikda uchib kelayotgan to‘pga zarba berish ko‘nikmalarini rivojlantirish. O‘qituvchi to‘pni hujum qilayotgan juftlikka beradi, ular himoyachilar juftligiga qarshi o‘ynaydi. 3 ochko to‘plagan juftlik himoyadagi o‘yinchilar bilan o‘rin almashadilar. Himoyachilarga yuqori aldovchi zarbalar („sham“)ni qo‘llash tavsiya etilmaydi. „Svecha“— to‘pni raqib ustidan oshirib tashlash. Buni shartli ravishda „sham“ deb nomlash mumkin. Bu yuqoriuzoqqa beriladigan zarba bo‘lib, odatda, raqibni to‘rdan uzoqlashtirish maqsadida ishlatiladigan himoya zarbasi hisoblanadi (111- rasm). „Sham“ odatdagi yerdan sakragan zarbaga o‘xshash bo‘lsa ham, u raketkaning yuzasi bilan kamroq silkitib, ko‘proq ko‘tariluvchi harakat bilan hamda kamroq kuch bilan uriladigan zarbadir. „Sham“ni bajarayotganda pozitsiyani

111-rasm. avvalroq egallashni, silkitishni qisqartirishni, raketkaning to‘rli yuzasini ochishni va zarba vaqtida raketkaning yuzasini yuqoriga qilib qiyalashtirib urishni o‘rganish zarur. „Smesh“ (bosh ustidagi zarba) O‘yinchilar „smesh“ni to‘p havodagi vaqtida yoki yerga tushib yuqoriga sakragandan keyin qo‘llaydilar. „Smesh“ bosh ustidagi harakat zarbasi bo‘lib, u to‘pni o‘yinga kiritishdagiga o‘xshaydi. Bunda to‘p qulochni keng yozmasdan, silkish bilan uriladi. Bosh ustida zarba berish oshirib berishga qaraganda murakkabroqdir, chunki „sham“ni oldindan bilish, ya’ni to‘pni tashlab berishga nisbatan qiyinroqdir. Ammo zarbalar juda o‘xshashdir. „Smesh“ni o‘rganishda quyidagilarni bilish lozim (112- rasm): a) yon tomonga qaytarishni; b) raketkani ilgariroq tayyorlashni; d) qisqa tayyorgarlik qadamlarini qo‘llab, to‘p tagiga turishni; e) boshni tepaga qilib, to‘pga zarba berilgunga qadar 112-rasm. qarab turishni; f) oshirib berish uchun tutqichni ishlatishni; g) zarba berish uchun cho‘zilishni; h) „smesh“dan keyin boshlang‘ich holatga tez qaytishni.

Raketkani to‘g‘ri ushlash Qo‘lga raketka olishni boshlaganda, uni qo‘lda (bir yoki ikki qo‘lda) to‘g‘ri ushlashni o‘rganish zarur. Buning uchun o‘quvchilarga o‘ng tomondan sharqona ushlashni o‘rganishlari tavsiya etiladi („qo‘l siqish“). Bu vaqt- 113-rasm. da raketkaning boshi o‘ynalayotgan qo‘l bilan ushlab turiladi. Dastlabki holat: Raketka gavda oldida o‘ng va chap tomonlar o‘rtasida ushlanadi. Chap qo‘l raketka boshida qimirlamay turadi. Tizzalar ozgina bukilgan. Oyoqlar yelka kengligida, og‘irlik ikki oyoqqa teng taqsimlangan. Gavda og‘irligi oyoq kaftlariga tushiriladi. O‘yinchi o‘zini erkin tutib, butun diqqatini unga uchib kelayotgan to‘pga qaratadi (113-rasm). Yarim g‘arb ushlash — bu ushlashni qo‘llayotgan o‘yinchi zarbani ochiqroq turishda bajaradi. Zarba uchun harakat tirsak silkinishidan boshlanadi. Raketkaning silkinishi taxminan bosh balandligida. Zarbaning yuzasi sharqona ushlashga qaraganda oldinroq va yuqoriroqda bo‘ladi (114-rasm). Bir qo‘llab chap tomondan zarba berish. Raketka, odatda, o‘ngda dastlabki holatda ushlanadi. Ushlash silkish vaqtida chap tomondan sharqonaga almashtiriladi. Chap tomondan sharqona ushlash chapga chorakka sharqona ushlashdan ko‘rsatkich barmoq suyagi raketka ustida turgan tomonga burilishni talab qiladi. Dastlabki holat o‘ng tomondan zarbadagidek. Ammo yangi 114-rasm. boshlaganlar avval raketkani sharqona chapdan ushlab, mashg‘ulotni dastlabki holatdan boshlashlari joiz. Chapdan ikki qo‘lda zarba. Dastlabki holat bir qo‘llab zarbadagidek, faqat qo‘llar raketkada bir-biriga yaqinroq turadi. Birinchi o‘yin Bolalarni o‘yin jarayoni bilan tanishtirishda dastlab ochkolarni hisoblashni soddalashtirish lozim. Bunda har bir o‘yinchi yutib olgan ochkolar sonini sanab

qo‘ya qolgan ma’qul. 1—0; 2—1 va h. k. O‘yinni 7, 9, 11 ochkogacha davom ettirish mumkin. Agar hisob 7—7 bo‘lib qolsa, o‘yinchilardan biri 2 ochkoga ilgarilab ketguncha (masalan, hisob 9—7 bo‘lguncha) o‘yin davom ettiriladi. Oshirib berish haqida quyidagilarni bilishingiz kerak: 1. Oshirib beruvchi tashqi chiziqdan tashqarida turib, to‘pninavbatma- navbat o‘ng va chap tomondan oshirib berishi kerak. 2. Oshirib berish to‘pni bosh ustiga yoki yonga otib amalgaoshiriladi. 3. Oshirilgan to‘p oshirish joyidan diagonal bo‘yicha raqibkorti yarmiga tushishi kerak. 4. Agar oshirilgan to‘p mo‘ljallangan joyga tushmasa,ikkinchi marta oshirishga imkon beriladi. Agar u ham muvaffaqiyatsiz bo‘lsa, o‘yinchi yutqazgan hisoblanadi. 5. Agar oshirilgan to‘p to‘rning tepasiga tegsa va maydonchaga tushsa, oshirib berish takrorlanishi lozim. 6. To‘pni qabul qilayotgan o‘yinchi uni yerga tegib sakrabchiqqandan so‘ng qaytarishi kerak. Tennischilarning jismoniy tayyorgarligi Tennis o‘yin sifatida „intervalli“ sport turi hisoblanadi. O‘yinchi kortda ixtiyoriy ravishda 1 soatdan 3 soatgacha bo‘lishi mumkin. Uchrashuv davomiyligi noma’lum bo‘lib, o‘yinchida shu kunning o‘zida boshqa uchrashuv ham bo‘lishi mumkin. Kort futbol maydoniga nisbatan kichik bo‘lsa ham, to‘p juda tez uchadi va o‘yinchi jadal harakat qilishi, so‘ngra esa to‘pni kuchli va aniq urishi kerak. Yaxshi o‘ynash uchun tennischiga quyidagilar zarur: 1. Tezlik—kortda reaksiya va harakatlanish. 2. Kuch—tez harakat qilish, kuchli oshirib berish va to‘pniorqa chiziqda kuch bilan va aniq qaytarib yuborish. 3. Chidamlilik — uchrashuvning oxirigacha yaxshi o‘ynash.

4. Egiluvchanlik — koordinatsiyada mushaklar va bo‘g‘imlarni ishlatish, shikastlanish ehtimolini kamaytirish va past, keng hamda baland uzatishlarni amalga oshirish. Gavda oshib boruvchi nagruzkalarga duch kelmasidan jismoniy tayyorgarlikda chiniqishga erishish mumkin emas. Zamonaviy tennis yangi o‘rganayotganlardan jismoniy tayyorgarlik uchun bo‘sh vaqtining 50% ini ajratishni tavsiya etadi. Ya’ni o‘yinchi kunda 40—60 daqiqa (tez yugurish, mokisimon yugurish, kross yugurish, arg‘amchida sakrash, „kenguru“, „qurbaqa“ sakrash, to‘ldirma to‘plarni otish va boshqa turlar bo‘yicha) mashg‘ulot o‘tkazib turishi kerak.

Похожие

O’zbekiston sport inshootlari

Sport o`yinlari uchun maydonlar

O’zbekiston mustaqilligi davrida (1991-2009) jismoniy tarbiya va sport taraqqiyoti

Ikkinchi jahon urushidan keyingi davrlarda jismoniy tarbiya va sport

1-9 sinflarda yengil atletika mashqlarini о‘rgatish metodikasi