Ўзбекистон Республикасида менежмент тизимини шакллантириш ва ривожлантириш хусусиятлари.doc - Экономика - Рефераты

Ўзбекистон Республикасида менежмент тизимини шакллантириш ва ривожлантириш хусусиятлари.doc

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

59 KB

www.arxiv.uz Режа : 1. Ўзбекистон Республикасида бозор и қ тисодиёти модели ҳ а қ ида . 2. Республикада Менежмент ва маркетинг асослари тизимининг шаклланиш муаммолари . 3. Бозор и қ тисодиётига ўтиш принциплари ва унда Менежмент ва маркетинг асосларининг ўрни.

www.arxiv.uz Ўзбекистон Республикасида бозор и қ тисодиёти модели ҳ а қ ида Мустақил Ўзбекистон ўз ҳалқи танлаб олган йўл – очик, эркин бозор иқтисодиётига асосланган одил жамият, кучли демократик ҳуқуқий давлат қуриш йўлидан босқичма-босқич олга бормоқда. Биз барпо этаётган давлат, аввало умумжахон цивилизациясига, давлат қурилиши сохасида тараққий этган бошқа халқлар эришган тажрибаларга ва ўзимизга хос миллий анъаналарга, ижтимоий қадриятларга асосланмоқда. Республика Президенти И.Каримов ушбу масалани қўйидагича ифодалаганлар : «Пировард мақсадимиз ижтимоий йўналтирилган барқарор бозор иқтисодиётига, очиқ ташқи сиёсатга эга бўлган кучли демократик ҳуқуқий давлатни ва фукаролик жамиятини барпо этишдан иборатдир» [2, 9 б] Мустахкам моддий негиз яратиш манфаатларини кўзлаб қўйидагилар иқтисодиётни ислох қилиш сохасида стратегик мақсадлар қилиб белгиланди : 1. Ижтимоий йўналтирлган бозор иқтисодиётини босқичма-босқич шакллантириш, қудратли ва тинимсиз ривожланиб борадиган, миллий бойликнинг ортишини, кишилар хаёти ва фаолияти учун зарур шарт- шароитларни таъминлайдиган иқтисодий тизимни барпо этиш. 2. Кўп укладли иқтисодиётни яратиш, инсоннинг мулкдан махрум бўлишига бархам, ташаббускорлик ва уддабуронликни бутун чоралар билан ривожлантириш негизи бўлган хусусий мулкнинг давлат томонидан ҳимоя қилинишини таъминлаш. 3. Корхоналар ва фуқароларга кенг иқтисодий эркинликлар бериш, уларнинг хўжалик фаолиятига давлатнинг бевосита аралашувидан вос кечиш, иқтисодиётни бошқаришнинг маъмурий – бўйруқбозлик усулларини бартараф этиш, иқтисодий омиллар ва рағбатлантириш воситаларидан кенг фойдаланиш. 4. Иқтисодиётда моддий, табиий ва мехнат ресурсларидан самарали фойдаланишни таъминлайдиган чуқур структуравий ўзгаришлар қилиш,

www.arxiv.uz рақобатбардош махсулотларни ишлаб чиқариш, жахон итқисодий тизимига қўшилиб бориш. 5. Кишиларда янгича иқтисодий фикрлашни шакллантириш, уларнинг дунёқарашини ўзгартириш, ҳар бир кишига ўз мехнатини сарфлаш сохаси ва шаклларини мустақил белгилаш имконини беради. Бунда ислохатлар инсон манфаатларига мос келган, унинг талаб ва эхтиёжларини қондиришга ёрдам берган, турмуш даражасини оширишга қаратилган тақдирдагина аҳамиятли бўлишни Ўзбекистон бозор моделида куриш мумкин. Схемада кўрсатилганидек бозор иқтисодиётини белгиловчи ва тавсифловчи омиллар келтирилган ва улар бу тизимни (система) ифода этган. Система (тизим) – ўзаро боғлиқ бир-бирига таъсир кўрсатувчи элементлар тўпламига айтилади. Тизимнинг мохияти маълум бир мақсадга йўналтирилганлик билан белгиланади. Агарда тизимдаги элементлар ўзаро мувофиқликни йўқотса унда тизим тубдан ўзгаришини ёки алоқаларни бошқатдан кўриб чиқилишини тақозо этади. Бозор муносабатлари аксинча – нобарқарорлик холатни мавжуд этса, у ўз йўлига кишилардан ишбилармонлик, тадбиркорликни намоён этишни тақозо этади. Баъзи олимлар тизимини қўйидагича таърифлашади : тизим (система) – бу умумий мақсад йўналишда тушунган холда ўзаро муносабатлар ўрнатиб маълум муддат давомида биргаликда фаолият кўрсатувчи турли элементларнинг (таркибий қисмларнинг) тўпламидир. [11, 17 б.] Тизимлар одатда техник, биологик, социал-иқтисодий турларга бўлинади. Менталитет – ҳалқнинг кўп йиллик қадриятлари, урф-одати, маданияти, дунё қараши ва бошқа намоён булувчи хусусиятлар тўпламига айтилади. Ўзбек ҳалқи ёки унинг худудий элатланиши бўйича вилоятлар вакилларида хар хил хусусиятларини кўриш мумкин. Масалан, ўзбек халқига монанд бўлган мехмондўстлик, итоаткорлик, каттани хурмат қилиш ва шу каби хислатлари унинг менталитетини белгилайди. Афсуски, Менежмент ва

www.arxiv.uz маркетинг асослари учун зид бўлган таниш билишчилик, қариндош- уругчилик кадрлар сиёсатига акс таъсир кўрсатса, берилган вазифани ўз вақтида доимий равишда бажарилмаслик, маълум холатда қейинчилик кўрсатиш ишнинг самарасига салбий таъсир этади. Бозор иқтисодиётига ўтиш даврида нафақат ушбу хусусиятларни балки бозорга хос бўлган қонуният ва талабларни инобатга олиш керак. Бозор иқтисодиётининг белгилари келтирилган. Унда бозор механизмининг шаклланишдаги таъсир кўрсатувчи омиллар ва керакли шарт- шароитлар келтирлган. Ташқи мухитни мухофаза қилиш. Демократия химояси Инсон- ҳуқуқини таъминлаш Умумий химоя Истеъмолчининг химояси - Хужалик фаолияти эркинлиги - Касб танлаш эркинлиги - Келишув эркинлиги - Бирлашув эркинлиги - Рақобат эркинлиги - Хусусий мулк эркинлиги

www.arxiv.uz Ахборотни қуриқлаш Иқтисодий тизимни мухофаза қилиш

www.arxiv.uz Республикада Менежмент ва маркетинг асослари тизимининг шаклланиш муаммолари . Ўзбекистон Республикасининг бозор иқтисодиётига ўтишда ўзига хос хусусиятлари бор: - ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётининг моделини яратиш; - ахоли таркибида нафақахўр, ёшлар кўпчилликини ташкил этиши; - малакали мутахассислар етишмаслиги; - ишлаб чиқариш тўзилмаси ривожланмаганлиги; - агродавлат бўлиб ихтисослашганлиги; - дунё бозорига чи қ иш муаммолари ва бош қ алар. Бошқарув тизимининг такомиллашув муаммолари: 1. Рахбар ва ходимларда англай олмайдиган омилларнинг борлиги(ў қ иш учун пул тўланиши; малака оширишга ишонч йў қ лиги; хорижий ў қ ув тизимига мойилиги ва бош қ алар) 2. Хўжалик мухити холати замонавий Менежмент ва маркетинг асосларини жорий этишга маълум холатда туси қ лик қ илиши; 3. Ўзбекистон Республикаси Кадрлар тайёрлаш Миллий дастурини тўгри англамаслик ва уни амалга оширишдаги камчиликлар; 4. Менежмент ва маркетинг асослари тизимини ривожлантириш ра ғ батининг йў қ лиги (соли қ имтиёзи йў қ лиги, хомийлик бўлмаслиги, мини кредит имконияти қ ийинлиги ва бош қ алар) 5. Корхоналар ривожланиши стратегиясидаги Менежмент ва маркетинг асосларини инобатга олмаслик (инкирозга учраш механизми, ўзаро хисоб китобларни олиб бориш қ ийинчиликлари ва бош қ аларининг самарасиз олиб борилиши); 6. Ходимларнинг махсус бошқарув билимга эга бўлмаганлиги; 7. Корхоналардаги ходимлар билан шу ғ улланадиган бўлимлар ва хизматларнинг замонавий Менежмент ва маркетинг асослари талабларига жавоб бермаслиги;

www.arxiv.uz 8. Менежерларни тайёрлаш ва қ айта тайёрлаш, малака ошириш курсларининг қ они қ арли эмаслиги; 9. Олий ў қ ув юртлари ва корхоналар ўртасидаги ўзилишлар ва ма қ садлар мувофи қ лашмаганлиги. Ўзбекистн Республикаси Президенти И.А.Каримов томонидан ишлаб чи қ илган бозор и қ тисодиётига ўтиш принциплари қ ўйидагилардан иборат : 1. И қ тисодиётнинг сиёсатдан устиворлиги; 2. Давлат асосий ислохотчи; 3. Қ онун устиворлиги; 4. Бозор и қ тисодиётига бос қ ичма-бос қ ич ўтиши; 5. Кучли ижтимоий сиёсат ўрнатиш. Ушбу принципларга амал қилиниши бозор иқтисодиёти шаклланишининг мухим томонларидан хисобланади. Менежмент ва маркетинг асослари эса ўз йўлига ушбу принципларга амал қ илиш услубларини ўргатади. Тарихий, холатий мазмунга эга бўлган бошқарув ривожланиши маълум манти қ ий йўналиш асосида олиб борилади ва қ ўйидаги принципларга бўлинади : 1. Бошқарувнинг ривожланиш умумий принципи: Бошқарув ривожланишига таъсир кўрсатувчи аниқ сабабларининг мазмунидан қ аттъий назар, бошқарув тизими асосдан бошланиб ўзгариши керак. 2. Ташкилот олдига қ ўйиладиган янги вазифларнинг мазмунидан келиб чи ққ ан холда бошқарувнинг ривожланишини шу йўналишда олиб борилиши керак. 3. Бошқарув тизимини такомиллаштириш туси қ ларидан бири бўлиб кадрлар хисобланади. Кишилар нафа қ ат янгилик яратиб, олдинга интилиш харакатини келтиради, балки ушбу ривожланишига ўзлари ту ғ ано қ булишлари мумкин. Чунки инсонларнинг имконияти, билими, қ изи қ иши, манфаати ва хохши мос келмаслиги жуда кўп муаммоларни келтириб чи қ аради.

www.arxiv.uz Бозор и қ тисодиётига ўтиш принциплари , унда Менежмент ва маркетингнинг ўрни. Менежмент ва маркетинг асослари тизимининг шаклланиши ва ривожланиши тўрт босқичдан иборат бўлиши мумкин. Биринчи қадам – хар бир бошқарувнинг такомиллашуви учун янги вазифаларнинг пайдо бўлиши зарурлигидир. Иккинчи босқич – Бошқарув тизимида янгиликка эга бўлган муносабатни ишлаб чиқишдан иборат. Муносабат уч русумда бўлиши мумкин : - биринчи русум – бошқарувда ўзгаришлар ўтказмаслик, янгилик киритилса хам қ исман, маълум ва шаклни ўзгартирмаган холда амалга ошириш; - иккинчи русум – пайдо бўлаётган вазифаларга стереотип ёндашиш, яъни олдинги тажриба ёки ухшаш холатни инобатга олиб амалга ошириш. - учинчи русум – янги вазифаларнинг мазмуни ва мохиятига қ араб бошқарув тизимини комплекс равишда кўриш. Учинчи бос қ ич - Бошқарув тизими асосида ётган заминни тубдан ўзгартириш. Бошқарув тизими олдида турган вазифа асосида принципларга ўзгартириш киритиш ма қ садга мувофи қ бўлар эди. Якуний бос қ ич – ўзгариш жараёнидаги бошқарувнинг янги сифат ва хусусиятларини мустахкамлаш. Бу холат зарурий ахборотий хул қ ий тизимни барпо этилишини кўзда тутади. Барча ўтказиладиган тадбирларни та ҳ лили ва ривожланиш йўлларини белгилаш мухим ўрин эгаллайди.

www.arxiv.uz Фойдаланилган адабиётлар: 1 . Менеджмент организации: современные технологии. Под ред. Н. Г. Кузнецова, И. Ю. Солдатовой. Учеб. пособ. Ростов – на – Дону.: Феникс, 2002. 2. Голенищев Э. П., Клименко И. В. Информационное обеспечение систем управления. Учеб. пособ. Ростов-на-Дону.: Феникс, 2003. 3. Костров А. В. Основы информационного менеджмента. Учеб. пособ. М.: ФиС, 2003. 4. Круглова Н. Ю., Круглов М. И. Стратегический менеджмент. Учебник. М.: РДЛ, 2003. 5. Лагоша Б. А. Оптимальное управление в экономике. Учеб. пособ. М.: Финансы и статистика. 2003. 6. Губарев В. Г. Основы экономики и предпринимательства. Учеб. пособ. Ростов – на –Дону.: Феникс, 2003. 7. Новицкий Н. И. Организация производства на предприятиях. Учебно- метод. пособ. М.: Финансы и статистика, 2003. 8 . Алиев В.Г., Дохолян С.В. Минобразования РФ. Учеб. метод. объед. ВУЗов России по обр. в обл. менеджмента.2-е. изд.–М.,2004.-352 с. 9 . Андрей Бочкарев, Вячеслав Кондратьев. 7 нот менеджмента. 5-е изд., доп. - М: ЗАО Журнал эксперт, ООО Эксма, 2002. - 656 с. 1 0 . Арметронг Майкл. Как стать еще лучшим менеджеромДнепропетровск: Боланс- Клуб, 2003. – 350 с.

Похожие

Менежмент назарияси ва амалиёти ривожлантириш

Ўзбекистон Республикасида молиявий назорат

Ўзбекистон Республикасида давлат бюджети

Ўзбекистон Республикасида ахборот-коммуникация технологияларини ривожлантириш истиқболлари ва божхона тизимида самарали қўлланилишининг жаҳон тажрибаси

Ўзбекистон республикасида пенсия таъминоти тизими