Savdo korxonasining moliyaviy holatini boshqarish - Экономика - Рефераты

Savdo korxonasining moliyaviy holatini boshqarish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

66.5 KB

Savdo korxonasining moliyaviy holatini boshqarish Reja: 1. Savdo korxonasi moliyaviy holatshsh baholash. 2. Moliyaviy rejalashtirish. 3. Joriy moliyaviy faoliyatining monitoringi.

1. Savdo korxonasi moliyaviy holatshsh baholash. Savdo korxonasining aktivlarini kapitalini investitsiyalarini, tavakkalchiliklarini va moliyaviy faoliyatining boshqa sohalaripi boshqarish o‘zaro chambarchas bog‘liq ahamiyat kasb etishi lozim. bunday bog‘liqlik savdo korxonasining moliyaviy holatini kompleks boshqarshp va uni maqbullashtirish jarayonida ta’minlanadi. Savdo korxonasining eng qulay moliyaviy holati deganda uning aktivlari va kapitalining alohida tarkibiy tizilmaviy unsurining muvozanatlash tirilganligi... shu bilan birga ulardan foydalanishning yuqori samaradorlik darajasini ta’minlash qobiliyatiii tushuniladi. Savdo korxonasining moliyaviy ahvolini eig qulay natijasi kelgusi istiqbolda uning muvaffaqiyatli iqtisodiy rivojlanipshdan asosiy shart-sharoitlardan biri bo‘lib hisoblanadi. Ayni shu vaqtda savdo korxonasi bankrotligi borasidagi jiddiy taxdidni yuzaga keltiradi. Savdo korxonasi moliyaviy holatining darajasi bir qator unsurlar bilan tavsiflanadi va ulardan asosiylariga quyidagalar kiradi. 1. To‘lovga qobilyatining darajasi. U savdo korxopasining aktivlari quvvatlilik holatidan kelib chiqqan holda, o‘z moliyaviy majburiyatlari bo‘yicha o‘z vaqtida hisob-kitob qila olish imkoniyatlarini tavsiflashga imkon beradi. buiday baholashning o‘tkazilishi savdo korxonasi aktivlarini quvvatlilik darajasi bo‘yicha uning majburiyatlarini esa to‘lov tizimi bo‘yicha oldindan guruhlashni talab etadi. Savdo korxoiasshshpg to‘lovga qobilyatlilik darajasini aniqlash uchun quyidagi asosiy moliyaviy koeffitsentlar qo‘llaniladi: a) absolyut to‘lovga qobilyatliligk koeffitsenti («ishqorlik test»). U savdo korxonasining kechiqtirib bo‘lmaydigan moliyaviy majburiyatlarni unda mavjud bo‘lgan tayyor to‘lov vositalari bilan qay darajada ta’miilanganligini ko‘rsatadi.

Yuqoridagi rasmda savdo korxonasining moliyaviy holati daraja-sini boholashning asosiy unsurlari tarkibi tavsiflangan. b) oraliqdagi to‘lovga qobilyatlilik koeffitsenti. U savdo korxopasining barcha qisqa muddatli moliyaviy majburiyatlarini uning yuqori quvvatliligi aktivlari va taysr to‘lov vositalari hisobidan qanchalik darajada qondirshshshi mumkinlishni ko‘rsatadi. v) joriy to‘lovga qobshshyatlilik koeffitsenti. U savdo korxonasiiipg butun joriy qarzlarini (qisqa muddatga olingan vositalar summasi) uning barcha joriy (aylanma) aktivlari hisobidan qanchalik darajada qondirilishi mumkinligini ko‘rsatadi. 2. Moliyaviy mustahkamlik darajasi. U savdo korxonasida kapital manbalari tarkibiy to‘zshshasining shaklapishi bilan boshiq bo‘lgan xo‘jalik tavakkalchiligi darajasini va shunga mos ravishda korxoiaiing kedgusi davrdagi mo‘tadil rivojlanishini moliyaviy ta’minlash darajasini aniqlashga imkon beradi. Savdo korxonasshshpg moliyaviy mustahkamlik darajasshsh baholashni o‘tkazishi uchun quyidagi asosiy moliyaviy koeffitsentlardai foydalaniladi: a) avtonomlik koeffitsenti (AK). U savdo korxonasi tomonidap qo‘llapilayotgan aktivlar hajmini qanchalik darajada xususiy kapital hisobidan shakllantirilgashshgini va ularning tashqi moliyalashtirish mapbalaridan qanchalik mustaqil ekanligini ko‘rsatadi. Ushbu ko‘rsatkich hisobining algaritmi ilgari ko‘rib o‘tilgan. b) moliyalashtirish koeffitsenti (MK). U har birlik xususiy kapitalga qancha miqdordagi qarzga olingan vositalar (qisqa va uzoq muddatli) to‘g‘ri kelishini ko‘rsatadi, yaxshi savdo korxonasipi moliyalashtirishning tashqi manbalariga tobe’lik darajasini tavsif-laydi. Ushbu ko‘rsatkich hisobining algaritmi ilgari ko‘rib o‘tilgan.

v) uzoq muddatli moliyaviy mustaqillik koeffitsenti U qo‘llanilayotgan aktivlarining umumiy hajmini qay darajada savdo korxonasining xususiy va uzoq muddatli qarz olingan kapitali hisobidan shakllantirilishini ko‘rsatadi. YA’ii uning moliyalashtirish maibala-rining qisqa muddatga olingan vositalarga tobe’ emasligini tavsif-lanadi. 2) xususiy kapitalning chaqqonlik koeffitsenti: U aylanma aktivlarga sarmoyalangan xususiy kapitalni, xususiy kapitaliing umumiy summasida (ya’ni xususiy kapitalning qanday qismi uning yuqori darajadagi aylanish shaklida ekanligi) qanday ulushga egaligini ko‘rsatadi. 3. Aktivlarning aylanish darajasi. U savdo korxonasiping tijorat aktivligi darajasini aktivlarga sarmoyalangap moliyaviy vositalarning uning savdo faoliyati jarayonida qanchalik tez aylaniishni ko‘rsatgan holda aniqdashga imkon beradi. Savdo korxonasiping aylanma aktivlarini aylanishda darajasini umumlashtirilgan holda baholashpi o‘tkazish uchup quyidagi moliyaviy koeffitsentlar qo‘llaniladi: a) barcha qo‘llanilayotgan aktivlarning aylanish koeffitsenti. U savdo korxonasi aktivlarniig ko‘rib chiqilayotgan vaqt oralishdagi aylanish sonini tavsiflaydi. b) barcha qo‘llanilayotgan aktivlarning aylanish davri. U savdo korxonasining barcha aktivlarini to‘la xo‘jalik aylanishipi amalga oshiruvchi o‘rtacha vaqt oralig‘ini tavsiflaydi. 4. Rentabellik darajasi. U o‘z xo‘jalik faoliyati jaraspida savdo korxonasshshng zaruriy foydani rivojlantirish qobilyatini baholashga va qo‘llanilayotgan aktivlar va qo‘yilgan kapitalning umumiy samara- dorligani tavsiflashga imkon beradi. Savdo korxonasining moliyaviy holatini tavsiflash jarayonida rentabellik darajasshsh umumiy baholashii o‘tkazish uchun quyidash asosiy ko‘rsatkichlar qo‘llaniladi:

a) barcha qo‘llanilayotgan aktivlarning rentabellik koeffitssnti (yoki iqtisodiy rentabellik koeffitsenti). U savdo korxonasiping foydalanishda bo‘lgan barcha aktivlar yordamida shakllantirilgan sof foyda darajasini ko‘rsatadi. b) xususiy kapitalning rentabellik koeffitsenti (yoki moliyaviy rentabellik koeffitsspti) u savdo korxonasiga sarmoyalapgan xususiy kapitalning foydalilik darajasini tavsiflaydi. v) tovarlar sotilishining rentabellik koefitsenti (yoki tijorat rentabelliliga koeffitsenti). U korxona savdo faoliyatinipg foydalilik darajasini tavsiflaydi. Yuqorida savdo korxonasining moliyaviy holatining alohida sohalariii baholash jarayonida qo‘llanilayotgan muhim moliyaviy koeffitsentlar ko‘rib chiqildi. Bunday baholashpi chuqurlagtttirish uchui asosiylari oldingi bo‘limda ko‘rib chiqilgai yanada kentroq moliyaviy ko‘rsatkichlar tizimi qo‘llaniladi. Aktivlar aylanishi koeffitsentining o‘sishi. Sotish rentabelliga koeffitsentining o‘sishi. Aktivlar rentabelligi koeffitsentining past qiymati. (Rs nipg va AKa ning past qiymati holatida) Aktivlar rsntabelligi koeffitsentining o‘rtacha qiymati (RS ning past va AKa ning yuqori qiymati holatida) Aktivlar rentabelligi koeffitsentining o‘rtacha qiymati (Rsning yuqori va AKa ning past qiymati holatida). (RS nipg va A Ka ning yuqori qiymati holatida) Yuqoridagi rasmda savdo korxonasining moliyaviy holati integral natijasipi baholash matritsasi tasvirlangan

Tasvirlangan matritsa yordamida kelgusi davrda alohida iqtisodiy va moliyaviy ko‘rsatkichlarni qulay natijasi hisobidan savdo korxo-nasining xo‘jalik faoliyatining samaradorligini kelgusidagi o‘sishning asosiy zahiralarini namoyon etish mumkin (uning aktivlaripi qo‘llanish rentabelliga koeffitsentining o‘sishini). 2. Moliyaviy rejalashtirish. Savdo korxonasining moliyaviy holatini eng qulay iatijasining moliyaviy rejalashtirish jarayonida ta’minlanadi. Moliyaviy rejalashtirish savdo korxonasining riyeojlanishini zaruriy moliyayeiy resurslar bilan ta’minlanishi, uning manbalarining muvozanatliligini va kelgusi davrdagi moliyaviy faoliyat samaradorligini oshirish bo‘yicha chora- tadbirlar tizimini ishlab chitsishni o‘zida ifoda etadi. Savdo korxonasi balans rejasining tahminiy shakli alohida sifatida tasvirlangan. Korxonaning savdo faoliyati bo‘yicha daromadlari va harajatlari rejasining tahliliy shakli Ko‘rsatkichlar I chora II klar III IV yil yakuii 1. Tovarlar sotilishidan olingan yalpi daromad. -summasi; -tovarlar sotilishining hajmiga ko‘ra % hisobidagi darajasi.

2. Daromadlar hisobidan to‘lanadigan soliq to‘lovlari. -daromadga ko‘ra % hisobidagi o‘rtacha stavka; -summasi; 3. Tovarlar sotilishidan olingan sof daromad -summasi; -tovarlar sotilishining hajmiga ko‘ra % hisobidagi darajasi 4. Aylanish chegirtmalari-jami -summasi; -tovarlar sotilishining hajmiga ko‘ra % hisobidagi darajasi. Shu bilan birga: doimiy-summasi o‘zgaruvchan-summasi-% hisobidagi darajasi

5. Tovarlar sotilishdan olingan balans foyda -summasi; -tovarlar sotilishining hajmiga ko‘ra% hisobidagi darajasi 6. Foyda hisobidan to‘lanadigan soliq to‘lovlari. -balans foydaga ko‘ra% hisobidagi o‘rtacha stavka; -summasi. 7. Tovarlar sotilishidan olingan sof foyda -summasi; -tovarlar sotilishining hajmiga ko‘ra % hisobidagi darajasi

Pul mablag‘larining tushimi va sarflanishi rejasining tahliliy shakli Ko‘rsatkichlar I chora* P ^lar III IV yil yakuni 1. Davr boshidagi pul mablag‘lari-ning qolidig‘i 2. Pul mablag‘larining tushimi -ta’minlash jumladan: a) tovarlarpi sotish hisobidan; b) o‘tgan davr debitorlik qarzini inkossatsiya qilish hisobidan. 3. Pul sarflanishini ta’minlash shu jumladan: a) tovarlar, mollar, arzon va tez eskiruvchi

buyumlarni sotib olishga; b) aylanma chegartmalari (ammorti-zatsiya ajratmalaridan tashqari) tarkibiga kiruvchi joriy harajatlarga; v) daromad va foydadan soliqlar to‘lashga; g) ilgari olingap kreditlar bo‘yicha qarzning asosiy summasini qaytarishga; d) foyda hisobidan debitorlar, foizlar va mukofotlar to‘lashga; ye) boshqa maqsadlarga. 4. Davr oxiridagi pul mablag‘la-rining qoldig‘i. Savdo korxonalarida moliyaviy rejalashtirishning dastlabki pastulotlari quyidagilar: 1. Savdo menejmepti strategiyasi bilan mos ravishda korxona rivojlanishshshpg asosiy yo‘palishlari. 2. Iqtisodiy rivojlapishning rejalashtirilgan ko‘rsatkichlari birinchi iavbatda, savdo va investitsion faoliyatning hajmi; daromadlar, aylanma chegirtmalari va foyda summasi. 3. Savdo korxonasi tomonidan tanlangan uning aktivlarini

moliyalashtirish siyosati. 4. Savdo korxopasida o‘rpatilgan maqsadli moliyaviy me’yorlar. 5. Kelgusi davrdagi moliyaviy bozor shakllanishini bashorat qilish. 6. Rejadan oldingi davrda savdo korxonasining moliyaviy holatini baholash natijalari. Savdo korxonalarida moliyaviy rejalashtirish ikkita tarkibiy qismdan tashkil topgan - moliyaviy faoliyatini joriy va onerativ rejalashtirish. Moliyaviy resurslarning shakllanish va qo‘llanilish rejasi joriy moliyaviy rejalashtirishning yakunlovchi davrida ishlab chiqiladi. Savdo korxonasining kelgusisi davrdagi iqtisodiy rivojlanishini ta’minlovchi moliyaviy resurslarning maqsadga muvofiq sarfi va akkumulyatsiyasi ushbu rejani ishlab chiqishning maqsadi bo‘lib hisoblanadi. Savdo korxonasi moliyaviy resurslarining shakllanishini va qo‘llanilishi rejasiniig tahliliy shakli alohida jadval sifatida tasvirlangan. Joriy moliyaviy rejalashtirish jarayonida savdo korxonasi moliyaviy rejalarining to‘rtala ko‘rinishlari ko‘rsatkichlarining o‘zaro bokpikdigi ta’minlangan bo‘lishi kerak. 2. Tezkor moliyaviy rejalashtirish savdo korxonasining xo‘jalik faoliyati yo‘ialishlari, alohida xo‘jalik operatsiyalari, alohida investitsion loyihalar va shu kabilar bo‘yicha ishlab chiqilgan joriy rejalarni qismlarga ajratishdan (detellashtiriptdan) iboratdir. U (ushbu) shu bilap birga yanada qisqaroq vaqt oraliklari bo‘limlarida (kuilar, haftalar, dekadalr, oyda) rejali moliyaviy ko‘rsatkichlarni ishlab chiqishni ham ko‘zda tutadi. Savdo korxopasi operativ moli.yaviy rejal arning asosiy ko‘rinishl ariga quyidagil ar kiradi: 1) kapital xajatlar va vositalar tushumining budjeti (kapital bgodjet); 2) joriy pul chiqimlari va kirimlari budjeti (joriy byudjst); 3) to‘lovlarni amalga oshirish grafigi (to‘lov kalsndari).

Kapital budjet alohida investitsion loyihalar va shu kabilarning bo‘limida asosiy vositalarning yangi qurilishi, ta’mirlanishi va zamonaviylashtirilishi bilan bog‘liq bo‘lgan haqiqiy investitsiyalarni amalga oshirish bosqichida ishlab chiqiladi. U quyidaga ikki bo‘limdan iborat: 1) kapital harajatlari; 2) vositalarning tushimi kapital harajatlar o‘zida aylapishdan tashqaridagi mos moddiy va nomoddiy aktivlarni hosil qilipt yoki sotib olish bo‘yicha qilinadigan sarf- harajatlarii ifodalaydi. Ularning tarkibiga odatda qurilshp boshlanshch bino va inshoatlarnipg (yoki ularpi jixozlash bo‘yicha bosqichli sa rf harajatlarni) boshlang‘ich qiymati; yangi turdaga mashina va uskunalarning qiymati; sotib olingap pomoddiy aktivlarning (pateptlarning, «nau-xau» larning va boshqalarning) qiymati va shu kabilar kiritiladi. Apital budjetni ishlab chiqish sharoitidagi vositalarning tushimi alohida manbalar bo‘limidagi moliyaviy vositalarnipg (investitsion resurslar-ning) rejalashtirilgap oqimini o‘z ichiga oladi. Savdo korxonasi moliyaviy resurslarni shakllanish va qo‘lla-nilishi yillik (choraklik) rejasining tahminiy shakli I. Shakllanish manbalari sum-masi II. Qo‘llanilish yo‘nalishlari sum-mas i 1. Davr boshidan bo‘sh to‘rgan moliyaviy vositalarnipg qoldig‘i 1. Foydani ists’mol maqsad-lariga (dividentlar, foizlar, mukofotlar to‘lashga) qo‘lla-nilishi 2. Sof foyda hisobidan vositalarning tuttshshi

2. Zahira fondining o‘sishi 3. Ammortizatsiya ajratmalari hisobidap vositalarning tushushi 3. Aylanma aktivlarning o‘sishi 4. Boshqa ichki manbalardan xususiy moliyaviy resurslar 4. Haqiqiy investitsion lo-yihalar va dasturlarni mo-lshshashtirish 5. Tashqi manbalardan xususiy moliyaviy resurslarni tushishi 5. Uzoq muddatli moliyaviy qo‘yilmalarning o‘sipgani moliyalashtirish 6. Uzoq muddatli moliyaviy kreditlarni jalb qilish 6. Moliyaviy kreditlar bo‘yi-cha qarzning asosiy summasipi to‘lash 7. Qisqa muddali moliyaviy kreditlarni jalb qilish 7. Tovar krsditlari bo‘yicha qarzning asosiy summasini to‘lash

8. Tovar kreditlarini jalb qilish 8. Moliyaviy resurslarni qo‘llanilipshning boshqa yo‘nalishlari 9. Mustahkam pasivlarning o‘sishi 9. Davr oxiridagi bo‘sh to‘rgan moliyaviy vositalarning qol-dish 10. Boshqa manbalardan qarz-ga olingan vositalarning tushishi Jami Jami Joriy budjet bir choraklik muddat miqyoslaridan chiqmagan holda (savdo faoliyati bo‘yicha joriy daromadlar va sarf-harajatlar rejasini aniqdashtirish tarkibida) savdo korxonasi faoliyatining ko‘rinipglari yoki alohida xo‘jalik operatsiyalari bo‘yicha ishlab chiqiladi. U quyidagi ikki bo‘limdan iborat: 1) joriy sarf - harajatlar; 2) xo‘jalik operatsiyalaridap olingan daromadlar (savdo

faoliyatining ko‘rinlaridan); Joriy harajatlar o‘zida berilgan xo‘jalik operatsiyasining amalga oshirilishi bilan boshiq bo‘lgan (u o‘yicha joriy harajatlar smetasini) aylapish chigartmalarini ifodalaydi. Xo‘jalik operatsi yalaridan olingan daromadlar asosan, savdo korxonasining tovarlarni sotish, pullik savdo xizmatlari yoki xo‘jalik faoliyatining boshqa ko‘rinishlari hisobidan shakllanadi. To‘lov kalendari pul vositalari harajatiping alohida ko‘ripishlari (soliklarni to‘lash kalendari, tovar yetkazib beruvchilar bilan hisob-kitoblar bo‘yicha to‘lov kaleidari va shu kabilar) va butun savdo korxonasi bo‘yicha ishlab chiqiladi. Odatda, u kelgusi oy uchun tuziladi (kunlar, xaftalar yoki dekadalar bo‘yicha bo‘laklangan holda). U quyidaga ikki bo‘limdai iborat: 1) pul vositapari sarfining fafigi; 2) pul vositalari tushimining grafigi. Pul vositalari sarfining garfigi o‘zida savdo korxonasining uning barcha ko‘rshshshdagi (yoki aniq) moliyaviy majburiyatlari bo‘yicha to‘lov muddatlari va summalarining aksini ifoda etadi. Pul mablag‘lari tushimining grafigi savdo korxonasining foydasiga keltusi davr to‘lovlari mudsatlari va summalarini qat’iy belgalaydi. To‘lov kalendari savdo korxonasining doimiy to‘lovga qobilligini ta’minlangan holda, pul mablag‘lari tushimi va sarfining joriy rejasini aniqlashtiradi. Savdo korxonasining moliyaviy holatini optimallashtiriga nafa-qat uning moliyaviy faoliyatipi muhim ko‘rsatkichlarini rejalashtirish yo‘li bilan balki ishlab chiqilgan rejalarni amalga oshirilishining borishni doimiy nazorat qilish jarayonida ham ta’minlanadi. Savdo korxonasidagi ushbu ichki moliyaviy nazorat joriy moliyaviy faoliyat monitoringa tizimipi qurishga asoslanadi. Moliyaviy faoliyatning monitoringi tizimi o‘zida iste’mol-chilik va moliya bozorlarining doimiy o‘zgaruvchan shakllanishi sharoitlarida ushbu faoliyatning muuim joriy natijalarini doimiy ravishda nazorat silishni amalga oshirishning savdo korxonasida ishlab chitsilgan mexapizmini ifoda etadi.

Korxona moliyaviy holatini yomonlashuviga olib keluvchi ko‘zda tutilgan ushbu faoliyatning asoslangan natijalardan olishni o‘z vaqtida topish; utpbu ogishni keltirib chiqaruvchi sabablarni aniqlash va uni me’yorlashtirish va samaradorligini oshirish maqsadida alohida moliyaviy faoliyat yo‘nalishlarini mos ravipgda aniqdashtirish bo‘yicha tayushflarii ishlab chiqish savdo korxonasi faoliyatining joriy moliyaviy mopito-riigi tizimini ishlab chiqishning asosiy maqsadi bo‘lib hisoblanadi. Savdo korxonasi faoliyatining joriy moliyaniy mopitoringi tizimini qurish quyidagi asosiy bosqichlarni qamrab oladi: Yuqoridagi rasmda savdo korxonasidagi joriy moliyaviy faoliyat monitoringi tizimini qurishning asosiy bosqichlari tarkibi tasvir-langan. Ishlab chiqilgan joriy moliyaviy faoliyat monitoriigi tizimi savdo msiyejmentining strategik maqsadlarini, savdo korxonasi tijorat va moliyaviy faoliyatning ko‘ripishini va joriy va opsrativ moliyaviy rejalar ko‘rsatkichlari tizimshsh o‘zgaripgi gparoitida o‘ziii yo‘naltirishi lozim. Tayanch iboralar: Moliyaviy holat, aktishshr, kapital, to‘lovga qobillik, moliyaviy koeffitsiyentlar, rentabellik darajasi, aktivlar aylanishi, intsgral baholatp, sof foyda, debitorlik qarz, pul aktivlari, yalpi daromad, soliqlar summasi, aktivlar rentabelligi, moliyaviy rsjalashtirish, balans reja, kapital budjet, joriy bgodjet, sarf-harajatlar, tovar kreditlari, moliyaviy kreditlar, moliyaviy majburiyatlar, moliyaviy quyilmalar.

Adabiyotlar: 1.Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони. Ўзбекистон иқтисодиётида хусусий секторнинг улуши ва аҳамиятини тубдан ошириш чора-тадбирлари тўғрисида. «Халқ сўзи», 2003 йил 28 январь. №23, (3135). 2.И.А.Каримов «Озод ва обод ватан, эркин ва фаровон хаёт приовард максадимиз» Т.: «Узбекистон» 2000. 3. Бланк И.А. «Торговый менеджмент», «Украинско-финский институт менеджмента и бизнеса». Киев 1997 г. 4 Лукашевич В.В. «Основы менеджмента в торговле», Москва, «Экономика» 1998 г. 5. Хисрик Р., Джексон Р. «Торговля и менеджмент», Москва, «Филин» 1995 г. 6. Гревнов А.И. и др. «Совершенствование управления торговлей», Москва, «Экономика» 1990 г. 7. Торговое дело: Экономика, маркетинг, организация. М.: Инфра-М, 2002, С.560 8. Том Хопкинс. Исскуство торговать. М.:2002, С.416 9. Петров П.В., Соломатин А.Н.Экономика товарного обращения. М.: Инфа-М, 2001, С.220 10. Поведение потребителя. Практикум. Минск. Новое знание, 2002, С.123 11. Коммерческо-посредническая деятельность на товарном рынке. Учебник под ред. Проф. А.В.Зверьянова. Екатеринбург,2002, С.560 12. Юлдашев Н.К., Козоков О.С. Менежмент. Т.: Фан, 2004, С.213 13. Вергилес Э.В. Менеджмент (практические навыки): Учеб. пособие – М. 2004.-80с.

14. Воронина Э.М. Менеджмент предприятия и организации: Учебно- практ. пособ. - М.: 2004.-256 с. 1 5 .Босчаева З. Н. Управление экономическим ростом. М.: ЗАО « Экономикс», 2004 1 6 .Развитие организации и Н R -менеджмент. М.: Независимая фирма «Класс», 2004 1 7 .Майкл У. 50 Методик менеджмента. 2004 18 .Волгин В.В. Тор говые операции. М.: 2004 19 .Ласкина Н.В. Международное торговое дело. М.: Экономика, 2004 20. www . edu . ru 21. www . economics . ru 22. www.torg.uz

Похожие

Savdo korxonalarida foydani boshqarish.

Savdo korxonalarini daromadlarini boshqarish

Savdo korxonalarini daromadparini boshqarish

Savdo korxonalarini daromadlarini boshqarish

Savdo korxonalari muomala harajatlarini boshqarish.