Мебель товарлари - Экономика - Рефераты

Мебель товарлари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

80.5 KB

Мебель товарлари Режа: 1.Мебел товарлари хом-ашёлари 2.Ёғочнинг асосий хоссалари 3.Мебелларни ишлаб чиқариш усуллари 4.Мебеллар ассортименти 5.Мебеллар сифатини текшириш 6.Мебелларни ўраб-боғлаш ва тамғалаш ва мебелларни сақлаш қоидалари

1. Мебел товарлари хом-ашёлари Мебель кундалик эҳтиёж товари бўлиш билан бирга хонадоннинг кўрки ҳисобланади. Шу сабабли республикамизда мебель саноати кенг ривожланган. Тошкент, Самарқанд, Фарғона, Сирғали мебель бирлашмалари, Андижон, Қува ва Олмалиқ мебель комбинатлари, “Янгийўлмебель” ширкатлари, Олмазор юмшоқ мебеллар фабрикаси, Жиззах ва Риштон мебель фабрикалари мавжуд. Мебель ишлаб чиқаришда, асосан, ёғоч тахтаси, фанер, ёғочпайраха ва ёғоч- тола ва лок ишлатилади. Мебель учун кўпинча оқ қайин (берёза), қора қайин (бук), қайрағоч (вяз), акац (акация), қандағоч (олха), қарағай (сосна), тут, нок, эман (дуб), қизил дарахт тилғоч (лиственница), терак, ёнғоқ, шумтол (ясен), оқ қарағай (пихта) ва заранг (клён) ишлатилади. 2. Ёғочнинг асосий хоссалари Ёғоч тахталари кесилиши бўйича уч турга бўлинади: кўндаланг, бўйлама ва қия кесилган тахталар. Уларда йил ҳалқалари тегишли тарзда айлана, узунчоқ ва ботиқ шаклларда жойлашган. Фанерлар бир ёки кўп қатламли бўлади. Бир қатламли фанерлар (шпонлар) дарахтлар ғўлаларини бўйламасига тарашлаш ёки айланасига шилиш йўли билан олинади. Тарашлаб олинган шпонлар кўп қатламли фанер, арзон ёғоч ва ёғочпайраха тахталарининг юза томони учун ва шилиш йўли билан олинган шпонлар кўп қатламли фанер ҳамда ёғоч пайраха тахталарнинг ички қатламлари ҳамда тескари томонини қоплаш учун қўлланилади. Шпонлар дарахт турига қараб икки гуруҳга бғлинади. Биринчи гуруғ шпонлар оқ, қора қайин, қайрағоч, граб, акац, кандағоч, қарағач ва тутдан, иккинчи гуруҳ оқ қайин, нок, эман, осиё қайрағочи, каштан, қизил дарахт, тилоғоч, терак, шумтол дарахтларидан олинади. Мебель ишлаб чиқаришда

ёғоч шпони ўрнига қоплама учун меламиноформалдегид қатронига ботириб олинган қоғоз, поливинилхлорид, алкид, алдегид, полиэфир ва эпоксид пардаларидан ҳам фойдаланилади. Баъзан оқ қайин шпони ёки қатронли қоғоз қопланган юзага қимматбаҳо ёғочларга ўхшатиб нақш солинади. Ёғоч пайраха тахталари ёғоч пайрахаларига меламиноформалдегид қатрони қўшиб пресслаш йўли билан олинади. Сирти ёғоч шпони ёки меламиноформалдегид қатронига ботириб прессланган кўп қаватли қоғоздан бўлган гетинакс билан қопланади. Ёғоч тола тахталари ёғоч толалари ва қоғоз қийқимларини 240 0 С да пресслаб тайёрланади. Ёғоч таркибидаги пектин моддалари елим вазифасини бажаради. Локлаш учун нитроцеллюлоза, карбамидоформалдегид, полиэфир ва полиуретан локлари ишлатилади. Булардан полиэфир локлари тиниқроқ ҳамда иссиққа чидамлироқ, карбомидо-формалдегид локлари қаттиқроқ ва полиуретан локлари пишиқроқ бўлади. Локланган юзалар ташқи кўриниши бўйича учга бўлинади: 1. Юзаси ойнасимон ялтироқ. Савдода полировка қилинган юза дейилади. 2. Юзаси силлиқ. Майда чизиқчалар, пуфакчалар ва ғадир-будирликлари бўлиши мумкин. Бу полировка қилинган юза ҳисобланади. 3. Юзаси ялтироқ эмас. Пардозлашда бошқа материаллар билан ўйиб нақш солиш усули кенг қўлланилади. Масалан, тузилиши ромли мебеллар анодланган алюмин тунукаси ишлатилиб ҳимояланади. Ёғоч тахтачалари ёки садаф бўлакчалари билан пардозланса, улар интарция ва маркетри номлари билан юритилади. Ранги. Бу кўрсаткич бўйича ёғочларни олти гуруҳга бўлиш мумкин: 1. Оқиш рангли (оқ қайин ва оқ қарағай). 2. Оч сариқ (қарағай, эман, тилоғоч)

3. Тўқ сариқ (шумтол ва заранг) 4. Оч қўнғир (қайрағоч ва қора қайин) 5. Тўқ қўн ғир (ёнғоқ, тут ва нок) 6. Қизил, лимон ва қора дарахт ёғочлари. Тузилиши. Бу кўрсаткич бўйича ёғочлар икки гуруҳга бўлинади: 1. Бир хил (қарағай, кедр ва оқ қарағай) 2. ранг-баранг. Бу ёғочларнинг тузилиши йил ҳалқалари ва ўзак нурларидан ташкил топади. Шумтол ва тилоғочнинг йил ҳалқалари, қора қайин, ёнғоқ, қайрағоч, эман ҳамда қизил дарахт ёғочларининг ўзак нурлари майда чизиқлар шаклида яққол кўриниб туради. Дарахтларнинг баъзи нуқсонлари ҳам уларга безак беради. Масалан, оқ қайиннинг бу ранглиги ва зарангнинг бутоғи (қўш кўзи) ёғоч тузилишини ҳосил қилади. 3. Зичлиги бўйича уч гуруҳга бўлинади: 1. Юмшоқ (тол, терак ва қарағай) 2. Ўрта қаттиқликдаги (тилоғоч, оқ қайин, қора қайин, қайрағоч, нок, эман, заранг, ёнғоқ ва шумтол) 3. Қаттиқ (граб, самшит, писта ва акац). Мебель беш белги бўйича таснифланади. 3. Мебелларни ишлаб чиқариш усуллари Ишлаб чиқариш усули. Бу кўрсаткич бўйича уч гуруҳга бўлинади: 1. Дурадгорлик мебеллари. Уларнинг аксарияти турли дарахтлардан дурадгорлик асбоблари ёрдамида тайёрланади. Қисман яхлит тахталардан ёки ромли (ҳошияли) бўлиб, ромнинг ичи алоҳида қисмчалар билан тўлдирилади. 2. Эгилган ва эгиб елимланган мебеллар. Асосан қора қайиндан буғ ёрдамида эгиб тайёрланади. Қора қайин буғ таъсирида тўқ қўнғир рангга эга бўлади. 3. Тўқима мебеллар. Булар кўрсаткич бўйича мебеллар тўрт гуруҳда бўлади:

1. Ажралмас 2. Йиғма. Транспортировка қилишга қўлай бўлиши учун мебеллар, асосан, шу шаклда ишлаб чиқарилади. 3. Турлича жойлаштирилиши мумкин бўлган қисмлардан иборат. Асосан бир деворни тўлиқ эгаллайдиган тўплам шаклида бўлади. 4. Вазифаси ўзгарувчан (трансформация бўладиган) мебеллар. Булар диван- каравот, кресло-каравот ва кенгаядиган стол шаклида ишлаб чиқарилади. 4. Мебеллар ассортименти Ишлатилиши ва тузилиши бўйича мебеллар тўрт гуруғга бўлинади: 1. Суянчиқсиз курсилар (стуллар), овқат хонтахталари (столлар) ва суянчиқли кенг курсилар (иш креслолари). 2. Қутили (корпусли). Бу гуруҳ мебелларнинг ассортименти кенг бўлиб, улар қуйидагилардан иборат: - Б ирдан тўртгача эшик л и устки ва ички кийим жавони. Устки кийим бўлимида битта полка, битта узун таёқча (штанга), ички кийим бўлимида эса бир неча полка ва тортмалар бўлади; - О йнали идиш-товоқ жавони. Ўрта қисмида тахмон ҳамда пастки қисмида икки эшикли ёпиқ бўлим мавжуд; - С ервант. Ойнали идиш-товоқ жавонидан фарқи баландлигида. Унинг баландлиги 110 см.дан ошмайди; - Ойнали китоб жавони. Пастки қисмида икки эшикли ёпиқ бўлими бўлади. Баъзиларида бундай бўлим ёнида ҳам мавжуд; - Китоб полкаси. Битта ойнали ёки икки эшикли ёпиқ бўлимдан тборат бўлиб, баландлиги 90 см.дан ошмайди. Баъзилари икки бўлимдан иборат, бири ойнали, иккинчиси ойнасиз. - Секретер. Китоб жавонидан фарқи қўшимча ёзув ишларини бажариш учун қайтарма тахтаси бор;

- Ёзув столи бир ёки иккита тагкурсиларидан иборат (тумбалари); - Каравот ёнига қўйиладиган тагкурси. Баландлиги 75 см.дан ошмайди; - Ички кийим жавони. Бир неча тортмалардан иборат, баландлиги 120 см.дан ошмайди; - Каравот. Эни 80-160 см атрофида; - Пардоз столи (трюмо). Баландлиги 20-60 см.ли тагкурси ва баландлиги 100- 125 см.ли ойнадан иборат; - Уч тавақали пардоз столи (треляж); - Даҳлиз жавони. Эшиксиз жавон бўлиб, бош кийим ва пойабзал учун полкалар, кийим илиш учун 3-6 та илгаклари бўлади. Баландлиги 190-230 см атрофида. 3. Ошхона мебеллари тор ассортиментли бўлиб, қуцидагилардан иборат: - О шхона жавони. 1-2 эшикли бўлиб, бир неча полкалардан иборат. Баъзиларининг ўртасида тахмони бор. Баландлиги 95-175 см атрофида ; - Осма жавон. Бир эшикли , баландлиги 35-175 см. атрофида; - Овқат столи; - С уянчиқсиз қаттиқ курсилар (табуретка). 4. Юмшоқ мебеллар гуруҳига қуйидагилар киради: - Суянчиқли ва тирсакли дам олиш каравоти (диван); - Суянчиқли кенг юмшоқ курси (кресло); - Кресло-каравот; - Суянчиқсиз ёстиқ тагликли диван (кушетка); - Суянчиқсиз кенг курси (банкетка). Юмшоқлилик даражаси. Мебеллар тўшамасининг қалинлиги бўйича олти даража юмшоқликда ишлаб чиқарилади. Ноль даража юмшоқликдаги мебеллар тўшамаси қалинлиги 120 мм. ва ундан юқори бўлади, 1- даражадагиларники 95-115 мм, 2-даражадагиларники 70-90 мм, 3-

даражадагиларники 50-65 мм, 4- даражадагиларники 15-45 мм ва охиргиси (қаттиқ мебелларники) 10 мм. гача. Юмшоқ мебелларда тўшама сифатида тукли нотўқима мато (ватин), кўпиктирилган резина ва полиуретан (поролон) ишлатилади. Уларнинг ост қисми қаттиқ, эгилувчан, чўзилувчан (эластик) бўлиши мумкин. Эгилувчан мебелнинг ост қисми одатда симтўрга ва чўзилувчан мебелники эса пружина ёки резина тасмасига таянган. Тўпламлиги. Бу кўрсаткич бўйича мебеллар гарнитур ва тўпламларга бўлинади. Гарнитурлар ҳар бир хона учун алоҳида тўпламлардан иборат бўлади. Масалан, ётоқ гарнитури устки ва ички кийим жавони, битта икки кишилик ёки иккита бир кишилик каравот, трюмо ёки треляж, иккита каравот ёнига қўйиладиган тагкурсилардан иборат. Емакхона гарнитури сервант, овқатланиш столи ва олтита стулдан ташкил топади. Кабинет мебели китоб жавони, ёзув столи ҳамда иш креслосидан тўпланган. Тўпламлар бирор фаолият учун мўлжалланади. Масалан, диван, иккита кресло, телевизор столлари йиғиндисига, дам олиш ёки меҳмонхона тўплами, стол-жавони, девор жавони, идиш-товоқ ювиш столидан ташкил топса, ошхона тўплами дейилади. Барча хоналарни жи ҳ озлаш учун мўлжалланган мебеллар тўплами хона ётоқ мебели ҳисобланади. 5. Мебеллар сифатини текшириш Мебел сифати республика стандарти асосида текширилади. Қабул вақтида ҳамма мебелларнинг юзасидаги нуқсонлари, қоплама материаллари, ташқи кўриниши ва ишлатиш қулайлиги Бирма-бир текширилади. Ўлчами ва қўшимча асбобсиз йиғиш қулайлигини текшириш учун икки марта 5 %дан буюмлар олиниб назоратдан ўтказилади. Текшириш пайтида биронта яроқсиз

буюм чиқса, қабул тўхтатилиб, мебелларнинг ҳаммаси яроқсизга чиқарилади. Ишлаб чиқарувчи корхона мебел сифатига 1,5 йил кафолат беради. Йиғиладиган ҳамда тўплам мебелларнинг йўриқномаси бўлиши керак. Ҳар бир қисм ва буюмда рақам бўлиши лозим. Маҳкамловчи қисмлар, калит, тутқич, шунга ўхшаш ашёлар халтачага солиниб, йиғиладиган қисмларнинг бирига осиб қўйилади ёки тўплам мебеллар бирор буюмнинг тортмасига солиб қўйилади. Йиғилган мебелларнинг эшиклари қулфланган Бўлиб, калитларидан бири орқасида осилган бўлади. Мебел упаковкасига «Эҳтиёт бўлинг, мўрт”, “Думалатилмасин” ва “Намликда бузилади» деб ёзилади. 6. Мебелларни ўраб-боғлаш ва тамғалаш ва мебелларни сақлаш қоидалари Мебелларнинг 11-15 рақамдан иборат шартли белгилари (артикуллари) бўлади. 1-2 рақамлари мебелнинг турини кўрсатади. Охирги рақам қия каср чизиғидан кейин ёзилиб, мебелга қўйиладиган қўшимча устама нархидан олиб ташланадиган чегирмаларнинг шартли белгисини билдиради. Қолган рақамлар ҳар бир гуруҳ мебел учун турлича маънога эга. Масалан, 3-4 рақамлар мебелнинг тузилишини билдирса, қутили мебелларнинг шартли белгиларида 3-5 рақамлари унинг тузилиши ва баландлигини кўрсатади. Стол-стул ва иш креслолари шартли белгиларининг 5-6 рақамлари суянчиқ турини кўрсатади, ошхона мебелларининг шартли белгиларида бу рақамлар мебелнинг узунлиги ва энини билдиради. Юмшоқ мебелларда 5-рақам юмшоқ ост қисмининг турини кўрсатади. Қутили мебелларнинг узунлиги ва энини 6-7 рақамлар ифадалайди. Юмшоқ мебелларнинг шартли белгисида шу рақамлар ўлчамидан ташқари, қоплама ва пардоз турини ҳамда юмшоқлилик даражасини кўрсатади. Ошхона мебелларининг шартли белгисида 7-рақам ўлчамларини билдирса, стол-стул ва иш креслоларининг шартли белгисида бу рақам қоплама матоларининг нархини билдиради. 8-рақам стол-стул, иш

креслолари ўриндиғининг юмшоқлилик даражасини, қутили ва ошхона мебелларининг қоплама ҳамда пардоз турини, юмшоқ мебелнинг эса қоплама матолари нархини кўрсатади. Булардан ташқари, юмшоқ мебелларнинг шартли белгисида тиредан кейин ёзиладиган ён томонларининг тузилишини тавсифловчи 9-11 рақамлар ҳам бор. Ёғоч нам ҳавода 30 % гача намликни ютиб, шишади ва қуриш даврида кўп жойидан ёрилиб кетиши мумкин. Қуруқ ҳавода елимлари қуриб қисмларга ажралиш эҳтимоли мавжуд. Шунинг учун мебелларни ҳаво ҳарорати 2 0 С дан паст бўлмаган, намлиги 45-70 5 ли биноларда сақлаш керак.

Похожие

Электр товарлари

Тўқимачилик товарлари.

Маиший кимё товарлари

Кулолчилик ва сопол товарлари

Парфюмерия ва косметика товарлари