Germaniya soliq tizimining tuzilishi - Экономика - Рефераты

Germaniya soliq tizimining tuzilishi

Загружено в:

12.01.2024

Скачано:

0

Размер:

89 KB

Germaniya soliq tizimining tuzilishi Reja: 1. Germaniya mamlakati soliq tizimining tarkibi. 2. Germaniya mamlakati soliqqa tortish tizimining o ’ziga xos xususiyatlari. 3. Germaniya soliq tizimining O ’zbekiston soliq tizimi bilan solishtirma tahlili.

Germaniya mamlakati soliq tizimining tarkibi. 1871 yilda Germaniya imperiyasi tashkil topib asosiy to ’g’ri soliqlarning o’rnatilishi imperiya tarkibiga kirgan kichik davlatlar (erlar) ixtiyoriga berilagan edi. Imperiya faqat boj yig’imlari, iste’mol mollariga umumimperiya soliqlarini (tamaki, pivo, aroq, shakar, to’z) o’rnatish huquqiga ega edi. XIX asrning 90 yillarida qimmatbaho qog ’ozlarga soliq gerb yig’imini 1906 yilda vorislikka soliq 1113 yilda mol-mulk solig’i va mol-mulkning o’sishiga soliq kiritildi. Birinchi jahon urushi natijasida vujudga kelgan katta moliyaviy qiyinchiliklar soliqqa tortish tizimining markazlashuvini talab qildi. Natijada Veymar respublikasida yagona moliyaviy boshqarma to’zildi. Ikkinchi jahon urushidan so ’ng Germaniyada soliqqa tortish tizimi federatsiyalar, erlar va mahalliy soliqlarga bo’linadi. Byudjet xo’jaligini mustaqil yuritish tamoyillari umumdavlat va erlarning manfaatlarni ko’zlagan holda olib borildi. Natijada hozirgi kun Germaniya Respublikasi soliq tizimida 40 soliq mavjud: ■ ish haqidan olgan daromad solig’i; ■ QQS; ■ Kosibchilik solig’i; ■ Qat’iy daromad solig’i; ■ Korporatsiyalar solig’i; ■ Tabiiy neftga soliq; ■ Tamaki mahsulotlarga soliq; ■ Cherkov solig’i; ■ Er solig’i; ■ Avtotransport vositalariga soliq; ■ Bojxona boji; ■ Er maydonini sotib olishdan olgan soliq; ■ Meros solig’i; ■ Kofe; ■ Pivo;

■ Veksel; ■ g’ng’in xavfsizligini ta’minlash solig’i; ■ Kuchuklar; ■ Shakarga; ■ Choyga; ■ To’z; ■ g’ritg’ich asboblarini muhofaza qilish solig’i; ■ Ovchilik, baliq tutish solig’i; ■ Litsenziya solig’i; Germaniyada soliqlar federatsiya, er, qo ’shma (federal va erlar bilan birgalikda), munitsipal, jamoa, cherkov soliqlariga bo’linadi: 1. Federal soliqlar quyidagi soliqlardan iborat: ■ spirt, spirt mahsulotlariga soliq; ■ boj yig’imlari; ■ kapitalning xarajatiga soliq; ■ sug’urta solig’i; ■ veksel solig’i; ■ iste’mol mahsulotlariga soliq; 2. Jamoa, qo ’shma soliqlarga quyidagilar kiradi: ■ ish haqiga soliq va o’rnatiladigan daromad solig’i; ■ kapital daromadidan soliqlar va korporatsiyalar solig’i; ■ QQS; ■ hunarmandchilik solig’i; 3. Erlar solig ’iga quyidagilar kiradi: ■ mol-mulk solig’i; ■ er maydonini sotib olishdan soliq; ■ transport solig’i; ■ pivoga soliq; ■ lotoreya va ot o’yinlariga soliq; ■ yong’in xavfsizligini ta’minlash solig’i;

■ bilyard, kozinolardan soliq. 4. Munitsipal soliqlar tarkibiga quyidagilar kiradi: ■ er solig’i; ■ mahalliy iste’mol soliqlari; ■ it egalaridan soliq; ■ kosibchilik. Germaniya Respublikasida byudjetning markazlashmaganligi markaziy byudjet vositalarining mablag ’larining qayta taqsimlanishi bilan emas, balki byudjet daromadlarni manbalarining qonuniy biriktirilib qo’yilishi bilan amalga oshiradi. Har bir soliq bo ’yicha deyarli alohida ma’yoriy hujjatlar mavjud. Germaniya Respublikasida jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i to’g’ri soliqlar ichida eng muhimi hisoblanadi. Soliqqa tortish ob’ekti bo’lib ish haqi, erkin kasb daromadlari, gonorarlar, kapital daromadlari, banklar jamg’armalaridagi foizlar, ijara haqi, xususiy ish faoliyatidan olinadigan daromadlar va boshqalar kiradi. Germaniya Respublikasida 6ta soliq informatsiyalari mavjud bo’lib ular ishchi va xizmatchilarning ommaviy xolatini, bolalar sonini, hisobga olgan holda amal qiladi. 1 sinfga: bo ’ydoqlar, bolasiz ishchilar, ajrashganlar, bevalar. 2 sinfga: ajrashib 1 ta bolasi borlar. 3 sinfga: oilalilar, agar bittasi ishlasa (ikkalasi ishlasa) ularning 1 tasi 5 sinfga o ’tkaziladi.

4 sinfga: oilada er-xotin 1 vaqtda ishlasa daromadlari alohida soliqqa tortilganda. 5 sinfga: oilada ikkalasi ham ishlab ularning umumiy kelishuvga asosan 3 sinfga o ’tkazilgan bo’lsa. 6 sinfga: 1 nechta ish joylarida daromad oluvchilar. Yillik ish haqi 60 ming marka tashkil etuvchilardan olgan daromad solig ’ini aniqlash Soliq sinfi Bolalar soni 0 1 2 3 4 5 6 I 15453 14399 13369 12365 11385 10436 9516 II - 12450 11469 10517 9595 8704 7847 III 9636 8960 8306 7474 7066 6480 5916 IV 15453 14923 14399 13881 13368 12863 12363 V 25820 - - - - - - VI 26462 - - - - - - Soliqqa tortilmaydigan daromadlarga quyidagilar kiradi: 1. Ish haqidan olinadigan daromad solig ’idan har 1ta ishlovchi shaxsdan 450 marka yiliga chegiriladi. 1. Rojdestvo to ’lovlari 600 marka. 2. Ishga borish va qaytish transport harajatlari 564 marka. 3. Maxsus harajatlar (hayot sug ’urtasi, ish malakasini oshirish harajatlari) 270-540 marka. 4. Bolalari bilan yakka yashovchilar uchun oila byudjetini qo ’llab quvvatlashiga 4752 marta yiliga. 5. Bolalar soniga qarab soliqdan ozod qilish 1ta bolasi borlarga 1ta ishlovchi uchun 2ta odam ishlasa 14904 marka. 6. Qarilikni ta ’minlash uchun qo’shimcha ajratmalar - 3510 marka.

Germaniya mamlakati soliqqa tortish tizimining o ’ziga xos xususiyatlari. Er solig’i munitsipalitetlar tomonidan undiriladi va uning ob’ekti bo’lib, qishloq xo’jalik va o’rmon xo’jaliklarining korxonalari, kompaniya va xususiy shaxslarning erlari. «Provintsiya er solig’i to’g’risidagi» yiriqnomasiga muvofiq er solig’i 2ga bo’linadi. 1. «A-er solig’i» (qishloq xo’jalik va o’rmon xo’jalik korxonalariga solinadi). 1. «B-er solig’i» (kompaniyalar va xususiy shaxslarning er maydonlari va qurilmalariga solinadi). Er solig ’i stavkalari quyidagicha belgilangan: 1. Qishloq va o ’rmon xo’jalik korxonalari uchun - 0,6%; 2. Qurilmagan er maydonlari uchun - 0,36%; 3. Xo ’jalik er maydonlari uchun - 0,36%; 4. 1ta oila uchun uy-joy qurish er maydoniga uy qiymatini 75 ming markasigacha - 0,26%. 5. 2ta oila uchun qurilgan er maydoniga - 0,31%; 6. Er solig ’idan quyidagilar ozod etiladi: - davlat tashkilotlarining er maydonlari; - cherkovlar; - bolalar bog ’chalari; - kasalxonalar; - internatlar; - ilm-fan yo ’nalishda foydalanishda bo’lgan er maydonlari. Yangi qurilgan uy-joylar uchun er solig ’idan bir yil davomida uy egalari ozod etiladi. Har 3 yilda er solig’i summasi belgilab beriladi va har kvartalda to’lanishi lozim. Kapitaldan olinadigan daromad solig ’i jismoniy shaxslardan olinib, dividentlar va foizlarga nisbatan hisoblanadi. Byudjetdagi jami daromadlarga ushbu soliqning salmog’i 2-3%ni tashkil etadi. Soliq stavkasi 25% qilib belgilangan. Buyuk Britaniyada - 25%, Yaponiyada - 20%, Italiyada - 30%, Frantsiyada -25%,

Shvetsiya -35%, Ispaniya -20%, O’zbekiston Respublikasida -15%, Lyuksemburg va Daniyada bu soliq umuman yo’q. Germaniyada mol-mulk solig ’ining ob’ekti bo’lib: 1. Jismoniy va yuridik shaxslarning ko ’chmas mulki. 2. Qishloq xo ’jaligi va o’rmon xo’jaligi korxonalarning mol-mulki. 3. Xususiy mulkning ayrim turlari. 5. Kompaniyalarning ishlab chiqargan moslamalari kiradi. Yuridik shaxslar mol-mulki uchun 0,6% belgilangan. Jismoniy shaxslarning ko ’chmas mulki, qimmatli qog’ozlari, banklarning foizlari, san’at asarlari, qimmatbaho buyumlari, xususiy samolyotlari (aholiing 10%), yaxtalari va boshqa mol-mulklari soliqqa tortiladi. Soliqqa tortiladigan minimum 70 ming markani tashkil etadi. QQS stavkasi 14%, imtiyozli stavka iste ’mol mahsulotlari uchun 7% deb belgilangan. Eksport operatsiyalari uchun belgilangan soliqlar hech qanday imtiyozlarga ega emas. Xom-ashyo, yarim-tayyor mahsulotlar import qilinsa bojlar undirilmaydi. Germaniya soliq tizimining O ’zbekiston soliq tizimi bilan solishtirma tahlili. Germaniya mamlakatini O ’zbekiston soliq tizimi bilan solishtiradigan bo’lsak bir qancha o ’xshashlik va farqli tomonlari mavjud. Ularni quyida ko’rib chiqishimiz mumkin: O ’zbekistonda soliqlar respublika va mahalliy soliqlarga bo’linsa, Germaniyada federal erlar (xudud) va mahalliy soliqlarga bo ’linadi. Germaniyada qo’shma soliqlar, ya’ni bir vaqtning o ’zida bir necha byudjetga tushadigan soliqlar mavjud. O’zbekistonda esa yo’q, xar bir soliq turi to’lig’icha bitta byudjetga tushadi. Germaniya soliq tizimi O ’zbekiston soliq tizimiga nisbatan ancha rivojlangandir va soliq turlari ham O’zbekistondagidan bir muncha ko’p. Germaniyada O’zbekistonda bo’lmagan, o’ziga xos hususiyatga ega bo’lgan

soliqlar: cherkov solig’i, it solig’i va boshqalar mavjuddir. Shu bilan birga O’zbekistonda mavjud mol-mulk solig’i Germaniyada yo’q. Germaniya soliq tizimi O ’zbekiston soliq tizimiga nisbatan ancha murakkab to’zilishga ega. Buni er solig’i, jismoniy shaxslar daromadiga soliq misolida ko’rishimiz mumkin. Germaniyada korporatsiyalar daromadiga soliq solishda soliqqa tortilmaydigan minimumlar bor. Korporatsiyalarni daromadini soliqqa tortishda daromadlar ikkiga bo ’linadi; taqsimlanadigan va taqsimlanmaydigan. O ’zbekistonda bu soliq yuridik shaxslar daromadiga soliq deb yuritiladi. Yuridik shaxslarni faoliyatidan kelib chiqib kichik korxonalar yagona soliq, savdo va umumiy ovqatlanish korxonalari uchun yalpi daromad solig’i va qolgan yuridik shaxslar umumiy tatribda soliq to’laydilar. Germaniyada mol-mulk solig ’i o’rniga jismoniy shaxslarga meros va sovg’aga soliq joriy qilingan. U qarindoshlik darajasiga qarab 3%dan 70% stavkagacha qo’llaniladi. O’zbekistonda meros va sovg’aga soliq bir martalik yig’im sifatida joriy qilingan. Germaniyada er solig ’i ulardan foydalanish turi hamda u erda yashovchi oilalar soniga qarab qo’llaniladi. O’zbekistonda esa er solig’i yuridik shaxslarga alohida va jismoniy shaxslarga alohida qo’llaniladi. Soliq stavkasini Vazirlar Mahkamasi har yili qayta belgilaydi. Germaniyada QQS solig ’ini pasaytirilgan stavkasi mavjud. O’zbekistonda esa QQS yagona stavkada qo’llaniladi. Germaniya soliq tizimi bilan O ’zbekiston soliq tizimi o’rtasidagi o’xshashlikka to’xtaladigan bo’lsak, har ikki davlatda ham bir qancha mohiyati jihatidan bir xil soliqlar mavjud. Masalan QQS, jismoniy shaxslar daromad solig’i, aktsiz solig’i.

Adabiyotlar: 1. I.A. Karimov. «O’zbekiston buyuk kelajak sari» Toshkent. «O’zbekiston» 1998 y. 2. I.A. Karimov. «O’zbekiston iqtisodiy isloxatlarni chuqurlashtirish yo’lida» Toshkent. «O’zbekiston» 1998 y. 3. I.A. Karimov. «O’zbekistonning siyosiy-ijtimoiy va iqtisodiy istiqbolini asosiy tamoyillari» Toshkent. «O’zbekiston» 1999y. 4. I.A. Karimov. «O’zbekiston XIX asr bo’sag’asida: xavsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari» Toshkent. «O’zbekiston» 2000 y. 5. Volkov A.M. «Shvetsiya sotsialnaya- ekonomicheskaya model» M.; Misl 2000 g. 6. Eydxovn «Niderlandi obzor nalogovoy sistemi» mejdunarodniy tsentr menedjmenta obshchestva 1999 g. 7. S. Alimboev va boshqa. Soliqlar. O ’quv qo’llanma.-T., 2000 8. T. Malikov. Soliqlar va soliqqa tortishning dolzarb masalalari.-T., Akademiya, 2002. 9. Nalogi i nologooblojenie v Rossiyskiya Federatsii (Uchebnik dlya VUZ ov ). –M., Knijniy mir, 1999. 10. L. Xvan Soliq huquqi.-T., Konsaudit inform, 2001

Похожие

Fransiya soliq tizimining tuzilishi

Avstriya davlati soliq tizimining tuzilishi

Daniya davlati soliq tizimining tuzilishi

Italiya davlati soliq tizimining tuzilishi

Rossiya Federatsiyasi soliq tizimining tuzilishi