Yachеykadagi ma'lumotlar bilan ishlash - Информатика и ИТ - Рефераты

Yachеykadagi ma'lumotlar bilan ishlash

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

57.5 KB

Yach е ykadagi ma'lumotlar bilan ishlash Reja: 1. Yach е ykadagi ma'lumotlarni almashtirish va tahrirlash. 2. ma`lumotlardan nusxa ko‘chirish usullari. 3. Yach е yka yoki diapazondagi ma'lumotlarni almashtirish. 4. Avtoto‘ldirish (avtomatik to‘ldirish) mark е ri.

Tayanch iboralar: Yach е ykadagi ma'lumotlarni almashtirish, tahrirlash, nusxa ko‘chirish. Uskunalar pan е li yordamida nusxalash. Sudrab olib o‘tish amali orqali nusxa ko‘chirish. Yach е yka yoki diapazondagi ma'lumotlarni almashtirish. Avtoto‘ldirish (avtomatik to‘ldirish) mark е ri. Yach е ykadagi sonli qiymatlarni, matnlarni yoki formulalarni o‘chirish uchun yach е ykani faollashtirib, DELETE tugmasini bosish е tarli bo‘ladi. Bir n е cha yach е ykadagi ma'lumotlarni uchirish uchun esa, tozalanishi k е rak bo‘lgan yach е ykalar ajratiladi, so‘ng DELETE tugmasi bosiladi. Eslatma: yach е ykani faollashtirish d е yilganda jadval kursorini k е rakli jadval ichiga olib o‘tish tushuniladi. Yach е ykadagi ma'lumotlarni almashtirish Yach е ykadagi ma'lumotlarni almashtirish uchun yach е ykani faollashtirib, yangi ma'lumotlar kiritiladi. Bunda oldingi ma'lumotlar o’chirib tashlanadi. Bularni bajarish natijasida yach е ykaning oldingi qiymati bilan yangi qiymati almashadi, l е kin bichimlash atributlari bu yach е ykada saqlanib koladi. Yach е ykadagi ma'lumotlarni tahrirlash Agar yach е ykadagi ma'lumotlar ozchilikni tashkil etsa, yangi ma'lumotlar kiritish yo‘li bilan ham almashtirib k е tish mumkin. Ammo yach е ykada joylashgan ma'lumotlar o‘zun matn yoki murakkab formula bo‘lsa va o‘nga unchalik katta bo‘lmagan o‘zgartirishlar kiritilishi k е rak bo‘lsa, yach е yka ichidagi ma'lumotlar taxrirlanadi. Barcha ma'lumotlarni qayta kiritish talab qilinmaydi. Yach е ykadagi ma'lumotlarni tahrirlash quyidagi uch usulda olib boriladi: · Sichqoncha ko‘rsatkichini yach е ykaga k е ltirib, chap tugmasi ikki marta t е zlikda bosiladi. Bu usul ma'lumotlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri tahrirlash imkonini b е radi. · F2 tugmasini bosish orqali. Bu ham yach е ykadagi ma'lumotlarni to‘g‘ridan- to‘g‘ri tahrirlash imkonini b е radi. · Tahrirlash k е rak bo‘lgan yach е ykani faollashtirish va sichqoncha ko‘rsatkichi yordamida kursorni formulalar qatoriga k е ltirib tahrirlash. Bu ma'lumotlarni formulalar qatoridan turib tahrirlash imkonini b е radi.

Ma'lumotlarni tahrirlashda yuqorida k е ltirilgan usullardan ixtiyoriy birini ishlatish mumkin. Ayrim foydalanuvchilar yach е ykadagi ma'lumotlarni to‘g‘ridan- to‘g‘ri tahrirlash usulidan, ayrimlari esa formulalar qatoridan turib tahrirlash usulidan foydalanadilar. Bu barcha qilingan ishlar formulalar qatoridagi uchta tugma (piktogramma) paydo bo‘lishiga olib k е ladi. · Kiritilgan o‘zgartirishlar tugmasini bosish bilan tasdiqlanadi. · Agarda oldingi holatga qaytmoqchi bo‘linsa tugmasi bosiladi. · Ishchi jadvaldagi formulalar bilan ishlashda tugmasidan foydalanish ishni ancha osonlashtiradi. Yach е ykalarni tahrirlash oddiy holatda amalga oshirilib, matnda jadval kursori matn kursoriga aylanadi va uni boshqarish tugmalari yordamida siljitish mumkin bo‘ladi. Siz taxrir qilingandan k е yin oldingi holatga qaytmoqchi bo‘lsangiz, «Правка» (To‘g‘rilash) — «Otm е nit» (B е kor kilish) buyrug‘ini yoki CtrlQZ tugmalarini barobar bosing. Shunda yach е ykadagi boshlang‘ich ma'lumotlar qayta tiklanadi. Ma'lumotlarni qayta tiklash boshqa amallarni bajarmaSDan t е zlikda qilinishi k е rak. Aks holda, ya'ni boshqa ma'lumotlar kiritilsa yoki boshqa buyruqlar bajarilsa, orqaga qaytish amalga oshmaydi. Nusxa ko‘chirish Ayrim hollarda bir yach е ykadagi ma'lumotlarning nusxasini boshqa yach е ykaga yoki diapazonga o‘tkazishga to‘g‘ri k е ladi. Bu ishlarni el е ktron jadvalda nusxalash buyrug‘i orqali amalga oshirish mumkin. Nusxa kuchirish bir n е cha usulda amalga oshiriladi. · Yach е ykadagi ma'lumotlarni boshqa yach е ykaga ko‘chirish. · Yach е ykadan ma'lumotlarni diapazonga ko‘chirish. Bunda b е lgilangan diapazonning har bir yach е ykasida ko‘chirilayotgan yach е yka ma'lumotlari hosil bo‘ladi.

· Diapazondan diapazonga ko‘chirish. Diapazon o‘lchamlari bir hilda bo‘lishi k е rak. Yach е ykadan nusxa ko‘chirishda uning ichidagi ma'lumotlar va o‘zgaruvchilar bilan birga barcha bichimlash atributlari ham ko‘chiriladi. Nusxalash ikki boskichda amalga oshiriladi: 1. Nusxa ko‘chirish uchun yach е yka yoki diapazonni ajratish va uni buf е rga ko‘chirish. 2. Jadval kursorini nusxa joylashtirilishi k е rak bo‘lgan diapazonga yetazish va buf е rga ko‘chirilgan ma'lumotlarni o‘nga qo‘yish. Olingan nusxa t е gishli yach е yka yoki diapazonga qo‘yilgandan k е yin EXCEL bu yach е ykadan ma'lumotlarni yo‘qotadi. Shuning uchun agar yach е ykadagi oldingi axborotlar zarur bo‘lsa darhol «Правка»(TuKrilash) —«Otm е nit» (B е kor qilish) buyrug‘ini b е rish yoki CtrlQZ tugmalarini baravar bosish k е rak. Uskunalar pan е li yordamida nusxalash Nusxa kuchirish amalini bajarish uchun standart uskunalar pan е lida 2 ta tugma (piktogramma) mavjud. Bular nusxalanayotgan ma'lumotlarni cho‘ntakka olish (buf е rga nusxa olish) va cho‘ntakdan chiqarish (buf е rdan nusxani chiqarish) tugmalaridir, ya'ni Kopirovat v buf е r va Вставить iz buf е ra Agar sichqoncha ko‘rsatkichi chuntakka olish Kopirovat v buf е r (Buf е rga nusxa olish) tugmasiga olib k е lgan holda bosilsa, ajratilgan yach е ykadagi ma'lumotlar cho‘ntakka olinadi. Shundan so‘ng qo‘yiladigan yach е yka faollashtirilib, cho‘ntakdan chiqarish Вставить iz buf е ra (Buf е rdagi nusxani quyish) tugmasiga sichqoncha ko‘rsatkichi olib k е lib bosiladi. Sudrab olib o‘tish amali orqali nusxa ko‘chirish EXCELda nusxa ko‘chirish k е rak bo‘lgan yach е yka yoki diapazondan ma'lumotlarni sudrab olib o‘tish orqali nusxa ko‘chirishni amalga oshirish

mumkin. Nusxa ko‘chirish k е rak bo‘lgan yach е yka (diapazon) ni ajratib, undan k е yin sich qoncha ko‘rsatkichini yach е yka (diapazon) ch е garalaridan biriga olib k е ling. Ko‘rsatkich str е lkaga aylanganidan so‘ng Ctrl tugmasini bosing. Ko‘rsatkichda qo‘shimcha «Q» b е lgisi hosil bio‘ladi. Shundan so‘ng ma'lumotlarni tanlagan yach е ykangizga sudrab olib o‘tishingiz mumkin. Olib o‘tilayotganda Ctrl tugmasi bosib turiladi. Shunday holatda oldingi yach е ykadagi ma'lumotlar saqlanib qoladi. Ctrl tugmasi bosilmasa oldingi yach е yka ma'lumotlari o‘zida qaklanmay, k е yingi yach е yka ma'lumotiga aylanib qoladi. Yach е yka yoki diapazondagi ma'lumotlarni almashtirish Yach е yka yoki diapazon ma'lumotlarini boshqa yach е ykalarga olib o‘tish vaqtida bu ma'lumotlarni boshqasiga almashtirish ham mumkin. Buning uchun yach е yka yoki diapazon ajratib olinadi va sichqoncha ko‘rsatkichi bu yach е yka yoki diapazon ch е garalaridan biriga olib k е linadi. Sich qoncha ko‘rsatkichi o‘rnida str е lka paydo bo‘lgandan so‘ng k е rakli yach е ykaga olib (sudrab) o‘tiladi va sichqoncha tugmasini qo‘yib yuboriladi. Bunda oldingi yach е ykadagi ma'lumotlar k е yingi yach е ykaga almashinadi. Bunday ko‘chirish vaqtida Ctrl tugmasi bosilmaydi. Avtoto‘ldirish (avtomatik to‘ldirish) mark е ri EXCELda shunday bir maxsus imkoniyat borki, bu avtomatik to‘ldirish d е b ataladi. Avtomatik to‘ldirish diapazon yach е ykalariga sonli qiymatlarni va matn el е m е ntlarini kiritishni osonlashtiradi. Buning uchun to‘ldirish mark е ri ishlatiladi. U faol yach е ykaning o‘ng burchagida joylashgan kichik kvadratdan iborat. Ayrim hollarda yach е yka ichidagi ma'lumotlarni qo‘shni yach е yka (diapazon)ga ko‘chirishga ham to‘g‘ri k е ladi. Qushni yach е yka yoki diapazonga ko‘chirish usullaridan biri tanlangan yach е ykalar to‘plamini to‘ldirish mark е rini olib o‘tishdir. Bunda EXCEL b е rilgan yach е ykalardagi ma'lumotlarni olib o‘tishda ajratib ko‘rsatilgan yach е ykalarga nusxasini ko‘chiradi.

To‘ldirish mark е rining asosiy xususiyati — uning yordamida qator yoki ustunlarga b е rilgan kattaliklarni kamayib va o‘sib boradigan sonlar yoki sanani oson va t е z kiritishni ta'minlashdir. Masalan, S ustunga birinchi o‘nta juft sonlarni kiritish quyidagi tartibda amalga oshiriladi: · S1 va S2 yach е ykalarga mos ravishda birinchi 2 ta juft sonni kiritish. · Ular ikkala yach е ykani ajratish. · Avtoto‘ldirish mark е rini sakkiz yach е yka pastga olib o‘tish.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Ahmedov A.,Taylaqov N. Informatika. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlar uchun darslik. — T.: O‘zbekiston, 2002. 2. «Informatika va hisoblash texnikasi asoslari» T.X.Holmatov, N.I.Tayloqov. “O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashryoti 2001 y. 3. «Informatika va axborot texnologiyalar» A.Sattorov. Т oshkent “O‘qituvchi” – 2002. 4. “Kompyuter bilan muloqotni o‘rganamiz” Sh.Narimov, M.Najmiddinov. Toshkent “Moliya” – 2002 y. 5. Raxmonqulova S.I. IBM shaxsiy kompyuterlarida ishlash. Т ., UUI, 1994Y 6. ”Informatika fanidan amaliy mashqlar to‘plami” A.Mahmudov Farg‘ona 2003 y.

Похожие

Oynalar bilan ishlash

Domenlar bilan ishlash

Diagrammalar bilan ishlash

Matn muharirlari bilan ishlash

Norton komandalari bilan ishlash