Ta’lim jarayonida animatsiyalardan foydalanish va ularning afzalliklari - Информатика и ИТ - Рефераты

Ta’lim jarayonida animatsiyalardan foydalanish va ularning afzalliklari

Загружено в:

06.10.2022

Скачано:

0

Размер:

218.392578125 KB

Ta’lim jarayonida animatsiyalardan foydalanish va ularning afzalliklari Reja: 1. Animatsiya tushunchasi. Animatsiya turlari:an’anaviy, 2D vektorli, 3D kompyuterli, xarakat grafikasi(Motion Graphics), stop kadrli (Stop Motion). 2. Ta’lim jarayonida animatsiyalardan foydalanishning samarasi. 3. Animatsiya yaratishga mo’ljallangan dasturiy vositalar.

Animatsiya nima? Vaqtinchalik shkala(Vremennaya shkala). Kalitli kadrlar(Klyuchev ы e kadr ы ). Kadrlar bilan amallar. Animatsiya turlari. Kadrmakadr animatsiya. Harakat animatsiyasi. Shakl animatsiyasi.Vaqtinchalik shkala effektlaridan foydalanib, animatsiya yaratish. Animatsiya- bir biridan kam farqlanuvchi harakatsiz rasmlarning ketmaketligi yordamidagi harakat ilyuziyasi. Tasvirlarning tez-tez o’zgariishi evasiga harakat paydo bo’lishi aniqlangan. Animatsiyani yaratish uchun vaqtinchalik shkala qo’llaniladi(TimeLine), uning ustida kadrlar joylashgan, yani “kadrlarni ko’rsatish boshi@ham – kadrlar nomerlarini ko’rsatuvchi vaqtinchalik shkala sohasidagi katta bo’lmagan to’rtburchak. Filmni amalga oshirilishida boshchasi harakatlanadi. Kadrlar kalitli va static bo’ladi. Kalitli kadrlarda tasvirlar bo’ladi, ular film mazmunini tashkil etadi. Bunday kadrlarni doiralar bilan belgilanadi. Qolganlaristatistik(ular “bo’sh” amalgaoshiriladi). Rasm . 1 Vaqtinchalik shkalaning sozlovi tugma orqali amalga oshiriladi, u quyidagi rjimlarga ega: - Tiny (Judakichkina); - Small (Kichkina); - Normal (Normal); - Medium (O’rta); - Large (Katta). Kadrlar bilan turli amallarni bajarish mumkin, nusha qilish, uchirish va boshqalar. Alohida kadrli amallar uchun bir necha kadrlardan iborat bo’lgan uning

ustida sichqonchani bosish kifoya-ajratish zarur, avval ulardan biriga chertib, keyin esa, klavisha bosilganda — ohirgisiga chertiladi. Qandaydir kadrni kalitli qilish F6 funksional tugmasi yordamida amalga oshiriladi yoki bosh menyu qo’llaniladi yani Insert — Timeline — KeyFrame buyruqlar (Vstavka — Vremennaya shkala — Klyuchevoy kadr).Quyish-Vaqtinchalik shkala-Kalitli kadr. Kadrni uchirish uchun uni blokga ajratgandan so’ng kontekst menyuda Remove Frames (Udalit kadr ы -Kadrlarni uchirish) bulimi tanlanadiyoki bosh menyudan Edit— Timeline — Remove Frames (Pravka — Vremennaya lineyka — Udalit kadr ы -Tug’irlash-Vaqtinchalik shkala-Kadrlarni uchirish) bulimlari ishlatiladi. Kadrlarni kuchirilishi uchun sichqonchadan foydalanamiz. Rasm 2. Rasm . 2 Kadrlarni kopiya qilish kontekst menyu orqali amalga oshiriladi (Copy Frames bo’lim (Kopirovat kadr ы -Kadrlarni nusha qilish)) yoki bosh menyu (Edit — Timeline — Copy Frames (Pravka — Vremennaya shkala — Kopirovat kadr ы , Kadrlarni nusha qilishTahrir-Vaqtinchalik shkala- ). Nusha qilingan kadrlarni quyish yuqoridagiga o’hshash amalaga oshiriladi, kadrni quyish orqali Paste Frames (Vstavit kadr ы ). Tabiiyki, vaqtinchalik shkalada quyish joyini ko’rsatish zarur.Statik va bo’sh kalitli kadrni quyish uchun, tugmalar mos holda amalga oshiriladi. Avtomatik tarzda animatsiya kadrlar nomerlarinin ko’paytirilganda amalga oshiriladi.Animatsiya yo’’alishini teskarisiga almashtirganda, kadrlarni tanlash zarur va kontekst menyuda Reverse Frames (Obratit kadr ы ). Mojno takje primenit komand ы glavnogo menyu Modify — Timeline — Reverse Frames (Izmenit — va

Vremennaya shkala — Obratit kadr ы , O’zgartirish-Vaqtinchalik shkala-Kadrlarni qaytarish) amallari bajariladi. Animatsiya turlari Macromedia Flash dasturida quyidagi animatsiya turlarini amalga oshirish mumkin: — kadrma-kadr animatsiya; —harakat animatsiyasi (Motion Tween); — shakl animatsiyasi (Shape); — vaqtinchalik shkala effektlarini qo’llash animatsiyasi. Har bir animatsiya ko’rinishini alohida ko’raylik. Kadrma-kadr animatsiya Ketma-ket kalitli kadrlarni amalga oshirish evaziga kadrma-kadr animatsiya amalga oshiriladi, har bir kadr qo’lda yaratiladi ( Rasm 3). Ris . 3 Harakat animatsiyasi ( Motion Tween ) Bunday animatsiyada ob’ekt bir joydan ikkinchi joyga ko’chadi. Uning yratilishi uchun faqat oldingi va ohirgi kalitli kadrlarni aniqlash kerak holos, o’raliq kadrlarni esa dastur yordamida avtomatik tarzda amalga oshiriladi. Bunday animatsiyaning bajarilish tehnikasini ko’ramiz. Ishchi stolda aylana chizamiz. Vaqtinchalik shkalada birinchi kadr kalitli bo’lib qoladi. Ishchi stolda aylana chizamiz. Kalitli kadr ustidan chertamiz, kontekst menyu tanlanadi va undan Create Motion Tween (Sozdat animatsiyu dvijeniya-Harakat animatsiyasini yaratamiz). 30-

chi kadr, film uzunligini ko’rsatamiz, sichqonchaning o’ng tugmasi(klavishasini)sini bosilganda bosilganda, qo’yidagi buyruqni Insert — KeyFrame tanlaymiz (Vstavit klyuchevoy kadr-Kalitli kadrni tanlash) — vaqtinchalik shkalada uchida strelka mavjud gorizontal chiziq paydo bo’ladi va bu harakat amalga oshganini bildiradi. O’rtadagi kadrlar och ko’k ranga bo’yaladi.Keyin aylanani boshqa joyga kuchiriladi, va filmni testdan o’tkazish zarur, + tugmalarini boib, amalga oshiriladi yoki Control — Test Movie buyrug’I amalga oshiriladi(Upravlenie — Testirovanie filma, Boshqaruv- Filmni testdan o’tkazish). Properties paneli yordamida (Svoystva-Hossalar ) animatsiyaning qushimcha parametrlarini hosil qilish mumkin: — Rotate (Vrashenie-Aylanish) aylanish yo’nalishini aniqlaydi — soat strelkasi buyicha (CW) yoki unga teskaei (CWW), aylanish umuman bo’lmasa (None). Auto Qiymat hammumkin (burilish yo’nalishida ob’ekt bir marta kichik burchakka aylanadi); — Easy (Zamedlenie xoda-harakatni sekinlashtirish);agar parameter qiymati musbat bo’lsa, animatsiya vaqtida harakat sekinlashgan bo’ladi, manfiy bo’lsatezlashgan bo’ladi; — Orient to Path (Orientatsiya otnositelno puti-Harakatga nisbatan orientasiya) berilgan traektoriyaga nisbatan ob’ekt harakatini orientlashtirishga yordam beradi. Shahkl animatsiyasi ( Shape Twee n) Shakl animatsiyasi bitta ob’ektni ikkinchi ob’ektga asta o’tkazishga imkon yaratadi.Uni gruppalashmagan ob’ektlarga qo’llaniladi. Bir necha ob’ektlarning shaklini o’zgartirish uchun ularni bitta sloyda joylashtirish kerak. Bir necha ob’ektlarni shaklini o’zgartirish uchun ularni bitta qatlamda joylashtirish kerak. Barcha narsani misolda ko’ramiz.

Ishchi stolda aylana chizamiz, film uzunligini 30 kadrdan iborat qilib tanlaymiz, buning uchun 30-chi kadrga chertamiz, birinchi kalitli kadrga qaytamiz, va Properties panelida (Svoystva) Tween ro’yhatida Shape (Forma) shaklni tanlaymiz, uchida strelkasi bor gorizontal chiziq paydo bo’ladi, o’rtadagi kadrlar zangor ranga bo’yaladi, bu animatsiya shakl animatsiyasi ekanligini bildiradi, ohirgi kalit kadrida aylana o’rniga kvadrat chizamiz. Filmni testlashtiramiz — aylana kvadratga asta aylanganini ko’ramiz.Shakl o’zgarishini konktret harakterini korsatish uchun bir ob’ekt nuqtalarini ikkinchi ob’ekt nuqtalariga oqib o’tishi uchun “ metki podskazki”-aytib turish metkalaridan foydalanishimiz zarur . Vaqtinchalik shkala effektlarini qo’llash animatsiyasi Macromedia Flash MX 2004 dasturi versiyasida ichma-ich joylashgan effektlar yordamida animatsiyani yaratish ikoniyati paydo bo’ladi.Effektlarni guruhlarga, figuralarga, grafik simvollarga, rastrli tasvirlar va knopkalarga qo’llaymiz.Ularni kliplarga qo’llash mumkin, lekin bu holda effect klipga quriladi. Effektni bajarish uchun ob’ektni ajratish kerak va Insert — Timeline Effects (Vstavka — Effekti vremennoy shkali; Quyish-Vaqtinchalik shkala effektlari); keyin effect tipini tanlang: Assistants (Pomoshniki-Yordamchilar), Effects (Effekt ы ), Transition — Transform (Perexod — Transformatsiya; O’tishTransformatsiya). Guruh effectlari Assistants animatsion hisoblanmaydi. Ular berilgan ob’ektning dublikatlarini hosil qiladi va ularni bir biridananiq masofada joylashtiradi,yoki ob’ektni uning dublikatiga tekis oqishni yartishadi. Effektni tanlashdan so’ng dialogli oyna paydo bo’ladi,uning amalga oshish parametrlarini o’rnatish mumkin. Effektni yaratishda avtomatik usulda ob’ekt kuchiriladigan qatlam yaratiladi,(qatlam nomi effect nomi bilan mos tushadi).Ob’ekt asosida grafik simvol yaratiladi, u esa o’z navbatida kutubhonaga Effects papkasiga (Effekt ы Effektlar)ga yoziladi. Amaliy mashg’ulot 1. Proekt “Harakatlanuvchi odam”. 2. Proekt “Berk egri chiziq bo’ylab harakat”.

3. Proekt “Figurani harfga o’zgarishi”. 1. Proekt “Harakatlanuvchi odam” Harakat animatsiyasi vositasida (Motion Tween) odamchaning harakatini keltirish animatsiyasini yarataylik. Proektni yaratishdan oldin qanday alohida elementlardan filmning qahramoni tashkil etilishini yahshi tasavvur qilishimiz kerak.Har bir detal filmni ishlatishda harakatga kelishi kerak.Bunday momentni o’ylash kerak-qanday elementlar birinchi planda, qaysilari ikkinchi planda bo’lishini o’ylashimiz kerak. Avval hodisani yahshi tasavvur qilish uchun haakatni qog’ozga chizib olishimiz zarur. Bizning odamchamiz Rasm. 4.dagi kabi ko’rinishga ega bo’lsin. Rasm . 4 Bunday tasvirni sodda figuralardan hosil qilish mumkin bo’ladiaylanalardan, ellipslardan va to’g’ri to’rtburchaklardan. Chizishga o’tamiz. Bitta qatlamda butun odamni chizib olamiz. Qatlamlar bo’yicha alohida qismlarini bo’lib olamiz, bunday narsa daturda bor. Avval boshini aylana bilan chizamiz yani Modify — Convert to Symbol (Izmenit — Preobrazovat v simvol; O’zgartirishSimvolga almashtirish) orqali simvolga o’zgartiraiz, bunda uning simvolini o’zgartiriladi, bunda Movie clip(Simvol-klip);simvolining (Behavior)tipidan foydalanamiz. Bu simvolni bosh deb nomlaymiz. Keyin “tanasi” bo’ladigan simvolni yaratamiz.Buyruqni bajaramiz Insert — New Symbol (Vstavka — Noviy simvol; Quyish -Yangi simvol) va 5 rasmdagi kabi parametrlarni qo’yamiz. OK knopkasini chertilishidan so’ng simvolni

tahrirlash rejimiga o’tamiz, to’rtburchakni chizamiz (Rasm. 6a). Tahrirlash rejimda har bir chizilgan ob’ekt markazi registrasiya nuqtasi bilan ustma-ust tushadi, u “+” simvoli bilan belgilanadi. Rasm . 5 Yaratilgan simvol film kutubhonasiga tushadi. Endi sahnaga o’tamiz va uni ishchi sohaga o’tkazamiz. Huddi shu uslubda “son” chiziladi, tog’ri to’rtburchak yumaloq burchakli qilib chizilgan va uni nusha qilish orqali ikkinchi shunday elementni hosil qilamiz. ( Rasm . 6b). Huddi shunday ikkita oyoqni va boshmoqlarni hosil qilamiz. (Rasm. 4). Barcha simvollarga nomlarni Rasm 8 bilan beramiz. Natijada odamcha hosil bo’ladi! Odamning o’hshashiga e’tibor bermang, animatsiyani hosil qilish jarayonini o’rganing. Rasm . 6 Shunday qilib, odamcha birinchi kalitli kadrda bitta qatlamda joylashgan.Qatlamlar bo’yicha figurasining barcha tashkil etuvchilarini taqsimlaymiz-buning uchun Modify — Timeline —Distribute to Layers buyruqni bajaramiz(Izmenit — Vremennaya shkala — Raspredelit po sloyam; O’zgartirishVaqtinchalik shkala-Qatlamlar buyicha taqsimlash) — Rasm. 7.

Rasm . 7 Berilgan buyruqni bajarish natiasida qatlamlar 8-Rasmda ko’rsatilgandek joylashishi mumkin. Rasm . 8 Eng pastki qatlamga yetib bizning filmimizning qatlamini qilib olamiz. Uning uchun rasmni o’zingiz tanlashingiz mumkin. Bundan so’ng film uzunligini aniqlash kerak va odamchaning boshqa harakat holatlarini aniqlovchi kadrlarini ko’rsatish zarur.. Buning uchun quyidagi kadrlarni tanlaymiz: 5-, 9-, 13-ci va 17-chi. Bu degani film uzunligi 17 kadrdan iborat bo’lishini belgilaydi,nomlangan kadrlarni esa kalitli qilish kerak (F6 funksional tugmani bosamiz, barcha qatlamlarda, fon qatlamidan tashqari. Endi Kalitli kadrlar qanday ko’rinishga ega bo’lishini ko’ramiz.Birinchi kadrda Rasm, 4-rasmdagikabi bo’lishi kerak, 5-chida —9a Rasmdagi kabi, 9-chida —9b Rasmdagi kabi, 13-chi Rasmda — 9v Rasmdagi kabi va 17-chi Rasmda — 9g.rasmdagi kabi.

a) b) v) g) Rasm . 9 5-chi, 13-chi kadrlarda “Tana” va “bosh”ni realistic harakatni amalga oshirish maqsadida ko’tarish zarur.Qandaydir kadrlarni tug’irlashga tug’ri keladi. . Undan keyin kalitli kadrlarda harakat animatsiyasini yaratmiz. Bu maqsadda kalitli kadr ustidan sichqonchaning o’ng tugmasini chertamiz, kontekst menyuda Create— Motion Tween buyrug’ini amalga oshiramiz (Sozdat — Animatsiyu dvijeniya; Yaratish-Harakat animatsiyasi). Natijada vaqt shkalasi, Rasm 10da ko’rsatilgan korinishga ega bo’ladi. Rasm . 10 Film tayyor bo’ldi, uni testlashtirish mumkin.

Asosiy adabiyotlar 1. Evans V., Dooley J., Wright S. Information Technology. Express Publishing 2. Gromov YU.YU. Informatsionn ы e texnologii. Tambov 2015 3. Zaxarova I.G. Informatsionn ы e texnologii v obrazovanii. Moskva ACADEM’A 2003 4. David Watson and Helen Williams Computer Science//IGCSE is the registered trademark of Cambridge International Examinations. Buyuk Britaniya/ Hodder Education. An Hachette UK Company London NW1 3BH 2014, 278p. 5. Stelle Cottrell, Neil Morris Study Skills Connected. Buyuk Britaniya /Palgrave Macmillan 2013, 183p. 6. Hartoyo.(2012). ICT in Language Learning.Semarang: PelitaInsani Printing and Publishing 7. R.R.Bokiyev, A.O. Matchanov, Informatika, “O’qituvchi”, Toshkent, 2010, 374 bet. 8. Usmonov A.I., Baxramov F.D. Kompyuter texnologiyalari asoslari. T., 2010

Похожие

Ta’lim jarayonida web texnologiyalaridan foydalanish

Kompyuter tarmoqlari, ularning afzalliklari va turlari

Ta’lim jarayonida qo’llaniladigan dasturiy vositalar

Tadqimot yaratishning zamonaviy vositalari va ta’lim jarayonida qo’llanilishi

An’anaviy reklama internet reklamadan afzalliklari va kamchiliklari