Операцион тизимларнинг машинага боғлик булмаган хусусиятлари - Информатика и ИТ - Рефераты

Операцион тизимларнинг машинага боғлик булмаган хусусиятлари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

71.5 KB

www.arxiv.uz О перацион тизимларнинг машинага боғлик булмаган хусусиятлари Режа: 1. Файллар билан ишлаш. 2. Топшириқларни режалаштириш. 3. Мультипрограммалик даражаси.

www.arxiv.uz Файллар билан ишлаш. Кўпгина ОСларда ўқиш-ёзиш сўров канал программалари ва SVC сўров орқали амалга оширилади. Бу ҳолда программа тузувчи учун жуда ҳам ноқулай, чунки программа тузувчисига канал буйруқлари, улар фрматлари маълум бўлиши, программа учун канал ва қурилмалар номер ёзувлари реал адреслари ва ўқиш-ёзишни қандай кечишини кузатиш керак. ОСнинг файлларини бошқариш функцияси фойдаланувчи программаси ва ўқиш-ёзиш супервизори ўртасидаги оралиқ халқадир. Фойдаланувчи программаси мантиқий босқичда файл номи, калит ва бошқа воситалар ёрдамида «F файлдан навбатдаги ёзув ўқилсин» мазмунида сўров бериши мумкин. Файлларни бошқариш программаси мантиқий сўровларни физик сўровларга ўтказади ва уларни супервизорга узатади. Бунинг учун файлларни бошқариш тизими файллар ва уларнинг тузилишлари ҳақида маълумотларга эга бўлиши керак. Бу маълумотлар каталог ва файл маълумотлари жадвалидан олинади. Каталогларда файлнинг мантиқий номи билан унинг амалда жойлашган физик ўрни билан боғланиш ўрнатади ва файллар ҳақида

www.arxiv.uz бошқа умумий маълумотлар бўлади. Ўқиш-ёзиш бошланишидан олдин тизим файллар маълумот жадвалидан файл адресини аниқлайди. Бундан ташқари тизим файл блокларини ёзиш учун буферлар яратиши мумкин. Бу амалга (процедурага) файларни очиш дейилади. Файл билан иш тугагандан сўнг буфер ва бошқа ишчи саҳифаларга кўрсатгич йўқолади. Бу амалга фални ёпилиши дейилади. Файлларни бошқариш муҳим функциясидан бири ўқиладиган ва ёзиладиган файлларни автоматик равишда буферлаш ва блокларга бирлаштиришдир. Ўқиш-ёзиш учун файлларни бошқариш программасидан фойдаланиш қуйидаги расмда кўрсатилган. Фараз қилинадики, фойдаланувчи программаси файлнинг бошидан охиригача кетма-кет ўқийди. Мантиқий файл 1024 байтли ёзувдан иборат, амалда эса файл 8129 байтли блоклардан ташкил топган бўлиб, ҳар бир блок 8 та ёзувдан иборат бўлади. Берилганларни блокларга бирлаштириш операцион тизимлар томонидан қайта ишлаш ва хотирадан ютиш мақсадида амалга оширилади. Юқоридаги расмда файл очилган фойдаланувчи программаси ёзувни ўқиш учун биринчи сўровни бергандаги ҳолат кўрсатилган. Бунда О C буферга В1 блокни ўқишга буйруқ берган ва бу жараён тугашини кутаётган пайтда. В1 блок ўқилгач ва О C фойдаланувчи программасига ёзувни ўқиш учун кўрсатгич программаси навбатдаги ёзувни ўқишга сўров берганда ўқиш-ёзиш учун бирор бир амал қилиш керак эмас. Фақат О C Р кўрсатгични 2-ёзувга тўғирлаб қўяди. Фойдаланувчи программасида 9-ёзувга ўқиш бўлганда О C В2 буферга 2 блокни ўқийди ва кўрсатгични 9 ёзувга тўғирлаб қўяди. Бундай усулга жуфтли буферлаш усули дейилади. Топшириқларни режалаштириш. Мультипрограммалик О C да икки босқичли режалаштиришга амал қилади: тизимга тушган топшириқлар кирувчи топшириқлар навбатига қўйилади ва кейинчалик улар топшириқлар режалаштирувчиси томонидан танланади. Танланган топшириқлар актив бўлади: улар жараёнларни режалаштириш амалида иштирок эта бошлайди.

www.arxiv.uz Агар марказий процессор ва бошқа ресурсларда бўш қолиш ҳолати юзага келса, топшириқлар режалаштирувчиси навбатдаги топшриқларни активлаштириш мумкин ва ЭҲМдан фойдаланиш самарадорлиги оширилади. Бироқ актив топшириқ кўплиги сабабли самарадорлик тушадиган бўлса, маълум бир топшириқлар тўхтатилиши керак. Бу вазифани оралиқ режалаштирувчи амалга оширади. Умуман олганда оралиқ режалаштирувчи мультипрограмма даражасини чеклаш мақсадида киритилган ва у О C ни маълум бир мультипрограммалик даражасида ушлаб туришга хизмат қилади. Лекин бу даража бажарилувчи топшириқ характерига боғлиқ равишда ўзгариши мумкин. Юқорида келтирилган расмда икки кўринишдаги топшириқлар режалаштирувчилари келтирилган : а) икки босқичли режалаштириш тизими; б) уч босқичли режалаштириш тизими. қ айд қилинганидек, топшириқлар кўплигидан самарадорлик тушган бўлса, топшириқларни камайтириш қийинроқдир. Одатда бу муаммони ечиш учун босқичли режалаштириш қўлланилади. Унинг икки босқичликдан фарқи шундаки, режалаштиришда оралиқ режаловчи босқичнинг мавжудлигидир. Унинг вазифаси мультипрограммалик даражасини

www.arxiv.uz ўзгартиришдир. Бунинг учун айрим топшириқлар тўхтатилади, тўхтатилганлари ишга туширилади ёки топшириқлар режаловчисига навбатдаги топшириқларни актвилаштириш учун мурожат қилинади. Режалаштириш усули маълум бир мақсадга эришиш учун мўлжалланган имтиёзлар тизимига таянади. Биринчи мақсад, тизимнинг максимал ўтказувчанлигига эришишдир, яъни қисқа вақтда иложи борича кўп масалани ечиш, бошқаси-топшириқнинг ўртача ўтиш (ишлаш) вақтини қисқартириш (топшириқ юкланиши ва унинг тугаш вақтини энг кичик қилиш), учунчиси, жавоб вақтини қисқартириш: ENTER тугмасини босиш вақти билан прграмма жавоби вақтини камайтириш. Биринчи ва иккинчи шартлар ўзаро сиғиша олмайдиган мақсаддир. Мисол учун, вақт тақсимоти режимида катта сондаги терминлар билан ишловчи тизимни кўрайлик. Тизим самарали ишлаши учун, яъни тезкор жавоб бериш учун, бошқарувни бир терминалдан бошқа терминалга катта тезликда ўтиш етарли деб ҳисоблашимиз мумкин. Бунинг учун диспетчер ҳар бир жараёнга (терминалга) жуда кичик вақт кванти ажратади. Бироқ, бу ҳолда операцион тизимни топшириқдан топшириққа “кўчиш”га кўп вақт кетади, фойдаланувчи топшириғи учун эса кам вақт, шу сабабли тизим самарадорлиги умуман камаяди. Иккинчи мисол, пакетда бир программалик операцион тизимда иккита топшириқ ишлаётган бўлсин. Мультипрограмма режимида: а) биринчи ҳолда (бир программали операцион тизимда) марказий процессор бўш вақти анчагина; б) иккинчи ҳолда мультипрограмма ҳолида марказий процессор бўш вақти қисқарган. Шу сабабли иккита топшириқ тез бажарилади-5 минут ўрнига 4,5 минутда. Тизимнинг ўтказувчналиги ошди, бироқ топшириқнинг ўтиш вақти камаяди- 3,5 минут ўрнига 4,4 имнут. Одатда жараёнларни режалаштиришда иккита усул қўлланилади: биринчи келганга биринчи хизмат; қисқа топшириқлар биринчи навбатда. Биринчи усулда барча топшириқларга бир хил хизмат қилинади, ўтиш вақти минималлаштирилади. Иккинчи усулда ўтишнинг ўртача вақтидан қисқаради.

www.arxiv.uz

Похожие

Эксперт тизимларнинг хусусиятлари

Операцион тизимларнинг асосий вазифалари ва уларнинг турлари

Ҳисоблаш тизимларнинг мантиқий асослари

Операцион системалар

Windows операцион тизими