Kомпьютер, унинг ташкил этувчилари - Информатика и ИТ - Рефераты

Kомпьютер, унинг ташкил этувчилари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

45 KB

www.arxiv.uz Режа: 1. Комп ь ютернинг архитетураси 2. Компьютернинг асосий қурилмалари

www.arxiv.uz Компьютернинг архитектураси 1945 йилда биринчи компьютерлар яратилаётган вақтда таниқли америкалик математик Джон фон Нейман компьютернинг ахборотни қайта ишловчи универсал ва самарали қурилма бўлиши учун қандай қисмлардан иборат бўлиши кераклигини ёзган. Бу компьютер қурилмасининг асослари фон Нейман принциплари дейилади. Авваламбор фон Нейман принципларига асосан компьютер қуйидаги қурилмаларга эга бўлиши керак: Арифметик-мантиқий қурилма. Арифметик-мантиқий амалларни бажариш учун; Дастурларни бажарилишини ташкил этувчи бошқариш қурилмаси; Дастурлар ва маълумотларни сақлаш учун хотира ; Ахборотларни кирит и ш ва чиқариш учун ташқи қурилма. Компьютер хотираси рақамланган бир қанча катакчалардан иборат бўлиб, уларнинг ҳар бирида қайта ишланаётган маълумот ёки дастур лар нинг инструкциялари жо й лашган бўлиши мумкин. Хотиранинг барча катакчалари компьютернинг бошқа қурилмалари учун ҳам қулай бўлиши зарур. Қуйидаги расмда компьютер архитертураси яъни қурилмалари ўртасидаги боғлиқлик кўрсатилган (битта чизиқ бошқариш алоқаларини, иккита чизиқ – ахборотли алоқани билдиради): Арифметик- мантиқий қурилма Бошқариш қурилмаси Ташқи қурилма

www.arxiv.uz Расм. Компьютер архитетураси. Компьютернинг асосий қурилмалари IBM компьютерларининг асосий қурилмаларига қуйидагилар киради: системали блок, монито р ва клавиатура (сичқонча билан). Системали блокда марказий процессор, оператив (тезкор) хотира, қаттиқ диск, контроллерлар, дисекталар ва лезерли компакт дисклар билан ишлаш учун қурилмалар ва бошқалар жойлашади. Марказий процессор. Компьютернинг энг муҳим қисмини марказий процессор, (яъни процессор ва бошқарув қурилмаси) ташкил этади. Дастур ёрдамида берилган маълумотларни ўзгартирадиган, ҳамма ҳисоблаш жаарёнларини бошқарадиган ҳамда ҳисоблаш ишларига тегишла мосламаларнинг ўзаро алоқасини ўрнатадиган қурилма – процессор дейилади. Арифметик ва мантиқий амалларни бажариш, хотирага мурожаат қилиш, дастурдаги кўрсатмаларнинг берилган кетма-кетликда бажарилишини бошқариш ва бошқа амаллар процессорнинг вазифасидир. Микропроцессор. Микропроцессор катта бўлмаган электрон схема бўлиб, барча ҳисобларни бажаради, ахборотларни қайта ишлайди, дастурларнинг ишлашини таъминлайди ва компьютер бошқа қурилмалари ишини бошқаради. У компьютернинг ишлаш тезлигини таъминлайди. IBM РС компьютерларида одатда Intel фирмаси ва унга мувофиқ бошқа фирмаларнинг микропроцессорлари ўрнатилади. Компьютерлар Оператив хотира

www.arxiv.uz микропроцессор турлари билан фарқланади. Микропроцессорларнинг Intel- 8088, 80286, 80386, 80486, Pentium каби турлари мавжуд. 1993 йилдан бошлаб Intel фирмаси Pentium микропроцессорини ишлаб чиқармоқда. Оператив хотира. Оператив хотира ўзида компьютерда ишлатилаётган дастурлар ва маълумотларни с ақлайди. Маълумотлар доимий хотирадан оператив хотирага кўчирилади, олинган натижалар зарур бўлган ҳолда диска қайта ёзилади. Компьютер ўчирилиши билан оператив хотирадаги маълумотлар ўчирилади. Бу хотира икки қисмдан иборат бўлади. 1-қисм операцион система ва амалий программалар учун мўлжалланган. 2-қисми ташқи хотира бўлиб, хизмат учун фойдаланилади. Қаттиқ диск (винчестерлар) компьютер билан ишлаганда фойдаланиладиган ахборотни доимий сақлашга мўлжалланган. Масалан, операцион тизим дастурлари, кўп ишлатиладиган дастурлар пакетлар, хужжатлар таҳрирлагичлари, дастурлаш тиллари учун трансляторлар ва бошқалар. Дискнинг иш тезлиги икки кўрсаткич билан аниқланади: 1. дискнинг айланишлар сони. Бир минутда 5600-7200 марта айланади. 2. дискдан маълумотларни ўқиш ва унга маълумотлар ёзиш тезлиги. Маълумотларни қидириш тезлиги ўртача – 10 мс, маълумотлар узатиш тезлиги 1 секундда 40 Мбайтгача. Маълумотларга кириш вақти ва ўқиш-ёзиш тезлиги фақат дискнинг ўзигагина боғлиқ эмас, балки диск билан ахборот алмашиши параметрларига, диск контролерининг тури ва компьютер микропроцессори иш тезлигига ҳам боғлиқ. Контроллерлар (махсус электро н схемалар) компьютер таркибига кирувчи турли қурилмалар (монитор, клавиатура ва бошқалар) ишини бошқаради. Киритиш-чиқариш портлари орқали процессор ташқи қурилмалар билан маълумот алмашади. Ички қурилмалар билан маълумот алмашуви учун махсус портлар ҳамда умумий портлар мавжуд.

www.arxiv.uz Мониторлар . ШК монито р и (дисплей) икки хил режимда ишлайди: матнли ва г ра фикли . Матнли режимда дисплей экрани шартли равишда 80 та устун ва 25 сатрга бўлинади. Ҳ ар бир ўринга 256 та белгидан бири киритилиши мумкин. График режимда расм ва график тасвирлар чиқарилади. Бунда белги ихтиёрий шрифт ва ўлчамга эга бўлади. Бу режимда экран нуқталар тўпламидан иборат. Монито рлар экрани имкониятига қараб 640(горизонтал)х480(вертикал) дан 1600х1280 нуқталаргача бўлиши мумкин. Нуқталар сонини ортиши билан тасвир сифати ошади. Клавиатура. IBM РС клавиатураси фойдаланувчи томонидан маълумотларни ва бошқарув буйруқларини компьютерга киритишга мўлжалланган қурилмадир. Тугмачалар сони 83 ва 101 та бўлиши мумкин. Сичқонча ва требол. Сичқонча ва трекбол компьютерга ахборотни киритшнинг координатали қурлмалари ҳисобланади. Улар клавиатуранинг ўрнини тўлалигича алмаштира олмайди. Бу қурилмалар асосан икки ёки учта бошқарув тугмачасига эга. Трекбол – “ағдарилган” сичқончани эслатувчи қурилмадир. Трекболда унинг корпуси эмас, балки шарча ҳаракатга келтирилади. Бу эса курсорни бошқариш аниқлигини сезиларли равишда оширишга имкон беради.

Похожие

Автоматик системанинг тузилиши ва унинг ташкил этувчилари

Kомпьютер ва унинг атроф курилмалари

Kомпьютер графикаси. Pascal тилининг график имкониятлари. Kомпьютер графикаси воситалари

Kомпьютер графикаси. Aсосий тушунчалар

Kомпьютер вируслари ва улардан химояланиш