Электромагнит тизимли электр ўлчов асбоблари. - Информатика и ИТ - Рефераты

Электромагнит тизимли электр ўлчов асбоблари.

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

50.5 KB

Электромагнит тизимли электр ў лчов асбоблари. Режа: 1. Электромагнит тизимли электр ўлчов асбобларинниг тузилиши ва ишлаш принципи. 2. Айлантирувчи ва қарама-қарши моментлар. 3. Электромагнит тизимли асбобларнинг камчиликлари ва афзалликлари.

Таянч сўзлар ва иборалар: электромагнит, қўзғалмас ғалтак, пластинка ўзак, спирал пружина, тинчлантиргич, айлантирувчи ва қарама-қарши моментлар. Электромагнит тизимли электр ўлчов асбоблари қуйидаги қисмлардан тузилган: 1. Тўғри бурчакли қўзғалмас ғалтак. 2. Юпқа магнит пластинка ўзак 3. Кўрсатувчи стрелка. 4. Спирал пружина. 5. Стрелка титрашини мувозанатловчи қисмлар. Электромагнит тизимли асбобларнинг ишлаш принципи ўлчанаётган токли ғалтакка пўлат ўзакнинг тортилишига асосланган.Бундай қурилмада электромагнит кучлар шундай йўналган бўлиши керакки, бунда ўзакнинг холатини ўзгартириш учун механизмдаги магнит оқим энг кўп бўлсин.Қўзғалувчан ўзак япроқча кўринишида бўлиб, эсцентрик ҳолда ўққа махкамланган бўлади.Шу ўққа стрелка тескари таъсир кўрсатувчи момент ҳосил қиладиган спирал пружина ва тинчлантиргичнинг поршени маҳкамланган бўлади.Ўлчанаётган ток қўзғалмас ғалтак орқали ўтиб, магнит майдон ҳосил қилади.Ўзак магнитланиб, ғалтакнинг тешигига тортилади ва у маҳкамланган ўқни буради.Ўз навбатида ўққа маҳкамланган асбоб стрелкаси бурчакка бурилади. 2. Асбобнинг қўзғалувчан қисмига таъсир этаётган айлантирувчи момент умумий ҳолда, магнит майдон энергияси ўзгаришининг бурилиш бурчаги

бўйича олинган биринчи тартибли ҳосиласи орқали аниқланиши мумкин:   d dL i Li da d da dW M M айл 2 2 ) (    Бунда L-ғалтакнинг ўзак ҳолатига боғлиқ бўлган индуктивлик; i-ўлчанаётган ток. Айлантирувчи момент айл M ни мувозанатловчи тескари таъсир кўрсатувчи момент спирал пружина ёрдамида ҳосил қилиниб, асбоб стрелкасининг бурилиш бурчаги, яъни спиралнинг бурилиш бурчагига пропорционалдир: 2 1I C M айл  2C M тес  . Стрелка бурилишининг барқарорлашуви тес айл M M  ёки 2 2 1 C I C  га мос келади. Бунда: 2 2 2 1 CI I C C    Стрелканинг бурилиш бурчаги токнинг квадратига пропорционал бўлганлиги учун бу асбобларнинг шкаласи нотекис бўлади. 2 CI  ифодадан кўринадики, қўзғалувчан қисм бурилиш бурчагининг ишораси ток йўналишига боғлиқ эмасдир.Электромагнит асбоблардан ўзгармас ва ўзгарувчан ток занжирларида фойдаланиш мумкин.Улар ўзгарувчан ток занжирида токнинг таъсир этувчи қийматини ўлчайди. Асбобнинг қўзғалувчан қисми тинчланиши учун одатда ҳаволи тинчлантиргич қўлланилади.У эгилган цилиндрдан иборат.Асбобнинг ўқи цилиндр ичида поршен штоги билан боғланган.Цилиндр иккала қисмидаги босимлар фарқи натижасида қўзғалувчан қисмининг ҳаракати секинлашади. Шкаласининг нотекислиги электромагнит механизмли асбобларнинг камчилиги ҳисобланади.Асбоб шкаласининг нотекислигини камайтириш учун айлантирувчи момент ток кучига пропорционал бўлиши керак.Электромагнит механизм учун бу шартга const d dLI   бўлганда эришилади.Ўзакнинг шаклини танлаш ва уни ғалтакка нисбатан жойлаштириш йўли билан асбобнинг шкаласини деярли текис қилишга

эришилади.Шкаланинг бошланғич қисми учун const d dLI   шартни амалга ошириб бўлмайди, чунки 0 1 да   d dL бажарилмайди.Шунинг учун шкаланинг 10-20% кисми сиқиқ бўлиб, қолган қисми анча текисдир. Ташқи магнит майдонининг таъсири ҳам мазкур асбобларинг камчилиги ҳисобланади.Чунки ғалтакнинг магнит майдони ҳавода туташганлиги учун озроқ индукция билан характерланади.Ташқи магнит майдони таъсирида вужудга келган хатоликларни камайтириш учун электрмагнит механизмли асбоблар пўлат ғилоф билан ниқобланган бўлади. Электромагнит механизмли асбобларнинг янги конструкцияларида магнит-ўтказгичли механизмлар қўлланилади.Бундай механизмларда ташқи магнит майдон таъсири анча сусайган бўлади.Бундай асбобларнинг ўзи истеъмол қиладиган қувват аввалги конструкциядаги асбоблардан 3-4 марта кам бўлиб, сезгирлиги нисбатан юқоридир.Ғалтак иккита қутб учликлари бўлган магнит ўтказгичга жойлаштирилган.Ғалтак чўлғамидан ток ўтганда сектор шаклдаги қўзғалувчан ўзак ўқ (тортки) атрофида бурилиб, магнит механизмнинг максимум энергиясига мос келувчи ҳолатни эгаллайди.Торткиларга ўрнатилган қўзғалувчан қисмнинг бурилиши тескари таъсир кўрсатувчи моментни ҳосил қилади.Демпфер сифатида суюқликни тинчлантиргичларнинг қўлланиши механизм ўлчамларини анча кучайтиради.Бу уларнинг бошқа тизимли ўлчаш асбобларидан афзаллигидир. Электромагнит механизмли асбоблар тузилишига кўра оддий, нисбатан арзон, ўта юкланишга ғоят чидамлидир.Чунки ўлчаш механизмининг ғалтаги қўзғалмас бўлганлигидан, у катта токка (500 А гача) мўлжалланган бўлиши мумкин.

Адабиётлар. 1. А.С. Каримов. “Электротехника”. 118-120 бетлар. 2. В.А. Кузнецов. “Измерения в электронике”. 28-29 бетлар. 3. А.Т. Морозов. “Электротехника”. 157-159 бетлар.

Похожие

Тизимли программалашга кириш

Тизимли дастурлаш асосий тушунчалари

Тизимли дастурлаш тиллари (СИ)

Тизимли дастурий таъминот ва драйверлар

Тизимли таҳлилнинг ривожланиш тарихи предмети мақсади