Axborotli texnalogiyani yaratish tamoyillari - Информатика и ИТ - Рефераты

Axborotli texnalogiyani yaratish tamoyillari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

51 KB

Axborotli texnalogiyani yaratish tamoyillari Reja: 1. Axborotli texnalogiyani yaratish tamoillari. 2. Axborotli texnalogiyaning tuzilishi va turkumlanishi. 3. Axborotli texnalogiya tizim sifatida.

1. Axb orotli texnologiyaning yaratish tamoyillari. Axborotli texnologiya tizim sifatida boshqarish sub’ektida shakllanadi. Shu sababli ham axborot texnologiyasi oshqarish sub’ektining ustqurmasi hisoblanadi.Axborot texnologiyaning shakllanishi uchun quyidagi ta’minotlar bo’lishi shart: 1.Mutaxassislar; 2.Texnik vositalari; 3.Axborotlar. Shuning uchun ham axborotli texnologiya boshqarish funksiyalarini ifodalovchi axborotlarni yig’ish, jamlash,uzatish,saqlash va boshqa jarayonlarni amalga oshiruvchi «inson-mashina»deb yuritiladi.Bu tizimni yaratish uchun bir qator tamoyillar ishlab chiqilgan -axborotli texnologiyani yaratish tamoyillarini umumiy holda to’rt qismga ajratish mumkin: Iqtisodiy – tashkiliy tamoyillar. Texnikaviy tamoyillar. Iqtisodiy tamoyillar. Ijtimoiy tamoyillar. Yuqorida keltirilgan qismlar ichida iqtisodiy – tashkiliy tamoyillar asosiy o’rinni egallaydi va bu qism tarkibiga quyidagi tamoyillarni kiritish mumkin: 1. Tizimli yondashish. 2. Uzluksiz rivojlanish. 3. Yagona raxbarlik. 4. Yangi masalarni echish. 5. O’zaro aloqadorlik. 6. Ma’lumotlardan ko’p marta foydalanish. 1. Tizimli yondashish tamoyillariga ko’ra, axborotli texnologiya tashkil qilinayotgan boshqarish sub’ektning faoliyati to’liq o’rganiladi, bunda sub’ektda

aylanuvchi xujjatlar iqtisodiy masalalarni echish usullari va muddatlari o’rganiladi hamda ularni avtomatlashtirish to’g’risidagi tegishli xulosalar qabul qilinadi. 2. Uzluksiz rivojlanish tamoyiliga muvofiq yaratilgan axborot texnologiyasi doimo xarakatda, rivojlanishda bo’lishi lozim.Uning rivojdlanishi Fan-texnika taraqqiyotiga Yangi texnologiyalarni ishlab chiqarish va joriy qilishga bog’liq bo’ladi. 3. Yagona rahbarlik tamoyiliga ko’ra axborotli texnologiyani yaratish vazifalari xodimlar guruxi o’rtasida taqsimlanadi , hamda bu ishlarning bajarilishi tegishli rahbarlar tomonidan nazorat qilinadi. Bunda sub’ektning rahbari axborotli texnologiyani yaratish vazifalarini hamda guruxlarini boshqaradi. 4. Yangi masalalarni echish tamoyiliga muvofiq axborotli texnologiya oddiy hisob-kitob masalalarini echish bilan chegaralanib qolmay, balki istiqbolni belgilash xamda optimallashtirish masalalarini echilish lozim. Bunday masalalarini echishda iqtisodiy matematik usul va modellardan foydalaniladi. 5. O’zaro aloqadorlik tamoyiliga ko’ra, bir sohada tashkil qilingan axborot texnologiyasi boshqa tarmoqdagi tizimlar bilan doimo aloqada bo’ladi. Bunda foydalanilayotgan ma’lumotlar ma’lum darajada umumiy bo’lib, boshqa tizimlarda ham qo’llaniladi. 6. Ma’lumotlarni bir marta kiritib, ko’p marta foydalanish tamoyiliga muvofiq doimiy bo’lgan axborotlar EHM xotirasiga bir marta joylashtiriladi. Bunday usulda axborotlarni qayta ishlash tezligi ortadi va tegishli qarorlarni yaratish muddatlari kamayadi. Bundan tashqari yaratilgan axborot texnologiyasi eng oz xarajat bilan eng ko’p natija berish kerak. Bu narsa axborot texnologiyasining ijtimoiy-iqtisodiy samaradorlik tamoyilida ifodalanadi. 2 Axborotli texnologiyaning tuzilishi va turkumlanishi. Xalq xo’jaligi tarmoqlarining asosiy vazifasi – davr talabiga javob beradigan mahsulot ishlab chiqarish. Ishlab chiqarishni tashkil etish va ana shu vazifaning bajarilishini ta’minlash boshqarish zimmasiga yuklatilgan. Bu esa o’z navbatida

mohiyatiga ko’ra axborot jarayonidir. Axborot – boshqaruvning negizi hisoblanadi. Mazkur vaqtdagi boshqarish tizimining holati axborot bilan belgilanadi. Boshqaruv axborot jarayoni sifatida qaralar ekan, bunda quyidagi asosiy uch bosqich ko’zga tashlanadi: 1. Boshqariladigan ob’ekt holati to’grisidagi axborotlarni to’plash, chamalash, qayta ishlash, qayd qilish, uzatish va saqlash. 2. Olingan axborotlar ustida ishlash. Boshqaruvchi axborotni (boshqaruv qarorini) qabul qilish. Yuqoridagi bosqichlarni amalga oshirish natijasida ob’ekt bir xolatdan ikkinchi xolatga o’tadi va boshqaruv jarayonida turli axborotlarni hosil qilinadi. Iqtisodiy tizimlar boshqarish nuqtai nazaridan axborot tizimi kabi qaraladi va ko’pincha avtomatlashtirilgan tizim deyiladi. Bu tizimlarning asosiy vazifasi foydalanuvchilarning talabiga muvofiq ravishda axborotlarni to’plash va qayta ishlash, saqlash, uzatish va taqDim etishdan borat.Axborot tizimlarini ikkita asosiy guruhga ajratish mumkin: 1. Axborot ta’minot tizimi1 2. Maqsadli faoliyat ko’rsatuvchi tizim1 3. Axborott ta’minot tizimi1 xar qanday ABT ning1 tarkibiga kiradi.1.Xozirgi davrga keliv kuydagi avtomatlashtirilgan tizimlar paydo buladi. 1) Loyxalashtirishning avtomatlashtirilgan kismi . 2) Ilmiy izlanishning avtomatlashtirilgan kismi. 3) Кorxonaning avtomatlashtirilgan boshkarish tizimi .. Maksadli faoliyat kursatuvchi tizimlar tarkibiga. Axborot –kidiruv va axborot- malumotbnoma beruvchi tizimlar foydalanuvchi tomonidan berilgan talabga mos ravishda tegishli axboratlarni saklash va takdimetish uchun mulchalangan.Bunday tizimlar faoliyati ikki kismdan iborat .6 1. Axborot yigish va saklash . 2. Axboratlarni kidirish va foydalanuvchiga berish .

Ma’lumotlarni tarqatish usuliga ko’ra axborot qidiruv tizimlari quyidagi uch turga bo’linadi . 3. Umulashtirilgan tizim . Axborot- boshqaruv tizimlaridan asosan texnalogik jarayonlarning avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlarida foydalaniladi . Zamonaviy sharoitda axborot tizimi axborotlarni qayta ishlashning asosiy texnik vositasisifatida shaxsiy kompyuterlardan foydalanishni ko’zda tutadi . Yirik tashkilotlar shaxsiy kompyuterlar axborot tizimining texnik trkibiga Mayk Freym eki Super EHMkirish mumkin . Bundan tashqari axborot tizimi tarkibiga inson xam kiradi chunki ishlab chiqilgan axborot unga muljalangan bo’ladi va usiz bu axborotni olish eki takdim qilish mumkin emas. Axborotli texnalogiya tizim sifatida. Axborotli texnalogiya tizim sifatida ikki qism iborat 1. ta’minlovchi qism 2. funksianal qism. Ta’minlovchi qism tarkibiga kirgan kuyi tizimlar axborotli texnalogiyaning faoliyatining faoliyatini belgilaydi va miqdoriy jixatdan qat’iy belgilanadi .Bular quyidagilardan iborat: 1. Tashkiliy ta’minot 2. Axborot ta’minoti 3. Matematik va dasturiy ta’minot 4. Texnologik ta’minot 5. Lingvistik ta’minot 6. Ergonomik ta’minot 7. Huquqiy ta’minot 8. Texnik ta’minot

1. Tashkiliy ta’minotning asosiy vazifasi boshqarish ob’ektida axborotli texnologiyani tashkil qilish to’grisidagi qarorni amalga oshirishga qaratilgan, 2. Axborot ta’minoti boshqarish sub’ektiv faoliyatida xizmat qiluvchi barcha ma’lumotlarning to’plamidan tashkil topadi. 3. Matematik va dasturiy ta’minot boshqarish sub’ekti masalalarining echilish yo’llarini ifodalaydi va tegishli dasturlardan iborat bo’ladi. 4. Texnologik ta’minot to’plangan ma’lumotlarni qayta ishlash texnologik jarayonlarini boshqarish usullarini ifodalaydi. 5. Lingvistik ta’minot axborotlarni ifodalashdagi tegishli belgi va algoritmik tillardan tashkil topadi. 6. Ergonomik ta’minot axborotli texnolgik unsurlarning faoliyati uchun tegishli shart sharoitlarni yaratadi. 7. Huquqiy ta’minot boshqarish sub’ekti va xodimlarning burchlari , majburiyat va huquqlarini belgilaydi. 8. Texnik ta’minot axborotlarni qayta ishlash jarayonlariga mos holda tegishli texnik vositalar bilan ta’minlashni ifodalaydi. Axborotli texnologiyaning funksional qismi u faoliyatko’rsatayotgan sohaning mohiyatiga bog’liq bo’lib, echilayotgan masalalar to’plami orqali tashkil topadi. Funksional qism tarkibiga kirgan quyi tizimlar miqdori Jihatdan qat’iy belgilanmagan va umumiy holda boshqarish Funksiyalari asosida tashkil qilinadi. Umumiy xolda savdo soxasida kuyidagi funksional timzimlar mavjud: 1. Tovar aylanishini boshqarish. 2. Tovar harakatini boshqarish. 3. Tlab va taklifni boshqarish. 4. Buxgalteriya hisobi.

5. Ish haqi va mehnatni boshqarish. 6. Moddiy texnika ta’minotini boshqarish. 7. Кapital qurilishni boshqarish. 8. Mutaxassislarni boshqarish va boshqalar. Axborotli texnologiya umumiy holda ikki guruhga ajratiladi: 1. Texnik jarayonlarni boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi. 2. Tashkiliy boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi. (avtomatlashtirilgan boshqarish tizimlari). Texnik jarayonlarni boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimlari uzluksiz xususiyatidagi ishlab chiqarish sohalarida tashkil qilinadi. Bunday tizimlarda boshqarish ishlari jarayonlarga o’rnatilgan turli xil vositalar yordamida amalga oshiriladi. Inson bunday tizimlarda kuzatuvchi vazifasini o’taydi. Tashkiliy boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi quyidagi belgilarga ko’ra turkumlanadi: 1. Umumdavlat miqyosidagi avtomatlashtirilgan boshqarish tizimi. 2. Tarmoqlararo boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi. (moliya) 3. Tarmoqni boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi. 4. Кorxonani boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi. 5. Avtomatlashtirilgan ish joylari. Funksiyalarni boshqarishning avtomatlashtirilgan darajasiga ko’ra: 1. Axborot maslahat beruvchi tizim. 2. Axborot qidiruv tizimi. 3. Axborot ma’lumotnoma beruvchi tizim. 4. Axborot o’qitish tizimi. (Avtomatlashtirilgan ta’lim tizimi).

Faoliyat yuritish usuliga ko’ra 1. Davlat qaramog’idagi tizim. 2. Xo’jalik hisobidagi tizim. Foydalanilgan adabiyotlar: 1. S.S.G’ulomov va boshqalar. Axborot tizimlari va texnologiyalari. Toshkent ,2000 y 2. Кenjaboev O. Zamonaviy axborot texnologiyalari. T. 1999 y. 3. Шафрин Ю. Основ компьютерное информационное технологии. M., 1999 г. 4. Норалиев Н.Х. ва бош=. Информатика. Ы=ув =ылланма Тошкент 2004 й. 5. Автоматизированное информационное технологии в экономике: Учебник. Под.ред. Проф. Г.А.Титоренко. M :Компьютер, 1998 г 6. Raxmonqulova S. IBM PC kompyuterlaridan foydalanish. Toshkent 2000 y 7. Информатика. Базовой курс. Под. ред. С.В,Симоновича - СПБ. 2003 г 8. Информационное технологии бухгалтерского учета. Учебник - СПБ-2002 г. 9. Maraximov A.R., Raxmonqulova S.I., Internet va undan foydalanish asoslari. T. 2001y. 10. Alimov К., AbduvohidovА. Boshqaruv jarayonining axborotli texnologiyasi. Toshkent. 1994. 11. Axвortlashtirish to’g’risida O’zbekiston Respublikasi qonuni. 2004y. 12. Elektron raqamli imzo to’g’risida. O’zRQ 2004 y 13. Elektron tijorat O’zRQ 2005 y. 14. www.ziyonet.uz

Похожие

Axborotli-kompyuter tarmoqlari

Axborotli texnologiya – tizim sifatida

Funksiyalar yaratish

Loyiha yaratish yaratish bosqichlari va muhiti

Wordda Jadvallar yaratish