Axborot xavfsizligi insidentlarini qayta ishlash va aniqlash - Информатика и ИТ - Рефераты

Axborot xavfsizligi insidentlarini qayta ishlash va aniqlash

Загружено в:

04.03.2024

Скачано:

0

Размер:

174 KB

Axborot xavfsizligi insidentlarini qayta ishlash va aniqlash Reja: 1. Axborot xavfsizligi insidentlarida hodisalarni aniqlab olish va ular haqida axborot berish. 2. Hodisalarni qayta ishlash. 3. Axborot xavfsizligi insidentlarini birlamchi va ikkilamchi baholash .

Axborot xavfsizligi insidentlarida hodisalarni aniqlab olish va ular haqida axborot berish Axborot texnologiyalarining tadbiq etilishi tashkilot va muassasalarda ish olib borish uslublari o‘zgardi. Axborot texnologiyalari olib kirgan o‘zgarishlar natijasida funksional jarayonlarni avtomatlashtirishga erishildi. Lekin axborot texnologiyalaridan foydalanish ilgari ma’lum bo‘lmagan xavflarni keltirib chiqardi. Yuqori texnologiyalarning sohaga tadbiqi natijasida har qanday turdagi korxona faoliyatiga kiberjinoyatchilarning aralashishiga imkon tug‘ildi. Korxona ishiga bu tarzda aralashishning bir necha sabablari bor, odatda buzg‘unchilar pullarni o‘g‘irlashga harakat qiladilar, lekin ba’zi hollarda esa ular korxona obrosiga putur yetkazish maqsadida yoki maxfiy ma’lumotni o‘g‘irlash uchun bu ishni amalga oshiradilar. Axborot xavfsizligiga raxna soluvchi turli insidentlar mavjud. Eng ko‘p tarqalganlari bu: DDoS-hujumlar (“xizmat ko‘rsatishadan voz kechishga undaydigan hujumlar”), masofadan bank xizmatlaridagi firibgarlik (MBX), serverlarni buzish va konfidensial ma’lumotlarni o‘g‘irlash, korporativ ma’lumotlarni o‘g‘irlanishi, Internet tarmog‘ida korxona obro‘siga putur yetkazuvchi mish-mishlarni joylashtirish. Yuqorida sanalgan har bir insident talofat ko‘rgan korxonalar obro‘siga zarar yetkazadi. Hozirgi kunda korxonalarda tashqi va ichki xarakterga ega bo‘lgan axborot xavfsizligi insidentlari sodir bo‘lmoqda. Ichki insident - zarar ko‘rgan tomon bilan bevosita (mehnat shartnomasi) bog‘liq bo‘lgan shaxs tomonidan amalga oshirilgan insident. Tizimda sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan quyidagi tez-tez uchrab turadigan holatlarni keltirish mumkin: • konfidensial ma’lumotlarni o‘g‘irlanishi; • axborotga ruxsat etilmagan kirish; • ma’lumotlarni o‘chirish; • korxona aktivlarini shaxsiy maqsadlarda yoki firibgarlik uchun foydalanish; • qo‘poruvchilik; • tarmoqdagi g‘ayritabiy faollik; • g‘ayritabiy biznes shartnomalar;

• axborot texnologiyalari yordamida firibgarlik. Tashqi insident - bu zarar ko‘rgan tomon bilan hech qanday bog‘liqligi bo‘lmagan shaxslar tomonidan uyushtirilgan insident. Tizimda sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan quyidagi tez-tez uchrab turadigan holatlarni keltirish mumkin : • MBX tizimlaridagi firibgarlik; • DDoS hujumlar; • trafikni qo‘lga olinishi va almashtirib qo‘yilishi; • korxona brendidan Internetda noto‘g‘ri foydalanish; • Fishing; • Korxonaning konfedensial ma’lumotlarini Internet tarmog‘iga joylanishi; • buzib kirish, buzib kirishga urinish, korxona portalini skanerlash; • tarmoqni skanerlash, tarmoq tugunlarini skanerlashga urinish; • virus hujumlari; • konfedensial ma’lumotlarga ruxsat etilmagan kirish; • g‘ayritabiiy xatlar (tajovuzkor xatlar). Hodisalarni qayta ishlash Axborot tenologiyalari va kompyuter tarmoqlarining rivojlangan sari axborot xavfsizligi insidentlari soni ham oshmoqda, ular AX tizimi faolligiga raxna solib ko‘ngilsiz holatlarga olib kelishi mumkin. Bularga misol qilib, konfidensiallikni buzilishini, axborot aktivlarining yaxlitligini buzilishi va biznes jarayonlarning uzilib qolishini keltirish mumkin. Axborot xavfsizligi insidentlarini qayta ishlashini boshqarish rasmda keltirilgan .

rasm. Axborot xavfsizligi insidentlarini qayta ishlashini boshqarish Xalqaro ISO 27001:2005 standarti axborot xavfsizligi insidentlarini boshqarish protsedurasini yaratishga alohida urg‘u beradi - ma’lumki, sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan insidentlarning oldini olish, insidentlardan keyingi keladigan talofotlarni tuzatishdan ko‘ra ancha samarali hisoblanadi. Xalqaro ISO/IEC 2705 va milliy GOST R ISO/MEK 18044:2007 standartlarda insidentlarni boshqarish jarayonlari keltirib o‘tiladi. Normativ huquqiy hujjatlar va resurslar haqidagi savollar ko‘riladi, bu jarayonlarni amalga oshirish bo‘yicha tushuntirish va tavsiyalar berilgan . Axborot xavfsizligi insidentlarini birlamchi va ikkilamchi baholash AX hodisasini aniqlash, tahlil qilish va baholash insidentlarni boshqarishda muhim bosqichlar hisoblanadi, chunki bu bosqichlarda olingan xabarning muhimliligi va ishonchliligi insidentga qarshi chora ko‘rishda qaror qabul qilishda muhim rol o‘ynaydi. Insidentlarni aniqlab olish jarayoni ular haqida kam ma’lumot borligi bilan ham murakkablashadi.

Birlamchi baholashda AX hodisasini AX insidenti sifatida aniqlashda ma’lum bir insident turiga ishora qiluvchi hodisalarga asoslanadi. AX hodisasi faktori - AX hodisasining AX buzilgan holatiga yoki xavfsizlik choralariga bo‘lgan tahdidga ishora qiluvchi belgisi, shuningdek bungacha noma’lum bo‘lgan xavfsizlikka tahdid soluvchi holatlar ham tushuniladi. Yuqorida keltirilgan algoritmda ikkilamchi baholash funksiyasi ham kiritilgan bo‘lib, unda ko‘rilayotgan insident dolzarbligini tasdiqlash maqsadida qo‘shimcha ma’lumotlar to‘planadi. Har bir ko‘rilayotgan hodisa uchun uni insident sifatida qabul qilish uchun yoki bu narsani rad etish uchun zarur bo‘lgan ma’lumotlar va shu ma’lumotlarning manbasi berib boriladi. Ikkilamchi baholashda insident faktorlaridan kelib chiqqan holda algoritm uning ssenariysini o‘zgartirib boradi. Bundan tashqari algoritm keltirib o‘tilmagan faktorlarga asoslangan insident ssenariylarini ham qurish imkonini yaratadi . rasm. Insidentlarini birlamchi va ikkilamchi baholashini amalga ishlash algoritmi

Bu funksiya insidentlarni qayta ishlashida AX insidenti haqida qo‘shimcha ma’lumotlar yig‘ishni va olinayotgan ma’lumotlarning ishonchliligini oshirishga hamda kelgusida AX insedentlariga bo‘lgan aks ta’siri tezligini oshirishda qo‘l keladi. Algoritm potensial insidentning alohida ssenariylar bo‘yicha qarab chiqishni va xavfsizlik uchun muammo bo‘ladigan ko‘ngilsiz holatlarni bartaraf etish imkoniyatini beradi. Shuning uchun algoritm 5 ta pog‘onali xavfsizlik pog‘onasi o‘rnatilgan-0 dan (xavfsizlik choralari yo‘q) 4 gacha (insident ssenariysi bo‘yicha ko‘ngilsiz hodisalarning bartaraf etishga qaratilgan xavfsizlik choralari ).

Adabiyotlar : 1. BS 25999-1:2006 Бизнес узлуксизлигини бошқариш – 1- қисм : Амалиёт қоидалари 2. BS ISO / IEC 27001:2005 Информацион технологиялар. Хавфсизликни таъминлаш усуллари. Ахборот хавфсизлигининг бошқариш тизимлари. Талаблар 3. Joe Fichera and Steven Bolt. «Network Intrusion Analysis: Methodologies, Tools, and Techniques for Incident Analysis and Response». 2012. 4. Серия «Вопросы управления информационной безопасностью». Часть 2: Управление рисками информационной безопасности: Учебное пособие для вузов / Н.Г. Милославская, М.Ю. Сенаторов, А.И. Толстой. – М.: Горячая линия–Телеком, 2012. 5. Серия «Вопросы управления информационной безопасностью». Часть 3: Управление инцидентами информационной безопасности и непрерывность бизнеса: Учебное пособие для вузов / Н.Г. Милославская, М.Ю. Сенаторов, А.И. Толстой. – М.: Горячая линия–Телеком, 2012.

Похожие

Axborot xavfsizligi insidentlarini boshqarish siyosati. Axborot xavfsizligi insidentlarini boshqarish jarayoni

Axborot xavfsizligi insidentlarini boshqarish dasturlari

Axborot xavfsizligi insidentlarini boshqarish tizimi

Axborot xavfsizligi insidentlarini identifikatsiyalash va baholash mezonlari

Axborot xavfsizligi insidentlarini boshqarishda normativ bazalar