Ўзбекистон республикаси конституциясини ўрганиш ўқув курси - Юриспруденция - Рефераты

Ўзбекистон республикаси конституциясини ўрганиш ўқув курси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

49 KB

Ўзбекистон республикаси конституциясини ўрганиш ўқув курси РЕЖА: 1.Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси 2.Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг вазифаси 3.Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг услублари 4.Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг ижтимоий фанлар тизимидаги ўрни

1.Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси мустақил ўқув курси сифатида ўрганилади. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси махсус курс бўлиб, унинг асосий вазифаси Конституцияни ўрганишдан иборат. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси, курсга хос ривожланиш қонуниятларини, унинг ҳусусиятлари, белгилари, нормалари ва институтларини ҳамда уларнинг амал қилиш механизми ўрганади. Бу ўқув курси конституцияни ўрганишга доир назарий масалалар билан шуғулланади, конституциянинг давлатимиз ва жамиятимиз ривожланишидаги ўрни ва аҳамиятини кўрсатиб беради. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси конституциявий ҳуқуқий институтларнинг Ўзбекистон Республикаси мустақиллигини мустаҳкамлашдаги, ижтимоий кафолатланган бозор иқтисодиётига ўтишдаги амалий вазифаларини, ўқув курси предметига кирадиган ҳуқуқий нормалар ва институтларнинг фаолият самарадорлигини оширишга доир муаммоларни тадқиқ этади. Бу ўқув курси конституциявий ҳуқуқий нормалар ва институтларни ўрганибгина қолмасдан, конституциявий ҳуқуқий нормалар тартибга соладиган ижтимоий муносабатларнинг, яъни конституциявий – ҳуқуқий муносабатларнинг моҳияти ва хусусиятини ҳам ўрганади. Маълумки, юридик фаннинг ҳар бир соҳаси жамиятнинг маълум бир давлат-ҳуқуқий тузилишини ўрганади. Бу умумий ҳолат Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсига ҳам тааллуқли, Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсидаги тадқиқот доираси (объекти) бошқа ижтимоий фанларникига нисбатан кенг бўлиб, ижтимоий-ҳуқуқий муносабатларнинг муайян бир томонинигина эмас балки ҳамма асосий томонларини ўз ичига олади. Бу ўқув курсининг

тадқиқот доирасига жамиятнинг муҳим соҳаларидаги ижтимоий муносабатларни тартибга солувчи нормалар ҳам киради. Ушбу нормалар давлат конституциявий тузумининг асосий тамойилларини, давлат ва жамиятнинг сиёсий, иқтисодий ва ташкилий тамойилларини: инсон ва фуқароларнинг асосий ҳуқуқлари, эркинликлари ва бурчларини, давлатнинг тузилиши, маъмурий-ҳудудий бўлиниши, давлат ҳокимияти тизимини, давлат органларини ташкил этиш, уларнинг ваколатлари, иш тартибини акс эттиради. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг предмети ўзи ўрганадиган жамиятнинг тузилишига доир сиёсий ва ҳуқуқий қарашларни ҳам қамраб олади. Бинобарин, Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси конституция тушунчаси, моҳияти ва аҳамияти, конституциявий ҳуқуқий нормалар ҳамда институтларини, уларнинг амалга ошиши натижасида келиб чиқадиган ҳуқуқий муносабатларни ўрганади ва ушбу курснинг ривожланиш истиқболини кўрсатиб беради. 2.Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг вазифаси Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг вазифаси Ўзбекистон Республикасининг мустақиллигини ҳамда фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш, адолатли ташқи сиёсат олиб бориш, Ўзбекистонни дунёдаги буюк давлат даражасига кўтариш, республикада ҳуқуқий демократик давлат қуриш, адолатли фуқаролик жамияти шакллантириш, конституциявий ҳуқуқий нормалар ва ҳуқуқий институтларни такомиллаштиришга доир муаммоларни тадқиқ этиш, жамиятда юзага келадиган ҳуқуқий муносабатларни ўрганиш ва бунинг натижасида республика қонунларини ривожлантириш учун зарур таклифларни тайёрлашдан иборат.

Ўзбекистон Республикасида сиёсий, иқтисодий, ижтимоий, маданий вазифаларни амалга ошириш билан боғлиқ ижтимоий муносабатларни ривожлантиришга, давлат мустақиллигини ҳуқуқий таъминлашга, ҳуқуқ ва эркинликларни амалга оширишга фаол таъсир кўрсатиш, конституциявий қонунчилик ва конституцияни ўрганиш ўқув курсининг муҳим вазифасидир 1 . Ўқув курсининг вазифаларига, шунингдек, ўқув курсининг асосий манбаи бўлган конституцияни, конституция тўғрисидаги таълимотларни, уларнинг асосий мазмуни ва хусусиятларини ўрганиш киради. 3.Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг услублари Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси предметига, олдига қўйилган мақсадига қараб ўзининг ўрганиш услубига ҳам эга. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг услуби деганда, конституциявий ҳуқуқий муносабатларни тартибга солиб боришда давлат ва ҳуқуқ масалаларига ёндошиш услуби тушунилади. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг энг умумий услуби билан биргаликда конституцияга доир тушунчаларни аниқлашга ёрдам берувчи хусусий илмий услублар ҳам мавжуд. Бу услублар қуйидагилардир: мажбурият юклаш услуби, ижозат услуби, таъқиқлаш услуби ва бошқалар. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг қатор нормалари мажбурият юклаш услуби шаклида эълон қилинади. Ижозат услуби. Бу услуб асосан фуқаролар статусини белгилаш ёки давлат органлари ваколатларини белгилаш учун қўлланилади. Таъқиқлаш услуби ҳам Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганишда бошқариш усуллари сифатида субординация асосида, яъни 1 У.Тожихонов. Ў збекистон Республикасининг Конституцияси амалда. Т., 1996 йил, 29 бет.

ҳуқуқли амр фармон, қонунлар асосида юридик таъсир ўтказиш орқали амалга оширилиши мумкин. 4.Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курсининг ижтимоий фанлар тизимидаги ўрни Ўзбекистон Республикасининг конституциясини ўрганиш ўқув курси Республикамиз конституциявий тузумининг асосий тамойилларини, ижтимоий тузумнинг конституциявий асосларини, инсон ва фуқароларнинг ҳуқуқлари, эркинликлари ва бурчларини, Ўзбекистон Республикасининг давлат тузилиши ва давлат тизимларини белгилайдиган энг муҳим ҳуқуқий институтларни ўрганади. Бу ўқув курси бошқа ҳуқуқшунослик умумназарий, тарихий тармоқ фанлари билан узвий боғлиқдир. Масалан, “Ҳуқуқшунослик” фани «ҳуқуқий норма», «ҳуқуқий муносабат», «ҳуқуқ тизими», «ҳуқуқ тармоғи», «ҳуқуқ манбаи», «ҳуқуқ институти», «давлат», «давлат органи», «фуқаролик» ва барча ҳуқуқий фанлар учун умумий бўлган бошқа шу каби муҳим ҳуқуқий тушунчаларнинг мазмунини очиб беради. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси эса бу умумий ҳуқуқий тушунчаларга асосланиб, Ўзбекистон Республикаси Конституцияси нормаларини, ҳуқуқий институтларини, халқ ҳокимиятчилиги, давлатнинг шакли, Ўзбекистон Республикаси давлат органларининг тизими, Ўзбекистон Республикаси фуқаролигига оид тушунчаларининг хусусиятларини очиб беради. Шундай қилиб, Ҳуқуқшунослик, ҳамда ижтимоий фанлар давлат ва ҳуқуқ назарияси умумий қонуниятларини ўрганса, Ўзбекистон Республикаси конституциясини ўрганиш ўқув курси бу умумий қонуниятларнинг хулосаларига асосланган холда конституциявий нормаларни ўрганади. Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси билан “Ўзбекистон тарихи” фанлари ўртасида узвий алоқадорлик бор, чунки Ўзбекистон Республикаси Конституциясини ўрганиш ўқув курси

конституциявий ҳуқуқий нормаларни ва ҳуқуқий институтларни ўрганса “Ўзбекистон тарихи” фани конституцияни қабул қилиниш зарурияти, тартиби, жараёнини тарихий нуқтаи назардан ўрганади. Ўзбекистон Республикаси демократик ҳуқуқий давлат қураётган ва адолатли, фуқаролик жамиятини барпо этаётган ҳозирги шароитда барча ижтимоий фанларни ривожлантириш, давлатчилик ва қонунчиликни мустаҳкамлашда уларнинг ҳиссасини ошириш зарур ва шу боисдан Ўзбекистонда ҳамма ижтимоий фанларнинг ўзаро муносабатларини уйғунлаштириш ва уларни давлатимиз олдида турган улуғ мақсадларини хал қилишга йуналтириш асосий вазифадир.

Адабиётлар 1. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. - Т., «Ўзбекистон», 2 007 . 2. И.А.Каримов. Юксак маънавият-енгилмас куч. Т., Маънавият, 2008. 3. И.А.Каримов. «Ўзбекистон - келажаги буюк давлат». Т., «Ўзбекистон», 1992. 4. И.А.Каримов. «Ўзбекистоннинг ўз истиқлол ва тараққиёт йўли». Т., «Ўзбекистон», 1992. 5. И.А.Каримов. «Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари». Т., «Ўзбекистон», 1997. 6. И.А.Каримов. «Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда». Халқ сўзи 1999 й. 15 апрель. 7. Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларацияси Т. 1999. 8. Ўзбекистон республикаси «Олий Мажлиси тўғрисида»ги қонуни Т. «Адолат» 1994. 9. Ўзбекистон Республикаси «Судлар тўғрисида»ги қонуни. Т. «Адолат» 1993. 10. Р.К.Қаюмов. «Ўзбекистон Республикасининг Конституциявий ҳуқуқи». Т., «Ўзбекистон», 1998. 11. Конституции Мира. 1-7-томах. Т., 1997-2000. 12. А.Саидов, У.Тожихонов. «Давлат ва ҳуқуқ асослари». Т.1999. О.Каримова. Ў збекистон Республикаси Конституциявий қ онуни. Т.,

Похожие

Ҳуқуқшунослик дарсларида Ўзбекистон Конституциясини ўрганиш

Узбекистон Конституциясини урганиш укув курси, унинг максад ва вазифалари

Ўзбекистон Республикаси Прокуратураси

Ўзбекистон республикаси прокуратураси 2

Ўзбекистон республикаси фуқаролик ҳуқуқининг манбалари