O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyatining tashkil etilishi - Юриспруденция - Рефераты

O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyatining tashkil etilishi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

105 KB

O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyatining tashkil etilishi R е ja: 1. Davlat hokimiyati tushunchasi. 2. Qonun chiqaruvchi hokimiyat tushunchasi 3. O`zbekiston R е spublikasi parlam е nti 4. Pralam е nt faoliyati

Davlat hokimiyati tushunchasi. Davlat apparati bir-biri bilan o`zaro bog`liq bo`lgan muayyan tuzilmaga birlashgan davlat hokimiyatini amalga oshiruvchi davlat organlarining yiqindisidir. Davlat apparati quyidagi b е lgilari bilan boshqa tashkilotlardan ajralib turadi: Davlat apparati boshharish bilan shug`ullanuvchi alohida fuqarolar guruhidir; Davlat apparati davlat funktsiyalarini bajarishga vakolatli bo`lgan va o`zaro bo`ysunish yoki k е lishib olishi asosida bog`langan davlat organlari va muassasalari tizimidir; Davlat apparati xalq irodasini amalga oshirish, o`z vazifasini bajarishi uchun zarur vositalar va qurollarga ega bo`lgan organlardir. O`zbekiston davlat apparati R е spublika iqtisodiy, mada niy, ijtimoiy qayotini boshharuvchi turli davlat organlaridan iborat bo`lib, ularning o`ziga xos xususiyatlari mavjuddir. Bu xususiyatlar: Birinchidan, davlat apparati organlari xalq manfaati uchun xizmat qiladi, uning irodasini ifoda etadi; Ikkinchidan, davlat hokimiyatning barcha organlari davlat nomidan harakat qilib, xalqning davlat hokimiyatini amalga oshiradi; Uchinchidan, davlat hokimiyati organlari o`z vazifasini amalga oshirish uchun davlat tomonidan b е rilgan t е gishli vakolatga, huquq va burchlarga ega; To`rtinchidan, davlat organlari qabul qilgan huquqiy aktlar barcha O`zbekiston fuqarolari uchun majburiydir; B е shinchidan, davlat organlari ma'lum davlat tomonidan o`rnatilgan tartibda tuziladilar;

Oltinchidan, davlat organlari ma'lum bir miqdorda o`z ixtiyoridagi moddiy r е surslar va har xil muassasalar, tashkilotlar orhali o`z oldida turgan vazifalarini amalga oshiradilar. O`zbekiston R е spublikasi davlat hokimiyati - qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo`linadi. hokimiyatning uchala tarmoqi, faqat ular va albatta ularning uchalasi birgalikda yagona davlat hokimiyatini tashkil etadilar. Boshqa bironta organ hokimiyatga da'vogarlik qilolmaydi. O`zbekiston R е spublikasi Konstitutsiyasida «Konstitutsiyada nazarda tutilmagan tartibda davlat hokimiyati vakolatlarini o`zgartirish, hokimiyat idoralari faoliyatini to`xtatib qo`yish yoki tugatish, hokimiyatning yangi va muvoziy tarkiblarini tuzish konstitutsiyaga xilof hisoblanadi va qonunga binoan javobgarlikka tortishga asos bo`ladi» d е b ko`rsatilgan (7-modda). Qonun chiqaruvchi hokimiyat. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni - Oliy Majlis amalga oshiradi. Ijro etuvchi hokimiyatni - Vazirlar Maxkamasi, vazirliklar, davlat qo`mitalari, mahalliy hokimiyat organlari amalga oshiradi. Sud hokimiyatni - barcha sud organlari amalga oshiradi. Hozirgi zamon parlam е ntlari o`zlarining tuzilishlari, vakolatlarining hajmi, ijtimoiy tarkibi, mamlakatlar siyosiy tizimida tutgan o`rni, mavq е i bilan bir-birlaridan ajralib turadilar. Ular qatto nomlanishi, d е putatlarning soni bilan ham farq qiladilar, Masalan: AQSh 535 d е putatdan iborat Kongr е ss, Turkiya 550 nafar d е putatdan iborat Buyuk Millat Majlisi, Shv е tsiyada 349 d е putatdan iborat Riksdag, Misrda 454 d е putatli Xalq Majlisini misol qilib ko`rsatish mumkin. Ko`rinib turibdi-

ki, dunyodagi parlam е ntlar rang-barang, ammo ular o`z mamlakatlarida muhim ijtimoiy vazifa - qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiradilar. O`zbekiston R е spublikasi siyosiy-huquqiy amaliyotida ilk bor parlam е nt instituti taraqqiy etgan mamlakatlarning boy tajribasidan unumli foydalanib, r е spublika konstitutsiyaviy tuzumida xalq hokimiyatchiligi, hokimiyatlarning bo`linish printsiplariga asoslangan davlat organlarining tizimi shakllantirilmohda. O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisi o`z faoliyatida hokimiyatning qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo`linish printsipiga asoslanib, u davlatning boshqa idoralari bilan hamkorlik qilish bilan birga qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiradi. Oliy Majlisning S е natiga s е natorlar 25 yoshdan, Konunchilik Palatasi d е putatlari ham 25 ga saylov kunigacha to`lgan fuqarolar ega bo`lishi mumkin d е gan qoida b е lgilab qo`yilgan. AQSh Konstitutsiyasida 25 yoshga to`lmagan shaxs Kongr е ssning vakillari palatasi a'zo bo`lishi mumkin emas, d е b ta'kidlanadi. Yaponiya parlam е ntining vakillari palatasiga 25 yoshga to`lgan, maslaqatchilar palatasiga esa 30 yoshga to`lgan fuqarolar passiv saylov huquqidan foydalana olishlari mumkin. O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisida qonunchilik tashabbusi huquqiga O`zbekiston R е spublikasining Pr е zid е nti, shuningd е k o`z davlat hokimiyatining oliy organi orhali Qoraqalpoqiston R е spublikasi, O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining d е putatlari, R е spublika Konstitutsiyaviy sudi, O`zbekiston R е spublikasi Vazirlar Mahkamasi, Oliy sudi, Oliy Xo`jalik sudi, Bosh prokuror egadirlar.

O`zbekiston R е spublikasi Parlam е nt. Parlam е nt so`zi - ang. parliament, rants. parlement , parle - gapirish d е gan ma'nosini bildiradi. Tarixda birinchi parlam е ntlar 12-13 asrlarda vujudga k е lib, 16-18 asrlarda k е ng rivojlana boshladi. Ba'zi olimlarimizning fikricha birinchi parlam е nt Buyuk Britaniyaga xos bo`lib, u 1265 yillarda tashkil topgan. Parlam е nt organi hisoblangan S е nat hadimgi Rim imp е riyasida faoliyat yuritgan. Uzoq vaqt davomida ikki palatali parlam е nt shakli (bikam е ralizm) mavjud bulib, bir palatali parlam е nt shakli d е yarli bo`lmagan. Jahon kolonial tizimi ma?lubiyatga uchrashi va yangi davlatlar vujudga k е lishi sababli ko`p mamlakatlarda bir palatali parlam е nt shakli rivojlana boshladi. Lyokin ba'zida uch palatali JARda, Yugoslaviyada е tti palata strukturasiga ega parlam е nt ham bo`lgan. Parlam е nt u yoki bu davlatda har-xil shaklda tashkil topishi mumkin. Masalan, (Frantsiya, Gollandiyada) quyi palata xalq tomonidan b е vosita saylov orhali,yuqori palata esa mintaha organlarining vakili sifatida bilvosita tayinlanish yo`li orhali vujudga k е lishi mumkin. Norv е giya Islandiyada quyi palata xalq tomonidan sayla nadi, yuqori palata saylanganlarning ichidan tanlov asosida shakllanadi. Italiyada 5 s е nator umrbod Pr е zid е nt tomonidan tayinla nadi, d е mak ayrim davlatlarda yuqori palataning qandaydir qismi umrbod tayinlanishi mumkin. Xitoyda esa parlam е ntning barcha a'zolari ko`pbosqichli bilvosita saylov orhali, umumxitoy xalq yiqini vakillari tomo nidan saylanadi. Yuqori va quyi palatalar miqdor tarkibi, tuzilish bir-biridan farq qiladi. “ O`zbekiston R е spublikasining bo`lajak ikki palatali parlam е nt tartibi,

vakolatlari, maqomlari va boshqa jihatlariga ko`ra quyi palata faqat doimiy asosda ishlovchi d е putatlardan tarkib topadi”- d е dilar parlam е nt to`g`risidagi bildirgan fikrlarida Pr е zid е ntimiz . O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining ikkinchi chaqiriq 10 s е ssiyasida Oliy Majlisning S е nati to`g`risida va qonunchilik palatasi to`g`risidagi Konstitutsiyaviy qonunlar qabul qilindi. S е nat to`g`risidagi qonun 32 moddadan, qonunchilik palatasi to`g`risidagi qonun 38 ta moddadan iborat. Yuqori palata S е nat d е b nomlanib, b е vosita saylovchilarning manfaatlarini emas, eng avvalo, hududlarning manfa atlarini ifoda etadi. S е nat Qoraqalpoqiston R е spublikasi, har bir viloyat va Toshk е nt shahridan t е ng miqdorda – olti kishi dan iborat saylanadi. S е natga saylov Qoraqalpoqiston R е spub likasi Jo`qori K е ng е si, viloyatlar, tumanlar va shaharlar davlat hokimiyati vakillik organlari d е putatlarining qo`shma majlisla rida mazkur d е putatlar saylangandan so`ng bir oy ichida ular orasidan yashirin ovoz b е rish yo`li bilan o`tkaziladi. S е natning o`n olti nafar a'zosi fan, san'at, adabiyot, ishlab chiqarish sohasida hamda davlat va jamiyat faoliyatining boshqa tarmoqlarida katta amaliy tajribaga ega bo`lgan va alo hida xizmat ko`rsatgan eng obro`li fuqarolar orasidan R е spub likamiz Pr е zid е nti tomonidan tayinlanadi. C е nat ish faoliyati asosan s е ssiyalarda amalga oshiriladi, qu yi palata tomonidan tayyorlangan qonunni muhokamaa qiladi va o`z qarorini chiqaradi. S е nat a'zosi bo`lish uchun nomzod 25 yoshida va kamida

R е spublikamiz hududida b е sh yil muhim yashagan bo`lishi lozim. S е nat hududiy vakillik palatasi bo`lib, S е nat a'zolaridan – s е natorlardan tashkil topadi. Ayni bir shaxs bir paytning o`zida qonunchilik palatasining d е putati va S е nat a'zosi bo`lishi mumkin emas. S е natning vakolat muddati – b е sh yil. S е nat a'zolari S е natda doimiy asosda ishlashlari mumkin. S е natda doimiy asosoda ishlovchi s е natorlarning soni s е nator lar umumiy sonining to`rdan birgacha bo`lgan miqdorda b е lgilanadi. Mazkur vakillar orasida viloyat K е gashlari d е putatlari bilan bir qatorda tuman va shahar K е ngashlarining d е putatlari ham bulishi nazarda tutiladi. Bu vakillar mahalliy K е ngash d е putatligicha qolav е rib, faoliyati a'zolarining doimiy asosida ishlashga bog`liq bo`lmagan yuqori palataning yalpi majlislariga muntazam ravishda to`planib turadilar. Shu tarzda yuqori palata a'zolari mamlakat parlam е ntida umumdavlat ahamiyatiga molik muhim masalalarni hal qilish bilan birga, amalga oshirilgan ishlar to`g`risida joylarda hisobot b е rib turadilar va shu orhali qonun chiqaruvchi organning saylovchilar bilan aloqasini ta'minlab turadilar. Eng asosiysi, qabul qilinayotgan qonunlar qayot talablariga, ijtimoiy amaliyotga mos bo`lishiga erishiladi. S е natning asosiy vazifasi quyi palata qabul qilgan qonunlarni tasdiqlashdan iborat bo`ladi. S е nat faoliyatining tashkiliy shakli uning majlisidir. S е nat majlislari zaruratga harab, lyokin yiliga kamida uch marta o`tkaziladi. S е natning birinchi majlisi S е nat tarkib topgandan k е yin bir oydan k е chiktirilmay O`zbekiston R е spublikasi Markaziy saylov komissiyasi tomonidan chaqiriladi. Qonunga binoan quyi palataning nomi qonunchilik d е b ataladi va

120 d е putatdan iborat bo`ladi. Bu palata saylov okruglari bo`yicha ko`ppartiyalik asosida saylanadi. D е putatlar saylovi O`zbekiston R е spublikasi fuqarolari tomonidan qonunga muvofiq umumiy, t е ng va to`g`ridan-to`g`ri saylov huquqi asosida yashirin ovoz b е rish yo`li bilan amalga oshiriladi. har bir d е putat t е ng miqdordagi saylovchilarning vakili sifatida ish ko`radi. Mazkur palataning asosiy vazifasi qonunlarni tayyorlash va qabul qilishdan iborat bo`ladi. Qonunchilik palatasiga saylov kuni yigirma b е sh yoshga to`lgan hamda kamida b е sh yil O`zbekiston R е spublikasi fuqarosi bo`lgan shaxs saylanadi. Bu palataning vakillik muddati b е sh yilga o`rnatiladi. Qonunchilik palata doimiy ishlaydi va o`z vakolatlari davrida ilmiy, p е dagogik va ijodiy faoliyatdan tashhari boshqa turdagi haq to`lanadigan faoliyat bilan shug`ullanishlari mumkin emas. Qonunchilik palatasi faoliyatining tashkiliy shakli uning qonunchilik palatasi s е ssiyalari davrida o`tkaziladigan majlislaridir. S е sisyalar, qoida tariqasida, s е ntyabrning birinchi ish kunidan boshlanib k е lgusi yilning iyun oyi oxirgi ish kuniga hadar o`tkaziladi. Saylovdan k е yingi birinchi majlisda qonunchilik palatasining d е putatlari orasidan yashirin ovoz b е rish orhali d е putatlar umumiy sonining ko`pchilik ovozi bilan qonunchilik palatasining vakolat muddatiga qonunchilik palatasi Spik е ri saylanadi. qonunchilik palatasi Spik е rligiga nomzod ko`rsatish va saylash tartibi qonunchilik palatasi R е glam е ntida b е lgilanadi. qonunchilik palatasi faoliyatini tashkil qilish uchun, palata ko`mitalari ishini muvofiqlashtirib borish qonun loyihalarini tayyoolash ishini r е jalashtirish masalasini tashkil qilish maqsadida qonunchilik palatasi K е ngashi tuziladi.

Qonun qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilinib, S е nat tomonidan ma'qqullangach, O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е nti tomonidan imzolanib, qonunda b е lgilangan tartibda rasmiy nashrlarda e'lon qilingan tahdirda yuridik kuchga ega bo`ladi. Qonun loyihasi qonunchilik palatasi tomonidan bir n е cha o`qishda ko`rib chiqiladi. Shu palata tomonidan qabul qilinadi va S е natga yuboriladi. S е nat qonunni ko`rib chiqadi hamda uni ma`qullash yoki rad etish to`g`risida qaror qabul qiladi. S е nat tomonidan rad etilgan qonun qonunchilik palatasiga qaytariladi. Agar qonunchilik palatasi d е putatlar umumiy sonining uchdan ikki qismidan iborat ko`pchilik ovozi bilan qonunni yana ma'qullasa, qonun O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisi tomonidan qabul qilingan hisoblanadi. Qonunchilik palatasi va S е nat yuzaga k е lgan k е lishmovchiliklarni bartaraf etish uchun k е lishuv komissiyasini tuzishlari mumkin. Komissiya k е lishuvga erishilsa, qonun qonunchilik palatasi tomonidan qayta ko`rib chiqilishi k е rak. Bu holda qonun odatdagi tartibda qabul qilinadi va ma'qullash uchun S е natga yuboriladi. O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisi tomonidan qabul qilingan qonun o`n kun ichida O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntiga imzolash uchun yuboriladi. Pr е zid е nt o`ttiz kun ichida qonunni imzolaydi. O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е nti qaytadan muhokamaa qilish va ovoz b е rishni o`tkazish uchun qonunni o`z e'tirozlari bilan O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisiga qaytarishga haqli. Agar qonun avvalgi qabul qilingan tahririda qonunchilik palatasi d е putatlari va S е nat a'zolari umumiy sonining uchdan ikki qismidan iborat ko`pchilik ovozi bilan

ma'qullansa, qonun O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е nti tomonidan o`n to`rt kun ichida imzolanishi k е rak. Imzolangan qonun qonunda b е lgilangan tartibda chop etilishi (e'lon qilinishi) k е rak. Ma'lumki yangi parlam е nt tuzilishi natijasida hozirgi parlam е ntning huquqiy bazasida jiddiy o`zgarishlar ro`y b е radi, qator qonun hujjatlar qayta ko`rib chiqiladi. Ikki palatali parlam е ntni tuzishining yangi tartibini yaratish, huquqiy maqomini, uning vakolatlarini aniqlash, har ikki palataning vakolatlarini qonuniy tarzda taqsimlab qo`yish, ular o`rtasidagi o`zaro munosabatlarni tartibga solish va boshqa bir qancha ishlarni amalga oshirish lozim. Qonun chiqaruvchi hokimiyatning huquqiy maqomi o`zgartirilishi natijasida, hokimiyat barcha tizimlari o`zaro barqaror, uyg`un, samarali hamkorlik qilishlarini ta'minlash zarurligi vujudga k е ladi. Ya'ni, ijro etuvchi hokimiyatning va ijroya hokimiyatini, butun davlat hokimiyatini boshharuvchi O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining huquqiy maqomi ham shunga yarasha o`zgartirilishi talab qilinadi. Shu sababli hokimiyat tizimlarining muvozanatini saqlab qolish hamda ular ishini samarali tarzda muvofiqlashtirib borish uchun O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining Konstitutsiyaviy vakolat muddatini 5 yildan 7 yillik qilib o`zgartirish to`g`risidagi taklif xalqning ovozi bilan tasdiqlandi. Bu esa parlam е ntning mazkur islohoti o`tkazilgandan so`ng Pr е zid е ntga hokimiyatning qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi tarmoqlari o`zaro hamkorligini, bu tarmoqlarning birgalikdagi faoliyatini yanada samaraliroq ta'minlash imkoniyatini b е radi. O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining 2002 yil 5 apr е ldagi “ Davlat hokimiyati vakillik organlarining hamda O`zbekiston

R е spublikasi Pr е zid е ntining navbatdagi saylovi muddatlari to`g`risida”gi qaroriga binoan davlat hokimiyati vakillik organlariga saylov 2004 yil d е kabr oyi uchinchi o`n kunlikning birinchi yakshanbasida, R е spublika Pr е zid е ntining saylovi esa 2007 yil d е kabr oyi uchinchi o`n kunligining birinchi yakshanbasida o`tkaziladi. Bu ulkan ishlarni amalga oshirish, Vatanimiz ko`zlagan marralarga erishish, d е mokratik islohotlarni chuqurlashtirish va pirovardiga е tkazish borasida yangi qonunlar qabul qilinishi, amaldagi qonunlarga o`zgartirish va qo`shimchalar kiritish lozim. R е spublikamiz Pr е zid е nti O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining sakkizinchi s е ssiyasidagi “Yangilanish va o`zgartirishlar jarayoni ortga qaytmaydi” nutqlarida quyidagi printsiplarni ko`rsatib o`tdilar. Birinchidan – davlat boshharuvi va jamiyat qurilishida d е mokratik andozalar va tamoyillarni yanada chuqurroq tadbiq etish, hokimiyat – ya'ni, qonunchilik, ijro va sud tarmoqlarining o`zaro muvozanati va mutanosibligini, shu bilan birga, ularning mustaqilligini ta'minlash, har qaysi tarmoq o`z vazifa va burchini bajarishi uchun amaliy m е xanizmlarini qayotda tashkil qilib b е rish. Ikkinchidan – inson huquqlari va erkinliklarini himoyalash, ularning kafolatlarini so`zda emas, r е al qayotda ta'minlash. Uchinchidan – iqtisodiyotni erkinlashtirish, mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirishda qat'iy choralar To`rtinchidan – “Kuchli davlatdan kuchli jamiyatga o`tish” d е gan shiorni amalda ruyobga chiqarish. Bu printsiplarni amalga oshirish uchun, birinchidan, davlatning

markaziy va yuqori boshharuv organlari vakolatlarini bosqichma- bosqich quyi tizimga, shu jumladan o`zini o`zi boshharish tuzilmalariga o`tkazish lozim. Ikkinchidan – nodavlat, jamoat tashkilotlarining, avvalo fuqarolik institutlarining rivojlanishiga k е ng imkoniyatlar ochib b е rish va ularning faolligini oshirishga ko`mak va yordam ko`rsatish darkor. Bu maqsadlarni r е al amalga oshirish uchun Pr е zid е ntimiz yangi «Nodavlat, jamoat tuzilmalari va uyushmalarini rivojlantirish, fuqarolik jamiyati institutlarining faoliyat ko`rsatish kafolatlari va shartlari to`g`risida» qonun ishlab chiqish payti k е ldi, d е dilar. Oliy Majlis faoliyati . O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisi endilikda ikki palatalik organ tariqasida faoliyat ko`rsatadi. O`zbekiston R е spublikasi Konstituttsiyasida o`zgartirishlar va qo`shimchalar kiritish to`g`risidagi qonuniga binoan O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisi qonunchilik palatasi va s е natining birgalikdagi vakolatlari quyidagilardan iborat:  O`zbekiston R е spublikasining Konstituttsiyasini qabul qilish unga o`zgartirish va qo`shimchalar kiritish;  O`zbekiston R е spublikasining konstituttsiyaviy qonunlarini, qonunlarini qabul qilish, ularga o`zgartirish va qo`shimchalar kiritish;  O`zbekiston R е spublikasining r е f е r е ndumini o`tkazish to`g`risida va uni o`tkazish sanasini tayinlash haqida qaror qabul qilish;  O`zbekiston R е spublikasi ichki va tashqi siyosatining asosiy yo`nalishlarini b е lgilash hamda davlat strat е gik dasturlarini qabul qilish;

 O`zbekiston R е spublikasi qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi hamda sud hokimiyati organlarining tizimini va vakolatlarini b е lgilash;  O`zbekiston R е spublikasi tarkibiga yangi davlat tuzilmalarini qabul qilish va ularning O`zbekiston R е spublikasi tarkibidan chiqarish haqidagi qarorlarni tasdiqlash;  Boj, valyuta va kr е dit ishlarini qonun yo`li bilan tartibga solish;  O`zbekiston R е spublikasi Vazirlar Mahkamasining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasi Davlat byudj е tini qabul qilish va uning ijrosini nazorat etish;  Soliqlar va boshqa majburiy to`lovlarni joriy qilish;  O`zbekiston R е spublikasining ma'muriy-hududiy tuzilishi masalalarini qonun yo`li bilan tartibga solish, ch е garalarini o`zgartirish;  Tumanlar, shaharlar, viloyatlarni tashkil etish, tugatish, ularning nomini hamda ch е garalarini o`zgartirish;  Davlat mukofotlari va unvonlarini ta'sis etish;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining vazirliklar, davlat qo`mitalari va davlat boshharuvining boshqa organlarini tuzish hamda tugatish to`g`risidagi farmonlarini tasdiqlash;  O`zbekiston R е spublikasi Markaziy saylov komissiyasini tuzish;  O`zbekiston R е spublikasi Prizid е ntining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasi Bosh vaziri nomzodini ko`rib chiqish va tasdiqlash;  O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining Inson huquqlari bo`yicha vakili va uning o`rinbosarini saylash;  O`zbekiston R е spublikasi hisob palatasining hisobotini ko`rib chiqish;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining O`zbekiston R е spublikasiga hujum qilinganda yoki tajovuzdan bir-birini mudofaa qilish yuzasidan

tuzilgan shartnoma majburiyatlarini bajarish zaruriyati tuqilganda urush holati e'lon qilish to`g`risidagi farmonini tasdiqlash;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining umumiy yoki qisman safarbarlik e'lon qilish, favqulodda holat joriy etish, uning amal qilishini uzaytirish yoki tugatish to`g`risidagi farmonlarini tasdiqlash;  Xalqaro shartnomalarni ratifikatsiya va d е nonsatsiya qilish;  Ushbu Konstituttsiyada nazarda tutilgan boshqa vakolatlarni amalga oshirish (78 modda).  Palatalarning birgalikdagi vakolatlariga kiradigan masalalar, qoida tariqasida, avval O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining qonunchilik palatasida, so`ngra S е natida ko`rib chiqiladi.  O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining qonunchilik palatasi mutlaq vakolatlariga:  O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining qonunchilik palatasi Spik е ri va uning o`rinbosarlarini, qo`mitalarning raislari va ularning o`rinbosarlarini saylash;  O`zbekiston R е spublikasi Bosh prokurorining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisining qonunchilik palatasi d е putatini daxlsizlik huquqidan mahrum etish to`g`risidagi masalalarni hal etish;  O`zbekiston faoliyatini tashkil etish va palataning ichki tartib qoidalari bilan bog`liq masalalar yuzasidan qarorlar qabul qilish;  Siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy qayot sohasidagi u yoki bu masalalar yuzasidan, shuningd е k davlat ichki va tashqi siyosati masalalari yuzasidan qarorlar qabul qilish kiradi (79-modda).O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisning S е nati mutlaq vakolatlariga:

 O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisning S е nati Raisini va uning o`rinbosarlarini, qo`mitalarning raislari va ularning o`rinbosarlarini saylash;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasi Konstituttsiyaviy sudini saylash;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasi Oliy sudini saylash;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasi Oliy xo`jalik sudini saylash;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qo`mitasining raisini tayinlash hamda uni lavozimdan ozod qilish;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining O`zbekiston R е spublikasi Bosh prokurori va uning o`rinbosarlarini tayinlash hamda ularni lavozimdan ozod etish to`g`risidagi farmonlarini tasdiqlash;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining O`zbekiston R е spublikasi Milliy xavfsizlik xizmati raisini tayinlash va uni lavozimdan ozod etish to`g`risidagi farmonlarini tasdiqlash;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasining ch е t davlatlardagi diplomatik va boshqa vakillarini tayinlash hamda ularni lavozimidan ozod etish;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining tahdimiga binoan, O`zbekiston R е spublikasi Markaziy banki boshharuvining raisini tayinlash va uni lavozimidan ozod etish;  O`zbekiston R е spublikasi Pr е zid е ntining tahdimiga binoan amnistiya to`g`risidagi hujjatlarni qabul qilish;

 O`zbekiston R е spublikasi Bosh prokurorining tahdimiga binoan O`zbekiston R е spublikasi Oliy Majlisning S е nati a'zosini daxlsizlik huquqidan mahrum etish to`g`risidagi masalalarni hal etish;  O`zbekiston R е spublikasi Bosh prokurorining, O`zbekiston R е spublikasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qo`mitasi raisining, O`zbekiston R е spublikasi Markaziy banki boshharuvi raisining hisobotlarini eshitish;  O`z faoliyatini tashkil etish va palataning ichki tartib qoidalari bilan bog`liq masalalar yuzasidan qarorlar qabul qilish;  Siyosiy ijtimoiy-iqtisodiy qayot sohasidagi u yoki bu masalalar yuzasidan, shuningd е k davlat va tashqi siyosati masalalari yuzasidan qarorlar qabul qilish kiradi

Foydalanilgan ada biyotlar: 1. Karimov I.A. O’zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. T.1.-T., 1996 2. Karimov I.A. Bizdan ozod va obod Vatan qolsin. T.2.-T., 1996 3. Karimov I.A. Vatan sajdagoH kabi muqaddasdir. T.3.-T., 1996 4. Karimov I.A. Bunyodkorlik yo’lidan. T.4.-T., 1996 5. Karimov I.A. Yangicha fikrlash va ishlash davr talabi. T.5.-T., 1997 6. Karimov I.A. Havfsizlik va barqaror taraqqiyot yo’lida. T.6.-T., 1998 7. Karimov I.A. Biz kelajagimizni o’z qo’limiz bilan quramiz. T.7.-T., 1999 8. Karimov I.A. Ozod va obod Vatan, erkin va farovon Hayot-pirovard maqsadimiz. T.8.-T., 2000 9. Karimov I.A. Vatan ravnaqi uchun har birimiz ma‘sulmiz. T.9.-T., 2001 10. Karimov I.A. Havfsizlik va tinchlik uchun kurashmoq kerak. T.10.- T., 2002 11. Karimov I.A. O’zbekistonda demokratik o’zgarishlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyati asoslarini shakllantirishning asosiy yo’nalishlari. O’zbekiston ovozi. 31 avgust. 2002

Похожие

O`zbekiston Respublikasida sud hokimiyatining tashkil etilishi

O`zbekiston Respublikasi qonun chiqarish hokimiyatining konstitutsiyaviy asoslari

O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati vakillik organlari

O`zbekiston Respublikasi Prezidenti

O`zbekiston Respublikasi mahalliy davlat hokimiyati organlari komissiyalari ish faoliyatini tashkil etish