Бурғилаш қувурлари бирикмаси - Геология - Рефераты

Бурғилаш қувурлари бирикмаси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

247 KB

Бурғилаш қувурлари бирикмаси Режа: 1. Бурғилаш тизмаси ҳақида умумий тушунча. 2. Оғирлаштирилган бурғилаш қувурлари. 3. Бурғилаш тизмасининг элементлари. 4. Бурғилаш тизмаси ишининг шартлари. 5. Бурғилаш тизмасини жамлаш ва ишлатиш

Таянч иборалар: бурғилаш тизмаси, етакчи қувурлар, бурғилаш қувурлари, қулф, ОБҚ, тизма элементлари, тескари клапанлар, тизмани йиғиш шартлари. Бурғилаш тизмаси ҳақида умумий тушунча. Бурғилаш тизмаси – қудуқ тубида бурғи ва ер юзасидаги бурғилаш жиҳозларини бирлаштирувчи буғундир. У бурғига энергия бериш (механик, гидравлик, электрик), бурғилаш аралашмасини қудуқ тубига етқазиб бериш, бурғида ўқ бўйича юкланмани яратиш, бурғи ва туб двигателининг реактив моментини қабул қилишга мўлжаллангандир. Бурғилаш тизмасини асосий элементларига – етакчи қувурлар, бурғилаш қувурлари, бурғилаш қулфи, узатгичлар, бурғилаш тизмасини марказлагичлар, оғирлаштирилган бурғилаш қувурлари киради. Етакчи қувурлар – қалин деворли қувур бўлиб, кесим юзаси квадрат, олти қиррали ёки чамбарак шаклида бўлиб, бурғилаш аралашмаларини ўтиши учун айланма ёки квадрат тешиклари концентрик жойлашган. Бурғилаш амалиётида етакчи қувурларни квадрат кесимлиси кўпроқ қўлланилади. Олти қиррали ва чамбаракли етакчи қувурлар кам қўлланилади (расм). Етакчи қувурлар конструктив ҳолда икки хил вариантда бажарилади: йиғма, учта деталдан ташкил топган ва бутун (яхлит). Етакчи қувурни тепа учига юқори узатма бириктирилиб у вертлюг билан бириктириш вазифасини, пастки учига пастки узатма бириктирилиб уни ёрдамида бурғилаш тизмасига бириктирилади. Юқори узатмани бўш учи вертлюг билан уланиш учун чап қулфли резьба билан таъминланган: пастки учидаги бўш учи бурғилаш тизмаси билан бириктириш учун ўнг қулфли резьба билан таъминланган. Етакчи қувурнинг йиғма конструкцияси 65х65, 80х80, 112х112, 140х140, 155х155 мм ўлчамларда тайёрланади.

Саноатда етакчи қувурларни йиғма конструкцияси бутунлай ў раладиган етакчи қувурлар шаклида тайёрланади. Бурғилаш қувурлари – бурғилаш қувурлари ва бириктирувчи муфталар қуйидаги ўлчамларда тайёрланади: 60, 73, 89, 102, 114, 127, 140 ва 168 мм ли, девори қалинлиги 7дан 11 мм-гача. Конструктив бажарилишига қараб бурғилаш қувурларини ҳар хил турлари мавжуддир. 1) Бурғилаш қувурларини йиғма конструкцияси икки хил турда (ГОСТ 631- 63) тайёрланади: қувурни учи билан ичкарига ўтказилган ( 2 -расм, а) ва қувур учи ташқи томонига ўтказилгани (2-расм,б). Ҳамма турдаги қувурлар қуйидаги узунликда тайёрланади: 6,8 ва 11,5 метр узунликда – шартли диаметри 60-102 мм; 11,5 метрли қувурларни – шартли диаметри 114…168 мм. расм. Етакчи бурғилаш қ увурлари . а-квадрат, б-олтиқиррали, в-чамбарак шакли. расм. Бурғилаш қувурлари ва уни муфталари . а-ички учи билан киргизилган, б-ташқи учи билан киргизилган,

1-ниппель, 2-муфта. Бурғилаш қувурлари ва бириктирувчи муфталарни тайёрлашда қуйидаги мустаҳкамликдаги пўлатлардан фойдаланилади. жадвал К ў рсатгичлари Пўлат мустаҳкамлик гуруҳи Д К Е Л М Р Т Узилишга вақтинчалик қаршилик, МПа 637 687 735 784 882 980 1078 Окувчанлик чегараси, МПа 373 490 539 637 735 882 980 Нефт ва газ қудуқларини бурғилашда кўпинча учи билан ичига ўтказилган бурғилаш қувурлари кўпроқ қўлланилади. Учи билан ташқарисига киргизиладиган қувурларни мустаҳкамлигини учи билан ичкарисига ўрнатилган қувурларга нисбатан юқори бўлади. 1) Қувурларни мустаҳкамлигини ошириш ва чарчашдан бузилишини олдини олиш мақсадида қувурли резьбаларни ичкари ва ташқи учларига ўтказилган қувурларда конуссимон барқарорлаштирувчи белбоғлар қўлланилади. Б урғил а ш амалиётида уларни ички учи билан ўтказилган бурғилаш қувурлари (И Ў БК) ва ташқи учи билан киргизилган бурғилаш қувурлари (ТКБК) дейилади. 3) Учлари пайвандли бириктирилган бурғилаш қувурлари катта қулфли резьбалар билан бириктирилади (расм). Бундай қувурларни асосий хусусияти – қувур билан қулфнинг бирикиш жойи резьбаси пайванд билан алмаштирилишидир. Бундай қувурларни конструкцияси уч хил бўлади: ПБК – бириктирувчи учлари пайвандланган бурғилаш қувурлари, киргизилган учлари йўқ; ТУУ ПБК – ташқи учлари киргизмали қувурли тайёрланмани бириктирувчи учларига пайвандланган бурғилаш қувурлари.

расм. Пайвандланган қулфли бурғилаш қувурлари (ПҚБҚ). ТУУЭБК – ташқи учи билан ўтказиладиган электробур бурғилаш қувурлари ТУУБ қувурларидан бириктирувчи учларини конструкциясидан фарқ қилади. ПБК – туридаги қувурлар турбинли бурғилашда, ТУУБК – қувури роторли ҳамда турбинли бурғилашда, ТУУЭБ қувури электробурли усулда бурғилашда қўлланилади. 4) Учига катта резьбалар ва ташқи учи киргизмали бурғилаш қувурлари ботирилган туб двигателли ва роторли бурғилашда қўлланилади. Қувур ва муфталарни ташқи томонини коррозиядан ҳимоя қилиш учун бўялади. Чап резьбали қувурларни кенг белбоғида очиқ бўёқда «чап» деб ёзиб қуйилади. жадвал. Бурғилаш қувурларини турлари. Турлари Номлари Қўлланилиш сохалари Қулф ниппели (КН) Нормал ўтиш тешикли қулф Ички учи билан киргизмали қувурларни бириктириш учун Кенг қулф, КК Кенг ўтиш тешикли қулф Ички ва ташқи учлари билан киргизиладиган қувурларни бириктириш учун. Узайтирилган қулф, УК Узайтирилган ўтиш тешикли қулф Ички ва ташқи учлари билан ўтказиладиган қувурларни бириктириш учун. Кенг конусли йўнилган қулф, ККЙК Конусли йўнилган кенг ўтиш тешикли қулф Конусли барқарорлаштирилган белбогли ички учи билан ўтказиладиган қувурларни бириктириш учун Конусли йўнилган узайтирилган Конусли йўнилган узайтирилган ўтиш тешикли қулф Конусли барқарорлаштирилган белбогли ички учи билан ўтказиладиган қувурларни бириктириш учун

қулф расм. Бурғилаш қулфлари . а–КК– ли; б–НК-ли; в–УК-ли; 1-ниппель; 2-муфта. Бурғилаш қувурларини қулфи . Қулф бурғилаш қувурлари тизмасини бириктириш учун хизмат қилади ва ҳар хил турлари мавжуд. Қулф иккита деталдан тузилган (4-расм). Қулфли ниппель 1-ташқи резьбадан, қулф муфта 2-ички катта резьбадан; бурғилаш қувурлари билан қулф деталларни бириктириш учун майда қувурли резьбалар йўнилган. Яхлит пайвандли қувур қулфлар учун қувур резьба билан биргаликда дум ҳ ам мавжуд. Оғирлаштирилган бурғилаш қувурлари.

Оғирлаштирилган бурғилаш қувурлари бурғилаш тизмасининг пастки қисмига ўрнатилиб, тизмани қаттиқлигини, мустаҳкамлигини оширади ва бурғига юкланма беради. Ҳозирги вақтда ОБК нинг бир неча турлари мавжуддир. 1) Мувозанатланган оғирлаштирилган бурғилаш қувури – МОБК2. Бу турдаги қувур хромникелмолибденли пўлатдан тайёрланиб, фақат учлари иссиқлик ишланмасидан ўтказилади. ОБ Қ канали пармалаш йўли билан олинади, қувурни мувозанатлаш тириш учун механик ишланма берилади. МОБК2 – 178, 203 ва 229 мм диаметрларда тайёрланади. 2) Иссиқ ў рамли ОБҚ – 73, 89, 109, 146, 178, 203, 219, 245 мм-ли диаметрларда ишлаб чиқарилади. Бу турдаги ОБҚ лар бутун узунлиги бўйича силлиқ ҳолда мустаҳкамлиги Д ва К пўлат гуруҳлардан тайёрланади. Иссиқ урамли ОБҚ лар 2000-2500 метр чуқурликдаги геологик шароити мураккаб бўлмаган қудуқларни бурғилашда қўлланилади. 3) Қулфли оғирлаштирилган бурғилаш қувурлари КОБҚ3 – қувурларни бурғилашда резьбаларни емирилишини ва резьбали бирикмаларни мустаҳкамлигини ошириш, ҳамда таъмирлаш ишларини енгиллаштириш мақсадида қўлланилади. Бурғилаш тизмасининг элементлари. Бурғилаш тизмаси элементларига қуйидагилар киради: узатмалар, резина халқа, тескари клапанлар ва таянч – марказлаш элементлар. Бурғилаш қудуқларини узатмалари бурғилаш тизмаларини ҳар хил кўринишдаги бириктирувчи элементларидан иборат. Беш хил турдаги узатмалар мавжуд бўлиб, улар иккита гуруҳга бўлинади: штангали – бурғилаш қувурини вертлюг ва бурғилаш қувурлари бириктириш учун; оралиқли – тизманинг бошқа элементларини бириктириш учун (3-жадвал).

Бурғилаш тизмаси асбобларини узатмалари конструкцияси, материали ва ўлчамлари бўйича бурғилаш қувурлари билан умумийликка эга бўлиб, қулф резьбалари бир хилдир. Узатмалар ҳам ўнг ҳам чап резьбалар билан таъминланади. Стандартлар бўйича 90 турдаги ҳар хил ўлчамли узатмалар тайёрланади (расм). Бурғилаш қувурларини резина халқалари – қудуқларни бурғилашда бурғилаш ва ҳимоя тизмаларини узаро ёйилишдан ҳимоя қилишда қўлланилади. Резина халқалар ечиладиган ва ечилмайдиган турда тайёрланади. Ечилмайдиган резина халқаларни бурғилаш қувурларига кийдиришда махсус пневмомашиналар қўлланилади. Қувурга резина халқани кийдиришдан олдин 10-15 мин давомида 80-90 0 С иссиқ сув ҳароратда қ издирилади. Резина халқани кийдиришдан олдин қувур ғ адир-будирликдан ва қулфни ў ткир б ў лакчаларидан тозаланади. Бурғилаш қувурларини тескари клапанлари – бурғилаш жараёнида қудуқлардан бурғилаш қувурлари орқали газ-нефт пайдо бўлишини олдини олиш учун мўлжалланган. Нефт ва газ қудуқларини бурғилаш жараёнида «СевКав. НиПи нефть» институти томонидан ишлаб чиқарилган тескари клапанлар кенг қ ў лланилмоқда. жадвал. Бурғилаш қудуқларида қўлланиладиган узатмалар. Узатмалар гуруҳи Узатмалар тури Шартли белгиланиши Қ ў лланилиши Штангали Юқори ПШВ Етакчи бурғилаш қувурларини вертлюг билан бириктириш учун. ПШВ – П- бириктириш, Ш-штанга, В- юқори. Пастки ПШН Етакчи бурғилаш қувурини бурғилаш қувури тизмаси билан бириктириш учун.

Орали қ Олдин ҳимояловчи ва ў тувчи ПП 1.Етакчи бурғилаш қувури пастки узатмасини бурғилашда қувурларни узайишида ва тушириш-кўтариш жараёнларида резьба қисман бурал- ганда резьбаларни тез емирилиши-дан ҳимоялаш учун. 2. Етакчи бурғилаш қувурларига ёки бурғилаш қувурларига битта ўлчамдаги ёки бошқа ўлчамдаги ҳар хил асбобларни бириктириш учун. 3. Битта бир хил турдаги қулфли резьбадан бошқасига ўтиш учун (масалан: нормал қулфли қувурдан кенг қулфли қувурга ўтиш учун). Икки муфтали икки ниппелли ПМ МН Бурғилаш тизмаси бир-бирига қ арама- қарши ниппеллари ёки муфталари билан жойлашган бўлса, ҳар хил асбобларни бирлаштириш учун. Клапан бурғилаш қувури тизмасида бурғи устига , қулфли бирикмалар оралиғига ўрнатилади. Б урғилаш қувурларини қудуқка туширишда ичига ювувчи суюқликларни тулиб қолишини олдини олади ҳамда керакли пайтда тескари ювишни клапан ёрдамида амалга ошириш мумкин. Бурғилаш қувурида бу асбоб ёрдамида қуйидагиларни амалга ошириш мумкин: - бурғиловчи истагига мувофиқ қувур каналини очи қ ёки ёпиқ қолдириш; - оқим импульсида клап а нни тепасини очиш ёки ёпиш; - берилган режимда тескари циркуляциясини амалга ошириш; - бурғилаш қувури канали орқали қатлам суюқлигидан олиш; - босим билан бурғилаш қувурларини тушириш ёки кўтариш.

расм. Ў затмаларни қўллаш схемаси. 1-вертлюг; 2-вертлюгнинг ў затмаси; 3-юқори етакчи қувурнинг ў затмаси (ўтказгич) ; 4- етакчи бурғилаш қувури; 5-пастки етакчи қувур ўз ат маси; 6-олдиндан ҳимояловчи ёки ўтиш узатмаси; 7-бурғилаш қувури қулфи; 8-бурғилаш қувури; 9-бурғилаш қувури ниппели; 10-икки муфтали ў затма; 11-туткич метчики; 12-ОБ Қ ; 13-икки ниппелли ў затма; 14-гидравлик туб двигатель. расм. бурғилаш қувури учун “Шимкав.ИГАИТК нефт” да ишлаб чиқариладиган бошқариладиган тескари клапан . 1-узатма; 2-чайка; 3- ликоп; 4-втулка; 5- зичлама; 6,8-халқа; 7-эгар; 9- кожух; 10-пружина; 11- тиргак планка; 12-шток; 13,18- лабиринт втулка; 14-шарик; 15- симли халқа; 16-барқарорлаш- тиргич; 17-штифт; 19-шайба; 20-резина шайба; 21-винт.

Клапан (расм) 1-чи ўзгартмадан, 2-чи чайкадан 4-чи втулкадан, 5-чи зичлагичдан, 7-эгар ва 6-чи халқадан, 11-чи тиргак планкадан тузилган. Планканинг кесилган жойига бошқарув тугуни ўрнатилган бўлиб, у барқарорлаштиргич 16, штифт-17, симли халқа 15, юқори ва пастки лабиринтлар 13 ва 18 дан, шарик 14 ва шток 12 лардан тузилган бўлиб, унга пружина 10, кожук (гилоф) 9, халқа 8 лар кийдирилган ва 3- ликопча б ў ралган. Штокнинг пастки учига 21-винт ёрдамида 19-шайба ва 20-резина шайба маҳкамланган. Клапан иши ювувчи суюқлик оқими ёрдамида амалга оширилади, қайсики оқим қувур буйлаб ҳаракатланиб 3-ликопчани ва у билан қаттиқ боғланган шток 12-ни қисиб очади. 12-шток пастга ҳаракатланади ва бир вақтда 14-чи шарикни силжитади, қайсики ярмига 12-чи штокдаги йўналган халқа киради, иккинчи ярмига 13 ва 18-лардан ташкил топган иккита лабиринт ари қ ча киради. 14-шарик, 12-чи шток ҳалқа йўнилмасини бекитиш билан бир вақтда лабиринт б ў йлаб силжийди ҳамда 12-чи штокни 3-чи ликопчада мос ҳолда ўрнатишга шароит ту ғ диради. Тўғридан-тўғри ювишда ликопча «ёпиқ» ҳолатдан энг охирги ҳолатгача қ исилади ва тўлиқ очилади. Бу вақтда 14-чи шарик силжийди,18- чи пастки лабиринт втулкаси қиялиги бўйича ҳаракатланади. Ювилиш жараёни амалга оширилишида у канал очиқ бўлади. Ювиш жараёни тугалланиши билан 10-чи пружина таъсирида 12-чи шток 3-чи ликопча билан биргаликда юқорига 14-чи шарик ҳ ам қисилади,. 12-чи шарик 13-чи юқоридаги лабиринт втулкасини қисқа қиялиги б ў йлаб думалайди ва клапанни «очи қ » ҳолати қайд этилгандан кейин тўхтайди. Бундай ҳолатда клапан тескари циркуляциясини қабул қилади ва суюқлик олиш бошланади. Тў ғ ри циркуляция тиклангандан сўнг 3-чи ликопча яна охирги ҳолатигача қисилади, бунда 14-чи шарик 18-чи пастки лабиринт втулкаси қиялиги б ў йлаб думаланиб ҳаракатланади ҳамда клапанни максимал очилишини энг пастки ҳолатида тўхтайди. Ювиш тўхтагандан сўнг

юқоридаги жараён тескарисига такрорланади, бурғилаш қувури канали ёпилади. Клапанлар ўнг ёки чап қулфли резьбалардан тайёрланиши мумкин, тармоқ стандартлари бўйича 10 турдаги тескари клапанлар серияли ишлаб чиқарилади: 1-тур ликопча клапанлар КОБТ (К-клапан, О-тескари, Б- бурғилаш, Т-қувур). 2-тур – резина зичламали конусли клапанлар. Б урғилаш тизмаси элементлари таркибига тиргак марказлаш элементлари (калибраторлар, марказлагичлар, барқарорлаштиргичлар) киради. Енгил қотишма бурғилаш қувурлари (ЕҚБҚ) - бу турдаги бурғилаш қувурлари туб двигателлари ва роторли усулда бурғилаш учун мўлжалланган. ЕҚБҚ йиғма конструкцияда , силлик ва қалинлашган протекторли, қулфсиз конструкцияли ҳамда бурғилаш тизмаси пастки қисмини жамлаш учун қувур деворлари қалинлашиб борувчи шаклда ишлаб чиқарилади. ЕҚБҚ тобланган Д16 алюминий қотишмасидан тайёрланади . ЕҚБҚ-ларига енгиллаштирилган конструкцияли пўлат қулфлар буралади: енгиллаштирилган қулфларни шифри ЗЛ-90, 3Л-108, 3Л-140, 3Л-152, ВЛ-172. Бу ерда сонлар енгиллаштирилган қулфнинг ташқи диаметрини билдиради. Бурғилаш тизмаси ишининг шартлари. Бизга маълумки, бурғилаш тизмаси танасини ичи бўш бўлган узунлиги диаметрига нисбатан катта бўлган валдир. Қудуқларни бурғилашда, тушириш-кўтариш жараёнларида бу вал чузилишдан пайдо бўладиган статик ва динамик юкланмалар, буйлама ва кўндаланг эгилиш, бўралиш ва ички босим таъсирида бўлади. Бурғилаш тизмасига таъсир этувчи юкланмалар узунлиги бўйича ўзгариб туради. Агарда қудуқ тубида ўзгарувчан юкланма таъсир қилса, у қудуқ тепасига яқинлашиши билан ўзгармас юкланмага ўтади. Бурғилаш тизмасини – иш жараёнида мустаҳкамлигини, тўгри чизиқли шаклини, бўйлама кўндаланг куч таъсирида ва бўраш моментларида

тенглигини йўқотиш хусусиятларига этибор бериш лозим. Бурғилаш тизмасини ўқи қудуқни бўйлама профилига боғлиқ ҳолда ўзгариб туради. Бурғилаш тизмасини массаси, айлантириш моменти, марказдан қочма кучлар, бурғи тешикларида босимни фарқи, бурғилаш жараёнида тизмага ўқли ва кўндаланг тебранишларга қўшимча статик ва динамик юкланмалар беради. Бундай юкланмаларни сўндириш учун бурғи устига амартизатор ўрнатилади. Амартизаторни эластик элементлари пайдо бўладиган юкланмалар тебранишини сўндиради. Роторли бурғилашда бурғилаш тизмасига қуйидаги зўриқишлар таъсир қилади: 1) тизма массасини бир қисмини оғирлигидан чузувчи зўриқиш; 2) тизма пастки қисмини массасини сиқилишидан пайдо бўладиган зўриқиш; 3) тизмани айлантириш жараёнида марказдан қочма куч таъсирида эгувчи момент; 4) тизмани айлантириш учун керакли бўлган б ў ровчи момент. Қудуқлар гидравлик туб двигателида бурғиланганда бурғилаш тизмаси қўзғалмас бўлади. Бунда ювувчи суюқлик двигателда ва бурғига тўпланади, турбобур ишлаганда уни реактив моментини қабул қилади. Қудуқ устуни эгри бўлганда ҳ ам бурғилаш тизмаси қўзғалмас бўлади, у қудуқ деворига қисилган. Пастки қисмида пайдо бўлган зўриқиш тизмани унча катта бўлмаган узунлигига таъсир қилади, чунки з ў риқишни катта қисми қудуқ деворидаги қаршиликларни енгиш учун сарф бўлади. Бурғилаш тизмасини жамлаш ва ишлатиш. Бурғилаш қувурларини ишлатишга тайёрлаш. Ҳамма қувурлар ва бириктирувчи элементлар (қулфлар, бириктирувчи муфталар, ў затмалар), қудуқдаги ишлар учун мўлжалланган жиҳозлар, фойдаланишдан олдин давлат стандартлари, меъёрлари ва техник шартлари бўйича қувур базаларида ташқи текширувдан ўтказилади, асосий ўлчамлари

ўлчанади, резьбаларни йўн и лиш силли қ лиги резьбали колибр и дан текширувдан ўтказилади. Асосан резьбали бирикмалари жиддий назоратдан ўтказилади. Резьба силли қ , ғадир-будир, қирилмаган бўлиши зичлиги ва мустаҳкамлигини бузадиган камчиликлари бўлмаслиги шарт. Қувур базасида назоратдан ў тган қувур ва қулфлар яро қ ли деб топилса, ишга туширишдан олдин б ў ралади ва маҳкамланади. Б ў рашдан олдин қувур ғ а рез ь ба ва конуслик бўйича қулф танланади, агарда мос келмаса ечиб олинади. Қулфларни бураш ва маҳкамлаш иссиқлик ҳолда ўтказилади. Қувурга танланган қулф деталлари б ў рашдан олдин махсус ў чо қ ларда қ издирилади. Қувурларни танасига метчиклар ёрдамида белги қ ў йилади. Қулф деталлари турига қараб 380 0 С дан 430 0 С гача қ издирилади. Қулфларни қувурни резьбасига б ў рашдан олдин қ увурни 3-4 та ў рамига махсус ёғлар сурилади. Маълумки , қулф қи здирилган, қувур резьбаси мойланган, иссиқлик бу ғ и қулфдан олинади, қулф детали ў чо қ дан олинади ва қувурга б ў ралади. Иссиқ қулф қувурга шундай б ў раладики, уни четки чегараси қувурга қуйилган намунага мос келсин. Қулф детали намуна белгига 1,5-2,0 мм масофа қ олгунча буралади. Бурғилаш тизмаларини ишлатиш . Янги бурғилаш тизмалари бирга жамланади, қайсики таркиби тўлиқ амортизацияда ишлаши керак. Жамланма бир хил диаметрли бир хил қалинликдаги ва узунликдаги қувурлардан тузилган. Жамланмага бир хил маркадаги ва битта заводда тайёрланган қувурлар ва қулфлар қўшилади. Жамланма таркиби бурғилаш қувури сони ва уларни узунлиги бўйича чегараланмайди. Жамланмадаги ҳар бир бурғилаш қувурига ў зини тартиби бўйича тартиб рақамлари, ҳамма қувурларга жамланма ичида ў зининг тартиб рақамлари қ ў йилади. Ҳамма қувурлар маркировкаланади. Маркировкага қуйидагилар киради: жамланма тартиб рақами, пўлат мустаҳкамлик гуруҳи

кўрсатгичи, жамланмага охирги йилда киргизилган қувурни саноғи, қувур деворини наминал қалинлиги миллиметрда. Қувур жамланмаси мустақил ҳисобланади ва ишланади. Бир жамланмадан бошқасига алоҳида бир қувурни ўт к азиш та қ и қ ланади. Ҳар бир бурғилаш ва ОБҚ ларни жамланмасига паспорт-журнал тутилади, қайсики жамланмадаги ҳар бир қувур ҳисобга олинади. Паспорт бир нусхада тузилади ва қувур базасида са қ ланади. Жамланмада ҳамма қувурлар яроқсиз холга чиқарилгунча хужжат уз кучини йўқотмайди. Қудуқда қувурларни ишлаш жараёнидаги таъмирлаш, авария ва алоҳида қувурни яроқсиз холга чиқарилиши, қудуқ саноғи, қудуқларни ўтишда катнашган жамланма қисми узунлиги, қувурларни ишлаш вақти, қувур қазиш вақти ва ё йилишга ўтказилган пуллар паспортда ёзиб борилади. Қудуқларни бурғилашда бурғилаш қувурларини иш кўрсатгичи қудуқни қазишда метрда ҳисобланади, қувур ушлаш жамланмалариники эса қудуқ сонига қараб белгиланади. Қудуқларни қазишда қатнашган қувурларни шартли эскириши килограммда ва сумда ҳисобланиб, шу қудуқни қанча метр қазилганлиги эътиборга олинади. Шартли ейилиш жамланмаси ҳисобланган пул миқдори қувурнинг биринчи нархига нисбатан 70% - миқдорига етганда ва қувурга б ў ралган ёки унга пайвандланган қулфларнинг умумий нархига нисбатан 90% миқдорига тенглашгандан сўнг қувурларни яроқсизлиги шартли ейилишига пул кўчириш тўхтайди. Бурғилаш қувурлари хақиқий ҳолатига, кузатув, дефектоскопия ва асбоблар ёрдамида ўлчаш натижаларига асосланиб яроқсиз ҳолатга чиқарилади. Бурғилаш бригадаси тўғридан – тўғри ишлатиш учун келтирилган қувур, қулф ва бошқа деталларни, етакчи қувурларни ва уларни сифатини паспортига мувофиқ жиддий текширади. Бурғичи уста қудуққа келтирилган қувур жамланмаларини паспорт–журналларидан кучирма яъни талон ва хабарномаларидан узиб олади. Агарда қувурлар, қулфлар, бириктирувчи

муфталарда ташқи камчиликлар (ёриқлар, эгриликлар, чангаллар) бўлса қабул қилмайди. Деталлардаги ейилишлар меъёрий чегарадан катта бўлса, яроқсиз деб ҳисобланади ва қувур базасига жўнатилади. Диаметр бўйича бурғилаш қулфларини бир текисда чегаравий ё йилишлари қуйидагига тенг: 3Н-80-5мм кичик; ЗН-95 ва ЗН-108-6 мм; ЗН- 140-7мм; ЗН-172-8 мм; ЗН-197- 9 мм; ЗШ-108-8 мм; ЗШ-118-9 мм; ЗШ-146-10 мм; ЗШ-178 –11мм; ЗШ-203 –12 мм; ЗУ-155-7 мм; ЗУ-185-8 мм. Бурғилаш майдонига бурғилаш қувурлари жамланмаси келтирилгандан кейин назоратдан ўтказилиб, бурғи устаси қабул кил ади , бурғилаш бригадаси уларни кўприкка тахлайди. Шу ердан бурғилаш жараёнида свечаларга йиғиш учун олинади. Қувурларни ниппел резьбасини ҳар хил зарбалардан ҳимоялаш шарт. Қувурларни қудуқка туширишда тизмани тез тўхтатишга ёки элеваторларни роторга зарба билан қў йишга йўл қў йилмайди, чунки катта динамик юкланмаларни пайдо бўлиши авария ҳолатига олиб келиши мумкин. Қулф резьбаларини бир текисда ейилишини таъминлаш мақсадида свечаларни кўтаришда ўртадаги (ечилмайдиган) қулфли бирикмаларни охиргиси (ечиладиган) билан алмаштирилади. Ҳар қандай бурғилаш усули қўлланилганда ҳ ам ГТН-да кўрсатилган бурғига бериладиган ў қ бўйича юкланма меъёридан ошмаслиги керак. Қудуқни бурғилаш жараёни тугаллангандан сўнг ҳамма свечалардан қулфли резьбалар б ў раб ажратилади ҳамда ундаги бор узатмалар, етакчи қувурлардаги ҳимоя қилувчилар ҳ ам ажратилади. Ажратилган қувурлар жамланмалари билан тартиб билан тахланади ва резьбалар яхшилаб мойланади. Қувурларни кўпикдан отиш ёки сочилган ҳолда ташиш мумкин эмас. Б урғилаш тизмаларини техник меъёрий қоидалар бўйича тўғри ишлатиш масъулияти бурғичи устага юкланади. Бурғилаш ишлари та ҳ лилидан маълумки , бурғилаш тизмалари элементларини синиши билан боғлиқ бўлган авариялар учраб туради.

Б урғилаш тизмаларида энг кучсиз жой бурғилаш қувури билан қулфнинг резьбали ва пайвандли бирикмаларида учрайди. Шунинг учун қувурлардаги ва уларни бирикмаларидаги дефект жойлар, ёриқлар, чарчаган ёри қ лар дефектоскопия усулида ўрганилади. ЕКБК (енгил қо тишма бурғилаш қувурлари)ни ишлатиш бир қатор мураккабликларга эга. Б урғилаш тизмасини қудуқка туширишда бурғилаш аралашмалари билан етарли даражада жадал тўлдирилмаганлиги ҳолатида унга бир ёки бир нечта қайта қуйириш (қўшиш) клапанлари ўрнатилади. Ушланиб қолган асбобларни чиқариб олишда кислотали ваннадан фойдаланиш тақиқланади. Ювувчи суюқликлардан рН концентрацияси 11- дан катта бўлмаслиги керак. Қудуқларни қазишда қулфда бирикмаларни бир хилда емирилишини таъминлаш мақсадида икки марта тушириш ва кўтариш жараёнидан кейин ечиладиган ва ечилмайдиган қулфли бирикмалар алмаштирилади. Қудуқда бурғилаш ишлари тугаллангандан сўнг бурғилаш қувури жамланмаси, етакчи қувурлар, оғирлаштирилган бурғилаш тизмаси ва ў затмалар соғломлаштириш ишларини амалга ошириш учун қувур базасига ташиб келтирилади. Қувур базасида қувурлар лойдан тозаланади, қулф ва ў затмаларни резьбалари керосин ёки енгил нефт билан ювилади. Ундан кейин дефектоскопия ёрдамида қараб чиқилади, опрессовка қилинади, таъмирлаш кераклилиги, яроқсизлиги аниқланади. Б урғилаш қувурлари, етакчи қувурлар ва ОБ Қ лар таъмир талаб бўлса ёки тузатиш мумкин дефектлари мавжуд бўлса, текшириш учун қувур базасининг таъмирлаш цехига жўнатилади ва у ерда қуйидаги таъмирлаш ишлари амалга оширилади: - етакчи қувурларни эгрилиги тўгриланади; - деталларни ишланган сиртлари тикланади; - қулф муфталаридаги элеватор таги таянч майдонларини ишланган жойлари тикланади; - қулфларга қаттиқ қ оти ш ма халқаларни пайвандлаш;

- қувурларга қулфни пайвандлаш; - қувур резьбаларини тиклаш ва ҳ акоз а .

Похожие

Оғма қудуқларни бурғилаш

Кернсиз бурғилаш технологияси

Бурғилаш ювиш суюқликлари

Бурғилаш қудуқлари ва уларнинг элементлари. Бурғилаш қудуқлари классификацияси

Бурғилаш ускуналари ва механизмлари