Buyuk Britaniya iqtisodiyoti, sporti va ommaviy axborot vositalari - География - Рефераты

Buyuk Britaniya iqtisodiyoti, sporti va ommaviy axborot vositalari

Загружено в:

24.01.2024

Скачано:

0

Размер:

42 KB

Buyuk Britaniya iqtisodiyoti, sporti va ommaviy axborot vositalari Reja: 1. Iqtisodiyoti. 2. Britaniya sporti. 3. Matbuoti, radioeshittirishi va teleko `rsatuvi.

Tayanch iboralar: iqtisodiyot, xojalik, sanoat, futbol, musobaqachilar, tennis, Tennis Assosiatsiyasi, xokkey, ga-zeta va jurnallar, radiostantsiya, hujjatli flmlar, murakkab. Buyuk Britaniya iqtisodiyoti. Buyuk Britaniya iq-tisodiyoti rivojlangan mamlakat bolib, jahondagi sak kizta rivojlangan davlatlar qatoriga kiradi. Mamlakat sanoatida qazib olish sanoati sohalari alohida rivojlangan bo `lib, aso- san bunda dengiz akvatoriyalarining ahamiyati katta hisob lanadi. O `z hududidagi shaxtalarning yopilishi va ko`mir qazib olishning qisqarishi bilan bir vaqtda Shimoliy den-gizdan neft va gaz qazib olish ko`paytirilmoqda. Sanoat- ning boshqa tarmoqlaridan – transport mashinasozligi (av- tomobilsozlik, kemasozlik), aerokosmik sanoati (AQSH va Fransiyadan keyin uchinchi o`rinda), odiiy va harbiy samolyotlar, vertolyot va aviadvigatellar ishlab chiqariladi, oziq-ovqat sanoati (mashhur shotland viskisi, jun va sut ishlab cniqariladi), masinasozlik sanoati (qishloq xo`jalik texnikasi, stanoklar, to`qimachilik asbob-uskunalari), elek- tronika va elektrotexnika (kompyuterlar, dasturlashtirish, prossesorlar, superkompyuterlar, telekommunikatsiya vosi- talari, tibbiyot anjomlari, maishiy texnika), kimyo sanoati (dori vositalari ishlab chiqarishda jahonda 4-orinda, agroxi- miya, parfumeriya, yangi materiallar va biotexnologiya), metall ishlab chiqarish, sellyuloza –qog`oz sanoati sohalari yuksak tarraqiy etgan. Zamonaviy sanoatning yuksak taraqqiyoti texnologiyalarning taraqqiy etganligi bilan bel- gilanadi. Buyuk Britaniya ilmiy texnikaviy potensial dara- jasi bo`yicha Yevropada yuqori o`rinlarni egallaydi. Nobel mukofoti egalari soni bo`yicna AQSHdan keyin 2-o`rinni egallaydi. London jahon moliya markazi – sayyoramizning eng yirik moliya poytaxti hisoblanadi. Britaniya sporti. S port Britaniya madaniyatida mu-him rol o `ynaydi. Buyuk Britaniya xalqaro sport turlari – futbol, regbi, kriket, to`r to`pi, shaxmat, golf, tennis, stol tennisi,

badminton, xokkey, boks, suv polosi, billiard kabi sport turlari bo`yicha yuqori o`rinlarni zabt etgan. Asosiy individual sport turlariga atletika, golf, velosiped haydash, mototsikl haydash va ot minish kabilar kiradi. Ot sporti. Ushbu sport turi Buyuk Britaniyada uzoq Rim davrlari tarixiga taqalib, uning o `z qirollik tarixi bor. Buyuk Britaniya bo`ylab yil davomida taxminan 6 million odam ishtirokida va 13000 dan ortiq musobaqachilar bilan bu musoqa o `tkaziladi. Tennis. Buyuk Britaniya tennis sporti tarixi 100 yillab orqaga borib taqaladi. Buyuk Britaniya va dunyoda eng katta tennis kubogi “Wimbledon Chempionligi”dir. Gar- chi tennis individual sport turi bo`lsa ham, Britaniya sport ishqibozlarini, turistlarni va tennis o`ynovchilarni jalb qi- lishda 3-o`rinda turadi. Britaniyada tennis Tennis Assosiat- siyasi tomonidan boshqariladi. Tennis o`yinida eng yaxshi nom qozongan o`yinchilaridan Greg Rudeski, Tim Hen- man, Andy Murray, Anne Keothavong va Elena Baltacha. Suzish sporti. Suzish sporti qatnashchilar soni bo ` yicha Britaniyada eng yuqori o`rinda turadi. Ko`proq yoshlar qiziqadi va ko`pchilik rohatlanish uchun ham bu sport turi bilan shug`ullanadi. Britaniya suzish bo`yicha Olimpiya o`yinlari va Umumiy Sog`lik O`yinlarida katta yutuqlarga erishib kelgan. Xokkey. Britaniya xokkeyi sport turlari ichida eng mashhurlari qatorida turadi. Xokkey jamoalari xalqaro o `yinlarida 1988-yilgi Olimpiya o`yinlarida erkaklar xok- key jamoasi g`olib bo`lgan. 2016-yilda esa ayollar jamoasi Olimpiya o`yinlari g`olibi bo`lgan. Biroq Britaniya xok-keyi yaqin yillar davomida pastlab ketmoqda. 2016-yilgi Olimpiya o`yinlarida ayollar jamoasining muvaffaqiyati Britaniyada sportning obro`sini oshirdi. Futbol. Futbol ham Buyuk Britaniyada eng mashhur sport turidir. Aslida, Buyuk Britaniyadagi kabi har bir dav- latning o `z futbol assosiatsiyasi mavjud. Har bir davlatda o`zining o`nlab ligasi bor. Angilyadagi eng yuqori turnir-da Futbol Assosiatsiyasi kubogi turadi. Futbol o`yini III asrlarda qadimgi Xitoy davlatidan

kelib chiqqan. Biroq Futbol Assosiatsiyasining Angliyada o`z ildizlari bor. Bu shuningdek dunyodagi eng mashhur sport turidir. Matbuoti, radioeshittirishi va teleko `rsatuvi. Bu- yuk Britaniyada juda ko`p gazeta va jurnallar nashr eti- ladi. Eng muhimlari: “Guardian” (“Posbon”, 1821-yildan), “Deyli mail” (“Kundalik pochta”, 1896-yildan), “Deyli star” (“Kundalik yulduz”, 1978-yildan), “Time” (“Vaqt”, 1785-yildan), “Women” (“Ayol”, 1932-yildan) va boshqa-lar. Buyuk Britaniyada Press Assosiation (ichki axborot to`plashga va ommalashtirishga ixtisoslashgan yetak-chi axborot agentligi, 1868-yilda asos solingan), Reyter (xalqaro axborot tarqatishga ixtisoslashgan dunyodagi eng yirik axborot agentliklaridan biri, 1851- yilda tashkil etilgan; asoschisi Paul Yulius Reyter nomi bilan ataladi) matbuot agentliklari bor. Buyuk Britaniyada radioeshittirishlar 1922-yildan, teleko `rsatuvlar 1936- yildan olib boriladi. 400 ga yaqin radiostantsiya, 180 ga yaqin asosiy va 400 dan ortiq yor-damchi telestudiyalar mavjud. Britaniyaning yetakchi ra-dioeshittirish va teleko`rsatuv korporatsiyasi – “British Broadkasting Corporation” – BBC (Bi-bi-si) 1922-yilda tashkil etilgan. Kino. Buyuk Britaniyada kino ishlab chiqarish 1896-yildan boshlandi. 1929- yilda birinchi ovozli flm – “Tovlamachilik” yaratildi. Shu yili hujjatli flmlar mak- tabi vujudga keldi. A.Kordaning 1932-yilda tashkil et-gan “London flme” frmasi Buyuk Britaniya va chet el kino arboblari ishtirokida birmuncha yuqori saviyali flmlar yaratdi (“Pigmalion”, rej. A.Askvit; “39 qadam”, rej. A.Xichkok kabi). 2- jahon urushi davrida yaratil-gan flmlarda (“Mag`rur vodiy”, rej. P.Tennisson; “Pas tor Xoll”, rej. R.Boulting; “Yong`inlar boshlandi”, rej. X.Jennings) ilg`or tamoyillar kuchaydi. Urushdan so`ng ingliz klassiklari asarlarini ekranlashtirish avj oldi. [ “Hamlet” (1947), “Richard III”, rej. L.Olive; “Oliver Tvist”, rej. D.Lin kabi]. Hujjatli flmlar ishlab chiqarish-da “Ozod kino” guruhi samarali faoliyat yuritdi (1956- 1959). 1960-1970-yillarga oid “O`ziga xos ishq” (rej. J.Shlezinger),

“Yolg`onchi Billi”, “Sportchilar hayoti” (rej. L.Anderson), “Qanday saodatli kun edi” (1972), “Bayram asnosida” (1975) kabi flmlarda xalq hayotini haqqoniy aks ettirish, murakkab, ziddiyatli xarakterlar yaratishga intilish sezildi.

Adabiyotlar: 1. Abirqulov Q. Iqtisodiy geografiya. – T ., « O ‟ zbekiston » 2004. 2. География, политика и култура (современ. проблемы географии). Л .,1990. 3. Jahon mamlakatlari iqtisodiy-ijtimoiy geografiyasi Elektron ta`lim resurslari www.arxiv.uz www.ziyonet.uz

Похожие

AQSh iqtisodiyoti, sporti va ommaviy axborot vositalari

Buyuk Britaniya tarixi

Buyuk Britaniya ta’lim tizimi

Buyuk Britaniya davlat ramzlari

Buyuk Britaniya davlat tuzumi