Моддаларнинг биомембраналар орқали ташилиши - Физика - Рефераты

Моддаларнинг биомембраналар орқали ташилиши

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

36 KB

Моддаларнинг биомембраналар ор қ али ташилиши Режа: 1. Диффузия ва ўтказувчанлик. Оддий ва осонлашган диффузия. 2. Пассив ва актив транспорт. 3. Ион каналлари ва ионофорлар.

Диффузия ва ўтказувчанлик. Оддий ва осонлашган диффузия. Диффузия алоҳида молекула ва ионларнинг тартибсиз ва спонтан ҳаракатига боғлиқ. Масалан, аммиакни сувли эритмаси солинган идишни оғзини очиқ қолдирсак, маълум вақтдан кейин бутун хонага унинг ўткир ҳиди тарқалиб кетади. Бу жараён аммиак молекулаларини диффузияланиши билан тушинтирилади. Бунда молекула ва ионлар юқори концентрацияли томондан паст концентрацияли томонга ҳаракатланади Шу билан бирга улар ҳар хил йуналишда ҳам ҳаракатланиши мумкин (Браун ҳаракати). Диффузияда хар бир молекула типи ў зининг концентраци я градиенти б ў йича ҳаракатланади. Масалан, ў пкада кислород қ онга диффузияланади, шу билан бир ва қ тда углерод ( II ) - оксиди қ ондан альвеолаларга диффузияланади. Ёғда эрувчи моддалар мембраналарнинг липид асосида эриб, ундан осонлик билан ўтади. Сув ва сувда эрувчи диаметри кичик ионлар мембрана дан хар икки томонга ў та олади. Сувда эрувчан йирик моддалар, масалан, органик кислоталарнинг анионлари мембранадан ў та олмайди. Уларнинг транспорт механизмлар и бошқача тарзда кечади. Баъзи молекулаларнинг ўтказилиши фа қ ат уларни ўтказгич билан боғланишидан кейин руй беради. Моддаларни ўтказгич ёрдамида ўтказилишида, ўтказгич ўтказилаётган модда билан диффузияланади. Моддаларни мембрана орқали диффузияланиши (Нернст -Планк тенгламаси) тенгламаси орқали ифодаланади : J = P (C 2 — C 1 ) P = Dv / h P -мембрананинг моддага нисбатан ўтказувчанлиги C 1 , C 2 - модда концентрациялари , D - диффузияланиш константаси , v - таксимланиш константаси , h - мембрананинг қ алинлиги .

Ҳужайрада кечаётган бир қатор жараёнлар (қўзғалиш, АТФ синтези, ионли таркибини сақлаш ва бошқалар) мембраналар орқали модда ўтиши билан боғлиқ. Пассив ва актив транспорт Нейтрал молекулалар ва ионларни мембрана орқали ўтказилиши пассив ва актив транспортга бўлинади. Актив транспорт энергия сарфланиши билан юз беради. Бу энергия АТФ гидролизланиши ёки митохондрияда нафас олиш занжири орқали электрон ўтказилиши ҳисобига ҳосил бўлади. Актив транспортда кимёвий ёки электрокимёвий потенциал  = 0 ёки  > 0 бўлиб, модда электрокимёвий потенциал градиентига қарши йўналишда ташилади. Пассив транспорт энергия сарф бўлиши билан боғлиқ эмас ва электрокимёвий потенциал қиймати  < 0 бўлиб, моддаларнинг электрокимёвий потенциали паст бўлган томонга диффузияланиши натижасида содир бўлади. Пассив транспорт да молекулалар бошқа молекулаларга нисбатан муста қ ил ў тади ва концентрацион т ў йиниш руй бермайди. Ион каналлари ва ионофорлар Мембранада ионларнинг ўтиши махсус оқсиллар орқали амалга ошади, улар ион каналлари дейилади. Ион каналларининг дарвозаси очилганда ионлар ҳужайра ичига ёки ҳужайра ташқарисига ҳаракатланади. Ионофор молекуларлари ҳалка шаклида бўлиб, ҳалка марказида ион жойлашади. Молекула мембранадан ўтганда, ионни ҳужайра ичига олиб киради. Ионофорлар жуда хилма хил бўлиб, хар бир ионофор молекуласи фақат битта ионни олиб ўтиши мумкин. Масалан, валиномицин К + ионларини олиб ўтади. Қўзғалувчан тўқималар фаолияти учун уларнинг мембраналарида Na + , К + , С1 - ,Са ++ ионларини ўтказувчи махсус каналлар бўлиши катта аҳамиятга эга. Улар селектив , ў зига хос ва ўзига хос бўлмаган каналларга бўлинади. Танлаб ўтказувчи каналдан ионлардан фа қ ат биттаси ў тиши мумкин . Бундан

ташқари, ҳужайраларда туташган транспорт содир бўлиши мумкин. Бунда бир ионни нг электрокимёвий потенциалга қа рши ў тказилиши иккинчи ионнинг электрокимёвий потенциали пасайган томонга ў тказилиши ҳисобига амалга ошади. Носпецифик каналлар доимо очиқ туради.

Похожие

Урта мактабда органик моддаларнинг айрим синфларини урганиш

Моддаларнинг магнит хоссалари Электромагнит индукцияконуни. Узиндукция ва узаро индукция ходисаси

Умумий ўрта таълимнинг янги тахрирдаги давлат таълим стандартлари, уларнинг мазмуни ва мохияти

Модданинг магнит майдон учун тўла ток қонуни

Суюкликларда газларда ва плазмада электр токи