Gaz razryadlarinining amaliy tadbiqlarini o’rganish - Физика - Рефераты

Gaz razryadlarinining amaliy tadbiqlarini o’rganish

Загружено в:

19.01.2024

Скачано:

0

Размер:

20.0498046875 KB

Gaz razryadlarinining amaliy tadbiqlarini o’rganish Reja: Kirish 1. Fizika fanini o’qitishda "elektromagnetizm" bo’limini o’qitish metodikasi. 2. El е ktr t о kining mavjudlik sharti va uning as о siy хо ssalari. 3. Gazlarda el е ktr t о ki. 4. Gaz razryadlarining turlari. Xulosa. Adabiyotlar.

Kirish. "Elektromagnetizm" fani "Fizika kursi"ning bir bo’limi sifatida o’qitiladi. Unda elektromagnit maydon, uning xususiyatlari, zaryadlangan zarralar bilan o’zaro ta'siri, materiyaning yangi bir turi bo’lgan elektromagnit maydonlarning asosiy xossalari, maydonning moddiy muxitlar bilan o’zaro ta'sirlashuvi, ektromagnit nurlanishga oid masalalar va boshqa hodisalar o’rganiladi. O’quv faninig maqsadi va vazifalari "Elektromagnetizm" fanini o’qitishdan maqsad - talabalarda, bo’lajak fizika o’qituvchisiga zarur bo’lgan darajada makro va mikro dunyoda sodir bo’ladigan qarakat va uning turlari, moddaning xussusiyatlari qamda makroskopik sistemalarning turli agregat qolatlardagi fizik xossalari (jism va maydonlar uchun aloqida) xaqida fenomenologik bilim, ko’nikma va malakalarni shakllantirishdir. Fanning vazifasi - talabalarga elektromagnetizmga doir amaliy mashqulotlarda o’zlashtirilgan barcha mavzular bo’yicha masalalar yechish, laboratoriya ishlarini tashkil qilish, o’tqazish va qisob-kitob ishlarini bajarib, ularga doir xulosalar chiqara olish, fizikaviy qonuniyatlar orasidagi munosabatlarni to’qri aniqlash kabi vazifalarni o’rgatishdan iborat. Fan bo’yicha talabalarning bilimiga, ko’nikma va malakasiga qo’yiladigan talablar "Elektromagnetizm" fani bo’yicha talabalarning bilimiga qo’yiladigan talablar: Fizika kursini o’zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavr: - elektr va magnit maydonidagi qodisalar; elektromagnit induksiyasi xussusiyatlari; mexanik va elektromagnit tebranishlar va to’lqinlar fizikasini bilishi kerak. -talaba fizika kursining bo’limlariga doir amaliy mashqulotlarda o’zlashtirilgan barcha mavzular bo’yicha masalalar yechish, laboratoriya ishlarini tashkil qilish, o’tqazish va qisob kitob ishlarini bajarib, ularga doir xulosalar chiqara olish, fizikaviy qonuniyatlarning munosabatlarini to’qri aniqlash kabi ko’nikmalarga ega bo’lishlari kerak.

Talaba fizikaviy qonuniyatlarni o’zlashtirish, amaliy mashqulotlarni bajarish, o’tqazish va keyingi pedagogik faoliyatlarida qo’llash malakalariga ega bo’lishi kerak. Fanning o’quv rejasidagi boshqa fanlar bilan o’zaro boqliqligi va uslubiy jiqatdan uzviy ketma-ketligi Elektromagnetizm fizika kursining barcha bo’limlari bilan o’zaro boqliq, qamda oliy matematikaning differensial va integral qisobi, analitik geometriya, tenzorlar, kompleks o’zgaruvchanlarning funksional nazariyasi, eqtimollar nazariyasi, axborot texnolgiyalari asoslari va informatika fanlaridan yetarli bilim va ko’nikmalarga ega bo’lishi talab etiladi. Nazariy fizika, astoronomiya, astrofizika, tabiiy-ilmiy va boshqa fanlar bilan uzviy boqlangan. Fanning ta'limdagi o’rni "Elektromagnetizm"ni o’zlashtirgan talaba makro va mikro dunyodagi moddalarning tuzilishi, ularning tashkil etuvchilarning xususiyatlarini, ulardagi turli jarayonlarning o’tish modellari va nazariyalari qaqidagi qonuniyatlarni o’rganadi, yangi axborot texnologiyalarini qo’llab, olgan bilimlarini pedagogik va ilmiy faoliyatida qo’llaydi. Fanni o’qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar Elektromagnetizm fanini o’qitishda bir qator elektron plakatlar, tarqatma materiallar, elektron darsliklar va qo’llanmalar, virtual laboratoriyalar, internet ma'lumotlari, lokal tarmoqdagi turli o’quv, ilmiy bilimni nazorat qilish bo’yicha ma'lumotlar jamlamasidan foydalaniladi. Mustaqil ta'lim, seminarlar, aqliy qujum, muammoli vaziyatli masalalarni yechish, diskussiya, rolli o’yinlar kabi pedagogik usullar bilan fanning o’qitilishi amalga oshiriladi. Fanning nazariy mashqulotlari mazmuni Zaryadlar va zaryadlarning elektr maydoni. Kulon tajribalari. Kulon qonuni. Elektrostatik maydoni kuchlanganligi. Elektr maydonlari uchun superpozisiya prinsipi. Boqlangan zaryadlar va zlektr induksiya vektori. Elektr dipol maydonining kuchlanganligi. Maydon kuchlanganligini oqimi. Gauss teoremasi. Elektr maydoni va ish. Elektr maydon potensiali. Ekvipotensial sirtlar. Maydon kuchlanganligi va potensial orasidagi boqlanish. Elektr siqimi. Zaryadlangan

kondensator energiyasi. Zaryadlar sistemasining energiyasi. Muxitlar chegarasidagi elektr maydoni. Dielektriklar. qutblanish vektori. Doimiy tok qonunlari. Om tajribalari. Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni. Tok zichligi va Om qonunining differensial ko’rinishi. Joul-Lens qonuni. O’zgarmas tok zanjiridagi ish va quvvat. Kirxgoff qoidalari. Metallarning o’tkazuvchanligi. Metallardagi elektr o’tkazuvchanligi bilan issiqlik o’tkazuvchanligi orasidagi boqlanish: Videman-Frans qonuni. O’ta o’tkazuvchanlik. Kontaktdagi elektr qodisalar. Kontakt potensiallar ayirmasi. Termoelektr xodisalar. Elektron emissiya. Elektronlarning chiqish ishi. To’yinish toki. Bogoslavskiy-Lengmyur formulasi. To’yinish toki. Yarim o’tkazgichlar. Yarim o’tkazgichlardagi kontakt xodisalar. Yarim o’tkazgichli elektron priborlar va mikrosxemalar. Gazlardagi elektr toki. Ionlanish va rekombinasiya. Plazma. Faradeyning elektroliz qonuni. Elektrolitik dissosasiya. Ionlar qarakatchanligi. Elektrolit o’tkazuvchanligi uchun Om qonuni. Toklarning magnit maydoni. Ersted, Amper tajribalari. Magnit maydonining uyurmaviy xarakteri. Yopiq sirt orqali magnit maydon induksiyasi oqimi. To’liq tok qonuni. Bio-Savar-Laplas qonuni. Solenoid va toroid magnit maydoni. Lorens kuchi. Elektronning solishtirma zaryadini aniqlash. Xoll effekti. Berk kontur. Diamagnit, paramagnit va ferromagnitlar. Konservativ kuch. Faradey tajribalari. Faradey elektromagnit induksiya qonuni. Induksion elektr yurituvchi kuch. Lens qoidasi. O’zinduksiya va o’zaro induksiya qodisasi. Induktivlik. Magnit maydon energiyasi va uning zichligi. O’zgaruvchan tok qonunlari. Uch fazali tok. Kondensator va induktivlikdagi toklar. Amaliy mashqulotlarni tashkil etish bo’yicha ko’rsatma va tavsiyalar Amaliy mashqulotda talabalar asosiy mavzularga oid masalalar yechishni o’rganadilar. Amaliy mashqulotlarni tashkil etish bo’yicha kafedra professor- o’qituvchilari tomonidan ko’rsatma va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Unda talabalar asosiy ma'ruza mavzulari bo’yicha olgan bilim va ko’nikmalarini amaliy masalalar

yechish orqali yanada boyitadilar. Shuningdek, darslik va o’quv qo’llanmalar asosida talabalar bilimlarini mustaqkamlashga erishish, tarqatma materiallardan foydalanish, ilmiy maqolalar va tezislarni chop orqali talabalar bilimini oshirish, masalalar yechish, mavzular bo’yicha ko’rgazmali qurollar tayyorlash va boshqalar tavsiya etiladi. Amaliy mashqulotlarning taxminiy tavsiya etiladigan mavzulari: Zaryadlar va zaryadlarning elektr maydoni. Maydon kuchlanganligini oqimi. Elektr maydoni va ish. Elektr siqimi. Muxitlar chegarasidagi elektr maydoni. Doimiy tok qonunlari. Kirxgoff qoidalari. Eritmalarning elektr xossalari. Toklarning magnit maydoni. Magnit maydonining uyurmaviy xarakteri. Faradey elektromagnit induksiya qonuni. O’zgaruvchan tok qonunlari. Metallarning o’tkazuvchanligi. Kontaktdagi elektr qodisalar. Yarim o’tkazgichlar. Elektron emissiya. Gazlardagi elektr toki. Uch fazoli tok. Elektrodinamikaning matematik apparati. Lorens kuchi va siklotron chastotaga oid misollar. Kulon va Bio- SavaraLaplas qonunlariga oid misollar. Laplas va Puasson tenglamalarini yechishga oid misollar. Stasionar toklar maydoniga oid misollar. Zaryadlar sistemasi nurlanishiga oid misollar. Nurlanish chiziqining kengligiga oid misollar. Chiziqli o’tkazgachlarda kvazistasionar toklarga oid misollar. Seminar mashqulotlarning taxminiy tavsiya etiladigan mavzulari: 1. Elektostatika qonunlari 2. Doimiy tok qonunlari 3. O’zgaruvchan tok qonunlari Laboratoriya ishlariga tavsiya etiladigan mavzular: 1. Elektr maydoni va ish. 2. Elektr siqimini aniqlash. 3. Doimiy tok qonunlari o’rganish. 4. Kirxgoff qoidalari. 5. Kontaktdagi elektr qodisalar 6. Yarim o’tkazgichlar.

7. Elektron emissiya. 8. Eritmalarning elektr xossalari. 9. Toklarning magnit maydoni. 10. Moddalarning magnit xossalari. 11. Faradey elektromagnit induksiya qonuni. 12. O’zgaruvchan tok qonunlari. 13. Uch fazali tok. 14. Elektromagnit to’lqinlarni xossalari.

Xulosa Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, m е tallar va el е ktr о litlar t о k tashuvchilar har d о im mavjuddir, ularga b е rilgan el е ktr mayd о ni mavjud zaryadlarni faqat tartibga s о ladi. Gazlar esa n о rmal h о lda izolator his о blanadi, ularda t о k tashuvchilar bo’lmaydi. Tashqi el е ktr mayd о ni bo’lganida i о nlashgan gazda turli ismli i о nlarning qarama-qarshi yo’nalishdagi harakati va el е ktr о nlarning harakati tufayli t о k vujudga k е ladi.Tabiiy shar о itlarda gazda hamma vaqt ham о z miqd о rda erkin el е ktr о nlar va i о nlar bo’ladi, ular k о smik nurlar va atm о sf е rada, tupr о qda, suvda bo’ladigan radiaktiv m о ddalarni nurlanishi ta’sirida h о sil bo’lishi mumkin. 10 3 – 10 5 V/m el е ktr mayd о nlarida bu zarra-chalarni shunday t е zliklargacha t е zlatish mumkinki, ularning kin е tik en е rgiyasi i о nizatsiya ishidan katta bo’lib k е tadi va ular n е ytral m о l е kulalar bilan to’qnashib, bu m о l е kulalarni i о nlashtiradi. H о sil bo’lgan el е ktr о n va i о nlar ham mayd о n ta’sirida t е zlashib o’z navbatida ular ham yangi n е ytral m о l е kulalarni i о nlatiradi va hak о z о … Shunday qilib, i о nlashgan gazda musbat i о nlar ham, manfiy i о nlar ham, erkin el е ktr о nlar ham bo’ladi. Gazda i о nizatsiya bilan birga i о nlarning r е k о mbinatsiyalanish jarayoni ham b о radi. Agar gazning barcha m о l е kulalari i о nlashgan bo’lsa, ya’ni i о nlashganlik darajasi birga t е ng bo’lsa, to’liq i о nlashgan plazma d е yiladi. B о shqa h о llarda qisman i о nlashgan plazma bilan ish ko’riladi. Plazma m о ddaning al о hida h о latidir. Bir n е cha o’n milli о n gradius t е mp е raturaga ega bo’lgan Quyosh va b о shqa yulduzlarni tashkil qilgan m о ddalar plazma h о latda bo’ladi. Plazmani ikki uchul bilan hоsil qilish mumkin.

Adabiyotlar 1. Rustambayev M.X., Tuxtasheva U.A. Advokatura: kasb xunar kollejlari uchun o’quv qullanma. - T.: Ilm Ziyo, 2010. – 232 bet. 2. Rustambayev M.X., Tuxtasheva U.A. Sud hokimiyati va O’zbekiston Respublikasida sud huquq isloxotlar: ilmiy-publitsistik nashr. - Toshkent: TDYUI nashriyoti, 2009. – 559 b. 3. Salomov B. O’zbekistonda advokatlik faoliyati. - T.: Adolat, 1-2 tom 2000. – 225 b. 4. O’zbekiston Respublikasida advokatlik faoliyati: Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan 5380100 yurisprudensiya yo’nalishi bo’yicha bakalavriat talabalari uchun darslik: 2 jildik. / Mualliflar: G.Abdumajidov va boshq. – T. Konsauditinform-Nashr, 2007. – 360 b. - 472 b. 5. Jo’rayev I.B. O’zbekiston Respublikasida advokatlik faoliyati. O’quv uslubiy qo’llanma. - Toshkent: TDYUI, 2010 yil. – 8.5 b.t.

Похожие

Gaz razryadlarinining amaliy tadbiqlarini o'rganish

Gaz turbinali qurilma

Gaz aralashmasi gazlarni issiqlik sig`imi

Fabri-Pero interferometrini o’rganish ( kurs ishi )

Ikki parametli muhitlar mukammal gaz karno sikli