Ekologiya soxasida xalqaro xamjixatlik - Экология - Рефераты

Ekologiya soxasida xalqaro xamjixatlik

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

67.5 KB

Ekologiya soxasida xalqaro xamjixatlik Reja: 1. YENEP – BMT ning atrof muhit xaqidagi dasturi 2. Tabiatning yosh do’stlari va yosh naturalistlar xaqida 3. EKOSAN xalqaro jamg’armasi 4. Orol va Orolbo’yi muammosi 5. YuNESKO ning “inson va biosfera” xaqidagi dasturi

Tayanch iboralar: biosfera, monitoring, chiqindisiz texnologiyalar, naturalistlar, antropogen, sanologiya, savanna. Atrof – muhitni va biosferani muhofaza qilish, asrash, avaylash borasida Birlashgan Millatlar Tashkiloti YuNESKO va boshqa birlashmalar, jamg’armalar o’z dasturlarini qabul qilganlar. 1. YENEP – BMT ning atrof muhit xaqidagi dasturi 1972 yilda Stokgolmda BMT konferentsiyasida qabul qilindi. Bu konferentsiyada quyidagi masalalarga e’tibor berildi: 1. Atrof-muhitning ifloslanishini va degradatsiya bo’lishiga qarshi xalqaro masshtabda koordinatsiya ishini kuchaytiradi. 2. Atrof-muhit monitoringi haqida global tizim hosil qilish. 3. Atrof-muhit haqida xalqaro spravochnik tizimini hosil qilish. 4. Kam va chiqindisiz texnologiyalarni joriy etish. 5. Dengiz muhitini ifloslanishidan saqlash. 6. Rivojlangan mamlakatlarga ekologik masalalarni yechishda ilmiy- texnikaviy yordam berish. 7. Atrof-muhitni muhofaza qilishda xalqaro xuquq normalarini muvofiqlashtirish. Atrof-muhitni muhofaza qilishda har bir davlatning milliy huquq normalari haqida qonunlar qabul qilish. YuNEP ni shtab kvartirasi Noyrobi shahri (Keniya) da joylashgan. 2. Tabiatning yosh do’stlari va yosh naturalistlar xaqida

Tabiatning yosh do’stlariga 16 yoshgacha bo’lgan o’quvchilar kiradi. Maktablarda va boshqa o’quv maskanlarida tabiatni muxofaza qilishning boshlang’ich tashkilotlari tuziladi. Tabiatning yosh do’stlari quyidagi ishlarni amalga oshiradi:  tabiat haqidagi fan asoslarini o’rganib ona tabiatga tabiatni muhofaza qilishga, o’simliklar va hayvonot-dunyosiga nisbatan o’quvchida mehr uyg’otadi.  tabiiy resurslarni asrash va ulardan oqilona foydalanishga o’rgatiladi. Yosh tabiatshunoslarning keyingi paytda “yashl patrul”, “CHumoli”, “tirik kumush” va “archa” degan nazoratchilar mavjud. Yosh naturalistlar . Bu tashkilot 1918 yilning 15 iyunida Moskvada tashkil bo’lgan. Yosh maktab va bog’cha bolalari jalb etilgan tashkilot. Vazifasi tabiatni o’rganish va tabiatni muhofaza qilishdir. Viloyatlarda, katta tumanlarda yosh naturalistlar stantsiyalari tashkil etilgan bo’lib ular respublika yosh naturalistlar stantsiyasiga qaraydi. 3. EKOSAN xalqaro jamg’armasi “EKOSAN” ekologiya va sanologiya (salomatlik) xalqaro jamg’armasi 1980 yillarning oxirlarida tashkil etilgan. EKOSAN xalqaro jamg’armasi quyidagi ishlarni amalga oshirishda yaqindan yordam beradi. 1. Markaziy Osiyo mamlakatlarida yagona ekologik siyosatini yurgizish. 2. Markaziy Osiy respublikalarida va regionlarda atrof-muhit va inson sog’ligi uchun moliyaviy yordam ko’rsatish. 3. O’zbekiston va Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun atrof-muhit uchun yetarli ma’lumotlar bilan fikr almashinish. 4. Antropogen ta’sirini kamaytirish uchun o’zaro bog’liq bo’lgan ekotizm, sanosfera va inson sog’ligiga ta’sir etuvchi omillarning sabab natijalarini o’rganish.

5. Atrof-muhitni muxofaza qilish ekotizimlarni degradatsiya va regeneratsiya masalalari bo’yicha kompleks ilmiy tadqiqot ishlar olib borish va tadbirlar ishlab chiqarish. 6. Markaziy Osiyo respublikalarining tarixiy, madaniy va ijtimoiy xususiyatlarini hisobga olib sog’lom hayot tarzini shakllantirishni tezlashtirish. 7. Sog’lom hayot tarzini va ekologik madaniyatni shakllantirish va targ’ibot qilish. 8. Maxsus bolalar uylariga, bog’chalarga, milliy bog’larga, qo’riqxonalarga EKOSAN fondidan yordam berish. 9. O’zbekiston xududida ekologik xavfli zona aholisiga favqulodda holatlarda falokatlarga yaqindan yordam berish. 10. Dunyo miqyosida tabiatdan oqilona foydalanish, muxofaza qilish kabi ilg’or dolzarb tadbirlarni O’zbekistonda tadbiq etish. 11. Ekologiya bog’larini loyihasini ishlab chiqishda va yaratishda qatnashish. 12. Markaziy Osiyoda ekologiya va salomatlik universitetini tashkil etish. 13. Ekologik huquq normativ aktlarini ishlab chiqish va Orol va Orolbo’yi muammosi bo’yicha tez yordam ko’rsatish. 4. Orol va Orolbo’yi muammosi 1993 yil 26 martda Rossiya va Markaziy Osiyo mamlakatlarining rahbarlari Qozog’iston Respublikasining Qizil O’rda shag’rida Orol va Orolbo’yida ekologik muammolarga bag’ishlangan konferentsiyaga yig’ilib Orol va Orolbo’yi ekologiyasi mavzusida Orolni saqlab qolish xalqaro jamg’armasi tuzildi.

Rossiya va Markaziy Osiyo mamlakatlari rahbarlari 1994 yil 11 yanvarda Nukusda Orol va Orolbo’yi muammosiga bag’ishlangan kengash o’tkazdi. Bu kengashda Orol va Orolbo’yi ekologiyasiga bag’ishlangan tadbirlar ishlab chiqildi. 1995 yil 20 sentyabrda Nukus shahrida Markaziy Osiyo mamlakatlari rahbarlari uchrashuvi o’tkazilib unda, Jahon banki Orol muammosiga moliyaviy yordam berishini e’lon qildi. Olma-otada 1997 yil 28 fevralda Markaziy Osiyo mamlakatlari rahbarlari Orol va Orolbo’yi ekologik muammosiga bag’ishlangan “Almati bayonoti” e’lon qilindi. Bu bayonotda shunday deyiladi: “BMT va uning ixtisoslashagan agentligi Orol dengizi havzasida vujudga kelgan tang vaziyatga doimiy e’tibor berish hamda bu mintaqada atrof-muhitni muxofaza qilish yuzasidan amaliy choralar ko’rishga, Orol bo’yidagi og’ir ahvolga tushib qolgan aholiga yordam ko’rsatish bo’yicha chora-tadbirlarni amalga oshirishga alohida e’tibor berishga da’vat etilsin. Halqaro tashkilotlar bilan birgalikda Orol dengizi havzasini barqaror rivojlantirishga doir konventsiya loyihasini ishlab chiqish nihoyasiga yetkazilsin”. Bu yig’ilishda jahon banki vitse-prezidenti, Ioxanes Linin Orol muammosi bo’yicha yaqin vaqtlarda quyidagi yo’nalishlar bo’yicha ish olib borishni tezlashtirishni taklif etdi. 1. Suv omborlari va havzalardan foydalanish, ularga texnik xizmat ko’rsatish hamda xavfsizligini tugatish. 2. Suvdan oqilona foydalanish. 3. Suvning sho’rlanishga qarshi kurashish. SHu yig’ilishda O’zbekiston prezidenti ustivor yo’nalish bo’yicha ijtimoiy omilni, ya’ni aholini sog’ligini belgilash to’g’risida taklif kiritdi. Ushbu yo’nalishlar uchun jahon banki jami bo’lib 380 mln. AQSH dollari hisobda pul ajratish ko’zda tutildi.

Orol va Orolbo’yi muammosi bo’yicha Markaziy Osiyo mamlakatlarini “Orolni qutqarish xalqaro jamg’armasini tashkil etish” masalasida 8-9 aprelda 1999 yil A.I. Karimov nutq so’zladi. 5. YuNESKO ning “Inson va biosfera” xaqidagi dasturi 1970 yili YuNESKO ning 16-konferentsiyasida “Inson va biosfera” haqida 14 punktdan iborat dasturi qabul qilingan. 1. Tropik va subtropik ekotizimlarda insonning faoliyatini ekologik oqibatlarini kuchaytirish. 2. O’rmon landshaftida va o’rtaer dengizi havzasi bo’yidagi davlatlarga yordam berish, xo’jalik faoliyatida foydalanishga ekologik ta’sir etmaslik. 3. Yaylov yerlarda; savannada, qurg’oqchilik va yarim qurg’oqchilik yerlarda inson faoliyati ta’sirini kamaytirish. 4. Inson faoliyati ta’sirini dinamik ekotizimlarda qurg’oqchilik va yarim qurg’oqchilik vohalarda irrigatsiya tizimiga e’tibor berish. 5. Ko’llarda, daryolarda botqoqliklarda, deltalarda inson faoliyatini me’yorlashtirish. 6. Tundra va tog’li ekologik tizimlarda inson faoliyatini me’yorlashtirish. 7. Orol ekotizimidan oqilona foydalanish va ekologiyasini o’rganish. Tabiiy rayonlarni saqlash va undagi genetik materiallarni muxofaza qilish. 9. Qishloq xo’jalik zararkunanda, hashoratlariga qarshi kurashish va baholash. 10. Yer va suv ekotizimida mineral o’g’itlardan oqilona foydalanish. 11. Atrof muhitga va insonga injener-texnik vositalarining ta’sirini o’rganish. 12. SHaharda energiyadan foydalanishda ekologik aspektlar. 13. Atrof-muhitni o’zgarishi, moslash strukturasi aholi joylashishining genetikasi va demografiyasi. 14. Atrof-muhitni tushunish, o’rganish va uning biosferaga ta’siri.

Inson va biosfera dasturini bajarishda 80 dan ortiq mamlakatlar ishtirok etadi.

Похожие

Ekologiya sohasidagi xalqaro hamkorlik

Ekologiya fanining tarixi

Ekologiya va inson

Ekologiya va qonun

Ekologiya fani haqida tushuncha. Ekologiya fanining rivojlanish tarixi