Biologiyadan yillik taqvim reja tuzish - Биология - Рефераты

Biologiyadan yillik taqvim reja tuzish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

49 KB

www.arxiv.uz Reja: 1. Biologiyadan yillik istiqbol режа тузиш . 2. O`quv dasturidagi boblar va mavzular o`quvchilarda biologik tushunchalarni shakllantirish tizimi ekanligi. 3. Biologiyada laboratoriya va amaliy mashg`ulotlarning maqsadi, vazifalari, ta`lim tarbiya jarayonida tutgan o`rni. 4. O`qituvchining darsga tayyorlanishi.

www.arxiv.uz Ma`lumki, umumiy o`rta ta`lim maktablarida biologiyani o`qitishning asosiy shakli dars sanaladi. Darsda o`quv fani yuzasidan asosiy o`quv materiali o`rganiladi, lekin dars o`qitishning boshqa shakllari bo`lgan darsdan tashqari ishlar, sinfdan tashqari mashg`ulotlar va ekskursiyalar bilan uzviy bog`liq. Darsdan tashqari ishlar masalan, tabiatda, uyda va tirik tabiat burchagida olib borilgan kuzatishlar va o`tkazilgan tajribalar natijalari, ekskursiyada tayyorlangan gerbariylar va kolleksiyalardan darsda foydalaniladi. Sinfdan tashqari mashg`ulotlar o`quvchilarning biologiya o`quv fanlaridan o`zlashtirgan bilim va ko`nikmalarini mustahkamlashga, kengaytirishga, rivojlantirishga, kasbga ongli ravishda yo`llashga xizmat qiladi. Demak, biologiyani o`qitishda dars, darsdan tashqari ishlar, sinfdan tashqari mashg`ulotlar va ekskursiyalardan o`z o`rnida rejali va samarali tashkil etilishi, ya`ni o`qitishga tizimli yondoshuvni amalga oshirilishi lozim. O`qituvchi ushbu mashg`ulotlarni bir biri bilan uzviy ravishda tashkil etish asosida biologik ta`lim samaradorligiga erishish, o`quvchilarda ilmiy dunyoqarashni shakllantirish, umumbiologik va xususiy tushunchalar hamda o`quv amaliy ko`nikmalarni izchil ravishda tarkib toptirish, mantiqiy fikr yuritishga o`rgatishni nazarda tutadi. O`qituvchining o`quv mashgulotlariga tayyorlanishi ta`lim tarbiya ishlarini rejalashtirish bilan boshlanadi. Rejalashtirish uch boskichda olib boriladi. 1. Yillik taqvim reja tuzish ya`ni istiqbolli reja 2. Dasturning xar bir mavzusi bo`yicha mavzuli reja tuzish 3. Dars uchun bir soatlik dars ishlanmasi tuzish Yillik taqvim reja tuzish ya`ni istiqbolli reja. Umumiy o`rta ta`lim maktablari uchun tayanch o`quv rejasi davlat ta`lim standartlarining tarkibiy qismi bo`lib, u ta`lim soxalarini me`yorlashga xamda maktabning moliyaviy ta`minotini belgilashga asos bo`ladigan davlat xujjatidir. Tayanch o`quv rejasi o`quv predmeti bo`yichav beriladigan ta`lim mazmunini o`quvchiga yetkazish uchun ajratilgan o`quv soatlarining minimum xajmdagi miqdorini ifodalaydi. U xar bir sinfda

www.arxiv.uz muayyan o`quv predmeti bo`yicha davlat standratlariga muvofiq beriladigan ta`lim mazmunini aniqlashga asos bo`ladi. Xar bir istiqbolli reja o`quv reja asosida tuziladi. Mazkur reja biologiyani o`qitishning barcha shakllarini uzviy ravishda qamrab olishi, o`quv dasturidan o`rin olgan boblar va mavzular bo`yicha darslar tizimi, o`quv yilidagi choraklar va ta`tillar hisobga olingan holda o`tkazish muddatlari, fanlararo bog`lanishlar, ekskursiyalar, darsdan va sinfdan tashqari ishlar aks etadi. Biologiya o`qituvchi istiqbol reja tuzishi uchun: - O`quv dasturidagi har bir bobning didaktik maqsadini, shuningdek, bobdagi mavzularning ta`limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlarini aniq tasavvur qilishi; -Mavzularni o`qitishda yil fasllari, mavzuning ta`limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlari, o`quvchilarda shakllantiriladigan biologik tushunchalar, tarkib toptiriladigan ko`nikmalarni hisobga olgan holda o`qitish metodlari, ko`rgazma vositalarini tanlashi. - O`quvchilar tomonidan o`tkaziladigan kuzatish va tajribalarning mazmuni va muddatlarini aniqlashi; -Darsda namoyish etiladigan tajribalarni avvaldan tayyorlash muddatlarini belgilashi; -- Har bir darsda ta`limtarbiyaning uzviyligi, boblar, mavzular va fanlararo bog`lanishlarni amalga oshirish yo`llarini belgilashi; -O`quvchilarning mustaqil ishlari uchun didaktik va tarqatma materiallarni tayyorlash, mustaqil o`qish uchun qo`shimcha adabiyotlarni tanlashi; -Amaliy va laboratoriya mashg`ulotlari, ekskursiyalarni tashkil etish uchun zarur bo`ladigan laboratoriya jihozlari va asboblarini aniqlashi lozim. Xulosa qilib aytganda, o`qituvchi istiqbol rejada o`qitish jarayonining yaxlitligini nazarda tutishi, o`z pedagogik faoliyatini shu reja asosida tashkil etishi, unda o`qitishning barcha shakllarining` uzviyligini ta`minlagan holda ularni o`tkazish muddatlari ko`rsatilgan bo`ladi. O`quv yili uchun tuzilgan istiqbol reja qat`iy emas, unga yil davomida muayyan holatlarni hisobga olgan holda tegishli o`zgartirishlar kiritish,

www.arxiv.uz ekskursiya va sinfdan tashqari ishlarni tashkil etish va o`tkazish muddatlari o`zgartirilishi mumkin. Yillik taqvim reja chorak rejalardan tashkil topadi. Har bir chorakda nechta dars o`tilishini belgilash uchun kalendarga қarab shu chorak necha xaftadan iboratligi aniklanadi. Masalan. 1 chorak 2.09.10 dan: 3.11. gacha davom etadi. Bu muddat taxminan 9.5 xaftani tashkil etadi. Binobarin. 1 chorakda biologiyadan. 9 dars o`tilishi mumkin. Odatda kalendarь reja қuyidagi formada tuziladi: « Гулли о`simliklar» bo`limi bo` yicha V sinf uchun 1chorak kalendarь rejasi Boblar № Dars mavzusi O`tish muddati Kirish (1 soat) 1 Kirish 3 .09. 1 BOB Gulli o`simliklar bilan umumiy tanishish ( 3 soat, shundan 1 soat ekskursiya) 1 2 3 Gulli o`simliklar bilan umumiy tanishish O`simliklarning xayotiy shakllari Tabiatga ekskursiya 10 .09. 17.09 24.09 Mavzuli reja. Yillik taqvim reja asosida mavzuli reja tuziladi. Mavzuli reja xar bir dars mavzusi bilan birga uning asosiy masalalari, qo`llaniladigan metodlar, ishlatiladigan o`quv jixozlari, uyga beriladigan vazifalar ko`rsatiladi. Bundan tashkari. mavzuli rejada darsdan tashqari ishlar va sinfdan tashkari o`qishlar uchun tavsiya etiladigan adabiyotlar xam ko`rsatilishi mumkin. Quyida mavzuli reja namunasi; Boblar mavz u soat o`tish muddat i meto d jixo z Qo`shimc ha adabiyotla r Sinfda n tashqar i mash. eksku rsiya Uyga vazif a Mazkur rejani tuzishda: - Har bir o`quv fani dasturi mazmun va mohiyatiga ko`ra izchillikda joylashgan boblardan iborat ekanligi;

www.arxiv.uz - Dasturdan o`rin olgan har bir bob mantiqiy jihatdan bir biriga uzviy bog`liq bo`lgan o`quv materiallarini birlashtirishi; - Har bir bob mantiqiy jihatdan uzviy bog`langan darslar tizimidan iborat ekanligi; -Har bir mavzu mazmuniga ko`ra, o`quvchilarda muayyan biologik tushunchalarni shakllantirish va ko`nikmalarni tarkib toptirishga zamin tayyorlashini nazarda tutishi lozim. Ma`lumki, biologiyani o`qitishda mavzu matnida ustunlik qiluvchi tushunchalarga ko`ra, morfologik, anatomik, fiziologik, sistematik, gigiyenik, ekologik, embriologik, sitologik va h.k. mazmundagi darslarga ajratiladi. Darslarning bunday guruhlarga ajratilishi o`quvchilarda tushunchalarni shakllantirish va ko`nikmalarni tarkib toptirish jarayonini uyg`unlashtirish va ularni uzviy ravishda rivojlantirish imkonini beradi. O`quv yili boshlanishida butun kursga aloxida kirish darslari o`tkaziladi. Bu darslarda biologiya fanining tegishli bo`limlari (predmeti, vazifalari va axamiyati) to`g`risida, o`rganiladigan kursning mazmuni va uni o`qitish metodlari to`g`risida tasavvur beriladi. Ajratilgan soatlar soni jixatidan katta mavzularda: 1) ki rish darslari, 2) mavzu mazmunini ochib beruvchi darslar, 3) xotima yoki umumlashtiruvchi darslar fark kilinadi. Uncha katta bo`lmagan mavzularda birinchi darsning boshlanishida kirish, oxirgi darsniig yakunida umumlashtirish darsi o`tkaziladi. Dars mazmuni tarkibidagi tushuncha va ko`nikmalarni o`quvchilar tomonidan mustahkam o`zlashtirishlari uchun o`qituvchi ko`rgazma vositalari va o`qitish metodlarini tanlaydi. Har bir bob yakunida o`tkaziladigan umumlashtiruvchi darslarda, darsning ta`limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi maqsadlariga mos holda muayyan ko`rgazma vositalari va metodlardan foydalaniladi. O`qituvchi har bir bobda tushuncha va o`quv amaliy ko`nikmalarni rivojlantirish izchilligini, shuningdek, ta`lim tarbiyaning uzviyligini amalga oshirish yo`llarini belgilaydi, zarur hollarda mavzuli taqvim rejaga tegishli o`zgartirishlar kiritadi.

www.arxiv.uz Biologiya o`quv dasturida o`quvchilarning o`zlashtirgan bilimlarini mustahkamlash, ularni amaliyotga qo`llash orqali biologik, amaliy va o`quv mehnati ko`nikmalarini tarkib toptirish maqsadida laboratoriya mashg`ulotlari kiritilgan. Biologiya o`quv dasturidan o`quvchilarning o`quv va amaliy mehnat ko`nikmalarini rivojlantirish maqsadida amaliy mashg`ulotlar ham o`rin olgan. O`qituvchi mazkur amaliy mashg`ulotlarning samaradorligini oshirish maqsadida quyidagilarga e`tiborini qaratishi lozim: -O`quv dasturidan o`rin olgan amaliy mashg`ulotlarni istiqbol va taqvim mavzuli rejadagi va ta`lim tarbiya jarayonida tutgan o`rnini aniqlashi; -Amaliy mashg`ulotlarining didaktik maqsadini aniqlashi; -Amaliy mashg`ulotini o`tkazish uchun zarur bo`ladigan jihozlarni tayyorlashi; -Amaliy mashg`ulotda o`quvchilarning bilish faoliyatini tashkil etish yo`llarini belgilashi va shu asosda mashg`ulotning borishini loyihalashi; -O`quvchilarning tajriba va kuzatish o`tkazish jarayonida zarur bo`ladigan topshiriqlar uchun ko`rsatmalar tayyorlashi;

www.arxiv.uz Adabiyotlar : 1. Davlat ta`lim standartlari.1999 yil. 2. J.Tolipova, A.T.G`ofurov «Biologiyadan yangi pedagogik texnologiyalar» 2002 y . 3.Yu.N.M.Verzilin, M.Korsunskaya «Biologiya o`qigishning umumiy metodikasi»,«O`qituvchi» 1983 y. 4. Sh.A.Amonashavili, S.NLisenkova va boshqalar «Pedagogik izlanish», «O`qituvchi» 1990Y. 5. A.Zunnunov va boshqalar «O`rta Osiyoda pedagogik fikr tarakkiyotidan lavxalar», «Fan» 1996 y. 6. J.Tolipova, A.T.G`ofurov «Biologiya o`qitish metodikasi» metodik qo`llanma. Akadem litsey va kasb hunar kollejlari uchun. O`qit. 2004 y.

Похожие

Biologiyadan fakultativ mashg`ulotlarni

Biologiyadan sinfdan va maktabdan tashqari mashgulotni tashkil etish

Biologiyadan davlat ta`lim standarti va o`quv dasturi

Biоlоgiya tа`limining mаzmuni. dаvlаt tа`lim stаndаrtlаri, iхtisоslik bo`yichа

Biologiya o’qitish metodikasining rivojlanish tarixi