Мактабгача таълим муассасалари - Архтектура - Рефераты

Мактабгача таълим муассасалари

Загружено в:

05.05.2023

Скачано:

0

Размер:

156.5 KB

Мактабгача таълим муассасалари Режа: 1. Мактабгача таълим муассасаларининг ер участкалари 2. Ҳажмий-режали ечим

Мактабгача таълим муассасаларига қуйидагилар киради: - болалар боғчаси; - умумривожлантириш турига мансуб ва болалар ривожланишининг битта ёки бир нечта йўналишлари (бадиий-эстетик, жисмоний ва бошқ.) устувор бўлган болалар боғчаси; - тарбияланувчиларнинг жисмоний ва психологик четланишларини тузатиш (коррекциялаш)га ихтисослаштирилган компенсацияловчи турдаги болалар боғчаси; - назорат ва соғломлаштириш турига мансуб ва санитария-гигиеник, профилактика ва соғломлаштириш тадбирлар ва муолажалар устувор бўлган болалар боғчаси; - комбинацияланган турдаги болалар боғчаси (унинг таркибига турли бирикмалар кўринишидаги умумривожлантириш, компенсацияловчи ва соғломлаштириш гуруҳлари кириши мумкин); - болани ривожлантириш маркази – барча тарбияланувчиларни жисмоний ва психологик ривожлантириш, коррекция ва соғломлаштириш йўналишида фаолият кўрсатадиган болалар боғчаси. Мактабгача таълим муассасаларининг ер участкалари Мактабгача таълим муассасалари микротуманларнинг марказида жойлаштирилган бўлиб, фойдаланиш радиуси 300 метрдан кўп бўлмаган кундалик хизмат кўрсатиш муассасалари турига мансуб ҳисобланади. Уларга бўлган эҳтиёж микротуман аҳолисининг демографик таркибига боғлиқ равишда бажарилган ҳисоб-китоблар билан аниқланади. Мактабгача таълим муассасаларининг биноларидан “қизил линия”гача масофа 25 метрдан кам бўлмаслиги лозим. Мактабгача таълим муассасаларининг ер участкалари чегарасидан ойналари ва кириш йўллари бўлган турар-жой бинолари деворларигача масофа 10 метрдан, ойнаси ва кириш йўллари бўлмаса – 5 метрдан кам бўлмаслиги керак.

Ер участкаларининг майдони битта болага 30-40 м 2 ҳисобидан қабул қилинади. Мактабгача таълим муассасаларининг ер участкалари қуйидаги функционал гуруҳларни ўз ичига олади: гуруҳларнинг майдончалари, бадантарбия майдончаси, резавор мевалар томорқаси, хўжалик майдончаси, дарахт ва гул экилган майдончалар. Ҳажмий-режали ечим Мактабгача таълим муассасаларининг бинолари турли сиғимларда лойиҳалаштирилади: 1 тадан 12 та гуруҳгача ёки мувофиқ тарзда 25 тадан 220 та жойгача. Бинонинг максимал баландлиги – 2 қават (алоҳида шароитларда 3 қаватли бино қуришга йўл қўйилади). Мактабгача таълим муассасаларининг барча хоналари учта катта гуруҳга бўлинади: болалар гуруҳларининг ҳар бири учун хоналар – гуруҳ ячейкалари (асосий гуруҳ хонаси ва ётоқхона); умумий хоналар – мусиқий ва гимнастика машғулотлари учун зал; тиббий, хизмат-маиший хоналар, овқат тайёрланадиган блок, кир ювиш хонаси . Мактабгача маълим муассасалари майдонларини битта болага м 2 ҳисобидан қуйидаги жадвалга мувофиқ қабул қилиш тавсия этилади. Хонанинг номланиши Умумий МТМ лари турдаги Ихтисослаштирилган МТМ лари Ечиниш-кийиниш хонаси 0,9 1,2 Гуруҳ хонаси, дам олиш зонаси билан 4,3 5,7 Ҳожатхона 0,8 1,0 Буфет 0,15 0,2 Махсус машғулотлар ўтказиладиган хона - 1,6

Мусиқа машғулотлари 2,0 4,0 ўтказиладиган хона Гимнастика машғулотлари ўтказиладиган хона 4,0 5,0 МАКТАБГАЧА ТАЪЛИМ МУАССАСАСИНИНГ ФУНКЦИОНАЛ СХЕМАСИ СХЕМА-1 1 – кичик ёшдаги болалар учун гуруҳ ячейкалари; 2 – мактабгача ёшдаги болаар учун гуруҳ ячейкалари; 3 – аралаш ёшдаги болалар учун гуруҳ ячейкалари; 4 – гуруҳ ҳоналари (биринчи синф болалари учун); 5 – мусиқа машғулотлари учун хона; 6 – бадантарбия машғулотлари ўтказиладиган хона; 7 – бассейн; 8 – махсус машғулотлар ўтказиладиган хона; 9 – тиббий хона; 10

– маъмурий-хўжалик хонаси; 11 – овқат тайёрланадиган блок; 12 – кир ювиш хонаси. Гуруҳлардаги тарбияланувчилар сони: 2 ойдан 1 ёшгача – 10 та бола; 1 ёшдан 3 ёшгача – 15 та бола; 3 ёшдан 7 ёшгача – 20 та бола. Деразаларнинг энг мақбул йўналтирилиши – Ж., Ж. – Ш., Ш. Турли ёш гуруҳларининг гуруҳ ячейкалари алоҳида жойлаштирилиши лозим. Бунда МТМ лари биноларида вертикал-горизонтал функционал зоналаштириш кенг қўлланилади: мактабгача ёшдаги болаларнинг гуруҳлари иккинчи қаватда, кичик ёшдаги болаларнинг гуруҳлари биринчи қаватда жойлаштирилади. Иккинчи ёки учинчи қаватда жойлашган мактабгача ёшдаги болалар гуруҳларининг ечиниш-кийиниш хоналари 1-қаватда жойлаштирилиши мумкин. Ҳар бир гуруҳ ячейкаларида камида иккитадан чиқиш йўллари бўлиши керак. Кичик ёшдаги болаларнинг иккита гуруҳи ёки мактабгача ёшдаги болларнинг тўртта гуруҳли учун битта умумий чиқиш йўли бўлишига рухсат этилади. Мусиқа ва гимнастика машғулотлари учун мўлжалланган заллар, одатда, 1-қаватда жойлаштирилади, зарурат туғилганида иккала зал бирлаштирилади. Залларга қўшимча қилиб инвентарь сақланадиган хоналар ҳам кўзда тутилиши лозим. Бугунги кунда мактабгача таълим муассасаларидаги хоналар жойлаштирилишида қуйидаги янги тенденцияларни кузатиш мумкин: - мактабгача ёшдаги болалари учун гуруҳ хоналарининг бошланғич синф хоналари билан бирлаштирилиши; - мактабгача ёшдаги болалар гуруҳи учун қисқа муддат машғулот ўтказиладиган турар-жойлар қошидаги хоналарнинг (ҳар бир бола учун 4 м 2 ҳисобида) жойлаштирилиши; Гуруҳида 10 та боладан кўп бўлмаган оилавий болалар боғчалари икки томонида ҳам чиқиш йўллари бўлган, 2-қаватдан юқорида бўлмаган ва оловбардошликнинг камида II даражасига эга бинолардаги хонадонларда жойлаштирилади. Бунда хонадонлар авария чиқиш йўллари билан таъминланиши ва бино яқинида болалар майдончаларини ташкил қилиш

кўзда тутилиши керак. Бу каби муассасалардаги хоналар таркиби қуйидагилардан иборат бўлиши зарур: ечиниш-кийиниш хонаси, дам олиш зонаси бўлган болалар ўйнаши учун хона, ҳожатхона, буфет хонаси, ходимлар учун санитария блоки. Ихтисослашган МТМ ларда 3х7 м ўлчамли ваннаси бўлган бассейн лойиҳалаштирилади. Бассейн хоналари таркибига қуйидагилар киради: - ванна хонаси; - ечиниш-кийиниш хонаси; - душхона; - ҳожатхона; - мураббий хонаси; - тиббиёт ҳамшира хонаси; - техник хоналар. Мактабгача ёшдаги болалар учун таълим муассасаларининг тиббиёт хоналари қуйидагилардан иборат бўлиши зарур: - тиббиёт хонаси; - муолажалар хонаси; - изолятор (қабухона, палата ва ҳожатхона). Тиббиёт хонаси йўлакдан алоҳида кириш эшигига эга бўлиб, изолятор палаталарининг бири билан ёндош бўлиши керак. Изолятор палаталари 1-2 кишилик, майдони 4-6 м 2 қилиб, алоҳида, босиб ўтилмайдиган тарзда лойиҳалаштирилади. Хизмат-маиший хоналар таркибига қуйидагилар киради: - мудир хонаси; - хўжалик мудирининг хонаси; - ходимлар учун душхоналари ва санитария бўлмалари бўлган гардероб хонаси; - методик хона; - хўжалик омборлари; Ходимлар учун алоҳида кириш эшиги кўзда тутилиши лозим.

Мактабгача ёшдаги болалар учун таълим муассасаларининг биноларида хомашё ёки ярим фабрикатларда ишловчи овқат тайёрланадиган блок лойиҳаштирилади. Унинг таркибига қуйидагилар киради: - ошхона, тарқатиш бўлмаси билан; - ошхона идиш-товоқларини ювиш хонаси; - қуруқ озиқ-овқат маҳсулотлари сақланадиган омборхона; - юклаш хонаси; - ходимлар хонаси; - ходимлар учун душхона ва санитария бўлмаси. Композицион ечим мактабгача таълим муассасалари хоналари жойлаштирилишининг зичлаштирилган, блокли ва павильон кўринишидаги учта асосий турини белгилаб беради. Зичлаштирилган (марказлаштирилган) тур – муассаса сиғими кичик бўлганида қўлланилади, ундаги барча функционал хоналар битта бинода жойлаштирилиши кўзда тутилади. Блокли турга мансуб биноларда турли функционал гуруҳлар турли блокларда жойлаштирилади. Сиғими 140 ўриндан 220 ўрингача бўлган МТМ ларини лойиҳалаштиришда қўлланилади. Павильон кўринишидаги МТМ лойиҳалари, асосан, жанубий ҳудудларда қўлланилади. Бунда ҳар бир гуруҳ учун алоҳида бино лойиҳаштирилади.

Адабиётлар: 1. Убайдуллаев Х.М., Инагамова М.М. Турар-жой ва жамоат биноларини лойиҳалашнинг типологик асослари: Дарслик. - Т.: Voris- nashriyot, 2005. 2. Абдужаббарова М.Т. Турар-жой биноларини лойиҳалаш: Ўқув қўлланма. – Т.: ТАҚИ, 2018. 3. Қодирова С.А. Жамоат биноларини лойиҳалаш: Ўқув қўлланма. – Т.: ТАҚИ, 2015. 4. Иногомов Б.И. Замонавий бино ва иншоотларни лойиҳалаш: Ўқув қўлланма. - Т.: ТАҚИ, 2010. 5. Убайдуллаев Х.М., Хидоятов Т.А, Абдурахманов Й.И, Коробовцев Г.И., Мансуров Я.М. Архитектуравий лойиҳалаш: Ўқув қўлланма. - Т.: ТАҚИ, 2012. 6. Убайдуллаев Х.М., Махмудов В.М. “Методика архитектурного проектирования” Тошкент,ТАҚИ, 2010 й., ўқув қўлланма. 7. Хидоятов Т.А., Кадирова С.А., Магомедова Ф.Х. “Архитектура общеобразовательных школ Узбекистана”. Ташкент 2005 г. 8. Қодирова Т.Ф. Ўзбекистоннинг истиқлол йиллари меъморчилиги: Ўқув қўлланма., ЎАЖБНТ маркази, 2004 й.

Похожие

Жамоат биноларининг гуруҳлари. Жамоат биноларининг типологик ечимлари ва шакллантирувчи асосий омиллар

Мактаб бинолари

Жамоат бинолари ва иншоотлари

Шаҳарсозлик шаҳар ҳудудлари ва қишлоқ аҳоли пунктларини қуриш ва режалаштиришни ривожлантириши

Смета ҳужжатларини тузиш тартиби