Energiya tejamkor texnologiyalarni tadbiq etish - Архтектура - Рефераты

Energiya tejamkor texnologiyalarni tadbiq etish

Загружено в:

10.05.2023

Скачано:

0

Размер:

47 KB

Energiya tejamkor texnologiyalarni tadbiq etish Reja: 1. Energiya tejaydigan texnologiyalarni tadbiq etish bo‘yicha yo‘nalishlar 2. Energiya tejaydigan texnologiyalarni tadbiq etish bo‘yicha tavsiyalar

Energiya iste’mol qilishning har bir sohasi o‘ziga xos xususiyatga, o‘zining energiya samaradorlik dasturlariga ega, energiya audit o‘tkazish chog‘ida bajariladigan hisoblash ishlarida ularni kompleks holatda inobatga olish lozim bo‘ladi. Binolar va inshootlarning energiya is’temol qilishini etarlicha aniq hisoblash imkonini beruvchi metodlarni qo‘llash va energiya tejovchi texnologiyalarni tadbiq etish pozitsiyasidan turib vaziyatni tahlil qilib chiqish taqozo etiladi. Enegiya auditni o‘tkazish natijasida bino xonalaridagi mikroiqlim sharoitlarining komfortligi (shinamligi) yomonlashmasligi kerak, shuning uchun binoning energetik holatini, shu jumladan muhandislik tizimlarining texnik haolatini baholash uchun energiya auditni o‘tkazuvchi xodim binolar qurilishi bo‘yicha bilimlarga ega bo‘lgan muhandis saviyasiga, muhandislik tizimlariga, muhandislik jihozlashga, issiqlik-massa almashinuvi savollariga va issiqlik texnikasiga oid bilimlarga hamda turli joriy parametrlarni respublika va regional darajadagi me’yoriy hujjatlar bo‘yicha o‘lchash ko‘nikmalariga ega bo‘lishi kerak. Energiya samaradorlik dasturi, issiqlik energetik xo‘jalik holati haqidagi boshlang‘ich ma’lumotlarni to‘plashdan boshlanadi. Zarur bo‘lgan boshlang‘ich ma’lumotlar quyidagi asosiy ma’lumotlarni o‘z ichiga olmog‘i lozim: - qurilish materiallari, devor konstruksiyalari, pollar, shiftlar, derazalar va eshiklarning issiqlik-texnik xarakteristkalarini; - bino muhandislik tizimlari va energiya iste’mol qiluvchi jihozlar to‘g‘risida ma’lumot (axborot) ga ega bo‘lishni; - xonalarning ichki mikroiqlim holatini o‘rganishni. Zarur bo‘lgan ko‘rsatkichlarning jamlangan qiymatlari va hisoblash natijalariga ega bo‘lgan energiya servis ishlanmalar bo‘yicha tuzilgan hisobot energiya tejamkor tadbirlarni tadbiq etish uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. Unda binolarda energiya tejash bo‘yicha texnik va iqtisodiy imkoniyatlar o‘z ifodasini topmog‘i zarur. Shuningdek, mazkur hisobotda energetik texnologiyalarni tadbiq etishdan olinadigan iqtisodiy, energetik, ekologik va boshqa natijalar ham ko‘rsatilishi kerak.

Energiya samaradorlik dasturini bajarish uchun aniq ishlaydigan o‘lchash priborlarini tegishli tekshiruvlardan o‘tkazish taqozo etiladi. Energiya tejamkor tadbirlarni amalga oshirishda foydalanish (eksplutatsiya) va xizmat ko‘rsatish tizimlarini tadbiq etishga, xizmat ko‘rsatuvchi personalni tayyorlashga e’tibor qaratish talab etiladi. Aniqlikni oshirish uchun turli mavzularda ko‘p sonli o‘lchashlarni o‘tkazish zarur. Energiya audit loyihasi har bir bino uchun alohida ishlab chiqiladi. Energiya tejamkor tadbirlarning ko‘lami binoning eskirish darajasiga, qabul qilingan loyihaviy yechimlarga, binoni qurish paytida qo‘llanilgan texnologiyalarga bog‘liq bo‘ladi, shuningdek ayrim binolar uchun katta ahamiyat kasb etmaydigan energiya tejaydigan tadbirlar talab etilsa, boshqa bir binolar uchun esa yirik masshtabli rekonstruksiya ishlari talab etiladi. Butun tekshirish jarayonini puxta, etarlicha aniqlik bilan o‘tkazish taqozo etiladi. Olingan axborot asosida talab etiladigan kapital mablag‘lar miqdori va zarur bo‘lgan eksplutatsion xarajatlar, erishiladigan foyda, tadbirlarning o‘zini oqlashi hisoblab chiqiladi. Enegiya tejamkorlik bo‘yicha tadbirlarni tadbiq etgandan keyin energiya servis ishlanmasidan olinadigan iqtisodiy samara, shuningdek, uzoq vaqt davomida energiya tejashni ta’minlash bo‘yicha erishiladigan iqtisodiy yutuq muhim ahamiyat kasb etadi. Binodan foydalanish va binodagi energiya tejaydigan jihozlar ustidan tashqi nazoratni o‘rnatishni ta’minlash taqozo etiladi. Hisoblash jarayonida quyidagi asosiy ma’lumotlarni olish talab etiladi: yil davomida energiyani iqtisod qilish (kvt/sm2 yil); iqtisodiy samara (so‘m/yil); energiya tejaydigan tadbirlarning umumiy narxi: energiya tejash bo‘yicha erishiladigan daromad va bu tadbirlarning o‘zini oqlash muddati. Энергия тeжaйдигaн тexнoлoгиялaрни тaдбиқ этиш бўйичa йўнaлишлaр Mavjud bo‘lgan, rekonstruksiya qilinadigan va loyihalanadigan binolar uchun energiya tejaydigan texologiyalarni tadbiq etish bo‘yicha quyidagi yo‘nalishlarni nazarda tutish mumkin, har bir yo‘nalish o‘zining konkret tadbirlariga ega bo‘ladi:

- arxitekturaviy – tarhiy va konstruktiv yo‘nalishlar; - muhandislik tizimlari bo‘yicha tadbirlar; - ikkilamchi va yangilanadigan energiya manbalaridan foydalanish bo‘yicha tadbirlar. Muhandislik tizimlarida asosiy e’tibor ularni jihozlashga qaratiladi. Loyihalanadigan bino uchun mo‘ljallangan energiya tejaydigan tadbirlar loyihaning majburiy bo‘limida ko‘zda tutilmog‘i lozim va bu tadbirlar amaldagi me’yorlarga muvofiq konkret xarakterga ega bo‘lishi kerak. Tavsiyalar ishlab chiqish energiya servis ishlanmalarining muhim bosqichi deb hisoblanadi. Energiyadan foydalanishda, energiya samaradorlikni oshirish bo‘yicha asoslangan takliflarni olish uchun energetik tadqiqotlar olib boriladi. Energiya samaradorlikni oshirish energiya samarali jihozlarni tadbiq etish kabi ajoyib tadbirlar yordamida bajarilishi mumkin, ularni amalga oshirish vaqtida energiya ta’minoti tizimini o‘zgartirish, issiqlik va elektr energiyasini kompleksli ishlab chiqarish, sanoat chiqindilardan yoqilg‘i sifatida foydalanish singari tadbirlardan voz kechmaslik kerak, aksincha ularni maksimal qo‘llash taqozo etiladi, shuningdek, ishlab chiqarish jarayonida ancha arzon energetik resurlardan foydalanish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Energiya tejaydigan texnologiyalarni tadbiq etish bo‘yicha tavsiyalarni energiya iste’mol qilish kategoriyalariga yoki o‘xshash muommalarning muqobil yechimlariga nisbatan bo‘limlarga ajratish qabul qilingan. Energiya tejaydigan texnologiyalarni qo‘llashda ko‘pincha ular uchun ishlab chiqilgan tavsiyalarni ularning narxi bo‘yicha tarqatish taqozo etiladi. Energiya tejaydigan texnologiyalarni tadbiq etish bo‘yicha tavsiyalar Energiya tejaydigan texnologiyalarni tadbiq etishda mablag‘ sarflanmaydigan tavsiyalar: - mavjud resurslarni tejab ishlatish;

- jihozlarga texnik xizmat ko‘rsatishni yaxshilash; - ancha past narxdagi yoqilg‘ini xarid qilish. Past mablag‘ talab etadigan tavsiyalar: - ancha samarador jihozlarni o‘rnatish; - boshqarishning yangi (avtonom) vositalarini o‘rnatish; - issiqlik trassalari va xonalarni issiqlik himoyalovchi materiallar bilan qoplash; - jihozlarga texnik xizmat ko‘rsatish reglamentini o‘zgartirish; - xodimlarni o‘qitish; - Energiya iste’mol qilinishini nazorat qilish va operativ (tezkor) rejalashtirish. Yuqori mablag‘ sarflanadigan tavsiyalar: - ishlab chiqarish jihozlarini o‘zgartirish; - boshqarishning kopmleksli vositalarini o‘rnatish; issiqlik va elektr energiyasini kompleksli ishlab chiqarish.

Adabiyotlar: 1. 1997 yil 25 aprelda qabul qilingan “Energiyadan oqilona foydalanish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi qonuni. 2. O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.A. Karimovning 2013 yil 1 martdagi “Muqobil energiya manbalarini yanada rivojlantirish choratadbirlari to‘g‘risidagi” farmoni. 3. O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidentining 2015 yil 5 maydagi PQ- 2343-son qarori bilan tasdiqlangan “ 2015 — 2019 yillarda iqtisodiyot tarmoqlari va ijtimoiy sohada energiya sarfi hajmini qisqartirish, energiyani tejaydigan texnologiyalarni joriy etish choratadbirlari” Dasturi. 4. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyeyevning 2017 yil 26 maydagi «2017 — 2021 yillarda qayta tiklanuvchi energetikani yanada rivojlantirish, iqtisodiyot tarmoqlari va ijtimoiy sohada energiya samaradorligini oshirish chora-tadbirlari dasturi to‘g‘risida»gi qarori. 5. Shipacheva YE.V. Proyektirovaniye energoeffektivnix grajdanskix zdaniy v usloviyax suxogo jarkogo klimata. Uchebnoye posobiye. Tashkent: TIIJT, 2008 g. – 153 s. 6. Belyayev V. S., Xoxlova L. P. Proyektirovaniye energoekonomichnix i energoaktivnix grajdanskix zdaniy: Ucheb. posobiye dlya stud. vuzov po spets. «Promishlennoye i grajdanskoye stroitelstvo». – M.: Vissh. shk., 1991. – 255 s.: il. 7. Maxmudov S.M. Binolarning energiya samaradorligini oshirish.O‘quv qo‘llanma.Toshkent,2018 y.-188b. 8. Marakayev R.Y., Norov N.N. O‘zbekiston sharoitida energiya samarali binolarni loyihalash / O‘quv qo‘llanma. Toshkent, 2009 y. – 109 b.

Похожие

Qurilish texnologiyasi va uni tashkil etish qurilish texnologiyasini takomillashtirish qurilish texnologiyasini ishlab chiqarishga tadbiq etish

Energiya audit

Binolarning energiya samaradorligini oshirish

Yangilanadigan energiya manbalari

Energiya tejashning meyoriy va huquqiy bazasi