Йиғма модел устида жамоавий ишлаш - Алгебра - Рефераты

Йиғма модел устида жамоавий ишлаш

Загружено в:

19.12.2022

Скачано:

0

Размер:

629.0673828125 KB

Йиғма модел устида жамоавий ишлаш Режа: 1. Моделларни ҳосил қилиш 2. Йиғма моделларни ҳосил қилиш 3. Йиғма моделлар устида бажариладиган амаллар

1. Моделларни ҳосил қилиш Лойиҳалаш жараёнини кўриб чиққанимизда детални шаклини лойиҳаловчи яратиб олади. Автоматлаштирилган лойиҳалашнинг дастурий таъминоти бу оддий ва жараённи соддалаштириш ҳисобланади. CAD тизими икки гуруҳга бўлинади: - чизмаларни автоматлаштирилган йиғиш тизими-бу икки ўлчамли муҳитда лойиҳаловчини тасаввурини шакллантириш, -геометрик моделлаштириш-шаклни уч ўлчамда шакллантириш. 1-расм. Детал ҳосил қилиш

2-расм. Детал ҳосил қилиш Геометрик моделлаштириш бу шаклни олишда оддийликдан мураккаблашиб боришини енгиллатиш учун хизмат қилади. Яъни шаклнинг аниқ бир ўлчам асосида унинг ҳолатини шакллантиришдир. Деталнинг шаклини тасаввурий ҳолатини шакллантириш анча қулай бўлиб, унда деталнинг тасаввур қилиб бўлмайдиган юзаларини олиш унинг асосида хатоларни тузатиш, ўзгартиришларни киритиш мумкин бўлади.

3-расм. Деталларни 2D ва 3D кўринишлари Каркас моделлаштириш тизими (wireframe modeling system) бу деталнинг ҳосил қилаётган қобирғаларини туташувчи нуқталарини бирлаштириш. Нуқта ва чизиқ бу геометрик объектнинг кўринишини ифодалайди. Шаклини ўзгартириш, ҳолатини ўзгартириш ва ўлчамини ўзгартириш мумкин бўлади. Бошқача қилиб айтганда каркас моделлаштириш объектда каркасдан ташкил топган нуқталарни бирлашмасидир. Каркас таркиби нуқталардан ташкил топгани учун бир нуқтанинг ва унга уланган нуқталардан ташкил топади ва бу кетма-кетлик давом этиб боради. Бу жараён геометрик моделнинг асосини ташкил этади. Бу моделлаштиришда модел асосини ҳосил қилингандан кейин, унинг бошка шаклини олиш имкони пайдо бўлади. 2. Йиғма моделларни ҳосил қилиш Текисликлар билан моделлаштириш тизими-(surface modeling system) каркас моделлаштиришдан фарқли равишда унда юзалар ёрдамида ҳам детал моделини шаклини ҳосил қилиш имкони мавжуд бўлади. Бу тизимда каркас чизиқлар, бирлашган нуқталар мажмуаси, қийшиқ чизиқлар ва тугалланаётган нуқталар билан бирга юзаларни ҳам ўзгартириш имконияти мавжуддир. Текисликларнинг аҳамияти шундаки текисликлар билан ҳам ҳосил қилиш мумкин бўлган юзалар бўлади, баъзи бир ҳолатларда бу юзаларни ҳосил қилиб олиш имконияти мавжуд бўлмайди ёки анча мураккаблашган бўлади. 4-расм. Йиғма моделлар ҳосил қилиш Текисликларни ҳосил қилишда ёки текисликлар билан моделлаштириш тизимида учта усул билан ҳосил қилинади: интерполятция нуқталар; интерполятция сеткалар; ўгириш ва айланиш орқа чизиғи.

Текисликлар билан моделлаштириш тизими модел ҳосил қилишда қийин юзалар билан ишлашда, математик қийматга эга бўлган ва технологик кетма-кетликда ишлов бериладиган детал юзаларини ҳосил қилишда ишлатилади. Текисликлар билан моделлаштиришга мисол сифатида автомобилнинг кузов ташқи қобиқ қатламининг ҳосил қилиш жараёни билан танишиб ўтамиз. 5-расм. Йиғма моделларни бириктириш усуллари 3. Йиғма моделлар устида бажариладиган амаллар Йиғма моделларни бириктиришда уларнинг аввало ҳар бир моделнинг тугалланган аниқ ўлчамларга эга бўлган моделлари керак бўлади. Бириктирилаётган моделларнинг бириктиралаётган юзаларининг ўлчамлари ва юза тозаликлари аниқ қийматда бўлиши керак бўлади. Бириктирилаётган юзаларда юза ўлчамлари бир хиллиги инобатга олинади. Бириктирилаётган юзаларни бириктириш элементлари болтли, шпонкали, шлицали, тишли бирикмалар орқали боғланади. Йиғма моделларнинг аниқлиги уларни бириктириш босқичининг тартибли кетма-кетлигига боғлиқ. Йиғма моделларни бириктиришда уларнинг бириктирилаётган юзалари ёки деталнинг асосий юзалари орқали бириктириш мумкин. Текисликларини

бирлаштиришда оралиқ масофаларини талаб этилган ўлчамлар орқали бирлаштирилса, ўқдош модел юзалари бир ўқда танлаш керак бўлади. Асосий қўзғалмас детал бу танасимон, асосий ва деталларнинг кўпроғи бирикадиган детални фиксациялаб қўйиш (қўзғалмас ҳолатга қўйиш) керак бўлади. Қолган деталлар асосий деталга нисбатан бирикади. Йиғма моделнинг маълум детали бир текисликка нисбатан бир неча марта қўйилган бўлса, кўпайтириш командаси орқали бир нечта нусха олиш мумкин. 6-расм. Технологик цехнинг тузилиши

7-расм. Мототциклнинг йиғма моделлари 8-расм. Лойиҳалаштириш бюролари

Назорат учун саволлар: 1. Модел деганда нимани тушунасиз? 2. Моделларни ҳосил қилиш қандай кетма-кетлик асосида бўлади? 3. Йиғма моделларни ҳосил қилиш деганда нималарни тушунасиз? 4. Йиғма моделлар устида бажариладиган амаллар? 5. Йиғма моделларни йиғиш усуллари?

АДАБИЁТЛАР 1. Ли, К. Основы САПР (CAD/CAM/CAE) / К. Ли. - СПб. : Питер, 2004. - 560 с. 2. Саидов Д.М. Солид Едге В20 дастур комплексида автоматик лойиҳалаш асослари.-Тошкент, 2011. 3. Основы автоматизированного проектирования. М.: Издателства МГТУ имени Н.Е.Баумана, 2002. -333 с. 4. Норенков, И.П. Основы автоматизированного проектирования : учебник. - 2-е изд., перераб. и доп. - М. : Изд-во МГТУ им. Н.Э. Баумана, 2002. - 336 с. 5. Ш.Андерсон, С.Ешкабилов, С.Рўзимов, Ж.Содиқов, Р.Муҳаммадалиев, У.Селгрен. УГС И-ДЕАС НХ Сериес дастур комплексида автоматик лойиҳалаш асослари.-Тошкент: Фан, 2006.-326. 6. Норенков И.П. Введение в автоматизированное проектирование технических устройств и систем. М.: Высш. шк., 1986. -304 с. 7. Kjel Anderson (2005) Royal Istitute of Texnology, Machine design elements departmen. url: http/www.md.qth.се/-кан/Темпус/дай 5.htm (viewed Desember 24, 2005)

Похожие

Графлар устида амаллар

Мулоҳазалар устида амаллар. Формулалар

Матрицалар ва улар устида амаллар

Тупламлар ва улар устида амаллар

Ходисалар устида амаллар. Шартли эхтимоллик