Metrik fazolarda uzluksiz akslantirishlar - Алгебра - Рефераты

Metrik fazolarda uzluksiz akslantirishlar

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

33.5 KB

Metrik fazolarda uzluksiz akslantirishlar Reja: 1. Uzluksiz akslantirish, misollar. 2. Izometriya, uning uzluksizligi. 3. Uzluksiz akslantirishning xossalari.

Uzluksiz akslantirish, misollar. (X, X ) va (Y,  Y ) metrik fazolar bo’lib, T:X  Y akslantirish berilgan bo’lsin. 1-ta’rif . Agar M to’plamdagi x 0 nuqtaga X da yaqinlashuvchi bo’lgan ixtiyoriy {x n }  M ketma-ketlik uchun ushbu Tx n  Tx 0 munosabat Y da bajarilsa, u holda T akslantirish x 0 nuqtada uzluksiz deyiladi. 2-ta’rif . Agar ixtiyoriy  >0 soni uchun shunday  >0 son topilib,  X (x 0 ,x)<  shartni qanoatlantiruvchi barcha x  X lar uchun  Y (T(x 0 ),T(x))<  tengsizlik bajarilsa, u holda T akslantirish x 0 nuqtada uzluksiz deyiladi. 3-ta’rif . Agar b=T(x 0 ) nuqtaning ixtiyoriy V atrofi uchun X fazoda x 0 nuqtaning T(U)  V shartni qanoatlantiruvchi U atrofi mavjud bo’laversa, T akslantirish x 0 nuqtada uzluksiz deyiladi. Bu uchala ta’rifning teng kuchliligi, yoki boshqacha aytganda ekvivalentligi matematik analiz kursidagi funksiya uzluksizligi kabi isbotlanadi. Misol . C [0;1] fazoni R ga akslantiruvchi T:x  x(1) akslantirish ixtiyoriy a «nuqta»da uzluksiz bo’ladi, bu erda x va a «nuqtalar» [0;1] kesmada uzluksiz funksiyalar. Haqiqatan,  >0 son berilgan bo’lsin. U holda  =  deb olamiz. Endi  C (a,x)= bt amax  |x(t)–a(t)|,  R (Ta,Tx)=|x(1)–a(1)|   C (a,x) bo’lganligi sababli,  C (a,x)<  shartdan  R (Ta,Tx)<  tengsizlikning kelib chiqishi ravshan. C 1 [0;1] fazoni R ga akslantiruvchi T:x  x(1) akslantirish  (t)  0 nuqtada uzluksiz emas. Haqiqatan, x n (t)=t n ketma-ketlik C 1 [0;1] fazoda  (t)  0 funksiyaga yaqinlashadi, lekin Tx n = x n (1)=1 , T  =0 , demak (Tx n ) ketma-ketlik T  ga yaqinlashmaydi. 4-ta’rif . Agar T o’zining aniqlanish sohasining har bir nuqtasida uzluksiz bo’lsa, u holda T uzluksiz akslantirish deyiladi. Xususan Y=R bo’lgan holda, uzluksiz akslantirish uzluksiz funkstional deyiladi.

S[0;1] fazoni R ga akslantiruvchi T(x)=x(1) akslantirish uzluksiz funkstionalga misol bo’ladi. Izometriya, uning uzluksizligi. (X, X ) va (Y,  Y ) metrik fazolar va T:X  Y akslantirish berilgan bo’lsin. 5 -ta’rif . Agar X fazodan olingan ixtiyoriy a va b nuqtalar uchun  X (a, b) =  Y (T(a),T(b)) tenglik bajarilsa, u holda T izometrik akslantirish yoki izometriya deyiladi. Ravshanki, har qanday izometriya uzluksiz akslantirish bo’ladi. Tekislikdagi har qanday harakat izometriyaga misol bo’ladi. Uzluksiz akslantirishning xossalari. 1-teorema . Aytaylik T: X  Y akslantirish X fazoning a nuqtasida, f:Y  Z akslantirish Y fazoning b=T(a) nuqtasida uzluksiz bo’lsin. U holda X ni Z ga akslantiruvchi x  F(T(x)) murakkab akslantirish a nuqtada uzluksiz bo’ladi. Isboti . Z fazo c=F(T(a)) nuqtasining ixtiyoriy W atrofini olamiz. F akslantirish b=T(a) nuqtada uzluksiz va c= F(b) bo’lganligi sababli, b nuqtaning F(V)  W shartni qanoatlantiruvchi V atrofi mavjud. Shunga o’xshash, T akslantirish a nuqtada uzluksiz bo’lganligi sababli, bu nuqtaning T(U)  V shartni qanoatlantiruvchi U atrofi mavjud. U holda F(T(U))  T(V)  W ga ega bo’lamiz. Bu esa x  F(T(x)) akslantirishning a nuqtada uzluksiz ekanligini isbotlaydi. 2 -teorema . Agar T akslantirish X metrik fazoni Y metrik fazoga aks ettiruvchi uzluksiz akslantirish bo’lsa, u holda Y fazodan olingan ixtiyoriy ochiq to’plamning X fazodagi proobrazi ochiq, yopiq to’plamniki esa yopiq bo’ladi. Isboti . Aytaylik G to’plam Y da ochiq bo’lsin. X fazodagi D=T -1 (G) to’plamning barcha nuqtalari ichki nuqta ekanligini isbotlaymiz. Faraz qilaylik a  D va T(a)=b bo’lsin. U holda b  G va G ochiq bo’lganligidan b nuqta G to’plamning ichki nuqtasi bo’ladi. Shuning uchun bu nuqtaning G ga to’laligicha tegishli bo’lgan V atrofi mavjud. T akslantirishning a nuqtada uzluksizligidan a nuqtaning shunday U atrofi mavjud bo’lib, T(U)  V

bo’ladi. U holda T(U) G , bundan esa U  D=T -1 (G) kelib chiqadi. Bu esa ixtiyoriy a  D nuqtaning D ga tegishli atrofi mavjudligi, ya’ni a ichki nuqta ekanligini isbotlaydi. Shuning uchun D ochiq to’plam. Yopiq to’plamning to’ldiruvchisi ochiq ekanligidan, Y fazoda biri ikkinchisiga to’ldiruvchi to’plamlarning proobrazlari, X fazoda ham biri ikkinchisiga to’ldiruvchi bo’lishidan va teoremaning isbot qilingan qismidan ikkinchi qismning isboti kelib chiqadi. Teorema isbot bo’ldi. Uzluksiz akslantirishda, ochiq to’plamning obrazi har doim ham ochiq bulavermaydi. Masalan, x  sinx uzluksiz akslantirishda (–  ;  ) intervalning obrazi [–1;1] kesmadan iborat.

Похожие

Kompaktlar ustida uzluksiz akslantirishlar

Metrik fazoda yaqinlashish. To`la metrik fazolar

Chiziqli akslantirishlar

Metrik fazo tushunchasi to’la metrik fazolar misollar

Akslantirishlar va ularning xossalari