Kuchsiz maxsuslikka ega bo‘lgan integral tenglamalar - Алгебра - Рефераты

Kuchsiz maxsuslikka ega bo‘lgan integral tenglamalar

Загружено в:

17.08.2021

Скачано:

0

Размер:

136.5 KB

Kuchsiz maxsuslikka ega bo‘lgan integral tenglamalar Reja: 1. Iterasiyalangan yadroli integral tenglamalar. 2. Fredgol’mning ikkinchi tur integral tenglamalar sistemasi. 3. Kuchsiz yadroli integral tenglamalar. 4. Vol’terraning birinchi tur integral tenglamasi.

1. Iterasiyalangan yadroli integral tenglamalar. Endi) ( ) ( ) , ( ) ( x f dy y y x K x b a       tenglamani ) ( )( ), ( ) ( y f dtt t x K y b a       ko‘rinishda yozib olib, buning har ikki qismini ) , ( y x K  ga ko‘paytiramiz va y bo’yicha a dan b gacha integrallaymiz. U holda ) ( ) ( ) ( ) , ( x f x dy y y x K b a       tenglikni e’tiborga olib, ) ( )( ), ( ) ( 2 2 2 x f dtt t x K x b a       tenglamani hosil qilamiz, bunda dy y f y x K x f x f b a ) ( ) , ( ) ( ) (2     Bu jarayonni davom ettirib, quyidagi tenglamaga ega bo‘lamiz: ) ( ) ( ) , ( ) ( x f dy y y x K x n b a n n       (1) bunda ) ( ) ( , ) ( ) , ( ) ( ) ( 1 1 1 x f x f dy y f y x K x f x f n b a n n       Shunday qilib, biz ushbu natijaga keldik: agar ) , ( y x K  yadroning xos soni, ) (x  esa bu xos songa mos xos funksiyasi bo‘lsa, u holda n va ) (x  itarasiyalangan ) , ( y x K n yadroning xos soni va xos funksiyasidan iborat bo‘ladi. Bunga teskari teorema ham o‘rinlidir. 2. Fredgol’mning ikkinchi tur integral tenglamalar sistemasi n i x f dy y y x K x i j n j b a ij i ,.....,2,1 ), ( ) ( ) , ( ) ( 1          (2) ko‘rinishga ega bo‘ladi, ) , ( y x K ij yadrolar b y a b x a     , kvadratda, ) (x fi ozod hadlar b x a   oraliqda kvadrat bilan jamlanuvchi funksiyalar bo‘lsin.

Tabiiy, noma’lum ) (x i funksiyalar ham shu sinifda izlanadi. (2) sistema uchun yuqorida bitta Fredgol’m tenglamasi uchun bayon qilingan nazariya to‘laligicha o‘rinli bo‘ladi. Masalan,  parametr M 1   tengsizlikni qanoatlantirsa     n ji b a b a ij dxdy y x K M 1 , 2 2 ) , ( (2) sistema uchun ketma-ket yaqinlashish bu sistemaning echimiga o‘rtacha yaqinlashadi. (2) sistemaga qo‘shma bo‘lgan sistema quyidagicha yoziladi: ) ( ) ( ) , ( ) ( 1 x g dy y x y K x i j n j b a ij i         . Fredgol’mning barcha teoremalari ham (2) sistema uchun o‘rinli bo‘ladi. Biz Fredgol’m nazariyasini (2) sistema uchun asoslanishiga to‘xtamasdan, bunday sistemani Fredgol’m tipidagi bitta tenglamaga keltirish mumkinligini ko‘rsatib o‘tamiz. y x, argument uzunligi ) , ( b a oraliqdan n marta katta bo‘lgan ) )1 ( , ( a n nb a   oraliqda o‘zgarsin. Bu oraliqda va funksiyalarni quyidagicha aniqlaymiz. Agar a i ib x a i b i )1 ( )2 ( )1 (        bo‘lsa )). )(1 ( ( ) ( )), )(1 ( ( ) ( a b i x f x F a b i x x i i           Xuddi shunga o‘xshash, ) , ( y x K yadroni , )1 ( a n nb x a     )1 (     n nb y a kvadratda a j jb y a j b j a i ib x a i b i )1 ( )2 ( )1 ( , )1 ( )2 ( )1 (               bo‘lganda )) )(1 ( ), )(1 ( ( ) , ( a b j y a b i x K y x K ij        deb aniqlab olsak. Ushbu                     a n nb a b a a b b a n nb a n b n a b a b )1 ( 2 )1 ( )2 ( )1 ( 2 3 2 .... tenglikni e’tiborga olsak,(2) sistema Fredgol’mning bitta        a n nb a y F dy y y x K x )1 ( ) ( ) ( ) , ( ) (  tenglama ko‘rinishda yoziladi. 3. Kuchsiz yadroli integral tenglamalar.

1 0,) , ( ) , (      y x y x H y x K (3) ko‘rinishga ega bo‘lsa, bunda ) , ( y x H o‘z argumentlarining uzluksiz (yoki chegaralangan) funksiyasi. Bu usuldan ayrim maxsusliklarini yo‘qotishda foydalanish mumkin, chunki iterasiyalangan yadrolar, umuman aytganda, boshlang‘ich yadroga nisbatan siliqroq bo‘ladi Agar (3) tipdagi yadro berilgan bo‘lsa, iterasiyalangan ) , ( y x K n yadro ham (3) ko‘rinishda bo‘ladi, faqat  son o‘rniga ) 1( 1   n son bo‘ladi. Haqiqatan ham, iterasiyalangan ) , (2 y x K yadro uchun dt t y t x y t H t x H dt y t K t x K y x K b a b a         ) ,( ), ( ) ,( ), ( ) , (2 tenglikka ega bo‘lamiz. Bu ifodani dt y t x t y t Ht x H dt t y x t y t Ht x H dt t y t x y t Ht x H y x K b y y x x a                   ) ( ) ( ) ,( ), ( ) ( ) ( ) ,( ), ( ) ( ) ( ) ,( ), ( ) , (2 ko‘rinishda yozib olamiz. Bu integrallarda mos ravishda s x y y t s x y x t s x y x t ) ( ,) ( ,) (          almashtirishlarni bajarsak, bu integrallarda har bir 1 2 * ), (    y x t x H , bunda ), (* t x H uzluksiz funksiya, ko‘rinishdagi funksiya ekanligi kelib chiqadi. Bundan darhol 1 2 2 2 ), ( ) , (     y x t x H y x K ga ega bo‘lamiz ), (2 t x H uzluksiz funksiya. Matematik induksiya usuli bilan ) , (1 y x K n iterasiyalangan yadro uchun ) 1)(1 (11 1 ), ( ) , (       n n n y x t x H y x K tenglikni to‘g’ri deb hisoblasak, yuqoridagi mulohazalarni qaytarish natijasida ) 1( 1 ), ( ) , (     n n n y x t x H y x K tenglik o‘rinli bo‘lishiga ishonch hosil qilamiz. Etarli katta n uchun ) 1( 1   n son manfiy bo’ladi, u holda bunday n uchun ) , ( y x K n yadro uzluksiz bo‘ladi. Shunday qilib, kuchsiz maxsuslikka ega bo‘lgan integral tenglamalar uchun ham Fredgol’mning hamma teoremalari o‘z kuchini saqlab qoladi.

4. Vol’terraning birinchi tur integral tenglamasi. Vol’terraning birinchi tur  x a x f dy y y x K ) ( ) ( ) , (  (4) integral tenglamasini tekshiramiz Faraz qilaylik, (4) tenglamaning yadrosi va ozod hadi quyidagi shartlarni qanoatlantirsin: 1) ) (' ), , ( x f y x K x lar mavjud uzluksiz funksiyalar, 2) ) , ( x x K hech qaerda nolga aylanmaydi. Bu holda (4) tenglamani x bo‘yicha differensiyallab, Vol’terraning ikkinchi tur integral tenglamasiga olib kelamiz:    x a x x f dy y y x K x x x K ) (' ) ( ) , ( ) ( ) , (   (5) yoki    x a x f dy y y x K x ) (* ) ( ) , (* ) (   bunda ) , ( ) (' ) (* ,) , ( ) , ( ) , (* x x K x f x f x x K y x K y x K x   Yuqorida keltirilgan shartlardan ehg muhimi ) , ( x x K ning nolga aylanmaslik shartidir, chunki x ning biror qiymati ) , ( x x K nolga teng bo‘lib qolsa, Vol’terraning birinchi tur integral tenglamasini tekshirishda katta qiyinchiliklarga duch kelinadi.

Похожие

Aniq integral

Chiziqli tenglamalar Chiziqli tenglamalar sistemasi

Tenglamalar referat

Chiziqli tenglamalar

O’zgaruvchilari ajraladigan tenglamalar. Birinchi tartibli tenglamalar