Urg‘u va uning ahamiyati 5-sinf - Лингвистика - Учебники (по школьные предметы)

Urg‘u va uning ahamiyati 5-sinf

Загружено в:

01.03.2023

Скачано:

0

Размер:

14716.557617188 KB

15-SINF ONA TILI DAR SLIGI A SOSIDA TAYYORLANDI

229 -dars. URG‘U VA UNING AHAMIYATI

3Topshiriq. She’rni ifodali o‘qing. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning qaysi bo‘g‘ini biroz cho‘ziqroq aytilayotganiga e’tibor bering.

4CHUMCHUQLARGA UYADIR Ashraf aka anor so‘ydi, Anormisan-anor deysiz. Har donasi gavhar misol, Yalt-yult etar fanor deysiz. “A” harfi ni olgan edik , Yo‘q narsadan bor bo‘ldi. Barchamizga tanish hayvon, Qo‘sh o‘rkachli nor bo‘ldi. Bolakaylar, bilib qo‘ying, Nor degani tuyadir. “ T” harfi ni qisqartirsak , Chumchuqlarga uyadir. (Tursunboy Adashboyev)

5Urg‘u ikki xil bo‘ladi: so‘z urg‘usi, gap urg‘usi . So‘zdagi bo‘g‘inlardan birining boshqalariga nisbatan kuchliroq talaffuz qilinishi so‘z urg‘usi hisoblanadi. Bizning tilimizda so‘z urg‘usi, ko‘pincha, oxirgi bo‘g‘inga tushadi: kito ́b – kitobla ́r – kitoblarda ́n kabi

6• 102-mashq. O‘zbek tilida urg‘u, asosan, so‘zning oxirgi bo‘g‘iniga tushishini hisobga olib, qatorni davom ettiring. • Bola, kitob, savdo, davo …………

7Traktor, fi zika, matematika, direktor, fonetika, grafi ka, printer, skaner, kompyuter, kasting.103-mashq. Boshqa tillardan o‘zlashgan so‘zlarda urg‘u, ko‘pincha, so‘z oxiriga tushmaydi. O‘qituvchingiz bilan birga to‘g‘ri talaffuz qilishni mashq qiling.

8Matnga tayanib to‘g‘rilang, barchasini bo‘g‘inga ajratib ko‘chiring. Zomonlarda, saroyga, podishoh, karvonboshilar, kuzatip, badavlat, sovdagarlari, ichkarga, solig‘, deqqon, sabzovot, harsang, itora boshladi, shoxdan, a’zoi badani, muvaffaq, amallab.

9 104-mashq. O‘zbek tilida so‘z urg‘usi ma’no farqlash vazifasini ham bajaradi. So‘zlarni urg‘u yordamida farqlashni o‘rganing. Suzmá (ot, quyuq qatiq) – súzma (fe’l, suvda suzish; ovqatni suzish) Tortmá (ot) – tórtma (fe’l) Akadémik (ot) – akademík (sifat) Fízik (ot) – fi zík (sifat)

10Uyga vazifa

11105-mashq. Uyga vazifa. Jadvaldagi so‘zlarning urg‘u sini qo‘yib o‘qing. Qiyoslang. Siz ham namuna asosida beshta so‘zni uch tilda yozib, urg‘usiga diqqat qiling.

12 O‘ZBEK TILIDA RUS TILIDA INGLIZ TILIDA xushmuomalá прив е́ тливая (ж.р) frié ndly qadrdó n дорог а́ я (ж.р) dé ar

13E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!

Похожие

Bo‘g‘in va uning ahamiyati 5-sinf

Tilning ijtimoiy ahamiyati 5-sinf

Bo'g'in va uning turlari (5-sinf)

Lug’at va uning turlari 5-sinf

Tilshunoslik va uning bo’limlari. Fonetika 5-sinf