Qoraqalpoqlarning ijtimoiy-iqtisodiy hayoti 8-sinf - История - Учебники (по школьные предметы)

Qoraqalpoqlarning ijtimoiy-iqtisodiy hayoti 8-sinf

Загружено в:

06.07.2020

Скачано:

0

Размер:

2865.458984375 KB

Qoraqalpoqlarning ijtimoiy-iqtisodiy hayoti 8-sinf O’zbekiston tarixi fani darsligi asosida 29-mavzu

Ijtimoiy ahvol 07/06/2020 2Qoraqalpoqlar ijtimoiy hayotida urug'chilik, qabilachilik munosabatlari, aholining tabaqalarga bo'linishi ancha kuchli edi. Har bir urug' yoki qabilaga biylar boshchilik qilardi. Harbiy qismlarni botirlar boshqarardi.

Aholi orasida ruhoniylar, shayxlar, xo'jalarning o'rni ham katta edi. Ovul boshlang'ich ma'muriy bo'g'in bo'lib, ularning butun hayotiga Oqsoqollar kengashi rahbarlik qilardi. 07/06/2020 3

Biylik lavozimiga ilgarilari urug' yig'inlarida saylangan bo'lsa, qoraqalpoqlar Xiva xonligiga bo'ysundirilgach, xon tomonidan tayinlanadigan bo'ldi. Xon tomonidan tayinlangan biyga boshqa biylar bo'ysungan. 07/06/2020 4

Dehqonchilik, chorvachilik, baliqchilik 07/06/2020 5Qoraqalpoqlar qadimdan dehqonchilik va chorvachilik bilan shug'ullanib kelganlar. «Qirq qiz» dostonida qoraqalpoqlarning yerlar o'zlashtirib, suv inshootlari qurib, yer haydab g'alla yetishtirganligi, bog'lar yaratganligi haqida ma'lumotlar berilgan.

XVIII asr oxirlarida Amudaryo quyi tarmoqlarida Qalliko'l, Kegayli, XIX asr o'rtalarida Chimboy, Qo'ng'irot dehqonchilik vohalari vujudga keldi. Dehqonchilikda omoch, mola, ketmon, belkurak, o'roq kabi mehnat qurollaridan foydalanilgan. 07/06/2020 6

Qoraqalpoqlar iqtisodiy hayotida chorvachilik ham muhim o'rin tutgan. Poda-poda qoramol, qo'y, echki, ot, tuyalar boqilgan. 07/06/2020 7Chorvadorlar ho'kiz va tuya qo'shilgan aravalarda poda va otarlari bilan yil davomida sero't yaylovlarga ko'chib yurganlar.

Hunarmandchilik va savdo 07/06/2020 8Qoraqalpoqlar hayotida temirchilik, duradgorlik, kigiz bosuvchilik, to'quvchilik, bo'yoqchilik, kulolchilik, zargarlik kabi hunarmandchilik tarmoqlari rivojlanib boradi.

Hunarmandlar uy-ro'zg'or buyumlari, idish-tovoqlar, matolar, kiyim-kechaklar tayyorlaganlar. Yog'ochdan o'tov tayyorlab, kigizlar bilan yon va tom qismini o'rab, turar joylar yasaganlar. 07/06/2020 9Olacha, gilam, tuya junidan movut tayyorlash ancha rivojlangan.

Qoraqalpoqlar amaliy san'atida o'tovlar uchun o'ymakor eshiklar, kashtachilik, zargarlik buyumlari yasash rivojlangan. 07/06/2020 10Savdo-sotiq ishlari ham rivojlanib bordi. Shaharlarda do'konlar, karvonsaroyl ar qurildi. Dehqon va chorvadorlar shaharlarda g'alla, chorva mollari, baliq sotardi.

Soliq va majburiyatlar 07/06/2020 11Dehqonlardan salg'ut (yer) solig'i, chorvadorlardan zakot solig'i, aholidan ruhoniylar uchun usur solig'i olinardi. Soliq miqdorini xon amaldorlari belgilardi. Yer solig'i butun qabila yoki urug'ga bir yo'la solinardi. Oqibatda soliqning ko'p qismi kambag'allar bo'yniga tushardi.

Oydo'stbiy boshchiligidagi qo'zg'olon 07/06/2020 121827-yili Xiva xonligi zulmiga qarshi qoraqalpoqlar qo'zg'olon ko'taradi. Qo'zg'alonga qoraqalpoqlar biyi Oydo'stbiy boshchilik qiladi. 1827-yil 25-iyul kuni Xiva xoni Olloqulixon Oydo'stbiy boshliq qo'zg'olonchilarni bartaraf etish uchun maxsus qo'shin to'plab, unga Muhammad Nazarbiy inoqni qo'mondon etib tayinlaydi va Xo'jayli shahriga jo'natadi. Oydo'stbiy

Oydo'stbiy qoraqalpoq biylarini to'plab, Orol dengizi bo'yida maslahat uyushtiradi. Yig'ilganlar maslahati bilan qoraqalpoq ovullariga otliq choparlar jo'natilib, shunday buyruq beriladi: «Hamma bola-chaqasi bilan qo'zg'olonga yig'ilsin. 07/06/2020 13

Oydo'stbiy Qo'ng'irotda odamlarining yengilganini eshitib, o'ziga yaqin odamlari bilan Son o'tovni tashlab ketishga majbur bo'ladi va Qo'qon tarafga qarab yo'l oladi. 07/06/2020 14

XIX asrning 50-yillarida Qo'ng'irotda ikki marta qo'zg'olon ko'tarildi. Qo'zg'olon bostirilsa-da, xalqning zulmga qarshi nafrati kuchayib bordi. 07/06/2020 15

Похожие

Xiva xonligining ijtimoiy-iqtisodiy hayoti 8-sinf

Ashtarxoniylar davrida ijtimoiy iqtisodiy hayot 8-sinf

Xiva xonligining iqtisodiy va madaniy hayoti 8-sinf

XIX asrning ikkinchi yarmi – XX asr boshlarida Qoraqalpoqlarning hududiy joylashuvi va ijtimoiy hayoti 9 -sinf

XIX asr o‘rtalarida o‘zbek xonliklarining ijtimoiy-iqtisodiy hayoti 9 -sinf