logo
  1. Главная страница
  2. Учебники (по школьные предметы)
  3. Химия
  4. Suvning qattiqligi va uni yumshatish usullari. 9 - sinf

Suvning qattiqligi va uni yumshatish usullari. 9 - sinf

Загружено в:

02.10.2019

Скачано:

0

Размер:

4349.8798828125 KB
Скачать
Suvning qattiqligi va uni yumshatish usullari 9-sinf Kimyo fani darsligi asosida 24-mavzu Ma’lumki, sayyoramiz yuzasining 2/3 qismi suv bilan qoplangan. Inson hayotini suvsiz tasavvur qilish mumkin emas. Kundalik turmushda, ishlab chiqarish jarayonlarining ajralmas qismi bo‘lgan suv ma’lum darajada tozalashdan o‘tkazilishi lozim. Tabiiy suvlar tarkibida magniy va kalsiy xloridlar, sulfatlar, gidrokarbonatlar va boshqa qo‘shimchalar mavjud bo‘ladi. Qattiq suv – tarkibida Ca 2+ va Mg 2+ ionlari ko‘p bo‘lgan suv. Yumshoq suv – tarkibida Ca 2+ va Mg 2+ ionlari bo‘lmagan yoki juda kam bo‘lgan suv. Qattiq suvdan foydalanilganda isitish tizimi bug‘ qozonlari devorlari magniy, kalsiy karbonatlar va boshqa tuzlardan iborat quyqa bilan qoplanib qoladi. Quyqa suv isishini qiyinlashtiradi, yoqilg‘i sarfi ortishiga, qozon devorlarining ishdan chiqishiga sabab bo‘ladi. Qattiq suvda sovun ko‘pirmaydi, chunki magniy va kalsiy ionlari sovun bilan suvda erimaydigan birikmalar hosil qiladi. Suvda vaqtinchalik (karbonat), doimiy, kalsiy, magniy va umumiy qattiqlik farqlanadi. Suvning qattiqligini pasaytirish, yumshatish uchun distillatsiya (suvni haydash) hamda kimyoviy usullardan foydalaniladi. Uyingizda choy damlash uchun suv qaynatiladi. Doimo suv qaynatadigan idish tubiga e’tibor bering. Suvda erimaydigan toshsimon quyqani ko‘rasiz, u CaCO 3 va MgCO 3 tuzlaridir Doimiy qattiqlik suvni qaynatish bilan yo‘qolmaydi. Uni soda yoki natriy fosfat qo‘shib yo‘qotiladi: CaSO 4 + Na 2 CO 3 → CaCO 3 ↓ + Na 2 SO 4 3MgSO 4 + 2Na 3 PO 4 → Mg 3 (PO 4 ) 2 ↓ + 3Na 2 SO 4 Kationitlar – suvda erimaydigan, tarkibida tashqi muhit kationlariga (Ca 2+ , Mg 2+ ) almashina oluvchi, harakatchan kationlar (Na + ) tutadigan qattiq moddalar. Anionitlar – suvda erimaydigan, tarkibida tashqi muhit anionlariga (SO – 4 2 , Cl – ) almashina oluvchi, harakatchan anionlar tutadigan qattiq moddalar. Kationitlarda R–murakkab tuzilishga ega organik radikal. Kationitlar suvni kalsiy va magniy ionlaridan tozalashga yordam bersa, anionlarni chiqarib yuborish uchun anionitlar qo‘llaniladi.

Похожие

Kalsiy va magniy. 9 - sinf
Temir. 9 - sinf
Qotishmalar. 9 - sinf
Alyuminiy. 9 - sinf
Silikat sanoati. 9 - sinf