Elektroliz. Faradeyning birinchi qonuni 8 - sinf - Физика - Учебники (по школьные предметы)

Elektroliz. Faradeyning birinchi qonuni 8 - sinf

Загружено в:

06.09.2022

Скачано:

0

Размер:

755 KB

8-sinf fizika darsligi asosida 42-mavzu: Elektroliz. Faradeyning birinchi qonuni

Elektroliz hodisasi Elektrodli shisha idish - elektrolitik vannadagi suvga mis sulfat tuzi (CuS0 4 ) ni solib, elektrolit hosil qilaylik. Bunda u mis (Cu 2+ ) va sulfat (SC 2 ionlariga ajraladi. Elektr zanjir kaliti (K) ulanganda elektrolitdan tok o'ta boshlaydi (110-rasm).

Elektrolitdagi Cu 2+ ionlari katodga, SO4" ionlari esa anodga tomon harakat qilishi sababli katod strtida Cu atomlari yig'ila boradi. Vaqt o'tishi bilan katoddagi mis qatlami qalinlashadi. Tok uzoq vaqt o'tkazib turilsa, katodda mis moddasi ajralib chiqqanini kuzatish mumkin. Elektrolitdan elektr toki o'tganda elektrodlarda modda ajralib chiqish hodisasiga elektroliz deb ataladi.

Faradeyning birinchi qonuni Faradey o'tkazgan tajribalar shuni ko'rsatdiki, elektrodlarda ajralib chiq-qan modda massasi elektrodlar tomon harakat qilayotgan ionlar soniga, ya'ni o'tayotgan zaryad miqdoriga bog'liq bo'ladi. Faradeyning birinchi qonu-ni elektroliz vaqtida ajralib chiqqan modda massasi bilan elektrolitdan o'tgan zaryad miqdori orasidagi bog'lanishni ifodalaydi. Bu qonun quyidagicha ta'riflanadi:

Elektroliz vaqtida elektrodlarda ajralib chiqqan moddaning massasi elektrolitdan o'tgan zaryad miqdoriga to'g'ri proporsionaldir: m=kq (1) bunda: m — ajralib chiqqan moddaning massasi; q - zaryad miqdori; k — proporsionallik koeffitsiyenti bo'lib, moddaning elektrokunyoviy ekvivalenti deb ataladi.

Moddaning elektrokimyoviy ekvivalenti elektrolitdan bir knlon zaryad o'tganda ajralib chiqqan modda massasiga son jihatdan teng bo'lgan kattalikdir:

Turli moddalarning elektrokimyoviy ekvivalenti tajribada aniqlangan, masalan, kumush uchun 1,118 mg/C, xlor uchun 0,367 mg/C, mis uchun 0,329 mg/C, nikel uchun 0,304 mg/C, ahiminiy uchun 0,094 mg/C ga teng. Elektrolit orqali o'tgan zaryad miqdorini tok kuchi (/) va tokning o'tish vaqti (At) orqali ifodalab, ya'ni q=IAt ekanligini inobatga olib, elektrodlarda ajralib chiqqan modda massasi uchun quyidagi ifodani hosil qilamiz:

Faradeyning birinchi qonunini quyidagi tajriba asosida tekshirib ko'rish mumkin. Uchta A, B va C vannalarga bir xil elektrolitlar quyilib, ularning elektrodlari bir-biri bilan 111-rasmda ko'rsatilgandek ulanadi.

Rasmga ko'ra, A elektrolitik vannadan o'ta yotgan I A tok kuchi B va C elektrolitik vannalardan o'tayotgan I B va I c tok kuchlarining yig'indisiga teng bo'ladi: h=h + Ic Bundan, (2) formulaga ko'ra, A, B va C elektrolitik vannalardagi elektrodlarda ajralib chiqqan moddalaming m A =k I A At, m B =k h At va m c =k I c At massalari uchun m A =m B +mc munosabat o'rinli bo'lishi tajribada tasdiqlangan.

Masala yechish namunasi Buyum 40 minut davomida nikellanadi. Bunda buyum sirt yuzasiga 1,8 g nikel o'tirdi. Nikellash jarayonida elektrolitdan qanday tok o'tgan?

1. Elektroliz deb qanday hodisaga aytiladi? 2. Mis kuporosi bilan o'tkazilgan tajribani tu-shuntirib bering. 3. Faradeyning birinchi qonunini ta'riflang va qanday ifodalanishini yozib bering. 4. 112-rasmda berilgan moslama qanday maqsadda ishlatiladi, qurilmaning ishlash prinsipi nimaga asoslangan? 1. Faradeyning birinchi qonunini tajribada qanday tekshirish mumkin?

Похожие

Faradeyning ikkinchi qonuni 8 - sinf

Zaryadlarning o'zaro ta'siri. Kulon qonuni 8 - sinf

Zanjirning bir qismi uchun om qonuni 8 - sinf

Tok manbalari 8 - sinf

Elektr qarshilik 8 - sinf