Qon quyish turlari va usullari. Sitratli zaharlanish - sabablari, tashxisi - Tibbiyot - Slaydlar

Qon quyish turlari va usullari. Sitratli zaharlanish - sabablari, tashxisi

Yuklangan vaqt:

26.04.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1231.7431640625 KB

Ko'chirib olish

QON QUYISH TURLARI VA USULLARI. SITRATLI ZAHARLANISH: SABABLARI, TASHXISI Reja: • 1. Qon quyish tushunchasi. • 2. Qon quyish turlari. • 3. Sitrat zaharlanish.

GEMOTRANSFUZIYA • Qon quyish, gemotransfuziya (qad. yun. gemo — qon va lot. transfusio — quyish) — transfuziya amaliyoti bo’lib, bunda retsepient donordan qabul qiluvchi biologik suyuqlik qon yoki uning tarkibiy qismlari bo’ladi. Ushbu amaliyot o’rnini bosuvchi terapiyaning bir turi sanaladi. Rag’batlantiruvchi va o’rnini bosuvchi ta’sir bilan bir qatorda, u qonning ivish qobiliyatini oshiradi va zaharli moddalarni zararsizlantiradi.

• Замонавий жарроҳлик амалиётида қон қуйишнинг асосий усуллари бўлиб, вена ёки артерия қон томирига қон қуйиш ҳисобланади. Суяк ичига қон деярли қуйилмайди. Асосан қон венага томчилаб юборилади. Артерияга босим остида қон жуда кўп қон йўқотилганда, юрак фаолияти сустлашганда юборилади. • Қон олинган манбага кўра қон қуйиш усули иккига бўлинади • Аутогемотрансфузия (ўз қонини қуйиш) • Донор қонини қуйиш

СУЯК ИЧИГА ҚОН ҚУЙИШ

АУТОГЕМОТРАНСФУЗИЯ • Аутогемотрансфузия икки хил йўл билан амалга оширилиши мумкин: • а) олдиндан тайёрлаб қўйилган қонни қуйиш; • б) Қонни реинфузия қилиш. • Қон реинфузияси – бемор бўшлиқларига (қорин, плеврал) қуйилган ўз қони ҳамда операция жароҳатида тўпланган қонни ўзига қайтариб қуйишдир. Бу усул билан қон қуйилганда асептик шароитларда қон йиғиб олинади, глюгицир, натрий цитрати, гепарин қўшилиб, 4 - 6 қаватли докадан фильтрланади ва вена қон томирига томчилаб қуйилади. Қоннинг бўшлиқларда 12 соатдан кўп туриб қолиши, меъда, ичак каби бўш аъзолар ёрилиши натижасида йиғилган қоннинг ифлосланиши реинфузияга қарши кўрсатма бўлиб ҳисобланади.

ҚОН ҚУЙИШ УСУЛЛАРИ • 1. Бевосита қон қуйиш • 2. Билвосита қон қуйиш • 4. Алмаштирув қонни қуйиш

БЕВОСИТА ҚОН ҚУЙИШ • Тўғридан-тўғри қон қуйиш деганда, донордан реципиентга қонни стабилизатор ва консервантларсиз бевосита қуйиш тушунилади. Тўғридан-тўғри қон қуйиш бир неча усуллар ёрдамида амалга оширилиши мумкин: • а) донор ва реципиент қон томирларини пластик найча орқали улаб қўйиш; • б) донордан шприц ёрдамида 20 мл қон олиб, зудлик билан уни реципиентга қуйиш; • в) махсус асбоблардан фойдаланиб қон қуйиш. • Бу усулнинг устунлик томонлари: консервантсиз, янги, иссиқ қонни қуйишдир; салбий томонлари: реципиент қон томирида майда тромблар пайдо бўлиши, яхши текширилмаган донор қонининг қуйилиши, донор қонига инфекция тушиш хавфи борлигидир. Кўрсатиб ўтилган камчиликлар сабабли ҳозирги пайтда классик усулда тўғридан-тўғри қон қуйилмайди.

БЕВОСИТА ҚОН ҚУЙИШ

БИЛВОСИТА ҚОН ҚУЙИШ • Билвосита қон қуйиш гемотрансфузиянинг асосий усули ҳисобланади. Бу усул қўлланилганда инфекция тушиш хавфи йўқолади, у осон ва безарар бажарилади. Бу усул билан катта миқдорда донор қонини йиғиб, режали ва шошилинч жарроҳликда истаганча қон қуйиш мумкин. Бу усулнинг салбий томонларига, камчиликларига қуйидагилар киради: узоқ вақт сақлаш давомида қон ва унинг компонентларининг шифобахш хусусиятлари камаяди, консервантлар реципиентда аллергик, ножўя таъсирлар ривожланишига олиб келиши мумкин.

БИЛВОСИТА ҚОН ҚУЙИШ

АЛМАШТИРУВ ҚОН ҚУЙИШ • Алмаштирув қон янги туғилган чақалоқларнинг гемолитик сариқлигида (Rh – мос келмаслик, конфликт), қон томирлар ичидаги гемолизда, оғир заҳарланишда қўйилади. Бунда бир вақтнинг ўзида донор қони қуйилиши билан бирга реципиентнинг ўз қони эксфузия қилинади.

SITRAT ZAHARLANISH • Katta qon quyishdan so'ng, sitrat bilan zaharlanish tez-tez metabolik alkaloz sifatida namoyon bo'ladigan keng tarqalgan oqibatdir. . Bu ibora jigarning qon qoplarida ishlatiladigan antikoagulyant bo'lgan sitratni bikarbonatga aylantirishdagi asosiy roli tufayli yaratilgan. Shuning uchun kaltsiyni xelatlaydigan va saqlangan qonni antikoagulyant qilish uchun ishlatiladigan sitrat (3 g / qizil qon birligi) ishlatiladi. Sog'lom kattalarda jigar 5 daqiqada 3 g sitratni metabolizatsiya qiladi. Natijada, sitrat ko'tariladi va ionlangan plazma kaltsiyining infuzion tezligi daqiqada 1 birlikdan ortiq qizil qon tanachalari yoki jigar etishmovchiligi bilan kamayadi.

SITRAT ZAHARLANISH • Sitrat saqlanayotganda qon maxsulotlarining ivishini to'xtatadi (birinchi navbatda FFP Fresh muzlatilgan plazma, trombotsitlar va hujayra saqlovchi). Sitrat miqdori sezilarli darajada qon quyilganda, kaltsiy va magniy xelatlanadi, natijada gipokalsemiya va gipomagnezemiya paydo bo'ladi. Sitrat toksikligi belgilariga gipotenziya, miyokard depressiyasi, EKG anormalliklari (QT uzayishi, yurak blokirovkasi, aritmiya), asab tizimining haddan tashqari qo'zg'aluvchanligi (laringospazm, tetaniya, Trousso belgisi) va koagulopatiya kiradi.

SITRAT ZAHARLANISH • Tsitrat intoksikasiyasi. Transfuziyadan soʼng suyulish xisobiga tsitrat miqdori keskin kamayadi, bunda tsitratni ortiqchasi tez metabolizmga uchraydi, ular sirkulyasiyada bir necha minut boʼladi. Ortiqcha tsitrat organizm skelet zapaslaridan ajraluvchi ionlashgan kaltsiy bilan bogʼlanadi. Tsitrat intoksikasiyasi belgilari koʼproq quyish tezligi bilan bogʼliq. Bu asoratni kelib chiqishida moyillik qiluvchi faktorlar: gipotenziya bilan gipovolemiya, giperkaliemiya va metabolik alkaloz, gipotermiya va steroidlar bilan oʼtkazilgan terapiya. Bu faktorlar boʼlmasa va qon yoʼqotilmasa tana vazni 70 kg boʼlgan bemorga 100 ml/min tezlikda yuborilgan transfuziyada tsitrat intoksikasiyasi kamdan-kam rivojlanadi. Gemotransfuziyani tez oʼtkazish zarur boʼlganda vena ichiga kalsiy preparatlari yuborish, bemorni itsitish va normal qon aylanishini, adekvat aʼzo perfuziyasini taʼminlash zarur.

• E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT

O'xshashlar

Qon quyish turlari va usullari

Qon quyish paytida infeksion asoratlari - sabablari, klinikasi, tashxisi va oldini olish

Qon quyish

Zaharlanish haqida umumiy ma'lumot. Zaharlanish turlari

Anafilaktik shok - sabablari, klinikasi va tashxisi, birinchi yordam