Qon ivish omillarining tug’ma kasalliklari - Tibbiyot - Slaydlar

Qon ivish omillarining tug’ma kasalliklari

Yuklangan vaqt:

26.04.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

550.4833984375 KB

Ko'chirib olish

Qon ivish omillarining tug’ma kasalliklari

REJA: 1.Nafas atsidozi va alkalozi kelib chiqishi , biokimyoviy tashxisi 2. Qon ivishi omillarining tug`ma kasalliklari 3. Nasliy va orttirilgan trombositopatiyalar va trombositopeniyalar

Arterial gonning pH ko'rsatkichi normada 7,36 ga teng bo ladi. Agar pH - 6,8 dan past yoki 8,0 dan ko'tarilsa, hujayralar kerakli darajada faoliyat ko'rsata olmaydi va bu holat o'limga olib keladi. Organizm hujayralarida uzluksiz ravishda hujayra metabo-lizmining oxirgi mahsuloti sifatida CO2, hosil bo ladi. CO2, ning bir qismi o'pka giperventilatsiyasi orqali chiqarib yuborilsa, qolgan qismi qon zardobi, so'lak kabi eritmalarda erib karbonat kislotaga aylanadi. Kuchsiz kislota hisoblangan karbonat kislota, bikarbonat HCO, va HO hosil qilib ionlanadi. HCO, anionning asosiy qismi buyrakka yetkaziladi va u yerda tanadagi suyuqliklar buferi H2CO3./ HCO3; tarkibiga kiradi.

Organizmda kislota-asos doimiyligini saqlash uchun barcha bufer sistemalar ishtirok etadi. Ularning o'zaro ta'siri muvozanat holatida bo'ladi. Har qanday bufer sistema komponentining konsen-tratsiyasi buzilishi organizmning kislota asos holatiga ta'sir etadi. Qonning pH giymati normada 7,360,05 ga teng. Turli kasalliklar oqibatida organizmda reaksiya muhitining kislotali tomonga o zgarishi - atsidoz , ishqoriy tomonga o' zgarishi - alkaloz deb ataladi.

Qon ivishida asosiy rolni trombositlar va qon plazmasidagi bir qator oqsillar o`ynaydi. Gemofiliya — gon ivishining buzilishi bilan bog'liq bo lgan irsiy kasallikdir. VIII yoki IX ivish omillari mavjud bo lmaganligi uchun yugori darajadagi qon ketishi qayd etiladi. Kasallik retsessiv tip bo`yicha, X- romosomaga bog'liq holda nasdan naslga o`tadi. Ushbu kasallik bilan faqat erkaklar kasallanadilar, ayollar esa gemofiliya tashuvchisi bo'lib hisoblanadi. Ammo shunga qaramay, gemofiliya bilan og'rigan gizlarni tug ilish holatlari bayon etilgan. Bunday qizlarning ota-onalari - bemor ota va tashuvchi ona hisoblanadi. 70 %dan yugori holatlarda gemofiliya bemorlarning nogiron bo'lishiga olib keladi. Bunday patologiya har 50000 yangi tug'ilgan chaqaloqlardan birida uchraydi.

Gemofiliyaning uch turi farqlanadi: Gemofiliya A - X-xromosomadagi retsessiv mutatsiya. A gemofiliyasida VIII (antigemofil globulin) omilning yetishmovchiligi qayd etiladi. Bu gemofiliyaning eng keng tarqalgan turi bo lib, 80 - 85 % holatlarda uchraydi. VIII omil darajasi 5 - 20% bo'lgan holatlarda, jarohatlar va jarrohlik aralashuvlarida og'ir gon ketishlar kuzatiladi. Gemofiliya B - X-xromosoma bo yicha retsessiv mutatsiya, IX (Kristmas omili) omilning yetishmovchiligi bilan tavsiflanadi. Gemofiliyaning bu turida ikkilamchi koagulyatsion tiqinning hosil bo lishi buziladi. Gemofiliya C — autosom-retsessiv, yoki irsiylanishni to liqmas namoyon bolishi (penetrantlik) bilan kechuvchi dominant turi.Gemofiliyaning bu turi erkaklarda ham, ayollarda ham uchrashi mumkin. XI omilning yetishmovchiligi qayd etiladi. Gemofiliyaning bu turi asosan ashkenazi yahudiylari (Markaziy yevropa yahudiylari) orasida keng targalgan.

Trombotsitopatiya - bu gemostazda etarli darajada ishtirok eta olmaydigan oddiy miqdordagi trombotsitlar mavjudligi bilan tavsiflangan holat. Kasallik trombotsitlar turidagi shilliq qavatli qon ketishi, trombotsitlarning normal soni, ammo qon ketish vaqtining ko'payishi va trombotsitlarning funktsional xususiyatlarining buzilishi (xususan, agregatsiya) bilan namoyon bo'ladi. Teri va shilliq pardalar ostidagi qon ketishining paydo bo'lishi (masalan, og'iz bo'shlig'ida) jarohatlardan so'ng darhol, hatto kichik bo'lganlar ham. Qon ketishining paydo bo'lishi (masalan, burundan qon ketish) jarohatlardan so'ng darhol qon ketishi .Siydik va najasda qonning ko'rinishi. Qon qusish va boshqalar.

Kelib chiqishi bo'yicha quyidagilarni ajratib ko'rsatishadi; 1. Nasliy trombotsitopatiya – (tug'ilishda mavjud) oilaviy-irsiy kasalliklar. 2. Orttirilgan yoki simptomatik trombotsitopatiya - ma'lum kasalliklarning asoratlari sifatida rivojlanadi.

Trombotsitopeniya turlari  Xastalikning nasliy turi trombotsitlarning hujayra qobig‘ida nuqson bo‘lishi tufayli kelib chiqadi. Trombopoetiklar ishlab chiqarishda va fermentlarda nuqsonlar tufayli yuzaga keladigan trombotsitlarning kamligi natijasida ham kuzatiladi.  Orttirilgan trombotsitopeniyalar esa har xil kasalliklar asorati natijasida paydo bo‘ladi

 a) immun bo‘lmagan shakllari trombotsitlarning mexanik shikastlanishi tufayli hosil bo‘lishi bilan aplastik kamqonlik (anemiya)lar, surunkali radiatsion ta’sirlar, metaplastik jarayonlar, DVS-sindrom, foliy kislota , B12 tanqisligida va boshqa shu kabi salbiy omillar asorati sababli ham paydo bo‘ladi.  b) Ushbu xastalikning immun shakllari ular ichida ko‘p uchraydigan kasallikdir. Bu autoimmun trombotsitopeniya yoki trombotsitopenik purpura deb ataladi.

Xavf omillari va davolash Kasallikni keltirib chiqaruvchi xavf omillarga quyidagilar kiradi: zaharlanish, radiatsiya, dori- darmonlarni pala-partish qo‘llash, vaksinatsiyalar va boshqalar. Bemorlarning kasallik tarixida bakterial yoki virusli infeksiyalar, vaksinatsiya, stress (ruhiy zo‘riqish)lar, turli dori vositalarini ayniqsa, antiagregant va antikoagulyant dori vositalarini qabul qilishi, hayoti davomida jarrohlik amaliyotini boshdan o‘tkazganligi yoki uning aksi, unda qon ketishining davomiyligi, vena qon tomirlarining varikoz kasalligi bor – yo‘qligi va shu kabilar so‘rab – surishtiriladi.

Trombotsitopeniya uchun hech qanday davolanish kerak bo'lmasligi mumkin. Ko'p hollarda trombotsitlar darajasi keyingi bir necha kun va haftalarda aralashuvsiz oshadi. Trombotsitlarni quyish - bu donorlarning qonidagi trombotsitlar qonning qolgan qismidan ajratilganda va trombotsitlar sizga beriladi. Agar siz faol qon ketayotgan bo'lsangiz, qon ketish to'xtaguncha yoki tez yordam bo'limiga kelguningizcha, hududga sovuq paket qo'ying va qattiq bosim o'tkazing. Hamshira yoki shifokor sizning yarangizni baholaydi va qon ketishini to'xtatish va infektsiyani oldini olish uchun to'g'ri kiyinishni tanlaydi.

E`TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT

O'xshashlar

Qon ivish tizimi laborator diagnostikasi

Yurak qon tomir kasalliklari

Yurak qon tomir sistemasi kasalliklari

Tug’ma yurak nuqsonlari

Tug’ma ichak tutilishi. Malrotatsiya sindromi, pilostenoz