logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Tibbiyot
  4. Patalogik anatomiya

Patalogik anatomiya

Yuklangan vaqt:

20.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

126.716796875 KB
Ko'chirib olish
Patalogik anatomiya Reja:  1. Patologik anatmiya nima rivojlanish tarixi  2. Patologik anatomiyani asosiy terminologiyasi  3. O’rganiladigan asosiy jarayonlar Patologik anatomiya  Patologik anatomiya , patologik morfologiya — odam va hayvon organizmidagi patologik jarayonlarning morfologik asoslarini, pa-togenez morfologik tomonlarini oʻrganadigan fan; patologiyannng eng muhim qismi. Patologik anatomiya patologik fiziologiya, mikrobiologiya, gigiyena kabi fanlar bilan chambarchas bogʻlangan Patologik anatomiya umumiy va xususiy qismlarga boʻlinadi.   Umumiy Patologik anatomiya umumiy patologik jarayonlar (kon aylanishining bu- zilishi, yalliglanish va boshqalar)ni, xususiy Patologik anatomiya esa aʼzo va sistemalar (mas, nerv sistemasi, yurak, tomirlar va boshqalar)dagi patologik jarayonlarni oʻrganadi.    Gerofil va Gippokratpar shu davrda birinchi anatomik tekshirishlar oʻtkazishgan. Abu Ali ibn Sino ham murdani yorib, aʼzolardagi oʻzgarishlarni aniqlashga urinib koʻrganligi maʼlum. Patologik anatomiyaning mustaqil fan sifatida shakllanishida italyan anatomi J. Morgani (18-asrning 2yarmi) va fransuz anatomi M.F.Bishaning (19-asrning boshlari) klassik tadqiqotlari katta roloʻynadi. 19-asrning oʻrtalarida Patologik anatomiyadan atlas va qoʻllanmalar chop etildi. Bu davrda Yevropaning koʻpgina universitetlarida Patologik anatomiya kafedralari ochildi.  Oʻzbekistonda bir qancha tibbiyot intlari (ToshTI, SamTI, Andijon tibbiyot instituti va boshqalar)da ham Patologik anatomiya kafedralari, ilmiy tadqiqot institutlari (Oʻzbekiston Sil kasalligi ilmiy tadqiqot instituti, Onkologiya markazi)da Patologik anatomiya boʻlimlari tashkil etildi.  Patologik anatomiyaning dolzarb masalalari defoli-antlar, gerbitsidlardan zaharlanish, geografik patologiya, yurak-tomir patologiyasi va infeksion kasalliklar, nerv sistemasi patologiyasi va boshqa ustida tadqiqotlar olib borilmoqda .Patologik anatomiyani asosiy terminologiyasi  O’tkir va Surunkali  O’tkir tez paydo bo’ladigan va rivojlanadigan kasalikka ishora qiladi.  Surunkali sekin rivojlanadigan va uzoq davom etadigan kasalik xisoblanadi Tashxis va prognoz tushunchasi patogenezi  Tashxis kasalikni aniqlash yoki uning sababini aniqlash jarayoni.  Pragnoz kaasalik oqibati tog’risida bashorat qilishni anglatadi.  Patogenez kasalikni alomatlarini keltirib chiqaradiganetiologik mexanizmga ishora qiladi yani kasalik rivojlanish jarayoni. Semptom va Sindrom Kasalik va O’lim  Semptom kasalik mavjudligining namoyon bo’lishi  Birgalikda paydo bo’ladigan simtomlarning kombinatsiya bo’lib umumiy sababni keltirib chiqaradi.  Kasalik-Bemorni sog’lig’iga tasir qilish darajasini anglatadi.  O’lim kasalik bilan bog’liq o’lim foizini anglatadi .  Apaptoz- eski, kereksiz yoki kasal hujayralarning tabiy dasturlashtirilgan o’limi. Agar bu yetishmasa saraton kasaligiga chalinadi. Agar haddan tashqari ko’p bo’lsa , u neyrogenerativ kasalikni keltirib chiqaradi( altsgeymer , Parkiston).O’rganiladigan asosiy jarayonlar Atrofiya va degeneratsiya  Hujayra kattaligi yoki sonining kamayishi tufayli organ yoki toqima hajmi funksiyasining pasayishi.Bu haddan tashqari apaptoz yoki qarish,jismoniy va kimyoviy shikaslanish, qon tomir kasaliklari, vitamin etishmovchiligi yoki genetic nuxsonlar tasirida paydo bo’ladi. Displaziya  Organ va to’qimaning anormal o’sishi. U giperplaziya, metaplaziya va neoplaziyaga bo’linadi.  Giperplaziya- bu hujayralarning saraton bo’lmagan ko’payish tufayli organ yoki to’qimalarning katalashishi .  Metaplaziya-bu hujayralarning boshqa turdagi hujayralarga aylanishi, umuman saraton bo’lmaganligi sababli to’qima larining o’zgarishi  Neoplaziya- bu saraton yoki saraton bo’lmagano’smalar paydo bo’lishiga olib keladiganhujayraning nazoratsiz ko’payishi  Yalig’lanish-achiqlanish,jismoniy va mexanik shikaslanish yoki infeksiyaga javoban toqimaning oz – ozini himoya qilish reaksiyasi.Bunga romatoid artrid kasaliklari sabab boladi.  Revmatoid artrit  — murakkab autoimmun patogenezli noaniq etiologiyali eroziv- destruktiv poliartrit tipi bo’yicha asosan kichik bo’g’imlarning shikastlanishi bilan kechadigan biriktiruvchi to’qimalarning tizimli kasalligidir. REVMATOID ARTRIT Nekroz  To’qimada hujayra o’limini:  1-Gangrenaga olib keluvchi ishemiya  2- infeksiya  3-issiqlik sovuq yoki qandaydir kimyoviy modda vositasi  4- Nurlanish  Biopsiya  (bio... va yun. opsis—koʻrish, tekshirish)—davolash va kasallikni aniqlash maqsadida tirik odamning toʻqima yoki biror aʼzosidan bir qismini kesib olib tekshirish. Asosan xavfli oʻsmalar va qon yaratish tizimi kasalliklarini aniqlashda qoʻllaniladi.

O'xshashlar

Tayanch harakat tuzilishining mexanik shikastlanishi
Surunkali pnevmoniya
Irsiyat va irsiy kasalliklar
Bachadon bo’yni o’smasi nur tashhisi
Umumiy adaptatsion sindrom