Меъда ва ўн икки бармоқли ичак туғма ўтувчанлигини бузилишлари - Tibbiyot - Slaydlar

Меъда ва ўн икки бармоқли ичак туғма ўтувчанлигини бузилишлари

Yuklangan vaqt:

14.12.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3539.8076171875 KB

Ko'chirib olish

Меъда ва ўн икки бармоқли ичак туғма ўтувчанлигини бузилишлари (туғма юқори ичак тутилиши)

МЕЪДА ВА 12Б.И. ТУҒМА ЎТУВЧАНЛИГИНИ БУЗИЛИШЛАРИ (ТУҒМА ЮҚОРИ ИЧАК ТУТИЛИШИ) • режа: • Меъда-ичак йўлини анатомо-физиологик хусусиятлари. • Ошқозон атрезияси. • Пилороспазм. • Пилоростеноз. • Дуоденал тутилиши. • 12-бармоқли ичак атрезиялари ва стенози. • Аорта-мезентериал дуоденал тутилиш. • Ичак ниҳояланмаган физиологик бурилиши. • Ледд синдроми. • Туғма юқори ичак тутилишлари клиникаси

МЕЪДА-ИЧАК ЙЎЛИНИ АНАТОМО- ФИЗИОЛОГИК ХУСУСИЯТЛАРИ.• Ичаклар ривожланиши эмбриогенези: ичак найи ҳосил бўлиши, буралиши – Эмбрионал ривожланишнинг эрта даврларида ичак найи – бирламчи ичак қорин бўшлиғининг а.mezenterika superior соҳасида бирламчи тутқич билан боғланган, “найсимон” шаклда бўлиб, ривожланиш жараёнида “физиологик эмбрионал чурра” босқичини ўтайди. Бир вақтнинг ўзида ичак найида буралиш -“ротация”, ичаклар ва уларнинг тутқичлари ҳосил бўлиши - “формацио” шаклланиш, ва фиксацияланиши –фиксация – “қотирилиш, мустаҳкамлаш маъносида”, жараёнлари кета бошлайди. Ушбу жараёнларнинг биргаликда ёки алоҳидаланиб турли сабабларга кўра бузилиши натижасида ошқозон ичак трактида туғма нуқсонлар, аномалиялар юзага келиши мумкин. Ушбу жараёнларнинг бузилишига: ва фиксацияланиши -. Уларнинг ҳар бирига алоҳида тўхталиб ўтамиз.

МЕЪДА-ИЧАК ЙЎЛИНИ АНАТОМО- ФИЗИОЛОГИК ХУСУСИЯТЛАРИ.• Ичаклар ривожланиши эмбриогенези: ичак найи ҳосил бўлиши, буралиши – Эмбрионал ривожланишнинг эрта даврларида ичак найи – бирламчи ичак қорин бўшлиғининг а.mezenterika superior соҳасида бирламчи тутқич билан боғланган, “найсимон” шаклда бўлиб, ривожланиш жараёнида “физиологик эмбрионал чурра” босқичини ўтайди. Бир вақтнинг ўзида ичак найида буралиш -“ротация”, ичаклар ва уларнинг тутқичлари ҳосил бўлиши - “формацио” шаклланиш, ва фиксацияланиши –фиксация – “қотирилиш, мустаҳкамлаш маъносида”, жараёнлари кета бошлайди. Ушбу жараёнларнинг биргаликда ёки алоҳидаланиб турли сабабларга кўра бузилиши натижасида ошқозон ичак трактида туғма нуқсонлар, аномалиялар юзага келиши мумкин. Ушбу жараёнларнинг бузилишига: - ичак найида буралиш жараёнининг бузилиши ва ундан келиб чиқадиган синдром ёки касалликка -“ мальротация синдроми”, ичаклар девори ва уларнинг тутқичлари ҳосил бўлиши, шаклланиш жараёнининг бузишига -“ мальформация синдроми”, ва фиксацияланиши - (фиксация – “қотирилиш, мустаҳкамлаш, қорин бўшлиғи аъзолари ўз ўрини эгаллаб, тутқичга эга бўлиш ” жараёни маъносида) тутқичлари ҳосил бўлишининг жараёни бузилишига, ундан келиб чиқадиган синдром ёки касалликка –“ мальфиксация синдроми” дейилади. Уларнинг ҳар бирига алоҳида тўхталиб ўтамиз.

ИЧАКЛАР РИВОЖЛАНИШИ ЭМБРИОГЕНЕЗИ: • ичак найи ҳосил бўлиши, буралиши – Эмбрионал ривожланишнинг эрта даврларида ичак найи – бирламчи ичак қорин бўшлиғининг а.mezenterika superior соҳасида бирламчи тутқич билан боғланган, “найсимон” шаклда бўлиб, ривожланиш жараёнида “физиологик эмбрионал чурра” босқичини ўтайди.

ИЧАКЛАР РИВОЖЛАНИШИ ЭМБРИОГЕНЕЗИ: • Бир вақтнинг ўзида: • ичак найида буралиш -“ротация”, • ичаклар ва уларнинг тутқичлари ҳосил бўлиши - “формацио” шаклланиш, • ва фиксацияланиши – фиксация – “қотирилиш, мустаҳкамлаш маъносида”, жараёнлари кета бошлайди. • Ушбу жараёнларнинг биргаликда ёки алоҳидаланиб турли сабабларга кўра бузилиши натижасида ошқозон ичак трактида туғма нуқсонлар, аномалиялар юзага келиши мумкин.

МЕЪДА-ИЧАК ЙЎЛИНИ АНАТОМО- ФИЗИОЛОГИК ХУСУСИЯТЛАРИ.• Юқорида келтирилган эмбрионал жараён бузилиши натижасида ичакларнинг турли хил аномал позицияда туриб қолиши, ичакнинг буралиши (странгуляция), • тутқич ҳосил бўлишидаги нуқсонлари натижасида қорин бўшлиғида “ чўнтак” ( bursa) ички чурра ва ичак тутилишига сабаб бўлиши мумкин. • Ичаклар буралиш жараёнида ингичка ва йўғон ичаклар нотўғри туриб қолиши натижасида мальротация синдроми юзага келади. Ичак тутқичлари ҳосил бўлишидаги норасоликлар эса мальфиксация синдромини ҳосил қилади. • Эмбрионал ривожланиш жараёнида “физиологик эмбрионал чурра” босқичида ичаклар қорин бўшлиғига қисман ёки тўлиқ қолиши натижасида ҳар ўлчамли “ эмбрионал” – киндик тизимчаси чурралари пайдо бўлади. • Уларнинг ҳар бирига алоҳида тўхталиб ўтамиз.

МАЛЬРОТАЦИЯ СИНДРОМИ - ичак найида буралиш жараёнининг бузилиши ва ундан келиб чиқадиган синдром ёки касалликка -“ мальротация синдроми” дейилади

“ МАЛЬФОРМАЦИЯ СИНДРОМИ”, • ичаклар девори ва уларнинг тутқичлари ҳосил бўлиши, шаклланиш жараёнининг бузишига дейилади • Тўлиқ атрезия • “ шнурсимон” атрезия • “ мембранали, пардали” атрезия • мембранали, пардали” атрезия микроперфоритив тешик билан • Ингичка ичак атрезияси клиник (интраоперацион) кўриниши

МАЛЬФИКСАЦИЯ СИНДРОМИ • (фиксация – “қотирилиш, мустаҳкамлаш, қорин бўшлиғи аъзолари ўз ўрини эгаллаб, тутқичга эга бўлиш ” жараёни маъносида) тутқичлари ҳосил бўлишининг жараёни бузилишига, ундан келиб чиқадиган синдром ёки касалликка –“ мальфиксация синдроми” дейилади

ҚОРИН БЎШЛИҒИ БОШҚА АЪЗОЛАРИ ТУҒМА НУҚСОНЛАРИ Мекониевый илеус (муковисцидоз) аберант қон томир халқасимон ошқозон ости бези қорин бўшлиғида киста хазм найи иккиланиши.

ОШҚОЗОН АТРЕЗИЯСИ • Жуда кам учрайди: • Ошқозон-ичак тракти барча атрезиялари ичида 1% ни ташкил этади • Турлари: • Тўлиқ – ошқозон девори узвийлигини тўлиқ бузилиши • Мембраноз - ошқозон девори узвийлиги тўлиқ сақланган холда,шиллиқ қават дубликатура-иккиланиб, ошқозон ичини икки қисмга жратиб қуяди • Ошқозон иккиланишлари хам учрайди, улар: • кистоз, тубуляр дивертикуляр ва тўлиқ

ОШҚОЗОН АТРЕЗИЯСИ • Бемор онасида “хомила қоғаноқ сувлари” кўплиги • Баъзан касаллик ирсий (аутосом-рецессив) характерда эканлиги аниқланган • Клиник белгилари: • Ўт суюқлиги аралашмаган қусиш • Рентгенографияда-ошқозон хаво билан тўлалиги, пастки сохаларда газ йўқлиги кўринади

ОШҚОЗОН АТРЕЗИЯСИ • давоси - оператив • Мембранотомия ёки • Гастродуоденоанастамоз • Анастамоз соҳасидан зонд пастга маълум муддат (– 12 бармоқли ичак етарлича кенгаймагунча) ўтказиб қўйиш тавсия этилади

ПИЛОРОСПАЗМ • Ошқозон пилорик жоми функционал етишмовчиги ҳисобланиб, нерв толаларининг функционал етишмаслиги туфайли иннервация бузилиши натижасида пилорик жомда турғун спазм кузаталади • Силлиқ мушаклар форфологик жихатдан тўғри шаклланган • Ушбу синдромда “қусиш” асосий клиник белги хисобланади

ПИЛОРОСПАЗМ КЛИНИКАСИ • Қусиш- туғилганидан кейин, кун ора • Қусиқ хажми – бир марта еган овқатидан кам • Нажаси ўз меъёрида • Пешоб ажратиши – бироз камайган • Тери ранги – рангпар • Ўзини тутиши – инжиқ • Тана вазни – ўзгармаган ёки бироз нормага етмайди

ПИЛОРОСПАЗМ ДАВОСИ • Атропин билан даволаганда ёрдам беради • Озиқлантириш коррекция қилинади • Асосан туғма пилоростеноз билан диф диагностика қилинади • Контрастли Р-графияда барий қуйқаси ошқозондан эркин ва тўлиқ пастга ўтиб кетади.

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ. • ошқозон пилорик қисми циркуляр мушакларнинг туғма гипертрофияси натижасида торайиши • ошқозондаги луқманинг (она кўкрак сутининг) ичакларга ўтмай қолиб, “ қусиш синдроми ” билан кечадиган туғма касаллик ҳисобланади • бириктирувчи тўқималар ўзининг йўғон тутамалари билан мушак қаватларига кириб чирмашади • Йўғонлашган қисмининг кўпини мушакнинг айлана толалари ташкил этади • Мушак қавати нерв бойламларини фиброзли тўқималар ўраб сиқиб қўяди • Шундан сўнг нерв ҳужайралар сиқилиб буришади, глиал элементлари гиперплазияга • нерв толалари эса сероз қаватда деформацияга учрайди • , ўша жой тоғайсимон бўлиб қаттиклашади.

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ. • Клиникаси. Касалликнинг илк аломати бола 2—4 ҳафталигидаёқ бошланади • Асосий белгиларидан бири «фавворасимон» қусишдир • Бемор болаларда овқатдан кейин бир оз ёки кўп марталаб қайт қилиш кузатилади • Қусуқ ҳажми гоҳида бир ютим овқатдан кўпроқ бўлиб, аччик ҳид чиқаради. • Бола оза бошлайди • териси қуруқлашиб • пешоб ажралиши камаяди • кабзият пайдо бўлади • Узоқ қусиш болани нимжон қилиб қўяди • Боланинг икки ойлигидаги оғирлиги, туғилган пайтидаги оғирлигидан ҳам камаяди.

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ. • Тери ости ёғ қоплами камайиб • қорин девори териси буришиб қолади • боланинг кўзлари киртайиб кетади • катта лиқилдоқ чўккан • ташқи кўриниш “қаримсоқ” қариган чолга ўхшаб қолади

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ. • Пилоростеноз аломатларидан бири, меъда перисталтикаси кучайиши, юпқалашган корин деворидан «қумли соат» белгиси • Баъзида гипертрофияланган пилорик жомни пальпация қилиш мумкин • бола аҳволи бир ҳафта ичида оғирлаштириб, гипотрофияга олиб келиши мумкин • Бу ҳолатда сув электролит ва ишқор-кислота мувозанати тезда бузилади.

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ. • Лаборатория таҳлилида қоннинг қуюқлашиши кузатилади • гемоглобин ва гематокрит кўтарилиб • хлор ва калий қонда камаяди

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ. • Фиброгастроскопия қилиб текширганда меъда кириш қисмининг кенгайганлиги • пилорик қисмининг торайганлиги кўринади.

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ - РЕНТГЕОГРАФИЯ • эрталаб оч қоринга ўтказилади. • умумий рентген қилиниб, меъда ҳажми кўрилади • барийнинг сувли аралашмаси 1;1 нисбатда берилади • 2-3 соатдан ва 23—24 соатлардан кейин рентген қилинади. пилоростеноз белгилари : • меъда хажмининг катталашганлиги – гастрошизис, • пастга тушиши – “гастроптоз” • меъданинг чуқур сегментли перисталтикаси - гиперперистальтика, “қум соати”; • жомнинг торайганлиги («қуш тумшуқ» симптоми) • контраст модданинг меъдада 2 соатдан 24 соатгача туриб қолиши .

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ • Дифференциал диагностика – • пилороспазм • адреногенитал (псевдопилеростеноз) синдром • ошқозон-қизилўнгач рефлюкси • ўн икки бармоқли ичакнинг Фатер сўрғичидан юқоридаги стенози • туғма қисман юқори ичак тутилиши • туғруқ даври бош мия жароҳатидан сўнги қусиш синдроми билан қиёсланади.

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ • Давоси – операциядан олдинги тайёргарлик давом эттирилиб • сув-электролит, метаболик бузилишлар мўтадил ҳолатга келтирилади • Радикал даво - операция Фреде— Рамштедт усули пилоромиотомия қилишдир. Ў бу усулни 1912 йилда тавсия қилган. • Оғриқсизлантириш умумий наркоз остида олиб борилади, бемор столга бел томони билан чалқанчасига ётқизилади.

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ • Қорин бўшлиғига юқори лапаротомия билан очиб кирилади. • Пинцет ёрдамида меъданинг пилорик қисми операция жарохатига олиб чиқилади. • Пилорик қисмининг гипертрофия бўлган жойи оқариб кўринади, тузилиши буйича юмалоқ ва қаттиқ бўлади

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ • Қон томирлари йўқ жойдан бўйламасига меъдага қараб кесим ўтказилади. • Бунда шиллиқ қаватигача очилиб, кесим қисқич ёрдамида кенгайтирилади • Кесимдан шиллик парда бўртиб чиқади. • Шиллик парданинг бутунлиги текширилади ва меъда пилорик қисми қорин бўшлиғига жойланади. Операция жарохати қаватма-қават тикилади

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ • Операциядан кейинги асоратлардан бири—бу шиллиқ парда жарохатидир • Буни билиш учун операция вақтида меъда қўл би лан босилиб, 12 бармоқ ичак томонга сурилади • Агар шиллик қават жарохатланган бўлса, кесимнинг пастки бурчагида ҳаво пуфакчаси чиқади • Топилган тешик 1—2 та чок ёрдамида кўндалангига тикилиб, сероз-мускул билан ёпилади.

ТУҒМА ПИЛОРОСТЕНОЗ • Операция яхши кечганда 4—6 соатдан кейин 5—10 мл она сути берилади • Хар 2 соатда сут миқдори 10 мл га кўпайтириб борилади • 5-кунга келиб 70 мл га етказилади • Овқатлантириш орасидаги вакт 3 соатга етказилади ва онага эмизиш учун рухсат берилади • 9-кунга келиб операция чоклари олинади ва бола тўлиқ она сути билан овқатлантирилади. • Прогноз – яхши томонга ўзгаришлар билан, операциядан сўнг беморларни гипотрофияси, камқонлик ва гиповитаминоз даволанади.

ДУОДЕНАЛ ТУТИЛИШИ • “ Дуденостаз” ёки дуоденал тутилишлар ҳақида тушунча – • овқат маҳсулотларини ўн икки бармоқли ичак – дуодениумда туриб қолиши тушинилади. • Сабаби турлича бўлиб, • сурункали ичак тутилиши клиникаси билан намаён бўлади.

ДУОДЕНАЛ ТУТИЛИШИ • УЛАР ҚУЙИДАГИЛАР БЎЛИШИ МУМКИН: • ўрта ичак қисман буралиши • Ледд синдроми -ўн икки бармоқли ичак тўлиқ бекилмаса • (Юқоридаги икки ҳолатда ичак найи физиологик бурилиши турли босқичда тўхтаб қолади, шунинг учун уларни “ичак ниҳояланмаган физиологик бурилиши” деб ҳам айтилади). • ўн икки бармоқли ичак “пардасимон” атрезияси микроперфоратив тешиклари билан (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • ўн икки бармоқли ичак стенози (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • оч ичак бошланиш қисми стенози • Халқасимон ошқозон ости бези. • а.mezenterika superior нинг ўткир бурчак остида чиқиши натижасида ўн икки бармоқли ичакни босиб қолиши

12-БАРМОҚЛИ ИЧАК АТРЕЗИЯЛАРИ ВА СТЕНОЗИ • ўн икки бармоқли ичак атрезияси (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • ўн икки бармоқли ичак “пардасимон” атрезияси (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • ўн икки бармоқли ичак “пардасимон” атрезияси микроперфоратив тешиклари билан (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • ўн икки бармоқли ичак стенози (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • оч ичак бошланиш қисми стенози • “ дуоденостаз ” ёки “туғма юқори ичак тутилиши ” клиникасини рамоён қилади

АОРТА-МЕЗЕНТЕРИАЛ ДУОДЕНАЛ ТУТИЛИШ Дуоденостаз синдромига олиб келтирувчи сабаблардан бири бўлиб ҳисобланади Аорта - мезентериал синдромида аортадан аrteria mezenterika superior нинг нормага нисбатан ўткирроқ бурчак (45-60˚) ҳосил қилиб чиқиши натижасида дуоденум босилиб қолади ва ўтказувчанлик бузилади Агар ташқаридан босим ўказувчанликни қисман бузилишига олиб келса, у вақтда “дуоденостаз” юзага келиб рецидивланувчи-сурункали ичак тутилишишига ўтказувчанлик бутунлай бузилса унда “юқори ичак тутилиши”га олиб келади Ушбу икки ҳолат “аорта-мезентериал ичак тутилиши” синдроми тушунчаси билан юритилади Худди шундай анатомик ҳолат Ледд синдромида хам кузатилади.

АОРТА-МЕЗЕНТЕРИАЛ ДУОДЕНАЛ ТУТИЛИШ • Аорта - мезентериал синдроми билан касалланган беморлар • астеник тана тузилиши, • ўткир эпигастрал бурчакга эга бўлиб • тенгдошларига нисбатан вазни камроқ бўлиши кузатилади. • Касаллик 80% ҳолатларда 7 ёшдан кейин клиник жиҳатдан намоён бўлади.

АОРТА-МЕЗЕНТЕРИАЛ ДУОДЕНАЛ ТУТИЛИШ • Клиникаси. Ноаниқ клиник белгилар билан кечиб, асосан эпигастрал соҳада номаълум сабабли оғриқ, шиш хисси, кўнгил айниши, кекириш, овқатлангандан сўнг эса қориннинг юқори қисмида шиш пайдо бўлиши билан характерланади. Характерли белгиларидан бири бўлиб, тана ҳолатини ўзгартирганда оғриқ камайиши, хусусан қоринда ётганда яққол намоён бўлади.

АОРТА-МЕЗЕНТЕРИАЛ ДУОДЕНАЛ ТУТИЛИШ • Диагностика. • тасвирий рентгенографияда 2та суюқлик сатхини кўриш мумкин. • Контрастли R-графияда ошқозон ва ўн икки бармоқли ичак сатхи кенгайганлиги, дуоденоеюналь соханинг юқорида турганлигини кузатиш мумкин. • Аортограммада аортадан аrteria mezenterika superior нинг нормага нисбатан ўткирроқ бурчак (45-60˚) ҳосил қилиб чиқиши кузатилади. • Эзофагогастродуоденоскопияда дуоденумнинг кенгайганлиги, стаз, ингичка ичакка ўтадиган соха торайишини кўриш мумкин .

АОРТА-МЕЗЕНТЕРИАЛ ДУОДЕНАЛ ТУТИЛИШ • Давоси. Дуоденал тутилиш, қоринда доимий оғриқ оператив давога кўрматма бўлади. • Ичакни резекция қилиб, умуртқа сохасига қайта анастамоз қўйиш • гастростомия қўйиш • қисман ошқозон резекцияси • дуоденоеюноанастамоз қўйиш операциялари бажарилади.

ХАЛҚАСИМОН МЕЪДА ОСТИ БЕЗИ (ТЎЛИҚ ВА НОТЎЛИҚ ХАЛҚА КЎРИНИШЛАРИ) • Клиник жихатдан ушбу ҳолат туғма дуоденал ичак тутилиши клиник белгиларини намаён этиши • ёки катта ёшдаги болалаларда қисман, сурункали ичак тутилиши, дуоденостаз белгиларини намоён қилиш билан кечади. • Юқори ичак тутилиши чақалоқ ҳаётининг биринчи кунларидан намаён бўлса, • сурункали дуоденал ичак тутилишини гумон қилиш мураккаб, қисман рецидувланувчи ичак тутилиш белгилари намоён бўлганда, эндоскопик текшириш йўли биланасослаш мумкин, бунда дуодениум торайган қисми борлиги, унда қизариш белигилари бўлиши кузатилади.

ХАЛҚАСИМОН МЕЪДА ОСТИ БЕЗИ (ТЎЛИҚ ХАЛҚА КЎРИНИШИ) • туғма дуоденал ичак тутилиши клиник белгиларини намаён этиши мумкин • Юқори ичак тутилиши чақалоқ ҳаётининг биринчи кунларидан намаён бўлади • Дуодено-еюноанастамоз қўйилади

ХАЛҚАСИМОН МЕЪДА ОСТИ БЕЗИ (НОТЎЛИҚ ХАЛҚА КЎРИНИШИ) • ушбу ҳолат • ёки сурункали ичак тутилиши • дуоденостаз белгиларини намоён қилиш билан кечади. • сурункали дуоденал ичак тутилишини гумон қилиш мураккаб, • Қисман, рецидувланувчи ичак тутилиш белгилари намоён бўлганда, эндоскопик текшириш йўли биланасослаш мумкин, бунда дуодениум торайган қисми борлиги, унда қизариш белигилари бўлиши кузатилади. • Дуоденотомия, кўндалангига тикиш операцияси ўтказилади

БУРАЛИШ ВА ФИКСАЦИЯ НУКСОНЛАРИ ИЧАК НИҲОЯЛАНМАГАН ФИЗИОЛОГИК БУРИЛИШИ эмбрионал ривожланишнинг эрта даврларида ичак найи – бирламчи ичак қорин бўшлиғининг а.mezenterika superior соҳасида бирламчи (умумий) тутқич билан боғланган, “найсимон” шаклда бўлиб, кейинчалик ичак найи буралиш жараёни бошланади: “ўрта ичак” ривожланиш жараёнида “физиологик эмбрионал чурра” босқичини ўтайди ва соат стрелкаси тескари йўналишида 2700 айланиб, қорин бўшлиғига қайтади.

гастрошизис

ЭМБРИОНАЛ ЧУРРА • Киндик халқаси кенглиги ва чурра халси катталигига қараб • Э.ч. Бўлинади: • Кичик – 5 с м гача • Ўртача – 10 см гача • Катта 10 см дан катта

ЭМБРИОНАЛ ЧУРРА (ЭМБРИОНАЛЬНАЯ ГРЫЖА)

ТУЛИК БУРАЛМАСЛИК Незавершенный поворот кишечника

• Ледда синдроми • - ичаклар эмбриогенезида икки жараён: формация ва ротация жараёнларининг бир жой ва бир вақтнинг ўзида – ўн икки бармоқли ичак соҳасида бузилиши натижасида намаён бўлади. Яъни, ўн икки бармоқли ичакни қорин парда тортмалари билан тортиб, босиб қолиши ва ўрта ичак тўлиқ буралмаслиги сабабли ингичка ичак, чамбар ичак ўнг қисми буралиши кузатилади

ЛЕДД СИНДРОМИ • Клиникаси - юқори ичак тутилиши клиникасини намоён қилади, клиник белгилар ичак ўтказувчанлиги бузилиш даражаси, ичак тутқичида қон айланиш бузилиш даражаси ва “ўрта ичак” буралиш даражаларига боғлиқ бўлади. Агар ичак ўтказувчанлиги бузилиш даражаси, ичак тутқичида қон айланиш бузилиш даражаси ва “ўрта ичак” буралиш даражалари бемор хаётига хавф солмаган, қисман компенчсацияланган холда бўлса, юқорида айтилганидек “дуоденостаз” синдроми клиник белгиларини намоён қилиши мумкин.

ЛЕДД СИНДРОМИ • Диагностикада асосий информатив усул бу ошқозон ичак трактини рентгеноконтраст текшириш. • Контраст модда ошқозон-ичакнинг пастки қисмига ўтмайди, “ икки қадаҳ” белгиси, икки газ кузатилади • Контраст модда қисман ичакнинг пастки қисмида ўтиши фонида “икки қадаҳ” белгиси кузатилганда “дуоденостаз” синдроми кузатилади. • Қусиш синдроми кузатиладиган касалликлар билан қиёсий ташхислаш лозим.

ЛЕДД СИНДРОМИ • Даволаш - беморга операциядан олдинги тайёргарлик ўтказилади, бунда сув-электролит, метаболик бузилишлар мўтадил ҳолатга келтирилади. • Радикал даво - операция. • Оғриқсизлантириш умумий наркоз остида олиб борилади, бемор столга чалқанчасига ётқизилади. • Қорин бўшлиғига юқори лапаротомия билан очиб кирилади. Ледда операцияси ўтказилади

ЛЕДДА ОПЕРАЦИЯСИ • 1 - босқич: буралиб ётган “ўрта ичак” соат стрелкасига тескари тўғриланади (расм а). • . 2 - босқич: Эмбрионал чандиқлар қирқилади (расм б). • 3 - босқич: чамбар ичак чап ёнбошга ўтказилади • (расм в). • Кейинги тактика ичак тутилишига сабаб бўлган омилни бартараф этишгандан сўнг интерсив терапияга қаратилади

Ичак тутилишлари тугма Сатхига караб Юкори ва пастки ортирилган Динамик ва Механикклассификацияси • Келтириб чикарувчи омилига караб:

ТУГМА ИЧАК ТУТИЛИШИ КЕЛТИРИБ ЧИКАРУВЧИ ОМИЛИГА КУРА: • мальротация синдроми – ичак буралиш жараёнининг бузилиши натижасида; • мальформация синдроми – ичак найи ва девори шаклланишининг бузилиши; • мальфиксация синдроми – тутқичлар хосил бўлиши жараёни бузилиши натижасида ; • қорин бўшлиғи бошқа аъзолари туғма нуқсонлари - • а.mezenterika superiorнинг ўткир бурчак остида чиқиши натижасида ўн икки бармоқли ичакни босиб қолиши • халқасимон ошқозон ости бези • мекониал илеус, ошқозон ости бези кистофибрози • аберант қон томир • қорин бўшлиғида киста • хазм найи иккиланиши.

ТУГМА ЮКОРИ ИЧАК ТУТИЛИШИ (БАЪЗИДА «ДУОДЕНАЛ ИЧАК ТУТИЛИШИ» ХАМ ДЕЙИЛАДИ) • касаллик уртача 1: 5000 – 10000 янги тугилган чакалоклардан бирида учрайди. • касалликни биринчи булиб 1733 йилда J. Calder аниклаган • 1914 йилда N.P. Ernst эса муваффакиятли операцияни бажарган.

Тугма юкори ичак тутилишига ошкозон-ичак тракти Трейц бойлами ва ундан юкоридаги тусиклар сабаб булади, улар куйидагилар - туғма пилеростеноз ўткир шакли - ошқозон иккиланиши - ўрта ичак буралиши - Ледд синдроми - ўн икки бармоқли ичак атрезияси (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) - ўн икки бармоқли ичак “пардасимон” атрезияси (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) - ўн икки бармоқли ичак стенози (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) - Халқасимон ошқозон ости бези - а.mezenterika superior нинг ўткир бурчак остида чиқиши натижасида ўн икки бармоқли ичакни босиб қолиши - оч ичак бошланиш қисми атрезияси

ТУГМА ЮКОРИ ИЧАК ТУТИЛИШИ КЛИНИКАСИ • Эрта ва доимий белгиси • – кайд килиш • ва кусиш, купинча ут суюклиги аралаш. • Доимий булмаган белги - корин эпигастрал сохасидаги шиш, кориннинг колган кисми пучлиги • Клизмадан кейин меконий келиши ичак тутилишидан далолат бермайди, чунки ичакнинг Фатер сургичидан юкори обструкциясида ут суюклиги ичакнинг дистал кисмига тусиксиз тушиб, меконий хосил булишига кумаклашади.

ТУГМА ЮКОРИ ИЧАК ТУТИЛИШИ ДИАГНОСТИКАСИ • Корин бушлиги аъзолари УТТ (УЗИ желудка и 12 п.к. и внутренних органов) • Чакалок тугилганидан 3 соатдан сунг вертикал холатда курак кафаси ва корин бушлиги тасвирий рентгенографияси Обзорная R- графия грудной и брюшной полости в вертикальном положении, через 3 часа после рождения Ошкозон-ичак тракти контрастли рентгенографияси Контрастное исследование ЖКТ (водорастворимым контрастом) • Ледд синдромида - ирригография ( При синдроме Ледда - ирригография )

ТУГМА ЮКОРИ ИЧАК ТУТИЛИШИ ДИАГНОСТИКАСИ Патогномик симптом – double bubble Ушбу белгилар аникланганда кушимча текшириш шарт эмас

ТУГМА ЮКОРИ ИЧАК ТУТИЛИШИ ОПЕРАЦИЯ ОЛД ТАЙЁРГАРЛИГИ • Ошкозон зондланиб, дренажланиши, инфузион терапия утказилииши • Оператив давони чакалокнинг 2-5 кунлигида, унинг умумий ахволи ва соматоневрологик холатини бахолаган холда бажарилиши лозим

ЮҚОРИ ИЧАК ТУТИЛИШИ КЛИНИКАСИ БИЛАН КЕЧАДИГАН КАСАЛЛИКЛАР ВА СИНДРОМЛАРДА ОПЕРАТИВ ТАКТИКА • Урта - юкори лапоратомия - туғма пилеростеноз ўткир шакли (пилоромиотомия Фреде-Рамштедда буйича) • - ошқозон иккиланиши (гастротомия) • - ўрта ичак буралиши (буралишни бартараф этиш ва пексия) • - Ледд синдроми (Ледда операцияси) (колган холатларда дуодено-дуоденоанастамоз, ёки дуодено-еюноанастамоз модификацияларидан фойдаланилади. Учма-уч, уч-ёнбош, ёнбош-ёнбош) • - ўн икки бармоқли ичак атрезияси (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • - ўн икки бармоқли ичак “пардасимон” атрезияси (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • - ўн икки бармоқли ичак стенози (Фатер сўрғичидан юқори ва пастида) • - - а.mezenterika superiorнинг ўткир бурчак остида чиқиши натижасида ўн икки бармоқли ичакни босиб қолиши • - оч ичак бошланиш қисми атрезияси • Халқасимон ошқозон ости бези

 ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАҲМАТ !!!  СПАСИБО ЗА ВНИМАНИЕ !!!

O'xshashlar

Меъда ва 12 бармоқли ичак яра касаллиги

Меъда ва 12 бармоқли ичак яра касаллиги асоратлари

Меъда ва ўн икки бармоқ ичак касалликларида ишлатиладиган дори воситаларнинг клиник фармакологияси

Меъда ичак тизими касалликларида асосий клиник синдромлар

Жигар. Меъда ости бези