logo

Хотира, диккат, интеллект. Асосий хусусиятлари. Хотира, диккат, интеллект патологияси

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1167.5 KB
ПСИХИАТРИЯ ВА ТИББИЙ ПСИХОЛОГИЯ КАФЕДРАСИ Психиатрия 5 курс даволаш факультети Хотира, диккат, интеллект. Асосий хусусиятлари. Хотира, диккат, интеллект патологияси. Синдромлари. Олигофрения Кафедра мудири проф: Ходжаева Н.И. www.arxiv.uz  Хотира - бу эслаб колиш, эсда саклаш, кейинчалик едга олиш ва аввал идрок этилган, бошдан утказилган еки бажарилган нарса ва ходисаларни таниб олиш билан боглик утмишдаги тажрибаларни акс эттиради . Хотиранинг физиологик асоси - шартли рефлекслар тизимидир. Хотира бутун бош мия иштирок этувчи функциядир. ХОТИРА www.arxiv.uz ХОТИРА  Фиксация (эслаб колиш)  Ретенция (эсда саклаш)  Репродукция (эсга тушириш) www.arxiv.uz ЭСЛАБ КОЛИШ ХОТИРА ИХТИЁРСИЗ ИХТИЁРИЙ www.arxiv.uz ХОТИРА Эслаб колиш жараенида РНК катта рол уйнайди. Электрик импульс таъсирида унинг туртта богидан бирининг бушаб колиши унинг хужайра фондидаги бошка оксил билан богланишига ва битта асоси билан фарк килувчи янги РНК хосил булишига ва шу билан бирга янги оксил синтезланишига олиб келади. Янгидан синтезланган оксил, таъсири остида узгарган РНК хосил булган аввалги импульсларга хам жавоб бериш хусусиятига эга. Кузгалиш вактида оксилнинг диссоциацияси натижасида, нерв хужайраси кейинги нейрон занжирининг нерв хужайраси билан богланган жойдаги синтетик аппаратга медиаторнинг чикарилиши юзага келади. www.arxiv.uz Инсон эслаб колган нарсани САКЛАШ УЗОК МУДДАТЛИ КИСКА МУДДАТЛИХОТИРА www.arxiv.uz ЭСГА ТУШИРИШ ИХТИЁРСИЗ ИХТИЁРИЙХОТИРА www.arxiv.uz ХОТИРА ТУРЛАРИ  КУРУВ  ЭШИТУВ  ТАЪМ БИЛИШ  ХИД БИЛИШ  СЕНСОР  МОТОР  ЭМОЦИОНАЛ ХОТИРА www.arxiv.uz ХОТИРА ХОТИРА ТУРЛАРИКУРУВ ЭШИТУВ ТАЪМ БИЛИШ ХИД БИЛИШ СЕНСОР МОТОР ЭМОЦИОНАЛ www.arxiv.uz ХОТИРА ВАЗИФАЛАРИ ТУРЛАРИ ТИПЛАРИ Узок муддатли Киска муддатли эслаб колиш едда саклаш едга олиш таниб олиш хажми тезлиги аниклиги тайергарлиги давомийлиги хажми тезлиги аниклиги тайергарлиги образли, сузли- мантикли , эмоционал .ХОТИРА www.arxiv.uz ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ Микдорий бузилишлар Сифатий бузилишлар  гипомнезия  гипермнезия  амнезия  конфабуляция  псевдореминисценция  криптомнезияХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ Гипомнезия – ЦАС, ТУРЛИ астеник холатлар, бош миянинг оорганик касалликлари натижасида хотиранинг сусайиши www.arxiv.uz ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ Гипермнезия – юкори эслаб колиш кобилияти. шизофрениядаги маниакал холатларда ва шизоформ бузилишларда учрайди www.arxiv.uz ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ Амнезия – аввал олинган билимларни саклаш ва эсга тушириш кобилиятининг йуколиши  Антероград  Ретроград  Антероретроград  Прогрессирловчи  Фиксацион www.arxiv.uz Антероград амнезия – хушсиз холат ёки рухиятнинг бошка бузилишларидан кейинги ходисалар хакидаги хотираларнинг йуколиши ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz Ретроград амнезия – хушсиз холат ёки рухиятнинг бошка бузилишлари бошланишидан аввалги ходисалар хакидаги хотираларнинг йуколиши ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz  Антероретроград амнезия – амнезиянинг икки хил турининг кушилиб келиши, бунда беморнинг хотирасидан нафакат хушдан кетиш холатигача булган вокеалар, балки ундан кейингилари хам тушиб колади ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz Ривожланиб борувчи а мнезия – эслаб колиш кобилиятининг йуколиши ва Рибо конуни буйича хотирадаги билимлар захирасининг камайиб бориши ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz Фиксацион амнезия – кечаётган вокеаларни эслаб колиш кобилиятининг йуколиши ХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz  КОРСАКОВ АМНЕСТИК СИНДРОМИ  вакт ва маконга булган дезориентировка  кечаётган вокеаларни эсда саклаб колишнинг ёмонлашуви ёки йуколиши  псевдореминисценциялар  конфабуляцияларХОТИРА ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz ДИККАТ Рухий фаолиятнинг маълум йуналганлиги, инсон онгининг нарса ва ходисаларни танлаб идрок этиши www.arxiv.uz ДИККАТ Диккатнинг физиологик асоси булиб, кузгалишнинг бош мия пустлогининг маълум худудларида, оптимал кузгалиш учокларида концентрацияси ва бу вактда бошка худудларнинг тормозланиш холатида булиши хисобланади. (И.П. Павлов). www.arxiv.uz ДИККАТ ИХТИЁРИЙ ИХТИЁРСИЗ КОНЦЕНТРАЦИЯ, ЖАМЛАНГАНЛИК ДИККАТНИНГ ХАЖМИ ТУРГУНЛИГИ ДИККАТ www.arxiv.uz ДИККАТ ПАТОЛОГИЯСИ ТОЛИКУВЧАНЛИК ЧАЛГУВЧАНЛИК КУЧУВЧАНЛИК- НИНГ СУСТЛИГИДИККАТ ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz ИНТЕЛЛЕКТ Интеллект бу эгалланган билимлар, тажрибалар ва уларни кейинчалик хам ошириб бориш ва аклий фаолият давомида куллаш имкониятларининг мажмуасидир . Инсоннинг интеллектуал сифатлари унинг кизикишлари доираси, билимларининг хажми билан улчанади. www.arxiv.uz Тафаккур интеллектнинг фаол функцияси булиб, мантик конунларига кура ривожланади. Анализ, синтез, солиштириш, фикр юритиш ва хулоса чикариш каби фикрлаш операциялари мустакил категориялардир, аммо булар интеллектуал имкониятлар, тажриба ва билимлар асосида амалга оширилади . Тафаккур – бу харакатдаги интеллектдир .ИНТЕЛЛЕКТ www.arxiv.uz ИНТЕЛЛЕКТ ПАТОЛОГИЯСИ Тугма аклий заифлик (олигофрения) Орттирилган аклий заифлик (деменция)  дебиллик  имбециллик  идиотия  лакунар (кисман)  диффуз (тотал)ИНТЕЛЛЕКТ ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz ИНТЕЛЛЕКТ ПАТОЛОГИЯСИ Аклий колоклик (олигофрения) – тугма ёки эрта орттирилган ( хаётнинг дастлабки 3 йилида) аклий заифлик, рухиятнинг, айникса интеллектнинг етилмаганлиги билан намоён булади Деменция – рухий фаолиятнинг парчаланиши билан кечувчи орттирилган аклий заифлик www.arxiv.uz ОЛИГОФРЕНИЯЛАР Турли этиологияли, онтогенезнинг бузилиши билан боглик иккита зарурий белгилар билан бирлаштирилган касалликларнинг бир турдаги клиник гурухи 1. Интеллектуал етишмовчилик устунлик килувчи рухий ривожланишдан ортда колиш 2. Прогредиентликнинг булмаслиги www.arxiv.uz ИНТЕЛЛЕКТУАЛ КОЭФФИЦИЕНТ ( IQ) МКБ-9 буйича:  Енгил АЗ – 50-70  Урта огирликдаги -35-50  Кескин ривожланган – 20-35  Чукур –20дан паст www.arxiv.uz ИНТЕЛЛЕКТУАЛ КОЭФФИЦИЕНТ ( IQ) МКБ-10 буйича:  Енгил АЗ – 50-69  Уртача – 35-49  Огир – 20-34  Чукур –20дан паст www.arxiv.uz ОЛИГОФРЕНИЯЛАР  3 – 5% ахолида аклий заифлик учрайди  Уларнинг 75%и аклий заифликнинг енгил даражасига эга  50 – 90% холатларда этиологияси номаълум: нодифференцирланган АЗ дифференцирланган АЗ www.arxiv.uz ОЛИГОФРЕНИЯЛАР КЛАССИФИКАЦИЯСИ  Аклий колокликнинг ривожланганлиги буйича  Этиологик классификация  Темперамент буйича  Клиник манзаранинг огирлиги буйича www.arxiv.uz ОЛИГОФРЕНИЯЛАР Таъсир килиш вактига кура этиологик омиллари: 1. Наслий, шу жумладан генератив хужайраларнинг шикастланиши билан боглик 2. Хомиладорлик давридаги, хомила ва эмбрионга таъсир килувчи 3. Перинатал ва хаётнинг дастлабки 3 йилидаги www.arxiv.uz АНИКЛАНГАН ЭТИОЛОГИК БЕЛГИСИ БУЙИЧА Наслий омиллар натижасидаги олигофрениялар : 1. Чин микроцефалия 2. Дизостотик шакллари –Крузон, Апер синдромлари ва б. 3. Ксеродермик шакллари (Рада синдроми) 4. Энзимопатик шакллари – фенилкетонурия, галактоземия, гаргоилизм, Марфан синдроми ва б. 5. Лоуренс-Мун-Барде-Бидл касаллиги ва бошка кам учровчи наслий касалликлар 6. Хромосома аберрациялари натижасида келиб чиккан олигофрениялар–Даункасаллиги, Шершевский-Тернер синдроми, Клайнфельтер синдроми ва б. 7. Генератив хужайраларнинг мутаген шикастланиши натижасида келиб чиккан олигофрениялар (ионловчи радиация, химик агентлар ва х.) ОЛИГОФРЕНИЯЛАРНИНГ КЛИНИК БЕЛГИЛАРИ www.arxiv.uz Хомила ва эмбрионнинг шикастланиши натижасидаги олигофрениялар (эмбрио- ва фетопатилар): 1. Вирусли инфекциялар, масалан хомиладорлар кизилчаси (рубеоляр эмбриопатия) 2. Тугма сифилис, токсоплазмоз, листериоз ва бошка инфекциялар 3. Гормонал бузилишлар ва бошка эндоген ва экзоген токсик факторлар АНИКЛАНГАН ЭТИОЛОГИК БЕЛГИСИГА КУРАОЛИГОФРЕНИЯЛАРНИНГ КЛИНИК БЕЛГИЛАРИ www.arxiv.uz Перинатал даврдаги тугма ва хаётнинг дастлабки 3 йилидаги омиллар натижасидаги олигофрениялар: 1. Она ва бола конидаги иммунологик номутаносиблик натижасидаги, масалан, резус-фактор буйича конфликт 2. Хомиланинг ёки чакалокнинг асфиксияси, шунингдек тугрук жарохати натижасидаги 3. Эрта болаликда бошдаш утказилган инфекциялар ва бош мия жарохатлари 4. Тугма гидроцефалия ёки ДЦП билан кушилиб келган краниостеноз, бош миянинг алохида булимларининг ривожланмай колиши, сенсор функциялар огир бузилиши билан кечувчи атипик олигофрениялар ва х. АНИКЛАНГАН ЭТИОЛОГИК БЕЛГИСИГА КУРАОЛИГОФРЕНИЯЛАРНИНГ КЛИНИК БЕЛГИЛАРИ www.arxiv.uz ОЛИГОФРЕНИЯЛАР ТАСНИФИ Темперамент буйича:  Торпид –тормозлашган, суст, апатик  Эретик – кузгалувчан, жиззаки, жахлдор www.arxiv.uz ОЛИГОФРЕНИЯЛАР ТАСНИФИ Клиник манзарасининг огирлиги буйича:  Оддий (чин ) – клиник манзарада ривожланмай колганлик белгилари куринади  Асоратланган – ривожланмай колишдан ташкари, бош миянинг органик шикастланишининг резидуал симптомларини хам уз ичига олади www.arxiv.uz Дебиллик – аклий заифликнинг енгил даражаси  Билим олишга лаёкатли  Мураккаб булмаган мехнат куникмаларини эгаллайди  Нутк ривожланган  Хулки адекват ва мустакил  Яхши механик хотира, таклид килиш  Абстракт тафаккурнинг кучсизлиги, ассоциацияларнинг конкретлиги ОЛИГОФРЕНИЯ ДАРАЖАЛАРИ www.arxiv.uz  Содда умумлаштиришлардан мураккабга утиш кийинлашган  Инициативанинг йуклиги, инертлик  Узини тута билишнинг сустлиги, майлларни жиловлай олмаслик  Импульсив хулк-атвор, юкори ишонувчанлик  Хаётга мослашганДебиллик – аклий заифликнинг енгил даражаси ОЛИГОФРЕНИЯ ДАРАЖАЛАРИ www.arxiv.uz Имбециллик – аклий заифликнинг урта даражаси  Таълим олишга кобилиятсиз  Мехнатга лаёкатсиз  Узига хизмат курсатишнинг элементар куникмаларига эга  Нутк равон эмас ва аграмматик, суз бойлиги 200 – 300 та  Орасталик куникмаларини эгаллайдилар, мустакил овкатланадилар  Механик хотира, таклид килиш  Айрим вактда хисобни, алохида харфларни биладилар ОЛИГОФРЕНИЯ ДАРАЖАЛАРИ www.arxiv.uz  Мураккаб булмаган умумлаштиришлар  Одатий яшаш мухитига таянадилар, бошка шароитларда узларини йукотиб куядилар  Бошкаларга карамлик, диккат кийин кучувчанлиги  Эмоциялар камбагал, бир хил  Барча рухий жараёнлар кийин силжувчан ва инерт  Доимий кузатув ва хомийликга мухтожИмбециллик – аклий заифликнинг урта даражаси ОЛИГОФРЕНИЯ ДАРАЖАЛАРИ www.arxiv.uz Идиотия – аклий заифликнинг чукур даражаси  Оддий таъсирловчиларга нисбатан реакция йук ёки ноадекват  Диккат йук ёки хаддан ташкари нотургун  Нутк ривожланмаган, алохида товушлар, сузлар  Уларга каратилган нуткни тушунмайдилар  Статик ва локомотор куникмаларга эга эмас  Маъноли фаолият хос эмасОЛИГОФРЕНИЯ ДАРАЖАЛАРИ www.arxiv.uz  Узига хизмат курсатиш куникмаларига эга эмас, ораста эмас  Харакатсизлик ёки стереотип бир хилдаги маъносиз харакатлар  Якинларини бегоналардан ажрата олмайди  Эмоциялар элементар, содда, кузгалувчанлик ёки бакириш куринишида  Жахлдорлик аффекти енгил юзага келади, агрессив тенденциялар, купинча узига каратилган  Физик ривожланишдаги чукур дефектларИдиотия – аклий заифликнинг чукур даражаси ОЛИГОФРЕНИЯ ДАРАЖАЛАРИ www.arxiv.uz ДЕМЕНЦИЯ Касаллик натижасида келиб чиккан интеллектнинг сусайиши, орттирилган аклий заифлик  Тотал (глобар, диффуз)  Лакунар (учокли) ИНТЕЛЛЕКТ ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz ТОТАЛ АКЛИЙ ЗАИФЛИК:  Интеллектуал кобилиятларни купол бузилиши  Шахс парчаланиши  Хотиранинг кескин бузилиши  Утмишдаги тажрибалардан фойдалана олмаслик  Уз холатига нисбатан танкиднинг йуклиги ИНТЕЛЛЕКТ ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz ЛАКУНАР АКЛИЙ ЗАИФЛИК  Интеллект кисман бузилиши  Фикрлаш жараёнлари секинлашуви  Хотиранинг уртача даражада пасайиши  Уз холатига нисбатан танкид сакланганлиги ИНТЕЛЛЕКТ ПАТОЛОГИЯСИ www.arxiv.uz ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ ☻ www.arxiv.uz