logo

Гипертония касаллиги. Юрак ишемик касаликлари - Стенокардия, миокард инфаркти диагностикаси

Yuklangan vaqt:

08.04.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3137.5 KB
Мавзу: Гипертония касаллиги. Юрак ишемик касаликлари - Стенокардия, миокард инфаркти диагностикаси  Маърузанинг максади: • Охирги 20-30 йил ичида кардиология сохасида салмокли муваффакиятларга эришилди. Шунга карамай, юрак-кон томир патологияси ахолининг касалланишига ва улимга олиб келувчи сабаблардан бири булиб колмокда. Айникса юрак-кон томир касалликларидан гипертония касаллиги ва юракнинг ишемик касалликлари ижтимоий жабхада мухим урин эгаллайди.  Маърузанинг максади : • талабаларнинг коронар етишмовчилик ва артериал гипертензия синдроми бор беморларни текширув усуллари билан таништириш, • ЮИКнинг клиник формалари билан таништириш • талабаларни тиббий билимларини этика ва деонтология принципларига боглаган холда мустахкамлаш  Ма ъ руза максади: • Гипертония касаллиги ёки эссенциал гипертония ёки бирламчи артериал гипертензия – бу тушунчалар бир – бирига синоним булиб, сабаби ноаник булиб колаётган артериал босимнинг патологик кутарилишини билдиради. Гипертония касаллигининг бирламчи механизмлари тугрисида турли тасаввурлар мавжуд.  Маърузанинг вазифалари: • Куриб чикилади: гипертония касаллиги, юракнинг ишемик касалликлари, стенокардия, миокард инфаркти, этиопатогенези, объектив клиник диагностикаси. • Тахлил килинади: гипертония касаллиги юракнинг ишемик касалликлари, стенокардия, миокард инфаркти симптомологик, синдромологик диагностикаси. • Намо й иш килинади: гипертония касаллиги юракнинг ишемик касалликалри, стенокардия, миокард инфаркти, • симптомларининг ривожланиши  Кутиладиган натижалар: • Талабалар билиши керак: гипертония касаллиги, юракнинг ишемик касалликлари, стенокардия, миокард инфаркти, кардиосклероз субъектив диагностикаси: шикоятлари, анамнез йигиш, клиник объектив: куздан кечириш, пальпация, перкуссия, симптомологик диагностикаси. • Талабалар эгаллаши керак: гипертония касаллиги, юракнинг ишемик касалликлари, стенокардия, миокард инфаркти, кардиосклероз кечиш шаклига караб симптомлари, синдромларини ташхислаш  Гипертония касаллиги таърифи : • Гипертония касаллиги ёки эссенциал гипертония ёки бирламчи артериал гипертензия – бу тушунчалар бир – бирига синоним булиб, сабаби ноаник булиб колаётган артериал босимнинг патологик кутарилишини билдиради. Гипертония касаллигининг бирламчи механизмлари тугрисида турли тасаввурлар мавжуд.  Гипертония касаллиги таърифи : • Гипертония касаллиги ёки эссенциал гипертония ёки бирламчи артериал гипертензия – бу тушунчалар бир – бирига синоним булиб, сабаби ноаник булиб колаётган артериал босимнинг патологик кутарилишини билдиради. Гипертония касаллигининг бирламчи механизмлари тугрисида турли тасаввурлар мавжуд. Артериал гипертензия патогенези • Юракни зарб хажми • Томирларни периферик қаршилиги • Буйрак фаолияти • Вазопрессор гормонлар : ренин-ангиотензин 2,вазопрессин ва бош. • Наслий : ангиотензин гени,альдостерон синтаза гени ва б., Na K майда томирлар тораяди спазм+артериолалар девори шишади,бўшлиғи тораяди прессор таъсирига мойиллик ортади  Гипертония касаллигининг таърифи Гипертония касаллиги систолик ва диастолик артериал кон босимнинг у ёки даражада баркарор ортиши, маълум касалликлар билан боглик булмаган холда ортишидир • Нормада артериал кон босими ёшга караб • 17 – 18 ёшда 129/79 мм симоб устуни, 19 – 39 ёшда 134/84 мм симоб устуни • 40 – 49 ёшда 139/84 мм симоб устуни, 50 – 55 ёшда 144/89 мм симоб устуни • 60 ва ундан катта ёшда 149/89 мм симоб устунига тенг. • Сон артериясида улчанганда артериал кон босими 100/40 мм симоб устуни баланд булади. Хафақон касаллиги классификацияси БЖССТ,1999й .  Гипертония касаллигининг диагностикаси. Шикоятлари: Бош огриклари, бош айланиши, кулокларда шовкин, куришнинг ёмонлашуви, юрак сохасидаги нохуш сезгилар, хансираш, “бугилиш” синдроми (чап коринча етишмовчилигида) юроакнинг тез уриши, тухтаб уриши, асабийлашиш, уйкусизлик, умумий холсизлик, хотиранинг ва иш кобилиятининг пасайиши,   Юрак кон томир системасида : • Артериал кон босимнинг кутарилиши, • Пульс ритмик, таранг, тахикардия, • Юрак учи турткиси кучайган, резистентли,аортал конфигурация • Чап коринча гипертрофияси, томир тутами кенгайган, • Аускультация: I тон сусайган, аорта нуктасида II тон акценти, юрак учида,аортада систолик шовкин, • Куз тубидаги узгаришлар: тур парда артериолосклерози, томирлар эластиклиги пасайган, калибрлари турли, венулалар кенгайган, ретинопатия. • ЭКГ курсаткичлари: электр укининг чапга силжиши, чап коринча гипертрофияси. ГИПЕРТОНИК КРИЗ – тусатдан систолик ва дистолик АКБ ни САБни 180 – 230 мм.с.у. ДАБ ни 120 -130мм.с.у. ортик кутарилиши Бутун дунё согликни саклаш ташкилоти (ВОЗ) таснифига кура гипертония касаллигининг 3та боскичи тафовут килинади. • 1 – боскич: органларда хеч кандай шикастланишлар куринмайди. • 2 – боскич: органларда - нишон аъзоларда шикастланиш белгилари пайдо булади. • 3 – боскич: гипертензия омилларининг таъсири натижасида турли органларнинг шикастланиши кузатилади. Юрак ишемик (коронар) касаллиги таснифи : • Тўсатдан коронар ўлим • Юрак санчқич-стенокардия • Миокард инфаркти • Юрак ритмининг бузилиши • Юрак етишмовчилиги • Кардиосклероз(инфарктдан кейин ва миокардитик) Хавфли (мойиллик)омиллари : • Гиперхолестеринемия • ЗЮЛП – • ЗПЛП - • Оилавий анамнез • Чекиш • Камхаракатлилик • Семизлик • Қандли диабет • Гиперфибриногенемия • Ижтимоий сабаблар • Эркаклар • Аёлларда менопауза даври • Психоэмоционал травмалар • Шахсий феъл-атвор белгилари • Медикаментоз • Касбий • Иммун • Хамрох касалликлар • Электромагнит майдони • Интоксикациялар • Метеошароитлар ва Бошқ.ва бошқ. • Стенокардиянинг диагностикаси. • Стенокардия – тож томирларининг етишмовчилиги натижасида миокарднинг етарли даражадаги кон билан таъминланищининг бузилиши натижасида келиб чикади. • Стенокарди я хуружи жисмоний юкламадан кейин коронар томирлар спазми, ёки органик сабаблар ва бошка сабаблар билан миокарднинг кислородга нисбатан талаби ошганда келиб чикади.  Шикоятлари: юрак сохаси, туш суги ортидаги огриклар хуружи: • Огриклар гижимловчи, санчивчу, эзувчи характерли, куракнинг сикилиши. • Огрикларнинг таркалиши (иррадиацияси) буйин, чап елка, чап курак сохасига, чап кул IV – V бармокларига. • Огрикларнинг нитропрепаратлар куллагандан кейин йуколиб кетиши. • Давомийлиги бир неча секунддан 20 - 30 минутгача булиши. Ишемик оғриқлар ХАРАКТЕРИСТИКАСИ Сезувчанлик : • Эрталаб • Салқин хавода • Айниқса АҚБ ошганда,ритм бузилганда, • Жисмоний юкламада Ишемик оғриқлар Сабаблари : • Атеросклероз • Юрак қисмлари айниқса чап қоринча гипертрофияси • Тож томирлари спазми    Стабил стенокардия функционал синфлари : 1. Кучли ,тез,давомий юкламадан кейин 2. Зинадан тез кўтарилганда,баландликка чиққанда,эмоционал стрессда,шамолга қарши юрганда,100-200м.дан ортиқ 3. Текис жойдан юрганда,8-12 зина кўтарилганда 4. Хар қандай юкламадан кейин Юрак ишемик касаллигида инструментал текшириш усуллари : • Кўкрак қафаси рентгеноскопияси • Электрокардиография • ЭКГ картирлаш • ЭХОкардиография • Ультратовуш текшируви • Сцинтиграфия – Tl таллий 201 Тс техниций 99 • МРТ-магнит-резонанс томография • Юрак бўлимлари катетеризацияси • Коронар ангиография • Миокард биопсияси  ЭКГ белгилари: • S – T интервалининг изолиниядан тепага ёки пастга (>1 мм дан куп) силжиши (ишемия белгиси). • - Осойишталик пайтидаги но р мал ЭКГ юракнинг ишемик касаллиги борлигини истисно этмайи. • Маълум бир шарт – шароитда юзага келади, • Хуруж куринишига эга, • Коронар реактив препаратларнинг эффективлиги  Xolter monitorlash  Миокард инфаркти - Ю.И.К. нинг энг хавфли клиник формаси Кечиш формалари: Типик • Атипик 75% гача учрайдиган клиник формаси – бу ангиноз формасидир.   Ўткир миокард инфаркти даврлари : • Ўта ўткир - 15-60 мин. • Ўткир - 2-3 хафта • Ўткир ости - 6 хафтагача • Чандиқли – ойлар-йиллар   МиОкард инфарктИнинг диагностикаси: • миокард инфаркти – юрак мушагининг бир кисмининг кон биалн таминланишининг бузилиши окибатида унинг некрозга учраши. • Жарохатланиши характерига караб: • QS тишининг пайдо булиши (трансмурал), • Q тишининг борлиги, R тишининг кичиклашуви (йирик учокли), • ST интервалининг ва Т тишининг узгаришлари (майда учокли, субэндо ёки субэпикардиал). Миокард инфарктида лаборатор текшириш усуллари : • Нейтрофиллейкоцитоз,эозинофилопени я-1чи 2кунда • ЭЧТ тезлашуви 3-4-кундан бошлаб • Хафта охирида L- з ,ЭЧТ ортиши • КФК-МВ 3-6 с. 3-4 кунгача • Тропонин I ва Т 3-12с 12-48с,5-14кун • Трансаминаза АСТ,АЛТ-6-13с.,3-5кун • ЛДГ-1 1-2сутка Миокард инфарктининг хавфли асоратлари : • эсда тутиш ва олдини олиш керак: • кардиоген шок, • ритмнинг уткир бузилиши, • уткир юрак етишмовчилиги