Жамият яхлит тизим сифатида - Sotsiologiya - Slaydlar

Жамият яхлит тизим сифатида

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1007 KB

Ko'chirib olish

Жамият яхлит тизим Жамият яхлит тизим сифатида сифатида Режа:Режа: 1. 1. Жамият ижтимоий муносабатлар мажмуи Жамият ижтимоий муносабатлар мажмуи сифатидасифатида .. 2. Шар2. Шар ққ мутафаккирлари мутафаккирлари ижодида жамият ижодида жамият тўғрисидаги қарашлар.тўғрисидаги қарашлар. 3. Ғарбий Европа ва АҚШда юзага келган 3. Ғарбий Европа ва АҚШда юзага келган жамият ҳақидаги таълимотлар. жамият ҳақидаги таълимотлар. 4. Жамият типлари ва унинг белгилари. 4. Жамият типлари ва унинг белгилари.

ЖАМИЯТЖАМИЯТ ТАЪРИФИ ТАЪРИФИ тараққиётнинг маълум тараққиётнинг маълум босқичида пайдо босқичида пайдо бўлган,ўзининг ишлаб бўлган,ўзининг ишлаб чиқариш чиқариш муносабатларига муносабатларига асосланган,тили,ҳудуди, асосланган,тили,ҳудуди, маданияти билан маданияти билан фарқланадиган,кишилар фарқланадиган,кишилар ўртасида бевосита ёки ўртасида бевосита ёки билвосита ижтимоий билвосита ижтимоий муносабатларга амал муносабатларга амал қиладиган уюшмадир.қиладиган уюшмадир.

Жамиятга берилган таърифларЖамиятга берилган таърифлар МАКС ВЕБЕР бошқа инсонларга йўналтирилган ҳаракатлар маҳсули бўлган инсонлар муносабатидир О.КОНТ Г.СПЕНСЕР Т.ПАРСОНС Табиий феномен тирик биологик организм жамият қадриятлар ва меъёрлар орқали тузиладиган муносабатлар тизими.

ЖАМИЯТЖАМИЯТ ЭЛЕМЕНТЭЛЕМЕНТ ЛАРИЛАРИ Атроф мухит- инсонлар яшаш учун фойдаланади Инсонлар-турли ижтимоий гурухлар ташкил этишади Маданият- жамиятни яхлит тизимга бирлаштиради

Жамиятнинг белгилари Жамиятнинг белгилари 1) бирлашма катта бир тизим (жамият)нинг бир қисми 1) бирлашма катта бир тизим (жамият)нинг бир қисми бўлмаса;бўлмаса; 2) никоҳ ушбу бирлашма намояндалари орасида 2) никоҳ ушбу бирлашма намояндалари орасида тузилса;тузилса; 3) бирлашма болалар туғилиши билан тўлдириб 3) бирлашма болалар туғилиши билан тўлдириб борилса;борилса; 4) шахсий ҳисобланган ҳудудга эгалик қилинганда;4) шахсий ҳисобланган ҳудудга эгалик қилинганда; 5) ўз номи ва тарихига эга бўлиш;5) ўз номи ва тарихига эга бўлиш; 6) ўз бошқарув тизимига эга бўлиш;6) ўз бошқарув тизимига эга бўлиш; 7) бирлашма қадриятларнинг умумий тизими (урф-7) бирлашма қадриятларнинг умумий тизими (урф- одат, анъана меъёрлар, қонун-қоидалар) маданият одат, анъана меъёрлар, қонун-қоидалар) маданият асосида ташкил топади.асосида ташкил топади.

Жамиятнинг таркибий Жамиятнинг таркибий тузилишитузилиши Ижтимоий оила, шахс, ижтимоий гуруҳ Ҳудудий минтақа, мамлакат, вилоят,Миллий м иллат, этник гурух, Тармоқлар иқтисод, сиёсат, маданият,

Социология Социология жамиятни социологик нуқтаи жамиятни социологик нуқтаи назардан қуйидагича ўргананазардан қуйидагича ўргана диди :: 1. Жамият тузулиши ва таркиби ўрганилади (Жамият 1. Жамият тузулиши ва таркиби ўрганилади (Жамият қандай кишилардан иборат, улар қанча ва қандай қандай кишилардан иборат, улар қанча ва қандай синф ёки табақаларга мансуб?).синф ёки табақаларга мансуб?). 2. Жамиятда яшаётган кишиларнинг хатти-2. Жамиятда яшаётган кишиларнинг хатти- ҳаракатлари нималардан иборат. (уларнинг ўзаро ҳаракатлари нималардан иборат. (уларнинг ўзаро муносабатларидаги характерлари)?муносабатларидаги характерлари)? 3. Жамият тараққиёти унинг ривожланиши нуқтаи 3. Жамият тараққиёти унинг ривожланиши нуқтаи назаридан ўрганилади. назаридан ўрганилади.

Шарқ мутафаккирларининг социологик қарашлариШарқ мутафаккирларининг социологик қарашлари Қадимги Месопатомия Қадимги Миср Қадимги Ҳиндистон Қадимги Хитойда Ўрта Осиё

Зардуштнинг ижтимоий Зардуштнинг ижтимоий фикрларификрлари Табиатва жамиятнинг ўзаро ҳамоҳанглиги Табиатва жамиятнинг ўзаро ҳамоҳанглиги Жамият 4 унсурни асраши лозим Жамият 4 унсурни асраши лозим Ахлоқий урф-одатлар Ахлоқий урф-одатлар Эзгулик жамият равнақиЭзгулик жамият равнақиМехнат улуғланадиМехнат улуғланади Асосий манбаи “ Авесто”Асосий манбаи “ Авесто”

Будизмда ижтимоий қарашларБудизмда ижтимоий қарашлар Сидхарт Гаутама нинг жамият ҳақидаги қарашлари Ҳаёт азобланишдир Азобланишнинг сабаби Мақсадга интилиш ва ҳирсларга берилишдир Киши ўзидаги ҳирс ва интилишларни йўқотсагина бу азоблардан қутулиши мумкин Инсон азоблардан қутулиш учун Гаутама кўрсатган йўлдан бориши керак

Конфуций таълимотининг ижтимоий Конфуций таълимотининг ижтимоий қирралариқирралари Кишилар Муносабат ларни 5 тур га бўлади “ Лунь юй” Асари муаллифи “ Ли”-тартиб, қоида демакдир.Жамият бу оиладирОсмон худоси бирламчи Асоссий ғоялар

Абу Наср Форобийнинг жамият Абу Наср Форобийнинг жамият ва бошқарув ҳақидаги ғояларива бошқарув ҳақидаги ғоялари “ Фозил одамлар шахри” асари Адолатли тузум Бошқарувчининг фазилатлари Донишмандлар жамиятни бошқариши керак Жамиятни илм бошқаради

ФоробийФоробий нинг фикрича нинг фикрича қуйидаги 12 хислатга эга қуйидаги 12 хислатга эга киши жамиятни киши жамиятни бошқариши мумкинбошқариши мумкин Биринчидан, бундай одамнинг барча органлари шу Биринчидан, бундай одамнинг барча органлари шу даражада тараққий этган бўлиши керакки, у бу даражада тараққий этган бўлиши керакки, у бу органлари билан бажармоқчи бўлган ишларини органлари билан бажармоқчи бўлган ишларини осонлик билан бажарсин; осонлик билан бажарсин; Иккинчидан, барча масалани тезда англайдиган, Иккинчидан, барча масалани тезда англайдиган, сўзловчининг мақсади ва айтилган фикрининг сўзловчининг мақсади ва айтилган фикрининг чинлигини тезда пайқай оладиган бўлсин;чинлигини тезда пайқай оладиган бўлсин; Учинчидан, хотираси жуда бақувват бўлсин;Учинчидан, хотираси жуда бақувват бўлсин; Тўртинчидан, зехни ўткир бўлсин;Тўртинчидан, зехни ўткир бўлсин; Бешинчидан, сўзлари аниқ бўлсин, фикрини равон ва Бешинчидан, сўзлари аниқ бўлсин, фикрини равон ва равшан баён эта олсин;равшан баён эта олсин; Олтинчилан, билиш ва ўқишга мухаббати бўлсин;Олтинчилан, билиш ва ўқишга мухаббати бўлсин;

Еттинчидан, овқатланишида, ичимлик истеъмол Еттинчидан, овқатланишида, ичимлик истеъмол қилишда очкўз бўлмасин, қимор қйинлари қйнашдан қилишда очкўз бўлмасин, қимор қйинлари қйнашдан йироқ бўлсин;йироқ бўлсин; Саккизинчидан, ҳақиқатни ҳақиқат тарфдорларини Саккизинчидан, ҳақиқатни ҳақиқат тарфдорларини севадиган бўлсин;севадиган бўлсин; Тўққизинчидан, руҳи ғурурли ва ўз виждонини Тўққизинчидан, руҳи ғурурли ва ўз виждонини қадрлайдиган бўлсин;қадрлайдиган бўлсин; Ўнинчидан, дирҳам динар ва шу каби турмуш Ўнинчидан, дирҳам динар ва шу каби турмуш билимларига жирканиш билан қарасин;билимларига жирканиш билан қарасин; Ўн биринчидан, ўз табиати билан адолатли ва адолат Ўн биринчидан, ўз табиати билан адолатли ва адолат учун курашувчиларни севадиган, адолатсизлик ва учун курашувчиларни севадиган, адолатсизлик ва жабр зулмга курашувчиларни севадиган бўлсин;жабр зулмга курашувчиларни севадиган бўлсин; Ўн иккинчидан, адолатли бўлсин, лекин қайсар Ўн иккинчидан, адолатли бўлсин, лекин қайсар бўлмасин, адолат олдида қайсарлик қилиб, бўлмасин, адолат олдида қайсарлик қилиб, ўзбилармонликка берилмасин.ўзбилармонликка берилмасин.

Абу Райхон Берунийнинг ижтимоий қарашлариАбу Райхон Берунийнинг ижтимоий қарашлари дунёнинг социологик манзараси дунёнинг социологик манзараси эволюцион жараён натижасиэволюцион жараён натижаси ижтимоий табақалушув ижтимоий табақалушув тушунчасига катта эътибортушунчасига катта эътибор жамият аъзоларининг хусусияти жамият аъзоларининг хусусияти географик жойлашуви билан географик жойлашуви билан боғлиқбоғлиқ Кузатиш ва тажрибанинг ўрни Кузатиш ва тажрибанинг ўрни беқиёсбеқиёс

Абу Али Ибн Синонинг Абу Али Ибн Синонинг жамият ҳақидаги жамият ҳақидаги қарашлариқарашлари оламнинг барқарор амал қилиши жамият ва оламнинг барқарор амал қилиши жамият ва табиатнинг синергетик, яъни ўз-ўзини идора қилиш, табиатнинг синергетик, яъни ўз-ўзини идора қилиш, мустақил бошқариш хусусиятининг ишга тушиши ва мустақил бошқариш хусусиятининг ишга тушиши ва ҳаракатланиши билан изохланадиҳаракатланиши билан изохланади дунёнинг абадийлиги ҳар бир юз берувчи нарсанинг, дунёнинг абадийлиги ҳар бир юз берувчи нарсанинг, албатта, бир кун келиб яратилиши мумкинлиги албатта, бир кун келиб яратилиши мумкинлиги билан изохланишини, дунёда ғайритабиий нарсалар билан изохланишини, дунёда ғайритабиий нарсалар йўқйўқ

Шунингдек, Хўжа Ахмад Яссавий “ Ҳикматлар” Алишер Навоий “ Ҳамса” Ахмад Югнакий “ Ҳибатул ҳақойиқ” Юсуф Хос Хожиб “ Қутадғу билиг” Низомулмулк “ Сиёсатнома” Ва бошқалар

Қадимги Юнонистонда жамият ҳақида фикр Қадимги Юнонистонда жамият ҳақида фикр билдирган файласуфларбилдирган файласуфлар ФАЛЕС, АНАКСИМАНДР, АНАКСИМЕН КСЕНОФАН, ПИФАГОР ГЕРАКЛИТ, ЗЕНОН, ЭМПЕДОКЛ, АНАКСАГОР, ПРОТАГОР, Юнон демократия равнақи даври социологияси. Антик дунё оламининг “ Олтин даври” Энг қадимги юнон социология мактаби Антик дунё социологияси СУҚРОТ, АФЛОТУН, АРУСТУ, ДЕМОКРИТ

Жамият асосини нима ташкил этадиЖамият асосини нима ташкил этади ?? Фалес : сув омили ташкил этади Анаксимен : хавони илоҳий лаштиради Пифагор : Рухдан иборатМилет (Кичик Осиёдаги энг йирик шахар) мактаби вакиллари

Антик дунё оламининг Антик дунё оламининг “Олтин даври”“Олтин даври” Жамият ривожланиши хақидаги фикрлар Суқрот : жамият тараққиётга санъат орқали эришади. Афлотун : жамиятни фан ривожлантиради. Арасту : жамиятни файласуф башқарувчи тараққий этади.

Афлотуннинг идеал Афлотуннинг идеал давлат концепциясидавлат концепцияси адолат Ҳар ишда меъёр ни сақлай билишдонишмандлик жасорат Идеал давлат тузумининг фазилатлари

Арасту (Аристотель)нинг Арасту (Аристотель)нинг жамият ҳақидаги қарашларижамият ҳақидаги қарашлари Арасту фикрлари Давлат бошқарув усуллари Ўрта синфни ёқлаб чиқади. монархия тарания аристократия олигархия полития демократия Қуйидаги тушунчалар ни илмий асослашга уринади. Комил инсон Комил фуқаро Адолатли давлат

ҒАРБИЙ ЕВРОПА УЙҒОНИШ ДАВРИДА БИР ҚАТОР ҒАРБИЙ ЕВРОПА УЙҒОНИШ ДАВРИДА БИР ҚАТОР ФАЙЛАСУФЛАР ЖАМИЯТ ВА УНИНГ РИВОЖЛАНИШИ ФАЙЛАСУФЛАР ЖАМИЯТ ВА УНИНГ РИВОЖЛАНИШИ ҲАҚИДА ТЎХТАЛИБ ЎТИШДИ.ҲАҚИДА ТЎХТАЛИБ ЎТИШДИ. Н МакиавеллиН Макиавелли (1469- (1469- 1527) янги даврнинг 1527) янги даврнинг давлат арбоби, давлат арбоби, ёзувчи, тарихчи, ёзувчи, тарихчи, сиёсатшунос олим. сиёсатшунос олим. Унинг ижтимоий ҳаёт Унинг ижтимоий ҳаёт ҳақидаги ғоялари ҳақидаги ғоялари “Ҳукмдор”, “Жанг “Ҳукмдор”, “Жанг санъати” каби санъати” каби асарларида мавжуд.асарларида мавжуд.

Т.ГоббсТ.Гоббс (1588-1679) (1588-1679) инглиз файласуфи, механик инглиз файласуфи, механик материализм тарафдори материализм тарафдори фикрлари “Фалсафа асослари”, фикрлари “Фалсафа асослари”, “Тана ҳақида”, “Инсон ҳақида”, “Тана ҳақида”, “Инсон ҳақида”, “Фуқаро ҳақида”, “Левиафан” “Фуқаро ҳақида”, “Левиафан” асарларида ўз ифодасини топган. асарларида ўз ифодасини топган. Жон Локк (1632-1704) Жон Локк (1632-1704) либерализмнинг ижтимоий –либерализмнинг ижтимоий – сиёсий доктринаси асосчиси сиёсий доктринаси асосчиси бўлиб, унинг ижтимоий фалсафа бўлиб, унинг ижтимоий фалсафа асосида “ табиий ҳуқуқ” ва асосида “ табиий ҳуқуқ” ва “ижтимоий шартнома” фикрлари “ижтимоий шартнома” фикрлари ётади.ётади.

Ш.Л. МонтескьеШ.Л. Монтескье (1689-1755) (1689-1755) Француз файласуфи, Француз файласуфи, тарихчи, ёзувчи, тарихчи, ёзувчи, “Энциклопедия” “Энциклопедия” иштирокчиларидан иштирокчиларидан бири. У материализм бири. У материализм тарафдорларидан тарафдорларидан бири ҳисбланади.бири ҳисбланади.

СОЦИОЛОГИЯНИНГ ПАЙДО БЎЛИШИ ВА РИВОЖЛАНИШИГА КАТТА ҲИССА ҚЎШГАНЛАР О.Конт (19.01.1798, Монпелье-05.09.1857, Париж) француз фвйласуфи. Позитивизм таълимоти асосчиси. “Социология” атамасини илк бор фанга киритган.

Г. Спенсер (27.04.1820, Дерби -8.12.1903, Брайтон) инглиз файласуфи ва социологи “Ижтимоий дарвинизм” таълимоти асосчиси. Спенсернинг фикрича, энг мослашувчан жамиятларнинг яшаш учун курашидир. У социолизм душмани бўлиб, революцияни ижтимоий организмдаги “касаллик”, деб билган. 1)жамият тирик биологик организм сингари ўз мавжудлиги жараёнида ўсади ва ривожланади; 2)биологик эволюция жараёнида тирик организм структураси ривожлангани сингари жамият ҳам вақт мобайнида структуравий ўзгаришларга юз тутади; 3)биологик организм каби социал организмда ҳар бир аъзо ўз функциясини бажаради; 4)биологик организмнинг бирор аъзоси ўз функциясини бажара олмаслиги бутун организмга таъсир қилганидек,жамиятнинг бирор бўғини фаолиятини олиб бормаса,бутун жамият кризисга учраши мумкин.

Георг Зиммель (01.03. 1858, Берлин-26.09.1918, Страсбург) немис социологи. “Формал социология” асосчиларидан бири. Зиммел 30га яқин асар ёзган бўлиб, маданият фалсафаси, социология, этика, эстетика, фалсафа тарихига бағишланган. У формал социология асосчиси ҳисобланади. Ўзининг фалсафий ва социологик ижодини ижтимоий муносабатлар типологияси, аналитик ва формал социолоигияни ривожлантирувчи анъаналар тахлилига бағишланган. Зиммел томонидан асосланган ижтимоий ҳаёт шаклларини классификация қиладиган бўлсак, унда уларни қуйидагиларга ажратиш мумкин;1) ижтимоий жараён; 2)ижтимоий тур; 3) ривожланиш модели.

Макс Вебер (21.04.1864, Эрфурт - 14.06.1920, Мюнхен) немис социологи. “Тушунувчан социология” асосчиси. Социология, М.Вебер таъкидлашича, ижтимоий фанлар орасида шундай ўрин тутиши лозимки, унинг асосий вазифаси-инсоннинг ижтимоий хулқи мохияти ва ахамиятини тушуниш, жамият ривожига сабаб бўлган қонунлар ечимини кўрсатиб беришдан иборат. У социология фанининг Леонарда да Винчисидир.

Эмиль Дюркгейм (15. 04.1858, Эпиналь-15.11.1917, Париж) француз социологи. Француз социология мактаби асасчиси.Дюркгейм қарашлари асосини “социологизм” ташкил этади. Дюркгейм қарашлари асосини “социологизм” ташкил этади. Дюркгеймнинг “Ижтимоий мехнатнинг тақсимланиши тўғрисида” деб номланган асосий иши бевосита “ҳамжиҳатлик” муаммосини ўрганишга бағишланган. “Ўзини-ўзи ўлдириш” асари жамият аъзоларининг девиант(оғиш) хулқ-атвор содир этиши муаммолари акс этирилади.

XX асрXX аср А А ҚҚ ШШ социология социология 1892-йилда жахонда 1892-йилда жахонда биринчи марта биринчи марта Чикаго Чикаго университетида университетида социология социология кафедраси ва кафедраси ва факультети очилди. факультети очилди.

XX асрXX аср А А ҚҚ ШШ социология социология 1930 йил очилган Ж.Г.Геллапнинг “Жамоатчилик фикрини 1930 йил очилган Ж.Г.Геллапнинг “Жамоатчилик фикрини ўў рганиш Америка институти” фаолияти катта рол рганиш Америка институти” фаолияти катта рол ўў йнайди.йнайди. 1943 йилда Абрахаам Маслоу томонидан ишлаб чи1943 йилда Абрахаам Маслоу томонидан ишлаб чи ққ арилган арилган “истеьмолнинг иерархик назарияси” яратилди ва амалиётда “истеьмолнинг иерархик назарияси” яратилди ва амалиётда қўқў лланилди. лланилди. 1950 йили Ф.Херцберг томонидан “мотивация назарияси” 1950 йили Ф.Херцберг томонидан “мотивация назарияси” (мехнат шароитларининг ички ва таш(мехнат шароитларининг ички ва таш ққ и омиллари хаи омиллари ха ққ идаги идаги назария) назария) 1957 йили Д.Макгрегор томонидан “бош1957 йили Д.Макгрегор томонидан “бош ққ арув усуллари арув усуллари назарияси” яратилди (бунда бошназарияси” яратилди (бунда бош ққ аришнинг 3 асосий усуллари – аришнинг 3 асосий усуллари – авторитар, демократик ва аралаш тип хаавторитар, демократик ва аралаш тип ха ққ ида фикр юритилади). ида фикр юритилади). 60-йилларда АҚШ назарий социологияси феноменологик 60-йилларда АҚШ назарий социологияси феноменологик йй ўў налишнинг кучайганлиги билан характерланади. налишнинг кучайганлиги билан характерланади. Феноменологик социологиянинг шаклланиши А.Шнетц номи Феноменологик социологиянинг шаклланиши А.Шнетц номи билан бобилан бо ғғ лили ққ ..

Жамият кўринишлариЖамият кўринишлари (К. Поппер) (К. Поппер) Очиқ жамият Ёпиқ жамият демократик жамият бўлиб, ташқи муҳит шароитларида осон ўзгарувчи ва мослашув чи, танқидни ёриб ўтмоқка мослашган жамият. догматик-авторитар режим асосида бўлиб, сеҳрли (магик) тафаккур, догматизм ва коллективизм тамойиллари билан характерланади.

Очик жамият Очик жамият К. Поппер К. Поппер фикрича, дунёда инсонпарварлик фикрича, дунёда инсонпарварлик тамойилига асосланган ижтимоий тузумни тамойилига асосланган ижтимоий тузумни ташкил этиш учун инсоният бешта муҳим ташкил этиш учун инсоният бешта муҳим вазифани адо этиши зарур.вазифани адо этиши зарур. 1. Эркинликни мустаҳкамлаш, ундан келиб 1. Эркинликни мустаҳкамлаш, ундан келиб чиқадиган масъулиятни англаш;чиқадиган масъулиятни англаш; 2. Дунёда тинчлик ўрнатиш;2. Дунёда тинчлик ўрнатиш; 3. Қашшоқликка қарши кураш;3. Қашшоқликка қарши кураш; 4. Демографик «портлаш»га қарши кураш;4. Демографик «портлаш»га қарши кураш; 5. Зўравонликка қарши таълим-тарбияни 5. Зўравонликка қарши таълим-тарбияни жадаллаштириш.жадаллаштириш.

Жамиятнинг тузилиши га қараб Жамиятнинг тузилиши га қараб турлари турлари 1. 1. Тоталитар жамиятТоталитар жамият (лот. умумий, бутун, (лот. умумий, бутун, жамики) - жамики) - авторитар шаклларидан бири. Жамият ҳаётининг авторитар шаклларидан бири. Жамият ҳаётининг барчабарча соҳалари устидан ялпи назорат ўрнатилади.соҳалари устидан ялпи назорат ўрнатилади. 2. 2. Авторитар жамиятАвторитар жамият (лот. бошловчи, асосчи, (лот. бошловчи, асосчи, ижодкор,ижодкор, муаллиф)муаллиф) -демократик бўлмаган сиёсий -демократик бўлмаган сиёсий режимга асосланган ёки сиёсий онгнинг авторитар режимга асосланган ёки сиёсий онгнинг авторитар шакли. Бу сиёсий ҳукмронлик қилишнинг ўта шакли. Бу сиёсий ҳукмронлик қилишнинг ўта реакцион давлат тизими. Шахснинг диктаторлик реакцион давлат тизими. Шахснинг диктаторлик элементлари билан уйғунлашиб кетади.элементлари билан уйғунлашиб кетади. 3. 3. Демократик жамиятДемократик жамият (юнон. халқ ҳокимияти) - (юнон. халқ ҳокимияти) - халқнинг ҳокимият манбаи эканлиги, давлат халқнинг ҳокимият манбаи эканлиги, давлат ишларини ҳал қилишда қатнашишини билдиради. ишларини ҳал қилишда қатнашишини билдиради. Ижтимоий тузилма - жамиятнинг ижтимоий асосини Ижтимоий тузилма - жамиятнинг ижтимоий асосини ташкил қилади.ташкил қилади.

Жамиятнинг типлариЖамиятнинг типлари АграрАграр ёки анъанавий ёки анъанавий жамият иқтисодиёт жамият иқтисодиёт қишлоқ хўжалигига қишлоқ хўжалигига асосланади,асосий асосланади,асосий социал институтлари социал институтлари армия ва черковлар армия ва черковлар (масчитлар) (масчитлар) ҳисобланган. ҳисобланган. Аграр Аграр давлатларга мисол давлатларга мисол (Непал, Папуа Новая (Непал, Папуа Новая Гвинея, Эфиопия, Гвинея, Эфиопия, ИндияИндия , , ЛаосЛаос ,, Бутан, Бутан, Мали, Чад)Мали, Чад)

ИндустриалИндустриал жамият жамият иқтисодиёт саноат ва иқтисодиёт саноат ва ишлаб чиқаришга ишлаб чиқаришга асосланади,асосий асосланади,асосий ташкилотлар ташкилотлар коропорация ва коропорация ва фирмалар фирмалар бўлиб,инсонлар бўлиб,инсонлар интиладиган қадрият интиладиган қадрият пул ҳисобланади. пул ҳисобланади. Жамиятни мулкдорлар Жамиятни мулкдорлар бошқаради. бошқаради.

ПостиндустриалПостиндустриал жамият жамият барча соҳаларда етакчи барча соҳаларда етакчи компьютер компьютер технологияларидан кенг технологияларидан кенг кўламда кўламда фойдаланилади, асосий фойдаланилади, асосий ташкилотлари ташкилотлари университетлар университетлар бўлиб,асосий қадрият ва бўлиб,асосий қадрият ва инсонлар интиладиган инсонлар интиладиган нарса билим ва малака нарса билим ва малака ҳисобланади.Жамиятни ҳисобланади.Жамиятни зиёли ва юқори зиёли ва юқори интеллектуал интеллектуал салоҳиятга эга инсонлар салоҳиятга эга инсонлар бошқарадибошқаради

Социологияда бу жамият Социологияда бу жамият номи ҳар хил, жумладан, номи ҳар хил, жумладан, «информацион» жамият «информацион» жамият бўлиб, у инсон билими ва бўлиб, у инсон билими ва информация информация заҳираларига кўра заҳираларига кўра жамиятнинг асосий жамиятнинг асосий манбаи бўлиб қолади. манбаи бўлиб қолади. Замонавий Замонавий микроэлктроника ва микроэлктроника ва компютер техникасига компютер техникасига асосланмоқда. асосланмоқда.

ХХ асрга келиб энг такомиллашган ва ХХ асрга келиб энг такомиллашган ва замонавий кишилик бирликлари фуқаролик замонавий кишилик бирликлари фуқаролик жамияти, деб атала бошланди.жамияти, деб атала бошланди. «Фуқаролар жамияти» деган иборани «Фуқаролар жамияти» деган иборани ишлатган зот Томас Гоббс (1588-1679) бўлди. ишлатган зот Томас Гоббс (1588-1679) бўлди. Ушбу жамият қуйидаги принципларни илгари Ушбу жамият қуйидаги принципларни илгари суради: суради: 1) Инсон сифатида жамият аъзолари эркинлиги; 1) Инсон сифатида жамият аъзолари эркинлиги; 2) Фуқаро сифатида уларнинг тенглиги; 2) Фуқаро сифатида уларнинг тенглиги; 3) Фуқаро сифатида ҳар бир жамият аъзоларишга 3) Фуқаро сифатида ҳар бир жамият аъзоларишга мустақиллиги. мустақиллиги.

““ Барқарор бозор иқтисодиёти очиқ Барқарор бозор иқтисодиёти очиқ ташқи сиёсатга асосланган кучли ташқи сиёсатга асосланган кучли демократик ҳуқуқий давлат ва демократик ҳуқуқий давлат ва фуқаролик жамиятини барпо этиш фуқаролик жамиятини барпо этиш пировард мақсад бўлиб қолиши пировард мақсад бўлиб қолиши керак”керак” ““ Республфикада собитқадамлик Республфикада собитқадамлик билан халқчил адолатли жамиятни билан халқчил адолатли жамиятни бунёд этиш –бош вазифадир”бунёд этиш –бош вазифадир” Ислом каримов Ислом каримов

O'xshashlar

Жамият бутунлиги шартлари

Жамият билимларини абстракциялаш (мавҳумлаш) жараёни

Оила социал институт сифатида

Фуқаролик жамиятининг ижтимоий тузилмаси

Шахс социологияси (ижтимоийлашуви) ва турлари