Ijtimoiy insitutlar va ijtimoiy tashkilotlar - Sotsiologiya - Slaydlar

Ijtimoiy insitutlar va ijtimoiy tashkilotlar

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

116.3046875 KB

Ko'chirib olish

Ijtimoiy insitutlar va ijtimoiy tashkilotlar www.arxiv.uz

Reja: • 1.Jamiyat yaxlit tizim sifatida. • 2.Jamiyat elementlari, strukturasi, o’zaro aloqadorligi. • 3.Ijtimoiy insitutni ta’riflashga nisbatan yondashuvlar. • 4.Ijtimoiy insitutlar strukturasi, ularning tipologiyasi, irarxiyasi va funksiyalari. • 5.Tashkilotlar sotsiologiyasi va rollari. • 6.Oila insituti. • 7.Tibbiyot va sog’liqni saqlash insituti. www.arxiv.uz

• Sotsial insitut (lot. Institum, nizom qoida , ularning to’plami, muassasa) shaxslarning konkret vaziyatlarda amal qiladigan maqsadga muvofiq, rasmiy va norasmiy, barqaror, standartlashgan tamoyil, normalar, o’rnashmalarni bildiradi. • Sotsial insitut odamlarning sotsial tashkillashgan faoliyatlarni anglatadi. Sotsial insitutlar xatti-harakatlarning nisbatan barqaror shakl namunalarni, avloddan- avlodga o’tuvchi ananalar, odatlarni qayta takror hosil qilinishini ham ta’minlaydi. www.arxiv.uz

• Sotsial insitutlarning eng muhim quyidagi turlari mavjud:  1.Oila-jamiyatning muhim insitutlaridan biri.  2.Ijtimoiy-madaniy insitutlar. • Amal qilish doirasi va vazifalariga qarab sotsial insitutlarning quyidagi ko’rinishlarini ajratib ko’rsatish mumkin:  1.Relyatsion insitutlar.  2.Regulyativ sotsial insitutlar.  3.Integrativ sotsial insitutlar.  4.Ananaviy sotsial insitutlar.  5.Madaniy sotsial insitutlar. www.arxiv.uz

• Sotsial insitutlarning bajaradigan asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:  Jamiyat a’zolarini takror ishlab chiqarish, qaytadan tiklash;  Sotsializatsiya;  Ishlab chiqarish va taqsimot;  Tartibga rioya qilish va axloqni saqlab turish; Tashkilot deb , eng avvalo o’zaro bog’langan va o’ziga xos maqsadlarga erishishga yo’naltirilgan ijtimoiy guruhlarga aytiladi. “Tashkilot” atamasi ijtimoiy birlashuvlarning shakli sifatida qo’llaniladi. www.arxiv.uz

• Sotsial tashkilotlar ikki xil funksiyani bajaradi:  1.Axloq normalarini va qadryatlarni o’zlashtirish yo’li bilan ijtimoiylashuvni ta’minlash, insonlarning ijtimoiy munosabatlarda qatnashuvlari uchun dastlabki shart- sharoitlar yaratish.  2.Individ xatti-harakatlari, yo’nalishlari va munosabatlarining mavjud tizim doirasidan chetga chiqmasligini nazorat qilish. • Sotsiologiyado sotsial tashkilotlar maxsus yo’nalish nazariyasiga ko’ra ikki xil:  1)rasmiy:  2)norasmiy tashkilotlarga ajratiladi. www.arxiv.uz

• Rasmiy tashkilotlar yuqori darajada rasmiylashgan guruhdir. Bu ma’muriy apparatning asosiy vazifasi tashkilot mavjudligini ta’minlash uchun uning a’zolari faoliyatini muvofiqlashtirishdir. • Amerikalik sotsiolog A.Etsioni rasmiy tashkilotlarni 3 ta asosiy tashkilotga ajratadi:  1.Erkin tashkilotlar (ko’proq jamoat tashkilotlari, xotin-qizlar jamiyatlari va h.k.)  2.Utilitar (manfaatli) tashkilotlar.Birlashmalar, firmalar, davlat muassasalar va h.k.)  3.Majburiy tashkilotlar. Axloq tuzatish muassasalari, qamoqxona, turma, armiya va h.k.) www.arxiv.uz

• Norasmiy tashkilotlar – o’z-o’zidan, ichki sabablar tufayli vujudga kelgan kishilar birligi sifatida tashkiliy masalalarni rasmiy qonunlarda ko’rsatilganidek farq qiladigan usullarda hal qilishga harakat qiladi va erkin bo’ysunishga asoslanadi. • Sotsiologiyada tashkilotni taxlil etishda 3 asosiy yondashuvlarni ajratib ko’rsatish mumkin:  Ratsional  Tabiiy  Noratsional www.arxiv.uz

• Sotsial tizimlar va ularning asosiy xususiyatlari. • Tizimli yondashuvning asosiy vazifalaridan biri obyekt to’g’risidagi barcha bilimlarni bir butun sistemaga keltirishdir. • Sotsial tizimlar formatsion, madaniy, individual-shahsiy sifat va darajalarida ko’rilishi mumkin. • Sotsial tizimlarning murakkab ierarxiyasi mavjud. Jamiyatning yaxlit bir butunligi eng katta tizim hisoblanadi. Uning iqtisodiy, sotsial, siyosiy va mafkuraviy kabi muhim tizimlari mavjud. www.arxiv.uz

• Sotsial tizim qonuniyatlari uning ichki aiributi. Bu qonuniyatlarni tizimga ta’sir ko’rsatuvchi qandaydir asosiy omil deb qarash mumkin emas. Sotsial aloqadorlik qonuniyati - bu mazkur sotsial tizim va uning tuzilish qonuniyatidir. • Sotsial tizim qonuniyatlari individ hayot faoliyatini belgilab beradi. Individ u yoki bu tarzda sotsial sistema norma va qadriyatlariniqabul qiladi, ijtimoiylashadi. www.arxiv.uz

O'xshashlar

Ijtimoiy ish va siyosat

Ijtimoiy tabaqalanish nazariyalari. Zamonaviy jamiyatdagi ijtimoiy harakatchanlikning turlari va kanallari

Ijtimoiy taraqqiyot sotsiologiyasi

Ijtimoiy tadbirkorlikni rivojlantirish - “matonat” ijtimoiy tadbirkorlik korxonasini yaratish

Kamolot Yoshlar ijtimoiy harakati