logo

L.S. Vigotskiy va J. Piajening egotsentrik nutq tuzilishi, funktsiyalari, va rivojlanishi haqidagi munozaralari

Yuklangan vaqt:

27.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

151.369140625 KB
L.S. VIGOTSKIY VA J. PIAJENING EGOTSENTRIK NUTQ TUZILISHI, FUNKTSIYALARI, VA RIVOJLANISHI HAQIDAGI MUNOZARALARI Egotsentrik nutqga kirish 1 2 3Egotsentrik nutqning tavsifi Kognitiv rivojlanishda egotsentrik nutqning o'z vazifasi Til rivojlanishida egotsentrik nutq Egotsentrik nutq, yosh bolalarining o'ynash yoki muammolarni hal qilish paytida o'zlariga gapirishga ega bo'lishi g'alati bo'lgan, ularning diqqati qiziqishi sifatida ta'riflanadi. Egotsentrik nutq, o'quvchilarning o'ylarini va harakatlarini tartibga solishda, muammolarni hal qilish ko'nikmalarini rivojlantirishda ahamiyatli vazifani bajarishi ma'qul deb hisoblanadi. Egotsentrik nutq, bolalar til ko'nikmalarini rivojlantirishda ham ahamiyatga ega bo'lib, ular uni o'zlashtirish va to'g'ri aytish ko'nikmalarini rivojlantirish orqali kommunikatsiya qobiliyatlarini oshirishadi. L.S. Vygotsky va J. Piagetning nazariy asoslari L.S. Vygotskyning ijtimoiy rivojlanish nazariyasi Vygotskyning nazariyasi, kognitiv rivojlanishda ijtimoiy munosabatning rolini, masalan, yaqin rivojlanish zonasi kontseptini, ta'kidlaydi. J. Piagetning kognitiv rivojlanish nazariyasi Piagetning nazariyasi kognitiv rivojlanish bosqichlariga e'tibor qaratadi, masalan, sensorimotor, preoperatsion, konkrit operatsion va formal operatsion bosqichlar. Vygotsky va Piagetning nazariyalari solishtirilishi Ikkala nazariya ta'lim amaliyotlariga etkili ta'sir ko'rsatgan, Vygotsky ijtimoiy munosabatning ahamiyatiga, lekin Piaget individualli kognitiv rivojlanishga e'tibor qaratadi. Egozentrik nutqning tavsifi va xususiyatlari Egozentrik nutqning ta'riflari Egozentrik nutqning xususiyatlari Egozentrik nutqning bola rivojlanishdagi ahamiyati Egozentrik nutq, o'g'il yoki qizning o'ynarken yoki muammolarni echish paytida o'ziga aytishiga qaramay, oft ko'ngli yo'naltirilmagan nutq qilishga oid. Xususiyatlariga kirishicha, birinchi kishida gaplashish, tinglovchining ko'rsatmaydigan nuqtai nazarini e'tiborga olmay, va to'liq yoki grammatik ravishda noto'g'ri gaplashish kiritiladi. Egozentrik nutq o'z-o'zini tartibga solish va muammolarni echish uchun vosita sifatida xizmat qiladi, bu orqali bolalar muammolarni yechish va kognitiv qobiliyatlarini rivojlantirishlari mumkin. Vygotskiy va Piajening egotsentrik nutqning muqobil qarashlari Vygotskiyning egotsentrik nutqga qarashi Vygotskiy egotsentrik nutqning bolalarning rivojlanishida ahamiyatli bosqichi sifatida qaradi, chunki uning ularning o'zlarining o'ylarini va harakatlarini tartibga solishlariga yordam beradi. Piajetning egotsentrik nutqga qarashi Piajet egotsentrik nutqni yoshlar kognitiv rivojlanishning belg'isi sifatida ko'radi, chunki bu ularning boshqalarining ko'zlanishlarini ko'rib bo'lmagani bilan bog'liq. Vygotskiy va Piajetning nazariyalarini solishtirish Vygotskiy egotsentrik nutqning ijtimoiy xususiyatlariga e'tibor qaratadi, Piajet esa unda bog'liq kognitiv cheklovlarni ilmiy ravishda tushuntiradi. Tili o'z-ikkinchi nutqning shakllanishida o'rin o'rnini o'zlashtirish Tili o'z-ikkinchi nutqda tilning vazifalari Til, bolalar o'z o'ylarini va hissiyotlarini ifodalash uchun tilni ishlatish orqali o'z- ikkinchi nutqning rivojlanishida ahamiyatli o'rin o'ynaydi. Vigotskiyning tilning ahamiyati haqida nazariyasi Vigotskiyning aytishicha, til, faqat bolalarning boshqalar bilan muloqot qilishiga yordam beradi, balki o'z-o'zini tartibga solish va muammolarni hal qilish vositasidir. Madaniy va jamiyat ta'siri tili o'z-ikkinchi nutqga qanday ta'sir qiladi Madaniy va jamiyat ta'sir qilish, bolalar bilan bog'liq tilni shakllanishiga ta'sir qiladi, bu esa o'zlarining o'z-ikkinchi nutqning rivojlanishiga ta'sir qiladi. Til va kognitiv rivojlanish o'rtasidagi munosabat Tadqiqotlar ko'rsatib turadiki, o'z-ikkinchi nutqda til ishlatishi bolalar kognitiv rivojlanish va muammolarni hal qilish qobiliyatlari bilan yaqin munosabatda. Madaniy ta'sirning ego-tsentrlik nutqi rivojlanishiga o'tkazishlari Ego-tsentrlik nutqida madaniy farqliliklar Madaniy farqliliklar, ego-tsentrlik nutqi mazmuni va uslubini ta'sir qiladi, jamoa-orient ego-tsentrlik nutqini ko'rsatuvchi madaniy qadriyatga ega bolgan bolalar. Jamoaviy muloqotlarning ego-tsentrlik nutqi rivojlanishiga ta'siri Madaniy muhit ichidagi jamoaviy muloqotlar ego-tsentrlik nutqi rivojlanishini shakllantiradi, bolalar jamiyat norma va kutubxonasi bilan moslashtirishni o'rganadi. Tilda va kommunikatsiya modellariining ego-tsentrlik nutqi rivojlanishiga ta'siri Madaniyda tilda va kommunikatsiya modellari ego-tsentrlik nutqi rivojlanishiga ta'sir qiladi, ba'zi madaniyatlar noaniqli kommunikatsiyani belgilab, boshqalar esa to'g'ri kommunikatsiyaga e'tibor qaratadi. Vigotskiyning ego-sentrlik nutqi orqali o'z-o'zini tartibga solish konseptsiyasi 1 Vigotskiyning ego-sentrlik nutqi nazariyati Vigotskiy bolalar ego-sentrlik nutqini o'z o'ylarini va harakatlarini tartibga solish uchun ishlatadi, masalan, muammoga echim qidirganda o'ziga murojaat qiladi. 2 Ego-sentrlik nutqi o'z-o'zini tartibga solishdagi rol Ego-sentrlik nutqi bolalarga o'zlarining harakatlarini rejalashtirish, kuzatish va baholashga yordam beradi, bu esa ularning o'ziga murojaat qilish va muammolarni echish ko'nikmalarini oshiradi. 3 Ego-sentrlik nutqi orqali o'z-o'zini tartibga solishning rivojlanishi Bolalar o'stiklashtikda, ego-sentrlik nutqi ichi darajada ichkiroq bo'lib, o'z-o'zini tartibga solishga yordam beradigan ichki nutqqa aylanadi. Piyaje egosentrik nutqning rivojlanish bosqichi 1 Sensorimotor bosqich Ushbu bosqichda, bolalar boshqalar ko'rsatki, fikrlarini va istaklarini hisobga olmagan holda egosentrik nutqdan foydalanishadi. 2 Operatsion olg'a bosqichi Ushbu bosqichda, bolalar egosentrik nutqdagi o'zgarishlar jamoaviyroq bo'ladi, chunki ular boshqalar fikrlarini va his-tuyg'ularini hisobga olmoqda boshlaydilar. 3 Konkret operatsion bosqichi Ushbu bosqichda, bolalar o'zlarining egosentrik nutqini kamaytirib, boshqalar ko'rsatki tushunishga boshlaydilar va efirlik tarzda ko'rsatishadi. Egotsentrik Nutqning Funktsiyalari Haqida Munozaralar Egotsentrik Nutq O'zini Tartiblash Uchun Bir Vosita Sifatida Egotsentrik nutq, bolalar uchun ularning harakatlarini va hissiyotlarini tartiblash uchun bir vosita sifatida xizmat qiladi, masalan, ularga qiyin vazifani o'zlariga aytilish orqali gaplashish orqali. Egotsentrik Nutq Kognitiv Yordam Sifatida Bolalar o'zlarining o'ylarini tuzib, harakatlarini rejalashtirish uchun egotsentrik nutqdan foydalanadi, masalan, vazifani bajarish jarayonida muammolarini gaplashish strategiyalarini so'zlash orqali. Egotsentrik Nutq Sotsial Vosita Sifatida Egotsentrik nutq, bolalarga boshqalar bilan kommunikatsiya qilishga yordam beradi, masalan, harakatlarini do'stiga izohlash yoki kichiklaridan yordam so'ray oladi. Egotsentrik Nutq Rivojlanish Belgisi Sifatida Egotsentrik nutq, bolalarining til rivojlanishining tabiiy qismi bo'lib, ularning tilni turli funktsiyalar uchun qo'llashga qodirliklarini ko'rsatadi. Vigotskiy va Piajeting egotsentrik nutqi haqida 1 2 3Vigotskiyning egotsentrik nutq nazariyasi Piajetning egotsentrik nutqga qarashlari Egotsentrik nutqda ijtimoiy munosabatning roli Vigotskiyga ko'ra, egotsentrik nutq bolalar uchun muammolarni hal qilishda ahamiyatli vosita sifatida ko'riladi, xususan muammolarni hal qilish jarayonlarida. Piajet egotsentrik nutqni bolalar egotsentrizmi ko'rsatishi sifatida ko'radi, ular o'ziga xos ko'zgushtlarini va boshqalarining ko'zgushtlaridan farq qilishda qiyinlik ko'rsatadi. Hem Vigotskiy, hamda Piajet egotsentrik nutqning rivojlanishida ijtimoiy munosabatning ahamiyatini belgilagan, chunki bu bolalar uchun tilni ichiga sinash va boshqalarining ko'zgushtlarini tushunishga imkoniyat beradi. Egotsentrik nutqning kognitiv rivojlanishga ta'siri 1 Egotsentrik nutqning tavsifi Bolaning faoliyatda o'ziga gapirishi, o'ylarini tahlil qilish va tuzishga yordam beradi. 2 Kognitiv rivojlanishdagi roli Egotsentrik nutq, o'ylarini tartibga solish, harakatlarni rejalashtirish va muammolarni hal qilishda muhim rol o'ynaydi. 3 Vigotskiyning egotsentrik nutq haqida nazariyasi Egotsentrik nutq, ichki nutq sifatida qadim qilinishi bilan, yuqori ma'naviy funksiyalarga va kognitiv rivojlanishga olib keladi. Egotsentrik nutqning muammolarni hal qilish va qaror qabul qilishdagi o'rinining roli Egotsentrik nutqning muammolarni hal qilishdagi vazifasi Egotsentrik nutq insonlarga o'z o'ylarini so'zlashga imkon beradi, shundaylikda muammolarni hal qilish vazifasida ideyalarni tuzish va aniqlashda yordam beradi. Egotsentrik nutq qanday qilib qaror qabul qilishni ta'sir qiladi Egotsentrik nutq insonlarga turli variantlarni tartibga solish va potentsial natijalarni ko'zdan kechirish uchun vosita sifatida xizmat qilishi mumkin, hatto ularning qaror qabul jarayonini hamda ta'sir qilishi mumkin. Bolalar o'rtasida egotsentrik nutqning rivojlanishi Boshlang'ich bolalikda, egotsentrik nutq bolalar o'ylarini ifodalash uchun mashhur bo'ladi, ularga yana o'sib, o'sib kengayadi. Egotsentrik nutqning ijtimoiy muloqotlarga ta'siri Egotsentrik nutq muloqot va jamoat ichida hamkorlikka ta'sir ko'rsatishi mumkin, chunki odamlar o'z o'ylariga e'tibor berish va o'z fikrlari va ideyalari bilan shug'ullanishda boshqa kishilarning nuqtai nazarlarini ko'rsatishda qiyinlik chekadi. Erkin bolalikda egotsentrik nutq rivojlanishi 1 2 3Egotsentrik nutqning tavsifi va xususiyatlari Egotsentrik nutqning kognitiv rivojlanishdagi vazifalari Egotsentrik nutq rivojlanishida ijtimoiy munosabatning o'z vazifalari Egotsentrik nutq, bolalar o'yin o'ynashlari davrida o'zaro gaplashishga qo'ydagi ichki o'ylarini va hissiyatlarini ko'rsatadi. Egotsentrik nutq, bolalarga o'zlarining o'ylarini tuzish, harakatlarni rejalashtirish, muammolarni hal qilish paytida o'zgaruvchanliklarini tartiblashda yordam beradi. Bakhtiyorlar va yaqinlari bilan muloqotlar orqali, bolalar o'z nutqlarini ichkiy bilishga o'rganishadi va ularning kommunikatsiyalarida ijtimoiy tarafdor bo'lishadi. Egotsentrik nutq tuzilishi va rivojlanishiga ta'sir qiladigan omillar 1 2 3Jamoatga oid muloqot va tilga ekspozitsiya Kognitiv rivojlanish va muammolarni hal qilish Madaniy va tilshunoslik ta'siriyoti Bolalar egotsentrik nutqiga ota-onalar va o'quvchilar bilan muloqotlar kabi muhitlarida tajriba qilgan jamoatga oid muloqotlar va tilga ekspozitsiya tomonidan ta'sir qilinadi. Egotsentrik nutqiga bolalar kognitiv rivojlanishi va muammolarni hal qilish qobiliyatlari tomonidan ham shakllangan, chunki ular muammolarni hal qilish va o'z ta'riflari orqali o'zlarini tushunish uchun o'zlariga aytuvchilar bilan suhbatlashadilar. Madaniy va tilshunoslik omillari egotsentrik nutq tuzilishiga ta'sir qiladi, chunki bolalar o'zlarining madaniy va tilshunoslik muhitiga qarab turib, farqli nutq usullarini va uslublarini qabul qila oladi. Xulosa va kelajakdagi tadqiqot yo'nalishlari L.S.Vigotskiy va J.Piajening egotsentrik nutq tuzilishining munozarasi haqida xulosa Munozarada til rivojlanishini o'rganish uchun integratsion yondashuvning zaruratini belgilab chiqarish kutilmoqda. Egotsentrik nutq tuzilishidagi kelajakdagi tadqiqot yo'nalishlari Kelajakdagi tadqiqotlar egotsentrik nutq tuzilishining madaniy va ijtimoiy faktorlariga ta'sirini va ta'lim uchun uning ta'sirini o'rganishga yo'naltirilishi kerak. Vigotskiy va Piajeningning nazariyalari o'rtasidagi hamkorlik uchun potentsial sohalari Hamkorlik egotsentrik nutq tuzilishining kognitiv rivojlanishdagi rolini va til olishning uning ta'sirini o'rganishga yo'naltirilishi mumkin. E'tiboringiz uchun rahmat!