Turli xil nutq buzilishlarida ovozni korreksiyalash texnologiyalari - Pedagogika - Slaydlar

Turli xil nutq buzilishlarida ovozni korreksiyalash texnologiyalari

Yuklangan vaqt:

04.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

847.5712890625 KB

Ko'chirib olish

TURLI XIL NUTQ BUZILISHL ARIDA OVOZNI KORREKSIYAL ASH TEXNOLOGIYAL ARI

1 BOSQICH Ovozni rivojlantirish ustida ishlashNutqni nafas olishni rivojlantirish, og'iz va burun nafasini farqlash, yumshoq tanglay va bo’yin mushaklarini faollashtirish Artikulyatsion gimnastika va massaj, bo'yin mushaklarini bo'shashtirish, unli tovushlar zanjirlarini (i-e-o-u-a) talaffuzi bilan barcha yo'nalishlarda harakatlarni bir vaqtning o'zida bajarish uchun maxsus mashqlar.

ASOSIY BOSQICH – OVOZ BALANDLIGINI RIVOJLANTIRISH Ovoz toni balandligini rivojlantirish quyidagilarga ta’sir qiladi diapazon modulyasiya Ovoz o’zgaruvchanligi Nutq ifodaliligi Intonasion rang-barangligi

BURUN OHANGINI RIVOJLANTIRISH  Dizartriyada burun ohangini bartaraf etish uchun ovoz ustida ishlashni vokal mashqlardan boshlash kerak Kuylash da ovoz burmalari qisqartirmaydi yoki cho'zilmaydi, qalinlashmaydi yoki ingichka bo'lmaydi faringeal rezonator shaklini o'zgartirmaydi epiglotis va yumshoq tanglay pardasi ko'tariladi og'iz bo'shlig'i hajmini oshiradi, ammo shakli deyarli o'zgarmaydi og'iz keng ochilgan til og'izning pastki qismida tinchgina yotadi

KUYLASH MASHG'ULOTLARI Dastlabki BOSQICHda qo'shiqchilik mashg'ulotlarida qisqa musiqiy iboralar, murakkab bo'lmagan ritm, sekin temp, oddiy og'zaki matn qo'shiqlarda ustunlik qiladi. Matnni kiritish bola uchun qo'shimcha qiyinchiliklar tug'diradi, ovozning ohangi ustidan nazoratni qiyinlashtiradi. Shuning uchun qo'shiq kuylash faqat undoshlar va ular qatnashgan bo'g'inlarning aniq talaffuzi ustida ish tugallanganda kiritiladi.

VOKAL MASHG'ULOTLARI  Korreksion ta’sirning barcha boshqichlarida amalga oshiriladi 1. vokal apparati gimnastikasining bir turi; 2. bolaning ovozi tembrini boyitish, 3. uning so'zlashuvini rivojlantirishga hissa qo'shish, 4. ovozning to'g'ri eshitilishi uchun eshitish sezgisini rivojlantirish.

OVOZ KUCHINI RIVOJLANTIRISH OVOZ KUCHI Paychaosti bosim darajasi, un paychalarining yopilish darajasi NAFAS gimnastikasini samaradorligi

OVOZ TEMBRINI RIVOJLANTIRISH  Ovoz buzilishlarining bartaraf qilishga qaratilgan logopedik ishning yakuniy bosqichidir. Quyidagilarga tayanadi:  yumshoq tanglayning etarlicha harakatchanligi;  uzoq va kuchli og'izdan nafas chiqara olish;  unli va undosh tovushlarni aniq ifodalash;  nutq paytida ham, qo'shiq paytida hamkuchli balandlikdagi ovozli modulyatsiyalardan foydalanish qobiliyati.

YUMSHOQ TANGLAY HARAKATCHANLIGINI RIVOJLANTIRISH Suv tomchilarini yutish Yo’talish Esnash Qattiq atakada a tovushini talaffuzi Sanoq ostida

OVOZ KUCHINI RIVOJLANTIRISH UCHUN MASHQLAR 000 АIU АIU АIUOvozni kuchlantirish (ovozsiz artikulasiya, shivirlash, past, baland)

OVOZ KUCHINI RIVOJLANTIRISH UCHUN MASHQLAR U U U 00 0Ovozni bo’shashtirish(baland-past- shivirlash ovozsiz artikulyasiya)

OVOZ KUCHINI RIVOJLANTIRISH UCHUN MASHQLAR UUUUUPauzasiz ovozni bo’shashtirish(baland- past-shivirlash ovozsiz artikulyasiya)

OVOZ KUCHINI RIVOJLANTIRISH UCHUN MASHQLAR UUUUUUUBir nafas chiqarishda pauzasiz ovozni kuchaytirish va bo’shashtirish (baland- past-shivirlash ovozsiz artikulyasiya)

OVOZ KUCHINI RIVOJLANTIRISH UCHUN MASHQLAR Bir Ikki Uch To’r t Bes hAsta sekin ovozni kuchaytirishli sanoq

OVOZ KUCHINI RIVOJLANTIRISH UCHUN MASHQLAR Asta sekin ovozni bo’shashtiruvchi teskari sanoq Bir Ikki Uch To’r t Bes h

OVOZ BALANDLIGINI RIVOJLANTIRISH UCHUN MASHQLAR У О А И ЭKo’tarish va tushirish

NUTQIY APPARATNI BARCHA A’ZOLARINING KINESTEZIYA VA KOORDINATSIYASINI MASHQ QILDIRISH UCHUN OVOZ MASHQLARI АППАРАТА  Hiqildoqning xotirjam holatida [m] tovushni qisqacha talaffuz qilish, tovushni qattiq tanglayga “urib” va ustidagi bo'shliqlarning katta rezonansini keltirib chiqarishi uchun yo'naltirish.  Ushbu mashq qiyinchilik tug'dirmasa, “ma, mo, me, mi” ... Bo’g’inlarini talaffuz qilishga o'tish mumkin.  Yopiq bo’g’inlar talaffuzi: mam, mom, mum, mem, mim.

SHAKLLANGAN VOKAL QOBILIYATLARINI MUSTAXKAMLASH O'rmonda adashgan deb tasavvur qiling. Siz turib, “AU-au" deb baqirasiz. Ovozlarni baland va aniq talaffuz qilish kerak.

SHAKLLANGAN VOKAL QOBILIYATLARINI MUSTAXKAMLASH Bolalar juftlarga bo'lingan. Juftardan biri baland ovozda iboralarni gapirdi va sherik aks-sado singari jimgina javob berdi. Keyin sheriklar joylarini almashtiradilar. Mashq qilish uchun turli xil ertaklardan iboralar ishlatiladi.

SHAKLLANGAN VOKAL QOBILIYATLARINI MUSTAXKAMLASH Biz bolalarni go'yo quyidagi iboralarni aytib, "zinapoyadan o'tishga" taklif qilamiz. "Birinchi qavat, ikkinchi qavat ... ettinchi qavat", asta-sekin ovozingizni ko'taring.

ADABIYOTLAR  Филиппович, Е. И. Логопедические технологии: курс лекций / Е. И. Филиппович, 2013  Белякова Л.И., Волоскова Н.Н. Логопедия. Дизартрия. —— М. : Гуманитар, изд. центр ВЛАДОС, 2009.— 287 с.

RINOL ALIYADA OVOZNI KORREKSIYAL ASH TEXNOLOGIYAL ARI

I.I. ERMAKOVA RINOLALIYA BILAN OVOZNI KORREKSIYALASH BO'YICHA LOGOPEDIK TA’SIRNING QUYIDAGI ASOSIY VAZIFALARINI BELGILAB BERADI: 1. Tembrni normallashtirish. 2. Bolalarning tabiiy ovozini shakllantirish. 3. Vokal apparati kasalliklarida halqumning harakatlanish funktsiyasini tiklash. 4. To'g'ri ovozni boshqarish qobiliyatlarini tarbiyalash.

TANGLAYNI PLASTIK JARROHLIKDAN OLDIN BOLALAR OVOZINI YAXSHILASH BO'YICHA CHORA-TADBIRLAR:  1) Fiziologik va fonatsion nafas ustida ishlash.  2) bo’yin va tanglay mushaklari distrofiyasining oldini olish.  3) tovush talaffuzini korreksiyalash.

JARROHLIKDAN KEYIN OVOZ USTIDA ISHLASH:  1) Nafas chiqarishni uzaytirish, qovurg'alararo mushaklarni va diafragmaning harakatchanligini faollashtirish, tanglay-halqum yopilishini kuchaytiradigan nafas gimnastikasi.  2) ovozni to'g'ri boshqarish qobiliyatini rivojlantirish, ovoz diapazonini kengaytirish, kuchini oshirish, shuningdek, agar mavjud bo'lsa, halqum harakatchanligi funksiyasini buzilishini kompensatsiyalash.

RINOLALIYA BILAN OVOZ USTIDA ISHLASH BOSQICHMA-BOSQICH AMALGA OSHIRILADI. I bosqich. Ovoz mashqlar. Unli fonemalarni sozlash bilan boshlanad II bosqich. Vokal mashqlar III va IV bosqichlar. Ovoz mashqlari ovozning kuchi va diapazonini oshirish uchun ishlatiladi

VOKAL MASHQLAR  Avval [a] va [e] kuylanadi, 2-3 darsdan so'ng - [o], bir haftadan so'ng - [va] va oxirgi [y]. Kundalik mashg'ulotlar bilan vaqt qisqaradi.Vokal mashqlari uchdan birini kuylash bilan boshlanadi.  Ovoz mashqlari unlilar takrorlanadigan 3-4 darslarda keyin hech bo'lmaganda ozgina yumshoq tanglayning harakatchanligi paydo bo’lganidadi boshlanadi,, bu unlilar tersiyada kuylash orqali mashq qilinadi  Unlilar ketma-ket 2-3 marta past ohangda kuniga 12 martagacha, pianino, magnitofonga yoki logopedning ovozidan boshlab kuylanadi.

V.G. ERMOLAEV N.F. LEBEDEVANING TA’KIDLASHICHA BOLALAR OVOZI,, ENG EHTIYOTKOR MUNOSABATNI TALAB QILADI, SHUNING UCHUN QUYIDAGI QOIDALARGA RIOYA QILISH KERAK: · Faqat yoshga mos diapazonda qo'shiq aytish. · Yoshga mos diapazonning o'ta notalarini ishlatmaslik. · Qisqa qo'shiq iboralarini kuylash. · Juda baland emas, tarangliksiz qo'shiq aytish.

Keyinchalik, ovozni to'g'ri qo'llashni tarbiyalash, diapazonni kengaytirish va ovoz kuchini oshirish va so'ng burun ohangini olib tashlash bo'yicha mashqlarga o'tadilar. Ular unlilar(a, e, o, y i) bilan boshlanadi, so'ngra ularning birikmalari qo'llanadi. Keyin ular "mo'rash" ga o'tadilar - undoshning jarangdor rezonansiga e'tiborni qaratgan holda [m] talaffuz qilingan talaffuz. Fonemani [m] boshlang'ich sifatida tanlash uning fonologik asoslari bilan aniqlanadi, to'g'ri fonatsiya uchun qulay. Keyin ular bo'g'inlar talaffuz qilishga o'tiladi: ma, mo, mu ... Kuniga 6 - 8 marta ([m] qisqa uch marta aytilganidan keyin). Undosh cho'zilgan, unli qisqa vaqt ichida aytiladi. Keyin ular [l] ustida, bo'g'inlarni juft talaffuzi bilan ishlashadi. Keyin ular xuddi shunday [n], [d], [p], [c], [h], [g] ustida ishlaydi.

BUNDAN TASHQARI, NUTQIY MASHQLARIGA O'TISHDA. I.I. ERMAKOVA QUYIDAGI KETMA- KETLIKDA ISHLASHNI TAVSIYA QILADI: 1) 2 so'zning kombinatsiyasini va fe'llarning uyg'unligini talaffuz qilish: Mana onam, mana dadam, mana gul. Men kiyimni yuvdim. Men limonni kesdim. Men qaymoq yedim. 2) asta-sekin kiritilgan iboraning kengaytiriladi: Men sug'ordim. Men gullarlarni sug'ordim. Men bog'da gullarni sug'ordim. 3) spontan nutqqa ko'nikmalarni kiritish.

OVOZ KUCHINI VA DIAPAZONINI OSHIRISH UCHUN VOKAL MASHQLARDAN FOYDALANILADI: 1) unlilarda tersiyasini yoki uchlikni kuylash, past - balandroq; 2) mo'rash; 3) qisqa musiqiy iboralar va qo'shiqlarni kuylash, ular quyidagilar bo'lishi kerak: sodda, eslash oson, engil ritmik naqshga ega va 1 oraliqda.

«А»

A A A

O'xshashlar

Ta’lim texnologiyalari

Pedagogik nutq madaniyati

Dasturlashtirilgan ta’lim texnologiyalari

Hamkorlikda o’qitish texnologiyalari

Nutq hosil bo’lish mexanizmlari