Tarix darslari samaradorligini oshirish usullari 2 - Pedagogika - Slaydlar

Tarix darslari samaradorligini oshirish usullari 2

Yuklangan vaqt:

14.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1361.171875 KB

Ko'chirib olish

Tarix darslari samaradorligini oshirish usullari

Reja: 1. Tarix darslari samaradorligini oshirish usullari 2. Ta’lim tizimida ham joriy etilgan pedagogik ta’lim klasteri va uning ahamiyati 3. Tarixni o’qitishda o’g’zaki metod klassifikatsiyasi 4. Ko’rsatmali materiallar bilan ishlash metodi(usuli)

1. Tarix darslari samaradorligini oshirish usullari • Mustaqillik yillarida mamlakatimiz uzluksiz ta'lim tizimida tarix fanlarini o'qitish samaradorligini oshirish bo'yicha, xususan, bo'lajak tarix o'qituvchilarining o'quvchilarda tarixiy tafakkurni shakllantirishga tayyorlash va metodik tayyorgarlik ishlari O.Davlatov, A.Ismoilov, Q.Shonazarov, R.Yarmatov va boshqa olimlar ishlarida keltirib o'tilgan. Respublikamiz maktablarida tarix o'qitish metodikasiga bag'ishlangan ilmiy tadqiqotlar va uslubiy qo'llanmalar T.Toshpo'latov, N.Remeev, Ya.G'afforov ishlarida keltirilib o'tilgan[8]. Shu bilan birga bir qator yetakchi olimlarimiz, A.Asqarov, R.Muqminova, H.Bobobekov, A.Muhammadjonov va boshqalar tomonidan umumiy o'rta ta'limda tarix fanlarini o'qitish va bu jarayonlarni takomillashtirish bilan bog'liq bir qator ishlar alohida ahamiyatga ega.

Tarix fanini o’qitish metodikasidagi muammolar umumiy o'rta ta'lim tizimi o'qituvchilari orasida o'zini-o'zi rivojlantirish motivatsiyasining yo'qligi; o'qituvchilarning o'quvchilar bilimini oshirish uchun zamonaviy vositalar, usul va mexanizmlardan yetarli darajada foydalanmasligi; dars mashg'ulotlarini tashkil etishda tabaqalashtirilgan yondashuv amalga oshirilmaganligi, ya'ni tez o'zlashtirish imkoniyati mavjud o'quvchi bilan o'zlashtirishda muammosi mavjud o'quvchilaruchun bir xil dastur va topshiriqlar bilan cheklanganligi; tarix fanlarini o'qitishda umumiy o'rta ta'lim, o'rta maxsus va oliy ta'lim o'rtasidagi uzviylikning hisobga olinmasligi va b.

Umumta'lim muassasalarida tahlillar natijasidagi muammolarga muvofiq quyidagi vazifalarni ishlab chiqish tarix fanlarini o'qitish samaradorligini oshirishga xizmat qiladi: o'qituvchining kasbiy faoliyatini takomillashtirish ning qulay usullari orqali rivojlantirishga yo'naltirilgan ijtimoiy fanlar uslubiy birlashmalar faoliyatini rivojlantirish;o'qituvchilar uchun sifatli ta'limni tashkil qilish bo'yicha uslubiy va amaliy tavsiyalar ishlab chiqish; iqtidorli o'quvchilar bilan ishlashni yanada samarali mexanizmlarini ishlab chiqish, o'qituvchilarni o'quvchilarning ilmiy, loyihaviy faoliyati uchun sharoit yaratishga undash; o'quvchilard a tarixiy bilimlar bo'yicha ilmiy-ijodiy qobiliyatlari ni rivojlantirish ni ta'minlaydig an uslublar joriy etish; o'quv jarayoniga o'quvchilarnin g iqtidoriga, o'zlashtirish darajasiga muvofiq variativ o'quv reja va shu asosidagi fan dasturlari kiritish;

Ta'lim tizimida ham joriy etilgan pedagogik ta'lim klasteri va uning ahamiyati • Ta'lim turlarining o'zaro maqsadli va manfaatli xamkorligi asosida tarix fanlarini o'qitish samaradorligini oshirishga qaratilgan dasturlar maqsadlariga erishish ta'lim klasteri tizimli faoliyati, kafedralar professor- o'qituvchilari ilmiy salohiyati, umumta'lim muassasasi o'qituvchilari tomonidan to'plangan tajriba, mavjud yutuqlar va aniqlangan muammolar yo'nalishlari, ularni hal etish usullari, shakllari va texnik vositalari orqali ta'minlanadi. Bu kabi mexanizmlar tashkil qilingan "maktab-laboratoriya" maydonchalarida va pedagogik sinflarda amaliyotga joriy qilinadi, albatta, ularning maqsadi turli yo'nalishlardan iborat bo'lib, bu yo'nalishlarning barchasi klaster modeli asosi hamkorlikdagi mexanizmlar orqali amalga oshiriladi.

Tarix fanlarini o'qitish samaradorligini oshirishga qaratilgan mexanizmlarning amaliy o'quvchilarni institut tarix fani mavjud mutaxassisliklari va ta'lim ahamiyatini quyidagilar tashkil etadi: 1. umumta'lim muassasalarida tarix fanlarini o'qitish samaradorligini oshirish buyicha uslubiy va didaktik ta'minotni yaratiladi 2. ;mazkur fanlar bo'yicha iqtidorli o'quvchilarni aniqlash va rivojlantirish metodikalari takomillashtiriladi; 3. mexanizmlarni muvafaqqiyatli amalga oshirish natijalari asosida kelgusida tarix fanlarini o'qitishning yangicha shakl, usul va metodlari yaratiladi; 4. klaster tizimida boshqa hamkorlik sub'ektlararo samarali o'qitish samaradorligiga olib kelgan loyiha va dasturlarni ommalashtiriladi; 5. muassasa, sinf darajasidagi sog'lom raqobat muhiti shakllanadi va ta'lim sifati oshiriladi va b.

Tarix fanlarini o'qitish samaradorligini oshirishning integratsion mexanizmini tatbiq etish natijasida quyidagi istiqbollarga erishish mumkin: o'quv jarayonidagi ta'lim sifatini boshqarish tuzilmasi modernizatsiyalashgan ko'rinishda bo'ladi; mintaqaviy ta'lim muassasalari, pedagog kadrlar o'rtasida sog'lom raqobat muhiti takomillashadi; maktab bitiruvchilarning ta'limning keyingi bosqichiga ta'minlash samarasi rivojlanadi, bitiruvchilarningraqobatbardoshligi ortadi; ilmiy tadqiqot natijalarining samaradorligi ortadi o'quvchilarning rivojlanishini psixologik-pedagogik tahlil qilish asosida ta'lim sifatini nazorat qilish hamda ularning tarixiy bilimlar bo'yicha ijodiy va intellektual qobiliyatlarini shakllantirish uchun didaktik-uslubiy tizim yaratiladi; o'quvchi shaxsi, uning imkoniyatlari va qobiliyatlarini aniqlash va rivojlantirish uchun qo'shimcha dasturlar, hujjatlar to'plami shakllanadi; natijalarigao'quv dasturlari ko'ra o'quvchilar bilimlarining sifati oshiriladi.

Mini- leksiya o‘qituvchi 10-20 minut ichida ma’ruza o‘qiydi. O‘quvchilar diqqat bilan quloq solishadi. Ma’ruza o‘qib bo‘lganidan so‘ng, o‘qituvchi o‘quvchilarga 3-5 minut vaqt berib ma’ruzaning asosiy mazmunini tezis shaklida konspekt qilishga imkon beradi. konspekt tuzish jarayonida o‘quvchilar noaniqliklarni bartaraf etish maqsadida o‘qituvchiga yoki bir-birlariga savollar berishlari mumkin. 10-20 minut davomida o‘qituvchi ma’ruzani o‘qiydi. O‘quvchilar diqqat bilan quloq solib, qisqa konspekt yozib borishadi. Ma’ruza tugagandan keyin o‘qituvchi o‘quvchilarga 3-5 minut vaqt beradi va bu vaqt ichida o‘quvchilar, juftliklarga bo‘linib, bir-biri bilan konspektlarini almashib, o‘qib chiqishadi va mulohazalari bilan o‘rtoqlashadi. Noaniqliklar, хatolar tuzatiladi. O‘qituvchiga ham savol berishlari mumkin.

Venn diagrammasi ustida ishlash jarayonini qo‘yidagicha amalga oshirish tavsiya etiladi: • 1. Aqliy хujum yordamida takkoslashning asosiy parametrlarinianiqlashdir. • 2. Venn diagrammasi ustida ishlash. • 3. Takkoslash natijalarining prezentasiyasi.bu ko‘rinishdagi interaktiv ish o‘quvchilarning aktiv ishtirokida bajarilib analitik fikrlash ko‘nikmalarni hosil bo‘lishiga yordam beradi.

Tarixni o’qitishda o’g’zaki metod klassifikatsiyasi 2.1 Tarixni o’qitishda o’g’zaki metod klassifikatsiyasiTa’limning amaliy uslubining asosiy yoli o’quvchi yoshlarning hayotni o’ranish yolidir. Shuning uchun ham amaliy metod juda katta ta’limiy va tarbiyaviy ahamiyat kasb etadi. Bu uslub tarix o’qitishni hayot bilan mustaqillik qurilishi amaliyot bilan borishga yordam beradi, bilim o’quvchilarning ishonchi va e’tiqodiga ko’maklashadi, o’quvchi yoshlarning fuqarolik burchini tushunib, jamiyatda o’z mavqelarini topib olishlariga yordamlashadi.O’quvchilarning amaliy bilish faoliyatiga ularning vaqtli matbuot bilan olib boradiga ishlari, ishlab chiqarish korxonalarining raxbarlari va ilg’orlari bilan, fermerlar bilan urush va mehnat veteranlari bilan suxbatlari, tarixiy ocherk yozish, foto-albomlar, maketlar yasash, rasmlar chizish va boshqalar kiradi.

. N. Bernadskiy sinfdan tashqari ishlarni asosiy formasi sifatida qoshimcha o’qishni tavsiya qiladi.. Qoshimcha kitob o’qish. U tarixidagi o’qiladigan kitoblarni 3 gruppaga bo’ladi: ilmiy- ommabop kitoblar tarixiy billetristika tarixiy davrga oid badiiy adabiyotlar

Og’zaki metod. Sinfdan tashqari ishlarning bu guruhiga o’qituvchining hikoya qilib berish, ovoz chiqarib oqish, yuqori sinflarda esa o’qituvchining darsdan keyin boladigan leksiyasi kiradi. Sinfdan tashqari ishlarda o’qituvchining darsdan keyin boladigan leksiyasi kiradi. Sinfdan tashqari ishlarda oquvchining darsdan aktivligi va mustaqilligini oshirish maqsadida foydalahadi. Oquvchilar togarak yig’ilishlarida tarixiy kechalar, lektorlar va aholi orasida qisqacha axborotlar, doklad va referatlar bilan qatnashadilar, muhozalarda nazariy konferensiyalarda tarixiy materiallar muhokamasida ishtirok etadilar.

Ko’rsatmali materiallar bilan ishlash metodi(usuli). Illyustratsiya o’rganish kabi darsda boshlangan ishlarni sinfdan tashqari ekskursiyalar, paxod va ekspedisiyalar davomida to’plangan materiallar nusxasini ko’paytirish , rasmga olish 1. Aqliy хujum yordamida takkoslashning asosiy parametrlarinianiqlashdir. 2. 2. Venn diagrammasi ustida ishlash. 3. 3. Takkoslash natijalarining prezentasiyasi.bu ko‘rinishdagi interaktiv ish o‘quvchilarning aktiv ishtirokida bajarilib analitik fikrlash ko‘nikmalarni hosil bo‘lishiga yordam beradi. shu materiallar asosida modellar yasash va namoyish qilish ham shu guruhga doir ishlarda qaytariladi. Bu ishlar ham sinfdagi ishlar bilan bog’lab olib boriladi. Gap shundaki, o’qucvhilar dars jarayonida egallangan konikma va malakalarni sinfdan tashqari ishlarda yanada rivojlantirib takomillashtirib boradilar.

Hozir maktabda sinfdan tashqari ishlarning quyidagi asosiy tashkiliy formalari mavjud.Tarixiy to’garagi yoki tarixiy o’lkashunosl ik, tarixiy siyosiy to’garak. Tarix yoki tarixiy o’lkashunosl ik jamiyati. Darsdan tashqari tarixiy yoki tarixiy o’lkashunosl ik ekskursiyala ri, jamoa teatr va kinoga borish, kulpoxodlar. Uzoq joylarga tarixiy o’lkashunosl ik ekskursiyala ri.Arxeologiya ekspedisiya sida qatnashish.Tarixiy yoki o’lkashunosl ik burchaklari muzeylari.

Foydalanilgan adabiyotlar 1. . I.A. Karimov. O’zbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish yolida. T. O’zbekiston, 1995. 2. Azizxojayeva N.N. Pedagogik texnologiya va pedagogik maxorat.-T.: TDPU. 2003. 3. M.Karimov. I.Tursunov. Islom Karimovning «O’zbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish yolida» asarini organish «Shark»-T. 2000 4. Milliy istiqlol goyasi: asosiy tushuncha va tomoyillar. T. O’zbekiston, 2000 5. . J.G.Yoldoshev, S.A.Usmonov. Pedagogik texnologiya asoslari.-T.: O’qituvchi. 2004. 6. J.G.Yoldoshev. Ta’lim yangilanish yo’lida.-T.: O’qituvchi. 2000. 7. 5-sinf «Jaxon tarixidan hikoyalar» I.Jorayev, M.Lafasov, K. Normatov. T. 2000. 8. . 6-sinf O’zbekiston tarixi, A.S.Sa’dullayev, Ye.A.Kostetskiy, N.K.Norqulov. Sharq. 2011 9. 7-sinf Ozbekiston tarixi. A.Muhammadjonov. Toshkent. O’qituvchi 200017-sinf Jaxon tarixi. T.Salimov, S.Mahkamov «Sharq»-T.-2011y.M.Lafasov 7-sinf Jaxon tarixi darsligi.-T.: Cho’lpon. 2005. 10. M.Lfasov. 9-sinf Jaxon tarixi o’quv qollanmasi.-T.: A.Qodiriy nomidagi merosi.-T.:2012.Sharq 11. U..Jorayev. 7-sinf Jaxon tarixidan o’qituvchilar uchun metodik qo’llanma.-T.: 2000.20. N. Norqulov, U.Jorayev . 8-sinf O’zbekiston tarixi. Sharq. T. 2000.

O'xshashlar

Ta\\'lim samaradorligini oshirish usullari

Metodbirlashma faoliyati samaradorligini oshirish 2

Maktabda o’quvchilarni kasbga yo’naltirib o’qitish ishlari samaradorligini oshirish 2

Maktab kutubxonasining ish samaradorligini oshirish

Metod birlashma faoliyati samaradorligini oshirish