logo

Таълимни технологиялаштиришга кириш “шахс ва жамият” фани мисолида.pptx [восстановлен]

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

192.12890625 KB
Таълимни технологиялаштиришга кириш “шахс ва жамият” фани мисолида www.arxiv.uz01 09 12 Таълимни технологиялаштиришга кириш 1. Таълимга технологик ёндашувнинг ривожланиш эволюцияси. 2. Таълимни технологиялаштириш соҳасида таъянч тоифалар ва тушунчалар. 3. ТТни педагогик тизимдаги роли ва жойи 4. Таълим технологиясининг модели. 5. Таълимга технологик ёндашувнинг моҳияти www.arxiv.uz  5 3 4 1 2 Таълимни технологиял аштириш Мақсадлар ни белгилаш Таъянч тоифалар ва тушунчалар«Таълимни технологияла штириш» «Ўқитиш технология -си» «Таълим технологи я-си» Ўзаро алоқани усул ва воситалари Ахборот -ни усул ва воситал а-ри Концеп- туал асослар и Ўқув машғуло т- ларида ТТ Таълимий мақсадлар Ўқув фаолиятининг натижалари Педагогик вазифаларМақсадларни идентификациял аш I даража – ўқувчилик , таниш бўйича харакатланиш II даража – намуна бўйича алгоритмик харакатланиш III даража – харакатларни эвристик танлаш IV даража – харакатларни ижодий излашРифожланиш эволюциясиXVIII аср – «дидактик машина»30-й. «Таълимда технологиялар»50-й. «Ўқитувчи технологиялар»70-йиллар. «Таълим технологиялари» ОЎЮда технологияла рнинг турлариТаълимий, педагогик Ахборот Компьютерли Иқтисодий Маъруза ва семинарларда ТТ режалаштириш ва лойиҳалаштириш Талабалар билан биргаликдаги фаолиятни технологик харита кўринишида режалаштириш Мониторинг ва баҳолашТаълимнинг усул ва техникалари Маъруза Кейс-стади Муаммоли усул Инсерт Ақлий ҳужум n… Таълим шаклла -ри Гуруҳл арда ишлаш Таълим воситалари График органайзер- лар Т-схема Венна диаграммаси Тоифали жадвал n… Таълимни усул ва воситалариБошқаришни усул ва воситалари www.arxiv.uz • Таълимни технологиялаштириш тўғрисидаги фикр биринчи марта қачон пайдо бўлган? • Ким биринчи марта ушбу тушунча тўғрисида гапирган?1. Таълимга технологик ёндашувнинг ривожланиш эволюцияси www.arxiv.uz  ХХ аср 30-йилнинг ўртасида АҚШнинг Индиана университетида талабаларга эшитиш ва кўриш (аудиовизуал) таълими бўйича маърузалар ўқилган, 1946 йил шу ернинг ўзида эшитиш ва кўриш таълими бўйича мутахассисларни тайёрлаш курси: ишлаб чиқаришни режалаштириш, эшитиш ва кўриш воситаларини ишлатиш ва улар сифатини баҳолаш, шу воситаларни қўллаб ўқув жараёнини бошқариш дастурлари киритилди. Бу жараён “Таълимда технологиялар” деб номланди. XVII асрда Ян Амос Коменский, таълим жараёнининг шундай механизми устида изланишлар олиб бордики, бунда унинг фикрича “вақт, нарсалар , усул” шундай тақсимланиши керакки, тўғри тузилмага келтирилган ва тўғри қўлланилган шароитда у кутилган натижани бериши керак. Бундай механизмни Я.А.Коменский “Дидактик машина” деб номлади. www.arxiv.uz08 27 16 09 190F 11 17 17 110510 37 12 0815 11 38 06 20 02 33 09 11 3B 12 15 1958 йил – Н.Краудер томонидан Дастурлаштирилган таълимнинг тармоқланган схемаси таклиф этилди. Бунда таклиф қилинган бир қанча жавоблардан бирини танлаш ва жавобларнинг тўғри-нотўғрилигидан келиб чиқиб қайтар алоқа назарда тутилади. Бу «Ўргатувчи технологиялар» деб ном олди.1954 йил - профессор Б.Ф. Скинер томонидан дастурлаштирилган таълим модели асослаб берилди. Бу операциялар асосида ўқитиш технологияси бўлиб (мавзу – қадам - кадр), у хар бир ўқув топшириғининг тўғри бажарилганлигини тезда баҳолаш ва хатоликка йўл қўйган бўлса орқага қайтиш каби қайтар алоқани назарда тутади. www.arxiv.uz12 09 320504 1802 0702 0808 37 1A 0815 12 15 0C 29 09 11 70-йилларда – таълим технологиясининг илмий асосини информатика, телекоммуникация назарияси, педагогик квалиметрия, тизимли таҳлил, билиш фаолиятини бошқариш назарияси, ўқув жараёнини қулайлаштириш, педагогик меҳнатни илмий ташкиллаштириш кабилар ташкил қилди. Кўриш ва эшитиш воситаларининг янги турлари: видеомагнитофон, айланмали кадропроектор, электрон ва блокнотли ёзув тахтаси ва бошқалар чиқара бошланди. Таълим технологияси муаммолари бўйича Халқаро анжуманлар ўтказилди. Бу “Таълим технологиялари” деб атала бошлади. www.arxiv.uz46 0507 1117 0702 06 3C 17 2F 01 06 02 37 12 15 21 асрни бошлари. Педагогик технологиялар - берилган ёки мавжуд шароитда педагогик вазифаларга мақбул эришиш йўлларини онгли лойиҳалаш.80-йилларда. ТТни – “таълим олиш шаклларини мақбуллаштиришни ўз вазифалари деб қўювчи, бутун таълим бериш жараёнини ҳамда билимларни техникавий ва инсоний манбаларни ҳисобга олган ҳолда ўзлаштириш ва уларнинг ўзаро ҳаракатини яратиш, қўллаш ва аниқлашнинг тизимли усули” деб тан олинган (ЮНЕСКО, 1986 й.). «Педагогик технология» – атамаси педагогика фанида вужудга келди. www.arxiv.uz28 0F 241A 32 0F 20 0F 31 12 01 11 2D сифат, яъни таълимнинг белгиланган даражасини эгаллаш; оммавий, яъни таълимнинг белгиланган даражасини бир вақтнинг ўзида кўп сонли ўқувчилар эгаллашлари лозим; самарадорлик, яъни таълимга сарф қилинган харажатлар, албатта максимал самара бериши лозим. ХОЗИРГИ ПАЙТДА ЎЗБЕКИСТОНДА ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИГА ҚУЙИДАГИ ТАЛАБЛАР ҚЎЙИЛМОҚДА Ушбу вазифаларни ечиш таълим жараёнини технологиялаштиришга, инновацион таълим технологияларини ишлаб чиқиш ва тадбиқ этишга олиб келади www.arxiv.uz13 0C 140224 13 02 29 3C ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИНИ ШАХС РИВОЖЛАНИШИГА ЙУНАЛТИРИЛГАНЛИГИ – ТАЪЛИМ СОХАСИДАГИ ТАРАҚҚИЁТДИР Таълим олиш, катта ҳажмдаги маълумотни қайта ишлаш қобилиятларини ривожлантириш Турли вазиятларда оптимал ҳаракат қилиш қобилиятларини, мутахасисснинг инқироз шароитида самарали ҳаракат қилиш малакасини ривожлантириш. Таълим жараёни объектларининг авторитардан гуманитар- коммуникатив ўзаро фаолиятга ўтиши. Фаол таълим усулларини ёйиш: тренинглар, дастурлаштирилган, компьютерлаштирилган таълим, ўқув гурухий мунозара, case-studi, ролли ва ишбилармон ўйинлари.1. 2. 3. 4. www.arxiv.uz08 01 32 01 061609 06 01 11 44 11 100C Ишлаб чикариш технологияси Таълимни технологиялаш тириш Таълим технологияси Ўқитиш технологиясиПедагогик технология 2. Таълимни технологиялаштириш соҳасида таъянч тоифалар ва тушунчалар www.arxiv.uz2E0F 09 01 09 09 01 09 5B 09 5C 09 • “ Ишлаб чиқариш технология” тушунчаси нимани билдиради? www.arxiv.uz «Технология» юнонча сўздан келиб чиққан бўлиб “techne” - маҳорат, санъат, малака ва “logos” - сўз, таълимот маъноларини англатади. Ишлаб чиқариш технологияси:  хомашё, материал, ярим тайёр маҳсулотларни олиш, уларни қайта тайёрлаш ёки уларга ишлов бериш йўл ва усулларининг йиғиндиси (технологияни жараёнли-баёнли томони);  юқорида кўрсатилган йўл ва усулларни ишлаб чиқувчи ва такомиллаштирувчи илмий фан . Технологияни илм сифатидаги вазифаси, моддий манба ва вақтлар кам сарфлашни талаб этувчи самарали ва тежамкор ишлаб чиқариш жараёнларини аниқлаш ва амалиётда улардан фойдаланишни аниқлаш мақсадидаги қонуниятларни топиш ҳисобланади (илмий томони);  жараённинг ўзи – топилмани қазиб олиш ҳаракатлари, ишлов бериш, қайта ишлаш, транспортда ташиш, омборга жойлаш, сақлаш, шунингдек ишлаб чиқаришнинг техник назорати (жараёнли ҳаракат томони). www.arxiv.uz1A01 05 1A 10 08 1C 10 08 0808 08 2C 08 01 08 0B 09 1B 3009 01 08 1A320C 09 05 13 17 1C 0206 320C07 01 07 23 08 2F 0F1607 09 Ўқув топшириғи Қуйидагиларнинг технологик схемасини ишлаб чиқаринг: • уйни генерал тозалаш (1-гуруҳ); • уйни ҳар кунлик тозалаш (2-гуруҳ); • ошни тайёрлаш (3-гуруҳ). Ёрдам: қуйдагиларни эсингиздан чиқарманг • мақсадларни аниқлаш тўғрисида; • режалаштирилаётган натижаларни аниқ ва лўнда ифодалаш зарурлиги тўғрисида; • лойиҳалаштириш ва режалаштиришнинг технологик занжири тўрисида. www.arxiv.uz Ўқув топшириғини бажариш бўйича йўриқнома 1. Хамкорликда ифодаланг: • мақсадни; • натижаларни; 2. Мақсадга эриш усуллари (қандай?) ва воситаларини (нима?) аниқланг. 3. Мақсадга эришишнинг технологик босқичларини ва олиб бориладиган ишларнинг асосий мазмунини аниқланг. www.arxiv.uz 4. 6 мини гуруҳга бўлининг ва йириқ харфлар билан, жуда қисқа тарзда қоғозларга гуруҳ ишларининг натижаларини ёзинг: • мақсадни • натижаларни • Мақсадга эришишнинг усул ва воситаларининг рўйхатини • Тайёрлов босқичи ( мақсадга эришининг воситаларини тайёрлаш) • Асосий босқич (олиб бориладиган ишларнинг изчиллиги) • Назорат-якуний босқич (мақсадга эришиш даражасини текшириш) 5. Тўлдирилган қоғозларни ёзув тахтасига ёпиштиринг. www.arxiv.uz • “ Педагогик технология” тушунчаси нимани билдиради? www.arxiv.uz  “ Педагогик технология” – таълимни технологиялаштириш соҳасида педагогик ҳодиса ва жараёнда қўлланиладиган тушунча. www.arxiv.uz11 12 2F 08 09 18 • “ Таълимни технологиялаштириш” тушунчаси нимани билдиради? www.arxiv.uz  Таълимни технологиялаштириш - бу ўқитиш жараёнига технологик ёндашиш асосида таълим мақсадларига эришишнинг энг мақбул йўллари ва самарали воситаларни тадқиқ қилувчи ва қонуниятларни очиб берувчи педагогик йўналишдир. www.arxiv.uz080808 01 0829 18 06 1C 0C  Таълим технологияси:  бу мавжуд шароит ва ўрнатилган вақтда белгиланган таълимий мақсад ва кўзланаётган натижаларга кафолатли эришишни воситали таъминловчи, мулоқот, ахборот, бошқарув ва ўқитишнинг энг қулай йўл ва воситаларининг тартибли йиғиндиси (таълим бериш технологиясининг жараён-баёнли жиҳати);  бу мавжуд юзага келган таълимий жараён субъектларининг ҳамкорий ҳаракатлари, ҳақиқий жараён (таълим бериш технологиясининг амалий-жараён жиҳати ) тартиби. www.arxiv.uz0808 08 01 01 08 2F 06 09 06 08 2C0B 1B 30 09 01 08 2F 1E 02  “ Ўқитиш технологияси” – бу “ўз олдига таълим шаклларини мақбуллаштириш вазифасини қўювчи, техник ва инсоний манбаларни (ресурсларни) ва уларнинг ўзаро ҳаракатини ҳисобга олган ҳолда таълим бериш ва билимларни ўзлаштириш жараёнларини аниқлаш ва қўллашни яратувчи тизимли усулдир” (ЮНЕСКО). Таълим технологияси ва унинг концептуал асосномасини (ТТ илмий томони) ўз ичига олади. www.arxiv.uz11 05 12 1B 41082F 0F 17 1E02 2F 32 01 30  Фанни ўқитиш услубиёти – таълим тизимида ушбу ўқув фанининг аҳамияти ва ўрнини белгилайди, унинг вазифаларини ва ўқитиш мазмунини аниқлайди, ушбу фан бўйича қўлланилаётган усул, шакл ва ўқитиш воситалари баёнини ўз ичига олади. www.arxiv.uz11 05 1F 11 1A 2D0B2F 1E 2D15 Таълим берувчи Талабалар Концептуал асос Мақсадлар Натижалар Ўқув ахбороти Бошқарувнинг йўл ва воситалари Ўқитиш модели Қайтар алоқанинг йўл ва воситалариТ А Р К И Б И Й Т А Ш К И Л Э Т У В Ч И Л А Р + И С М Л А РПедагогика тизими Ўқитиш технологияси Таълим бериш технологияси Фан услубиёти (методика) Ўқитиш усуллари Ўқитиш шакллари Ўқитиш воситалари Кузатув Ташхис Текширув Баҳолаш Башоратлаш Ахборот Режалаштириш Назорат Мавжуд ўқув фанининг ахамияти ва уни ўқитиш тизимидаги ўрнини аниқлаш Мавжуд ўқув фанининг ўқитиш вазифаларини аниқлаш Мавжуд ўқув фанининг ўқитиш мазмунини аниқлаш Қўллаш бўйича йўриқнома М О Н И Т О Р И Н Г Усуллар Шакллар Ўқитиш воситалари ТўғрилашБошқарув хулосасини чиқариш www.arxiv.uz • «Таълим технологияси», «Ўқитиш технологияси» ва «Ўқитиш услубиёти» ўртасида қандай фарқ мавжуд? www.arxiv.uz 3. ТТни педагогик тизимдаги роли ва жойи • Педагогик тизим – шахснинг бор сифатларини шакллантириш учун ташкилий, мақсадга йўналтирилган ва педагогик таъсир кўрсатишни кўзлаган, ўзаро боғлиқ восита, усул, жараёнларнинг йиғиндисини ифода қилувчи аниқ яхлитликдир (В.П. Беспалько бўйича). www.arxiv.uz Педагогик тизим Таълим берувчи Таълим олувчи Натижалар Ўқ ув ахбороти мазмуни Та ҳ лилий – натижавий таркибБошлан ғ ич вазият Кечикти рилган / ўзарувчан натижаЎқ итиш технологиясиМа қ садлар Укитиш, ахборот, мулокот ва бошкарувнинг йул ва воситалариПедагогик тизимнинг модели www.arxiv.uz 4. Таълим технологиясининг модели www.arxiv.uz www.arxiv.uz Таълим технологи яси нинг йўл ва воситалар и таълим бош қарув мулоқот ахборот Усуллар Шакллар Воситалар Техника Таълим берувчини таълим олувчилар билан бирга тезкор қайтар ало қа асосида бевосита ўзаро ҳаракати Ва қт б ўйича бўлинган қайтар ало қа билан таълим берувчини таълим олувчилар билан бирга б ил восита ўзаро ҳаракати Монолог Диалог Полилог Ахборотни етказиш йўллари: Қайтар ало қа йўллари : Таш хис лаш Баҳолаш Кузатиш Режалаштириш Назорат Баҳолаш Ўзгарувчанлик ва йўналишни ани қлаш Ахборот йи ғиш, тўплаш, та ҳлил қилиш Бош қарув хулосасини қабул қилиш Ўзгартириш киритиш Башоратлаш Мониторинг 5. Таълимга технологик ёндошувнинг маъноси Таълимга технологик ёндошувнинг маъноси нимада? www.arxiv.uz Таълимга технологик ёндошувнинг маъноси Таълимнинг мақсадларини аниқлаштириш Таълим мақсадларига эришишнинг энг мақбул йўллар ва воситаларини танлаш Таълим жараёнини максимал формаллаштириш Таълим жараёнини тўлиқ бошқариш Таълим мақсадлари муфассал баён қилинган, лўнда берилган ва кутилаётган ўқув натижалар ва педагогик вазифалар шаклида ифодаланган Коммуникациялар, ахборот ва бошқарувнинг шундай усул ва таълим воситалари танланадики, улар мажмуада берилган шароитларида ва белгиланган вақтда таълим мақсадларига эришишни кафолатловчи таълим моделини ташкил қилади Таълим жараёни тузилмага келтирилган: ўқув машғулотнинг технологик харитасида коммуникатив, ахборот ва бошқарув операцияларнинг педагогик ва ўқув харакатларнинг занжири босқичма-босқич қайд қилинган Изчилликдаги харакатлар: лойиҳалаштириш, башоратлаш, баҳолаш, таҳлил қилиш ва тўғирлаш энг мақбул харажатлар билан самарали натижага эришишни таъминлаб берадиларwww.arxiv.uz