Ta’lim muassasalarida hujjatlar bilan ishlashni tashkil etish, ijro intizomini mustahkamlash - Pedagogika - Slaydlar

Ta’lim muassasalarida hujjatlar bilan ishlashni tashkil etish, ijro intizomini mustahkamlash

Yuklangan vaqt:

03.08.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3324.65625 KB

Ko'chirib olish

MAKTABGAChA VA MAKTAB TA’LIMI VAZIRLIGI TA’LIM MUASSASALARIDA HUJJATLAR BILAN IShLAShNI TAShKIL ETISh, IJRO INTIZOMINI MUSTAHKAMLASh

“ Maqsadimiz - ertangi kun farovon hayotimizda fuqarolar murojaatlarini adolatli hal etishdan iborat”. Shavkat Mirziyoev O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti

Respublika Prezidenti farmonlari, qarorlari, farmonlari va topshiriqlari, Respublika Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlari ijrosini tashkil etin va nazorat qilishning asosiy qoidalari: Nazorat qilishni yagona tizimi va uslubiyotini ta’minlash; vazifalarni amalga oshirishning muddatlarini va pirovard natijalarga erishish uchun shaxsan javobgar shaxslarni belgilash: Asosiy qoidalarning 2 ta tarkibiy qismi. 1 – sxema. 2 – sxema.O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING “IJRO INTIZOMINI MUSTAHKAMLASh ChORA-TADBIRLARI TO‘G‘RISIDA”GI 1999 -YIL 12-YANVARDAGI 12-SON QARORI NIMA UChUN QABUL QILINGAN VA NIMALARNI O‘Z IChIGA OLADI?

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTINING FARMONLARI, HUKUMAT QARORLARI VA YuKORI TURUVChI ORGAN XUJJATLARI BUYRUQLARI HARAKATI «VILOYaT MAKTABGAChA VA MAKTAB TA’LIMI BOShQARMASI» REGISTRATSIYa (30 DAQIQA) RAXBAR IMZOSIGA DEVONXONA IJROChI MAS’UL XODIMLARG BELGILANGAN MUDDATDA BUYRUQ LOYIHASINI TAYYORLASH RAXBAR IMZOSIGA DEVONXONA NAZORAT BO‘YIChA MAS’UL XODIM BOShLIK O‘RINBOSARI BULIMLAR BOShLIKLARI SEKTORLAR MUTAXASSISLAR

«UMUMTA’LIM MAKTABLARI»GA KELGAN HUJJATLAR HARAKATI DIREKTOR O‘RINBOSARLARI PSIXOLOG O’QITUVCHILARMETOD BIRLSHMALARYUQORI TAShKILOTLARGA RAXBAR IMZOSIGA NAZORAT BO‘YIChA MAS’UL XODIM UMUMTA’LIM MAKTABLARI MENEJERLARI TOMONIDAN REGISTRATSIYA MENENJER

Fuqarolarning ariza va shikoyatlari – kelib tushgan kundan boshlab 1 oy muddatda, qo‘shimcha o‘rganish va tekshirishlarni talab qilmaydiganlari- zudlik bilan, 15 kundan kechikmay. Yuqori organlarning topshiriq xatlari va so‘rov xatlari – ularda ko‘rsatilgan muddatlarda yoki 10 kun mobaynida. Korxonalar, birlashmalar, muassasalar, tashkilotlarning xatlari 10 kun muddatda. Fuqarolarning takliflari – bir oygacha bo‘lgan muddatda, qo‘shimcha o‘rganish talab qiladiganlardan tashqari. HUJJATLAR IJROSINING NAMUNAVIY MUDDATLARI

Xalq deputatlari viloyat, shahar, tuman Kengashining sessiyasida deputatlar tomonidan aytilgan taklif va mulohazalar – 10 kun muddatda ko‘rib chiqiladi. Xalq deputatlari viloyat Kengashi doimiy komissiyalarining tavsiyanomalarini ko‘rib chiqish natijalari bir oydan ortiq bo‘lmagan muddatda yoki komissiyalar tomonidan belgilangan muddatda ma’lum qilinadi. Xalq deputatlari viloyat Kengashining qarorlari 7 kun muddatdan kechikmay yetkaziladi. Xalq deputatlari shahar, tuman Kengashining qarorlari 5 kun muddatdan kechikmay yetkaziladi. Zudlik bilan xal etishni talab qiluvchi telegrammalar – 2 kungacha muddatda, qolganlari esa 10 kun mobaynida yetkaziladi. ҲУЖЖАТЛАР ИЖРОСИНИНГ НАМУНАВИЙ МУДДАТЛАРИ

1. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTI FARMONLARI. 2. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTI FARMOYISHLARI. 3. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTI TOPSHIRIQLARI BAYONNOMALARI. 4. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTINING TOPSHIRIQLARI (YOZMA VA OG‘ZAKI). 5. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTI KOTIBIYATINING TOPSHIRIQLARI. 6. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTI DAVLAT MASLAHATCHILARINING TOPSHIRIQLARI. 7. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING QARORLARI. 8. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING FARMOYISHLARI. 9. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING MAJLISLARI BAYONI. 10. RO‘YXATI ISH YURITISH BO‘YICHA YO‘RIQNOMADA BELGILANADIGAN BOSHQA HUJJATLAR, O‘Z HUJJATLARI. 11. BOSHQARMAGA YUQORI IDORALARDAN KELIB TUSHGAN HUJJATLAR 12. BOSHQARMA BOSHLIG‘INING BUYRUQLARI VA TOPSHIRIQLARI. НАЗОРАТГА ОЛИНАДИГАН АСОСИЙ ҲУЖЖАТЛАР

1-SXEMA - O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmonlari, farmoyishlari va topshiriqlari hamda uning apparati xodimlarining topshiriqlari ijro etilishi va ularning amalga oshirilishi ustidan nazoratni tashkil etish; 2-SXEMA - O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Qarorlari va farmoyishlarini tayyorlash, ijro etish va ularning amalga oshirilishi ustidan nazoratni tashkil etish; 3-SXEMA - vazirliklar va idoralar apparatiga kelib tushgan xat-xabarlarning hisobga olinishi, harakati va ularning ijro etilishi ustidan nazoratni tashkil etish; 4-SXEMA - vazirliklar va idoralarda fuqarolar xatlari, shikoyatlari va arizalarini ko‘rib chiqishni tashkil etish va ularning ijrosini nazorat qilish. НАЗОРАТНИ ТАШКИЛ ЭТИШ СХЕМАЛАРИ

HUJJATLARNING IJROSI, IJRO NAZORATI VA UNING MONITORINGINI OLIB BORISh DIREKTIV TOPSHIRIQ HUJJATNI HISOBGA OLISH NAZORAT REJASI IJRO NAZORATI BO‘YICHA MONITORING OLIB BORISH

Ish yuritish va ijro nazorati bo‘yicha yo‘riqnomalarni yana bir bor ko‘rib chiqish va ular bilan qayta ishlash; Yangi xodimlarni stajirovkadan o‘tkazib borish; Har bir nazoratchi tomonidan o‘zi uchun “Umumiy nazorat rejasi”ni ishlab chiqish va unga qat’iy amal qilish: har kunlik nazorat olib borish va rahbariyatga takdim etish amaliyoti; har haftalik nazoratni olib borish va boshqaruv yig‘ilishi hay’atiga olib chiqish, rahbarga yig‘ilishlarda yozma ravishda takdim etish; har haftaning birinchi kunida joriy hafta uchun «eslatma» tariqasida rahbariyatga va ijrochilarga yetkazish; ijro intizomini buzgan xodimlarga nisbatan intizomiy choralar bo‘yicha bildirishlar tayyorlash. IJRO INTIZOMINI MUSTAHKAMLASH CHORA-TADBIRLARI

MAQSAD – HUJJATLARNING YaRATILIShIDAN TO HISOBDAN ChIQARILGUNChA BARChA XAYoTIY sIKLINI TA’MINLASh MAQSADGA ERIShISh YO‘LLARI: Hujjatlashtirish Hujjatlar bilan ishlashni tashkil etish Hujjatlarni operativ saqlash Hujjatlarni arxivga topshirishISH YURITISH VA NAZORAT ISHINI TAKOMILLASHTIRISH

Jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlarini nazoratdan olish

FUQAROLAR MUROJAATLARI BILAN ISHLASH YUQORI TASHKILOT XALQ TA’LIMI BOSHKARMASI DEVONXONASIDA RO‘YXATGA OLISH RAHBAR IMZOSIGA ESLATMA XATIRAHBARNING MUNOSABAT BELGISIGA (REZOLYUSIYA) ASOSAN MAS’UL IJROCHIGA YETKAZISH KO‘RIB CHIQISH NATIJASIARIZA, SHIKOYAT VA TAKLIF

• Murojaatlarni nazoratdan olishning tamoyillari quyidagilardan iborat:  qonuniylik;  murojaatlarni o‘z vaqtida va to‘liq ko‘rib chiqish;  murojaatlarga nisbatan talablarning bir xilligi;  jismoniy va yuridik shaxslarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlariga rioya etilishi;  murojaatlarni ko‘rib chiqishda byurokratizm va sansalorlikka yo‘l qo‘yilmasligi;  murojaatlarni ko‘rib chiqishda davlat organlari, tashkilotlar va ular mansabdor shaxslari faoliyatining shaffofligi.

Tamoyillarning bajarilishi majburiy bo‘lib, quyidagilarni nazarda tutadi: 1. Qonuniylik – murojaatni ko‘rib chiqishda Qonun talablarining to‘liq bajarilishi.

• 2. Vaqtida va to‘liq ko‘rib chiqish – qoida ta’riqasida murojaatlarga 15 kun ichida barcha vajlarni o‘z ichiga olgan javob xati berilgandan so‘ng nazoratdan olinadi. • Qo‘shimcha o‘rganish va (yoki) tekshirish, qo‘shimcha hujjatlarni so‘rab olish talab etilgan murojaatlar bir oygacha bo‘lgan muddatda ko‘rib chiqiladi. Bunda ijrochi tashkilotdan mazkur holatni tasdiqlovchi hujjat rasmiylashtirilishi va tizimga asos sifatida kiritilish talab etiladi.

Murojaatni ko‘rib chiqish uchun tekshirish o‘tkazish, qo‘shimcha materiallarni so‘rab olish yoxud boshqa chora-tadbirlar ko‘rish zarur bo‘lgan hollarda, ularni ko‘rib chiqish muddatlari ijrochi tashkilotning rahbari tomonidan istisno tariqasida uzog‘i bilan bir oyga uzaytirilishi mumkin, bu haqda murojaat etuvchiga xabar qilinadi. Bunda ijrochi tashkilot rahbari tomonidan qabul qilingan qaror (xulosa, tasdiqlangan dalolatnoma va hok.) va fuqaro xabardor qilinganligini tasdiqlovchi xat rasmiylashtirilishi va tizimga asos sifatida kiritilish talab etiladi. Ko‘rib chiqish muddatlari buzilgan murojaatlar bo‘yicha ijrochilarga chora ko‘rilishi talab qilinishi lozim. Oraliq javoblar berilgan va to‘liq ko‘rib chiqilmagan murojaatlar nazoratdan olinmaydi. Bunda murojaatda keltirilgan har bir vaj bo‘yicha yakuniy asoslantirilgan javob berilishiga alohida ahamiyat berilishi lozim.

3. Murojaatlarga nisbatan talablarning bir xilligi – murojaatlarning kelib tushish manbasi va hududi, murojaatchining irqi, jinsi, yoshi, ijtimoiy holati, murojaatdagi masalasiga qarab nazoratdan olinishiga turlicha talablar qo‘yilishiga yo‘l qo‘yilmaydi. Amaldagi qonunchilik bilan belgilangan holatlar bundan mustasno. • 4. Jismoniy va yuridik shaxslarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlariga rioya etilishi – murojaatda ko‘tarilgan muammoning qonuniy yechimi bo‘lgan taqdirda, murojaatchini ijobiy qanoatlantirish choralarini ko‘rish lozim.

Murojaatchining talabi haqqoniy bo‘lgani xolda, amalga oshirishning huquqiy asoslari yaratilmagan xolatlarda, barcha imkoniyatlarni ishga solib murojaatchini ijobiy qanoatlantirish choralarini ko‘rish lozim hamda vakolatli ijro organi bilan hamkorlikda huquqiy asoslarni yaratish borasida asoslantirilgan takliflar tayyorlanishi lozim. Murojaatchi tomonidan noqonuniy talab qo‘yiladigan xollarda bu to‘g‘risida fuqaroga huquqiy tushuntirish berish va fuqaroning roziligini olish lozim.

 5. Murojaatlarni ko‘rib chiqishda byurokratizm va sansalorlikka yo‘l qo‘yilmasligi – murojaatlarni ko‘rib chiqish jarayonida bir muassasa tomonidan boshqa muassasaga asossiz ravishda yuborilishiga, fuqarolardan ortiqcha hujjatlarni talab qilinishiga yo‘l qo‘yilmasligi lozim.

 6. Murojaatlarni ko‘rib chiqishda davlat organlari, tashkilotlar va ular mansabdor shaxslari faoliyatining shaffofligi – maksimal darajada murojaatchi fuqaroning ishtiroki ta’minlanishi, o‘rganish natijalari bo‘yicha uning yozma fikrnomasi olinishi lozim. Murojaatlarni o‘rganish davomida ijrochi va murojaatchi o‘rtasida kelishmovchilik yoki ziddiyatli vaziyat yuzaga kelishi va/yoki fuqaro tomonidan fikrnoma berishdan bosh tortish ehtimoli bo‘lgan xolatlarda jarayonga xolislar jalb etilishi va ular ishtirokida hujjatlashtirilishi lozim. Bunda xolislarning maksimal darajada rasmiy shaxs (MFY/QFY/OFY mas’ullari, uchastka nozirlari) bo‘lishlariga harakat qilish lozim. Xolis sifatida norasmiy shaxslar jalb etilgan xollarda ularning shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarning nusxalari va aloqa kontaklari to‘g‘risida ma’lumotlar bo‘lishi lozim.

 Мурожаатларни назоратдан ечиш учун, қоида таъриқасида қуйидаги ҳужжатлар тақдим этилиши лозим: мурожаатдаги барча важлар бўйича қонуний асослантирилган (зарур холларда, меъёрий ҳужжатларга иловалар кўрсатилган холда), кўтарилган масаланинг якуний ечими ёритилган жавоб хати нусхаси; жавоб хати мурожаатчи фуқарога юборилганлигини тасдиқловчи ҳужжат (почта квитанцияси, реестри ва ҳок.) нусхаси; мурожаатни ўрганишда шаффофлик таъминланганлигини тасдиқловчи ҳужжат (фуқаронинг мурожаатни ўрганиш якунлари бўйича ёзма фикрномаси ёки холислар иштирокида тузилган далолатнома) нусхаси.

 Мурожаатларни кўриб чиқиш натижаси икки хил бўлиши мумкин: қаноатлантирилган ёки қаноатлантирилмаган.  Фуқаро қаноатланганлигини ўзи томонидан тасдиқловчи билдиришнома, тушунтириш хати ёки бошқа шаклдаги фикрномаси ёки муаммо ҳақиқатда ижобий ечилганлигини тасдиқловчи тасдиқланган қатъий назорат шаклидаги расмий ҳужжат (шифохонага йўлланма, тасдиқланган ногиронлик гувоҳномаси ва бошқ.) ёки муаммо хал қилинадиган аниқ муддат кўрсатилган (икки ойдан кўп муддат талаб қилувчи ҳолатлар учун) ижрочи муассасанинг расмий жавоби мавжуд бўлган холларда мурожаат қаноатлантирилган ҳисобланади. Аксинча, бундай ҳужжатлар мавжуд бўлмаганда мурожаат қаноатлантирилмаган ҳисобланади.  Мурожаат тоифасини белгилаш мурожаатни ўрганишда шаффофлик таъминланганлигини тасдиқловчи ҳужжат тури ва мазмунига қараб амалга оширилади.

Qanoatlantirilgan murojaatlarning natijalari quyidagi toifalarda bo‘ladi: “ ijobiy” toifa - murojaatda ko‘tarilgan masala qonuniy ravishda o‘z yechimini topgan va murojaatchi tomonidan tasdiqlangan yoki muammo haqiqatda ijobiy yechilganligini tasdiqlovchi tasdiqlangan shakldagi rasmiy hujjat mavjud bo‘lgan holatlarda belgilanadi. “ huquqiy ma’lumot berish orqali hal qilingan” toifasi quyidagi holatlarda belgilanadi: murojaatda ko‘tarilgan masala qonuniy yechimga ega, lekin yechim amalga oshishi uchun fuqarodan aniq qo‘shimcha harakatlar bajarilishi talab qilinadigan, fuqaro bu haqda xabardor qilingan va olgan ma’lumotlaridan qoniqqanligini bildirgan hujjatlar mavjud bo‘lgan holatlar; murojaatda ko‘tarilgan masala qonuniy yechimga ega emas, fuqaro bu haqda xabardor qilingan va olgan ma’lumotlaridan qoniqqanligini bildirgan hujjatlar mavjud bo‘lgan holatlar.

• “ uzoq muddatga nazoratga olingan” toifa - murojaatda ko‘tarilgan masala qonuniy yechimga ega hamda muammo xal qilinadigan aniq muddat ko‘rsatilgan ijrochi muassasaning rasmiy javobi mavjud bo‘lgan holatlarda belgilanadi.

Qanoatlantirilmagan murojaatlarning natijalari quyidagi toifalarda bo‘ladi: “ tushuntirish berilgan” toifasi quyidagi holatlarda belgilanadi: murojaatda ko‘tarilgan masala qonuniy yechimga ega, lekin yechim amalga oshishi uchun fuqarodan aniq qo‘shimcha harakatlar bajarilishi talab qilinadigan, fuqaro bu haqda xabardor qilinganligi tasdiqlangan lekin olgan ma’lumotlaridan qoniqqanligini bildirgan hujjatlar mavjud bo‘lmagan holatlar; murojaatda ko‘tarilgan masala qonuniy yechimga ega emas, fuqaro bu haqda xabardor qilinganligi tasdiqlangan lekin olgan ma’lumotlaridan qoniqqanligini bildirgan hujjatlar mavjud bo‘lmagan holatlar. “ rad etilgan” toifasi murojaatda ko‘tarilgan masalaning qonuniy yechimi mavjud yoki mavjud emasligidan qat’iy nazar ijobiy yechish asoslantirilgan xolda rad etilgan holatlarda qo‘llaniladi.

 “ tugatilgan” toifasi O‘RQ-445-sonli O‘zbekiston Respublikasining “Jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlari to‘g‘risida” qonunining 30-moddasi 1- qismida nazarda tutilgan holatlarga taalluqli bo‘ladi:  A. agar takroriy murojaatlarda yangi vajlar yoki yangidan ochilgan holatlar keltirilmagan bo‘lsa, ilgarigi murojaat materiallarida esa tekshiruvlarning to‘la-to‘kis materiallari mavjud bo‘lsa va murojaat qiluvchiga belgilangan tartibda javoblar berilgan bo‘lsa;  B. agar murojaat qiluvchi o‘z murojaatini belgilangan tartibda chaqirib olgan bo‘lsa yoki uni ko‘rib chiqishni tugatish to‘g‘risida so‘ragan bo‘lsa;  V. yashash joyi, turgan joyi (pochta manzili), elektron pochta manzili yoki boshqa rekvizitlari o‘zgarganligi to‘g‘risida o‘z vaqtida xabardor qilmaganligi tufayli chaqirishning imkoni yo‘qligi sababli murojaatni murojaat qiluvchining ishtirokisiz ko‘rib chiqish imkoniyati bo‘lmaganda;  G. murojaatni murojaat qiluvchining ishtirokisiz ko‘rib chiqish imkoniyati mavjud emasligi sababli, davlat organi, tashkilot yoki ularning mansabdor shaxsi tomonidan chaqirilgan murojaat qiluvchi kelmay qolgan taqdirda;  D. agar murojaat qiluvchi jismoniy shaxs vafot etganidan so‘ng murojaatni ko‘rib chiqish huquqiy vorislikka yo‘l qo‘ymasa.

Murojaat “tugatilgan”da quyidagi hujjatlar rasmiylashtiriladi: • murojaatni ko‘rib chiqishni tugatish to‘g‘risidagi muassasaning rahbari yoki ularning vakolat berilgan mansabdor shaxsi tomonidan qabul qilingan qaror (barcha holatlar uchun); • murojaat qiluvchini takroriy murojaatning asossizligi va ushbu masala yuzasidan u bilan yozishmalar tugatilishi to‘g‘risida xabardor qilish xati (A holat uchun); • muassasa rahbari yoki mansabdor shaxsining murojaat qiluvchiga murojaatni qaytarish xati (B holat uchun, uch kun ichida); • murojaat qiluvchi chaqirilgan jismoniy shaxsning yoki yuridik shaxs vakilining kelmay qolganligi sababli murojaatni ko‘rib chiqishni tugatish to‘g‘risida xabardor qilish xati (G holat uchun). • B holat murojaatda qayd etilgan qonun buzilishlarini aniqlash va bartaraf etish yuzasidan chora-tadbirlar ko‘rilishini istisno etmaydi.

 “ ko‘rmasdan qoldirilgan” toifasi O‘RQ-445-sonli O‘zbekiston Respublikasining “Jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlari to‘g‘risida” qonunining 29-moddasi 1-qismida nazarda tutilgan holatlarga taalluqli bo‘ladi:  A. anonim murojaatlar;  B. jismoniy va yuridik shaxslarning vakillari orqali berilgan murojaatlar, ularning vakolatini tasdiqlovchi hujjatlar mavjud bo‘lmagan taqdirda;  V. qonunda belgilangan boshqa talablarga muvofiq bo‘lmagan murojaatlar.  Murojaat “ko‘rmasdan qoldirilgan”da quyidagi hujjatlar rasmiylashtiriladi:  murojaatni ko‘rmasdan qoldirish to‘g‘risidagi muassasaning rahbari yoki ularning vakolat berilgan mansabdor shaxsi tomonidan tasdiqlangan xulosa (barcha holatlar uchun);  jismoniy va yuridik shaxs vakilining vakolatini tasdiqlovchi hujjatlar mavjud emasligi sababli murojaatlar ko‘rmay qoldirilganligi to‘g‘risida murojaat qiluvchini xabardor qilish xati.

Yakunlovchi umumiy qoidalar:  Qonunning 33-moddasiga muvofiq har bir murojaatga berilgan javob xatida murojaat yuzasidan qabul qilingan qaror ustidan, agar jismoniy yoki yuridik shaxs ushbu qarorga rozi bo‘lmasa, shikoyat berish tartibi tushuntirilishi lozim.  Murojaat bo‘yicha qabul qilingan qarordan, norozilik bildirilib qilingan takroriy murojaatlar avvalgi murojaat ijrochisiga nisbatan yuqori turuvchi muassasa tomonidan ko‘rib chiqilishi lozim. Murojaatlarni ko‘rib chiqishni “A holat” bo‘yicha “tugatish” vazirlik rahbariyati darajasida qabul qilinadi.  Nazoratdan yechilishi yuqori tashkilot tomonidan uch marta rad etilgan murojaatlar alohida nazoratga olinishi va zarur xollarda yuqori turuvchi muassasa ijrosiga olinishi lozim.

Yakunlovchi umumiy qoidalar: Quyidagi xollarda murojaatlarning ijrochilariga nisbatan intizomiy choralar ko‘rilishi lozim: • yolg‘on ma’lumotlar kiritish, yuqori tashkilotlarni chalg‘itishga urinish; • murojaatlarni ko‘rib chiqishning qonun bilan belgilangan muddatlarining buzilishi; • nazoratdan yechilishi ijrochilarning harakatsizligi, e’tiborsizligi va berilgan vazifalarni bajarmaganligi sababli yuqori tashkilot tomonidan uch va undan ortiq marta rad etilishi; • xizmat vazifalarini bajarish jarayonida xizmat etikasining, subordinatsiyaning va muomala madaniyatining buzilishi; • murojaatlar bilan ishlashni tartibga soluvchi amaldagi me’yoriy hujjatlar va qonunchilikning boshqa talablarining buzilishi.

1-modda. Ushbu Qonunning maqsadi Ushbu Qonun fuqarolarning davlat organdariga, muassasalariga (bundan buyon matnda davlat organlarn deb yuritiladi) murojaatlari sohasidagi munosabatlarni tartibga soladi. 2-modda. Fuqarolarning murojaatlarn to‘g‘risidagi qonun hujjatlari Fuqarolarning murojaatlari to‘g‘risidagi qonun hujjatlari ushbu Qonun va boshqa qonun hujjatlaridan iboratdir. 3-modda. Fuqarolarning murojaat etish ћuquqi. O‘zbekiston Resnublikasn fuqarolari davlat organlarnga arizalar, takliflar va ishkoyatlar bilan murojaat etish huquqiga ega. Fuqarolarning murojaat etish huquqidan foydalanishlari boshqa shaxslarning, jamiyat va davlatning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlariga putur yetkazmaslngi kerak. Xorijiy davlatlargashg fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar O‘zbekistan Respublikasi davlat organlariga ushbu Qonunga muvofiq murojaat etish xuquqnga ega. Fuqarolar tomonidan fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlariga murojaat ztshn sohasidaga munosabatlar ushbu Qonunda belgilangan tarzda tartibga solinadi. Fuqarolarning murojaatlari, agar qonunlarda ularni ko‘rib chiqishning boshqacha tartibi belgilangan bo‘lsa, ushbu Qonunga muvafiq ko‘rib chiqilmaydi. «FUQAROLARNING MUROJAATLARI TO‘G‘RISIDA»GI O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI QONUNI

4-modda. Fuqarolarning murojaatlari shakllari Fuqarolarning murojaatlari og‘zaki yoki yozma shaklda kiritiladi. Fuqarolarning og‘zaki va yozma murojaatlari bir xil ahamiyatga ega. Fuqarolarniig murojaatlari yakka tartibda yoki jamoa tomonidan berilishi mumkin. 5-modda. Fuqarolarning murojaatlari turlari Fuqarolarning murojaatlari ariza, taklif yoki shikoyat ko‘rininshda bo‘lishi mumkin. Ariza fuqarolarning o‘z hukuqlari, erkinlnklari va qonuniy manfaatlarini ro‘yobga chikarishda yordam ko‘rsatish to‘g‘risidagi iltimosi bayon etilgan murojaatidir. Taklif fuqarolarning davlat va jamiyat faoliyatini takomillashtirishga doir tavsiyalarini o‘z ichiga olgan murojaatidir. Shikoyat fuqarolarning buzilgan huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini tiklash to‘g‘risidagi talabi bayon etilgan murojaatidir. 6 -modda. Fuqarolarning murojaatlariga qo‘yiladigan talablar Murojaatlarda fuqaroning familiyasi (ismi, otasining ismi), yashash joyi to‘g‘risidaga ma’lumotlar ko‘rsatilgan, ariza, taklif yoki shikoyatning moxiyati bayon etilgan bo‘lishi kerak. Yozma murojaatlarda murojaat etuvchining imzozi bo‘lishi lozim. Murojaatga shaxsiy imzo qo‘yish imkoni bo‘lmagan taqdirda, bu murojaatlar uni yozib bergan shaxsning imzosi bilan tasdiqlanib, uning familiyasi, ismi, otasining ismi ham yozib qo‘yiladi. Fuќaronnng familiyasi (ismi, otasinnng ismi), yashash joyi to‘g‘risidagi ma’lumotlar ko‘rsatilmagai, yoki u ћaќda soxta ma’lumotlar ko‘rsatilgan, shuningdek imzo qo‘yilmagan yozma murojaatlar anonim deb xisoblanadn va ko‘rib chikilmaydi.

7-modda. Fuqarolarning murojaatlari va ommaviy axborot vositalari Fuqarolarning davlat organlariga gazetalar, jurnallar, televvdenie, radio va boshqa ommaviy axborot vositalari taxririyatlari orqali kelib tushgan murojaatlari ushbu qonunda nazarda tutilgan tartibda va muddatlarda ko‘rib chiqiladi. Fuqarolarning ommaviy axborot vositalariga yo‘llagan murojaatlaridan ommaviy axborot vositalari to‘g‘risidagi qonun ћujjatlariga muvofiq jamoat fikrini o‘rganish va aks ettirish uchun foydalanilishi mumknn. 8-modda. Fuqarolarni qabul qilish. Davlat organlarida fuqarolarni qabul qilish tashkil etiladi. Fuqarolarni qabul qilish rahbar yoki boshqa mansabdor shaxs tomonidan amalga oshiriladi. Buning uchun davlat organlarida aloxida bo‘linmalar tuzilishi mumkin, fuqarolarni qabul qilish uchun mas’ul mansabdor shaxslar belgalab qo‘yiladi. Qabul belgilangan kun va soatlarda, fuqarolar uchun qulay vaqtda o‘tkaziladi, qabul jadvali fuqarolar z’tiboriga yetkaziladi. Fuqaro og‘zaki murojaat etayotganda o‘z shaxsini tasdiqlovchi ћujjat ko‘rsatishi kerak. Fuqaroni qabul qilish, agar uning bir necha bor qilgan murojaati asossiz, qonunga jilof xususiyatda bo‘lsa yoki uning murojaati bo‘yicha karor qabul qilib bo‘lingan bo‘lsa, rad etilishi mumkin. Davlat organlarvda fuqarolarni qabul qilish tartibi mazkur organlar raxbarlarn tomonidan belgilanadi. 9-modda. Fuqarolarning murojaatlari bo‘yicha ish yuritshi Davlat organlarida fuqarolarning murojaatlari bo‘yicha ish yuritish qonun hujjatlarida belgilangan tartibda olib boriladi.

II. FUQAROLARNING MUROJAAT ETISH HUQUQLARI KAFOLATLARI 10-modda. Fuqarolar murojaat etish huquqidan foydalanayotganda ixtiyoriylik Fuqarolarning murojaat etish xuquqi ixtiyoriylik asosida amalga oshiriladn. Hech kim biron-bir murojaatni himoya etishga yoki unga qarshi qaratilgan xarakatlarda ishtirok etishga majbur qilinishi mumkin emas 11-modda. Fuqarolar murojaat etish huquqidan foydalanayotganda kamsitishga yo‘l qo‘yilmasligi Fuqarolar murojaat etish ћuquqidan foydalanayotganda ularni jinsi, irqi, millati, tili, dini, ijtimoiy kelib chiqishn, e’tiqodi, shaxsiy va ijtimony mavqeiga qarab kamsitish taqiqlanadi. 12-modaa. Fuqarolarning murojaatlarini qabul qilish va ko‘rib chiqishning majburiyligi Fuqarolarning murojaatlari albatta qabul qilinishi va ko‘rib chiqshshgai qerak, ushbu Qonun 6-moddasining uchinchi qismida nazarda tutilgan ћollar bundan mustasno. Fuqaro uning murojaatini qabul qilish va ko‘rnb chiqish asossiz ravishda rad etilganligi ustidan bo‘ysunuv tartibada yuqori turuvchi organga yoki bevosita sudga shikoyat berishga haqli.

13-modda. Fuqarolarning murojaatlari munosabati bilan ayon bo‘lib qolgan ma’lumotlarning oshkor etilishiga yo‘l qo‘yilmasligi Fuqarolarning murojaatlarini ko‘rib chiqishda fuqarolarning shaxsiy xayotiga doir ma’lumotlar ularning roziligisiz, shuningdek davlat siri yoxud qonun bidan qo‘riqlanadigan boshqa sir xisoblangan ma’lumotlar va, agar fuqarolarning xuquqlari, erkinlnklari va konuniy manfaatlarini kamsitadigan bo‘lsa, boshqa axborotlar davlat organlari xodimlari tomonidan injor etilishiga yo‘l ko‘yilmaydi, Murojaatga taalluqli bo‘lmagan, fuqaroning shaxsiga doir ma’lumotlarni surishtirib bilishga yo‘l ko‘yilmaydi. Fuqaroning iltimosiga binoan uning shaxsiga doir biron-bir ma’lumot oshkor etilmasligi kerak. 14-modda. Fuqarodarnnng murojaat etipsh munosabati bilan ularning xavfsizligi kafolatlari Fuqarolarni xamda ularning oila a’zolarini o‘z xuquqlari, erkinliklari va konuniy manfaatlarini ro‘yobga chiqarish yoki ximoya qilish maqsadida davlat organlariga murojaat etganliklari uchun ta’qib qilish man etiladi.

III. FUQAROLARNING ARIZALAR, TAKLIFLAR VA SHIKOYATLAR BERISH TARTIBI HAMDA ULARNI KO‘RIB CHIQISH 15-modda. Arizalar, takliflar va shikoyatlarni berish tartibi Fuqarolarshshg ariza, taklif va shikoyatlari ularda qo‘yilgan masalalarni hal etish vakolat doirasiga kiradigan davlat organiga bevosita yoki bo‘ysunuv tartibida yuqori turuvchi organga beriladi. Fuqaro ariza, taklif va shikoyatni shaxsan berishga, shuningdek, bu boradagi vakolatni o‘z vakiliga berishga yokn murojaatini aloqa vositalari orqali yuborishga xaqli. Voyaga yetmaganlar hamda muomalaga layoqatsiz shaxslar manfaatlarini ko‘zlab ariza, taklif va shikoyat ularning vakillari tomonidan qonun xujjatlarida nazarda tutilgan tartabda berilishi mumkin. Ariza, taklif va shikoyatga ular yuzasidan ilgari qabul qidingan, fuqarodagi mavjud qarorlar (yoki ularning nusxalari), shuningdek ariza, taklif va shikoyatni ko‘rib chiqish uchun zarur bo‘lgan boshqa ћujjatlar ilova qilinishi mumkin. 16-modda. Arizalar, takliflar va shikoyatlarni berish muddatlari Fuqarolarning ariza, taklif va shikoyatlar berish .uchun muddat belgilanmaydi. Ayrim hollarda muayyan davlat organining ariza, taklif va shikoyatni ko‘rib chiqish imkoniyatiga, fuqarolarning huquq va erkinliklarini o‘z vaqtida ro‘yobga chiqarish, ularning qonuniy manfaatlari himoya etilishini ta’minlash zaruratiga bog‘liq bo‘lsa, shuningdek qonunlarda nazarda tutilgan boshqa asoslarga ko‘ra, bunday davlat organlariga ariza, taklif va shikoyatlarni berish muddati belgalanishi mumkin. Bo‘ysunuv tartibida yuqori turuvchi organga ariza yoki shikoyat fuqaroga uning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini buzuvchi harakatlar (harakatsizlik) sodir etilganligi yoki qarorlar qabul qilinganligi ma’lum bo‘lib qolgan paytdan e’tiboran uzog‘i bilan bir yil ichida berilishi mumkin. Uzrli sabablarga ko‘ra o‘tkazib yuborilgan muddat ariza yoki shikoyatni ko‘rib chiќuvchi davlat organi tomonidan tiklanadi

17-modda. Fuqarolarshgag murojaatlarnni ko‘rib chiqish Fuqarolarning davlat organiga kelib tushgan murojaatlari ana shu organning o‘zi yoki zimmasiga murojaatlarni ko‘rib chiqish vazifasi yuklatilgan mansabdor shaxs tomonidan ko‘rib chiqiladi. Fuqarolarning murojaatlari, agar ular qo‘yilgan masalalarni hal etish vakolat doirasiga kirmaydigan davlat organiga yuborilgan bo‘lsa, uzog‘i bilan besh kunlik muddat ichida tegishli organlarga jo‘natiladi va bu hakda fuqaroga xabar qilinadi. Murojaatlarni ko‘rib chiqishi uchun boshqa davlat organlariga asossiz ravishda berish yoki qarori yoxud xarakati ustidan shikoyat qilinayotgan davlat organlarn yoki mansabdor shaxslarning o‘ziga jo‘natish man etiladi. Agar fuqarolarning murojaatlarida ularni tegishli organlarga jo‘natish uchun zarur ma’lumotlar bo‘lmasa, bu murojaatlar xuddi shu muddat mobaynida asoslantirilgan tushuntirish bilan fuqaroning o‘ziga qaytariladi. Fuqarolarning murojaatlarini har taraflama mufassal va xolisona ko‘rib chiqish uchun qo‘shimcha axborotlar, ma’lumotnomalar va materiallarga zarurat paydo bo‘lsa, mazkur murojaatni ko‘rib chiqayotgan davlat organining mansabdor shaxga qo‘shimcha axborot to‘plashi mumkin. Fuqarolarning murojaatini ko‘rib chiqayotgan davlat organi zarur jollarda murojaat joyning o‘zida ko‘rib chiqilishini ta’minlashi kerak. Adoxida hollarda, murojaat etgan shaxsning o‘zi yoki boshqa shaxs yo‘qligida murojaatni ko‘rib chiqishning imkoni bo‘lmasa, ular davlat organining mansabdor shaxsi tomonidan chaqarilishi mumkin. Fuqarolarning murojaatlari bo‘yicha qabul qilingan qarorlarni davlat organining rahbari yoki boshqa vakolatli mansabdor shaxsi imzolaydi. Agar ariza, taklif yoki shikoyatda bayon qilingan masalalar hal etilayotganda xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning faoliyatini tekshirish zarurati yuzaga kelsa, bu ish qonun jujjatlariga. muvofiq amalga oshiriladi.

18-modda. Fuqarolarning murojaatlarini ko‘rnb chiqish muddatlari Fuqarolarning takliflari tushgan kundan e’tiboran bir oygacha bo‘lgan muddat ichida ko‘rib chiqiladi, qo‘shimcha o‘rganishni talab etadigan takliflar bundan mustasno va bu xaќda taklif kiritgan shaxsga o‘n qunlik muddat ichida ma’lum qilinadi. Ariza yoki shikoyatlar masalani moxiyatan xal etishi shart bo‘lgan davlat organiga tushgan kundan e’tiboran bir oygacha bo‘lgan muddat ichida, qo‘shimcha o‘rganishni va tekshirishni talab etmaydigan ariza yoki shikoyatlar esa o‘n besh kundan kechiktirmay ko‘rib chiqiladi. Ariza yoki shikoyatni ko‘rib chiqish uchun tekshirish o‘tkazish, qo‘shimcha materiallar talab qilib olish yoki boshqa chora-tadbirlar ko‘rish zarur bo‘lgan xollarda, ariza yoki shikoyatni ko‘rib chiqish muddati tegshishi davlat organi raxbari tomonidan istesno ariqasida uzog‘i bilan bir oyga uzaytirilishi mumkin va bu haќda ariza yoki shikoyat bergan shaxsga ma’lum qilinadi.

IV. MUROJAATLARNI KO‘RIB CHIQISHDA FUQAROLARNING HUQUQLARI VA DAVLAT ORGANLARINING MAJBURIYATLARI 19-modda. Murojaatlarni ko‘rib chiqishda fuqarolarning shaxsan ishtirok etish xuquqi Murojaat davlat organlari tomonidan ko‘rib chiqilayotganda fuqaro murojaatning ko‘rib chiqilishi jarayoni xaqida ajborot olish, vajlarini shaxsan bayon etish va izohlar berish, murojaatni tekshirish materiallari xamda ko‘rib chiqish natijalari bilan tanishish, qo‘shimcha materiallar takdim etish yoki ularni boshqa organdardan so‘rab olish to‘g‘risida iltimos qilish, advokat yoki o‘z vakili xizmatlaridan foydalanish xuquќiga ega. Murojaatni ko‘rib chiqayotgan davlat organlarining mansabdor shaxslari fuqarolarga ularning xuquqlari, erkinlnklari va qonuniy manfaatlariga daxldor xujjatlar, qarorlar va boshqa materiallar bilan tanishib chiqish imkoniyatini ta’minlashlari shart. 20-modda. Fuqarolarning murojaatlarini ko‘rib chiqishda qabul qilinadigan chora-tadbirlar Davlat organlari fuqarolarshshg murojaatlarinng ko‘rib chiqishda qonunga xilof xarakatlarning (xarakatsizlikning) darhol oldini olishga doir chora-tadbirlar ko‘rishlari, fuqarolarning xukuqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari buzilishiga olib kelayotgan sabablar va sharoitlarni aniqlashlari, murojaat qilganliklari munosabati bilan fuqarolar ta’qib qilshnishining belgalangan tartibda oldini olishlari shart.

21-modda. Fuqaroning murojaatini ko‘rib chiqqan davlat organining majburiyatlari Fuqaroning murojaatani ko‘rib chiqqan davlat organi unga murojaatni qo‘rib chiqish natijalari to‘g‘risida va qabul qilingan qarorning moxiyati haqida yozma shaklda xabar qolishi shart. Ariza yoki shikoyat yuzasidan qaror qabul qilgan davlat organining mansabdor shaxsi, agar fuqaro qarorga rozi bo‘lmasa, unga qabul qilingan qaror ustidan shikoyat berish tartibini tushuntirishi shart. Fuqaroning murojaatini ko‘rib chiqqan davlat organi, uning mansabdor shaxsi murajaatni ko‘rib chiqish natijalari yuzasidan qabul qilingan qaror ijrosini nazorat qilishi, agar fuqaroga uning xuquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari buzilishi natijasida zarar yoki ma’naviy ziyon yetkazilgan bo‘lsa, qonunda belgalangan tartibda zararning o‘rnini qoplash yoki ma’naviy ziyonni kompensatsiya qilishga doir chora-tadbirlar ko‘rishi ham shart. 22-modda. Fuqarolarning murojaatlarn bilan olib boriladigan ish tahlili Fuqarolarning murojaatlarini ko‘rib chiqayotgan davlat organlari fuqarolarning xuquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari, shuningdek jamiyat va davlat manfaatlari buzilishini yuzaga keltiruvchi sabablarni o‘z vaqtida aniqlash va bartaraf etish maqsadida arizalar, takliflar va shikoyatlarni belgilangai tartibda umumlashtiradilar hamda taxlil etib boradilar.

V. FUQAROLARNING MUROJAATLARI TO‘G‘RISIDAGI QONUN HUJJATLARINI BUZGANLIK UCHUN JAVOBGARLIK 23-modda. Fuqarolarniig murojaatlari to‘g‘risidagi qonun xujjatlari ijrosi ustidan nazorat Fuqarolarning murojaatlari to‘g‘risidagi qonun xujjatlari ijrosi ustidan nazoratni davlat hokimiyati va boshqaruv organlari o‘z vakolatlari doirasida ta’minlaydilar. 24-modda. Mansabdor shaxslarning fuqarolarning murojaatlari to‘g‘risidaga qonun ћujjatlarini buzganlik uchun javobgarligi Fuqarolarning murojaatlarini qabul qilishi va ko‘rib chiqishni asossiz ravishda rad etish, ularni ko‘rib chiqish muddatlarinini uzrli sabablarsiz buzish, qonunga zid qaror qabul qilish, fuqaroning buzilgan xuquqlari tiklanishini xamda shikoyat munosabati bilan qabul qilingan qaror bajarilishini ta’minlamaganlik, fuqaroga uning xuquq va erqinliqlari hamda qonuniy manfaatlariga daxldor bo‘lgan ћujjatlar, qarorlar va boshqa materiallar bilan tanishib chiqish imkoniyatini berishga asossiz ravishda rad etish yoki fuqarolarning shaxsiy xayotiga doir ma’lumotlarni ularning roziligisiz oshkor etish, fuqaroni murojaat kilganliga uchun ta’qib qilish, shuningdek fuqarolarning murojaatlari to‘g‘risidagi qonun xujjatlarini boshqacha tarzda buzish qonunga muvofiq javobgarlikka sabab bo‘ladi.

25-modda. Fuqaronnng ariza yoki shikoyatini ko‘rib chiqishda qonun talablarining buzilishi oqibatida fukaroga yetgazilgan zararning o‘rnini qoplash Fuqaroning arizasi yoki shikoyati qanoatlantirilgan taqdirda ana shu murojaat bo‘yicha qonunga xilof qaror qabul qilgan davlat organi ariza yoki shikoyat berish va uni ko‘rib chiqish munosabati bilan fuqaroga yetkazilgan zararning o‘rnini, tegishli davlat organining talabi bilan ariza yoki shikoyatni ko‘rib chiqish uchun joylarga borish munosabati bilan sarf qilingan xarajatlarni qoplaydi xamda ana shu vaqt ichida yo‘qotilgan ish haqini to‘laydi. Fuqaroga yetkazilgan ma’naviy ziyon ham sud tartibida kompensatsiya qilinishi mumkin. Fuqaroning arizasi yoki shikoyatini ko‘rib chiqishda qonun talablari buzilganligi munosabati bilan unga yetkazilgan zararniig o‘rnini qoplash maqsadida davlat organi tomonidan to‘langan mablag‘lar aybdor mansabdor shaxsdan regrees tartibida undirib olinishi mumkin. 26-modda. Fuqaroning g‘ayriqonuniy xususiyatdaga ariza, taklif yoki shikoyat berganlik uchun javobgarligi Fuqaroning tuxmat va haqoratdan iborat ariza, taklif yoki shikoyat berganliga qonunda belgilangan javobgarlikka sabab bo‘ladi. 27-modda. Fuqarolarning bila turib soxta ma’lumotlar bayon etilgan murojaatlarini tekshirishga sarf qilingan xarajatlarni qoplash Bila turib soxta ma’lumotlar bayon etilgan murojaatlarni tekshirish munosabati bilan davlat organi tomonidan sarf qilingan xarajatlar fuqarodan sudning qaroriga binoan undirib olinishi mumkin. 28-modda. Nizolarni hal etish Fuqarolarning murojaatlari munosabati bilai zararning o‘rnini qoplash va ma’naviy ziyonni kompensatsiya qilish to‘g‘risndaga nizolar sud tartibida ko‘rib chiqiladi.

E’TIBORINGIZ UChUN RAHMAT!

O'xshashlar

Ta’lim muassasalarida nizolarni boshqarish

Ta’lim jarayonini samarali tashkil etish yo`llari

Ta’lim muassasalarida metodik yordam ishlarini takomillashtirish

Maktabgacha ta’lim muassasalarida idish-tovoqlar mavzusi

Ma’naviy – ma’rifiy ishlar bo’yicha direktor o’rinbosarining yillik ish rejasi va uning ijrosi bo’yicha bajariladigan ishlar