Профессионал таълим муассасаларида Замонавий устахоналарга қўйиладиган талаблар - Pedagogika - Slaydlar

Профессионал таълим муассасаларида Замонавий устахоналарга қўйиладиган талаблар

Yuklangan vaqt:

02.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1280.4599609375 KB

Ko'chirib olish

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ,ФАН ВА ИННОВАЦИЯЛАР ВАЗИРЛИГИ ПЕДАГОГИК ИННОВАЦИЯЛАР, ПРОФЕССИОНАЛ ТАЪЛИМ БОШҚАРУВ ҲАМДА ПЕДАГОГ КАДРЛАРИНИ ҚАЙТА ТАЙЁРЛАШ ВА УЛАРНИНГ МАЛАКАСИНИ ОШИРИШ ИНСТИТУТИ “ ИННОВАЦИОН ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ” КАФЕДРАСИ «Профессионал Таълим Муассасаларида Замонавий Устахоналарга Қўйиладиган Талаблар» МАВЗУСИДАГИ МАЛАКАВИЙ ЛОЙИҲА ИШИ ТАҚДИМОТИ `

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ, ФАН ВА ИННОВАЦИЯЛАР ВАЗИРЛИГИ ПЕДАГОГИК ИННОВАЦИЯЛАР, ПРОФЕССИОНАЛ ТАЪЛИМНИ БОШҚАРУВ ҲАМДА ПЕДАГОГ КАДРЛАРНИ ҚАЙТА ТАЙЁРЛАШ ВА УЛАРНИ МАЛАКАСИНИ ОШИРИШ ИНСТИТУТИ “ Инновацион таълим технологиялари” кафедраси ТАҚДИМОТИ Топшириқ варақаси _____ йил _____ойи Ишлаб чиқариш таълими бўйича директор ўринбосари йўналиши бўйича малака ошириш Тингловчининг Ф.И.Ш ___________________________ Фаолият юритувчи таълим муассасаси _______________________________________ Фаолият тури (лавозими) Ишлаб чиқариш таълими бўйича директор ўринбосари Дипломи бўйича мутахассислиги Физик-мухандис Илмий даражаси Йўқ Битирув малакавий иш мавзуси Профессионал таълим муассасаларида замонавий устахоналарга қўйиладиган талаблар Мавзу олинган сана “___”-март ____-йил буйруқ № ____ Ишни химоя қилиш санаси “___”-март ______-йил Тингловчи У___________________________________________ Раҳбар _____________________________________________ Кафедра мудири _____________________________________________ Раҳбар хулосаси ______________________________________________________________________________________________

Профессионал таълимга оид меъёрий ҳуқуқий хужжатлар Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 6 сентябрдаги «Профессионал таълим тизимини янада такомиллаштиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги ПФ- 5812 -сон Фармони Ўзбекистон Республикасининг 23.09.2020 йилдаги ЎРҚ-637-сонли «Таълим тўғрисидаги қонуни» Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 25 январдаги «Умумий ўрта, ўрта махсус ва касб-ҳунар таълими тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПФ-5313-сон Фармони Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 07.08.2020 йилдаги Ўзбекистон Республикасида узлуксиз бошланғич, ўрта ва ўрта махсус профессионал таълим тизимини тартибга солувчи норматив-ҳуқуқий хужжатларни тасдиқлаш тўғрисида»ги 466-сон қарори Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 11.11.2020 йилдаги «Ўзбекистон Республикаси профессионал таълим муассасаларига ўқишга қабул қилишни ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида»ги 715- сон қарори Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирининг 2020 йил 4 сентябрдаги «Профессионал таълим муассасалари учун ўқитиш материаллари тўпламларини яратишни ташкил этиш тўғрисида»ги 465- сонли буйруғи Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 29.03.2021 йилдаги «Профессионал таълим тизиминида дуал таълимни ташкил этиш чора-тадбирлари ҳақида»ги 163-сон қарори 3

Мавзунинг долзарблиги, * Дунёда меҳнат бозори учун малакали мутаҳассислар тайёрлаш муҳим аҳамият касб этади. Биз яшаётган ХХI асрда ижтимоий-иқтисодий соҳасида рўй бераётган сифат ўзгаришлар. Меҳнат бозори учун креатив фикрлайдиган, масъулиятни ўз зиммасига оладиган, дунёқараши кенг мутаҳассисларга эҳтиёж сезмоқда. Бугунги кунда мамалакатимиз профессионал таълим тизимида малакали мутахассисларни тайёрлаш масаласига алоҳида эътибор қаратилмоқда. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28 январдаги “2022-2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси тўғрисида”ги ПФ 60- сон Фармони, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 6- сентабрдаги “Профессионал таълим тизимини янада такомиллаштиришга доир қўшимча чора- тадбирлар тўғрисида” ги ПФ-5812-сонли Фармонига асосан республикамизда мутлақо янги узлуксиз профессионал таълим тизими йўлга қўйилди. * Навбатдаги вазифа профессионал таълим соҳасини ислоҳ қилиш мақсадида қабул қилинган меъйирий ҳуқуқий ҳужжатларда белгиланган вазифалардан келиб чиқиб ички ва ташқи меҳнат бозори учун малакали кадрларни тайёрлашдан иборат, таълим муассасалари томонидан тайёрланаётган кадрлар сифатига асосий омиллардан бири сифатида замонавий жиҳозланган устахонанинг мавжудлиги алохида таъсир кўрсатади * Ўзбекистон Республикаси Президентининг Олий Мажлис ва Ўзбекистон халқига Мурожаатномасида 2023-йилга “Инсонга эътибор ва сифатли таълим йили” деб ном берилиши ҳам юртимизда таълим соҳасини тубдан ислоҳ қилиш лозимлигини англатиб ўтади. Янги ўқув йилидан бошлаб мутлақо янги профессионал таълим тизимини йўлга қўйиш бўйича тегишли вазирлик ва идораларга муҳим вазифаларни белгилаб берилган. 4

Малакавий ишнинг мақсади ва вазифалари 5Профессионал таълим муассасаларида замонавий устахоналарга қўйилган талаблар бўйича билимларни мустаҳкамлаш, қонун ва норматив хужжатларнинг талабларини мазмун моҳиятини таҳлил қилиш ва уларни амалда қўллаш, замонавий жиҳозланган устахоналарни ўқув жиҳозларидан унумли ва самарали фойдаланиб бюджетдан ташқари қўшимча маблағ ишлаб топиш, ўз хисобидан молиялаштириладиган таълим муассасаларида ўқув устахона жиҳозларидан унумли фойдаланиб, сарфланадиган маблағни тежаб, ўқитиш тан нархини тушириш.

Пастдарғом туман 4-сон касб-ҳунар мактабида амалга оширилган ишлар 6Самарқанд вилояти Пастдарғом туман 4-сон касб-ҳунар мактабидаги Тикувчилик, Автомобил тузилиши, Пайвандлаш, ва Автомобилларга техник хизмат кўрсатиш устахоналари 2020 йил август ва ноябр ойларида замонавий талаблар асосида тўлиқ жорий таъмирланди. Ушбу устахоналар давлат бюджети ҳисобидан ўқув амалиёти машғулотларида зарур бўладиган жихоз ва асбоб-ускуналар билан таъминланган. Тикувчилик устахонаси Пайвандлаш устахонаси

Пастдарғом туман 4-сон касб-ҳунар мактабида амалга оширилган ишлар 7Автомобилларга техник хизмат кўрсатиш устахонаси Автомобил тузилиши устахонаси

Ўқув устахоналарининг вазифалари Профессионал таълим муассасаларида ўқувчиларда бирор касб (квалификация) доирасида маълум бир фаолият тури бўйича махсус тайёргарлик ва амалий тажриба асосида зарур билим, кўникма ва малакаларни шакллантириш мақсадида ўқув устахоналарида ўқув амалиёти машғулотлари ташкил этилади. Ўқув устахоналари профессионал таълим муассасаларида иқтисодиётнинг ривожланиш истиқболларини, замонавий техника ва тенденцияларни ҳисобга олиб, меҳнат бозорига зарур билим, кўникма ва малакаларни эгаллаган кадрларни тайёрлаш имкониятини беради. Ўқувчилар ўқув устахоналарида иш ўринларини оқилона ташкил қила олиш малакаларини, зарур асбоб-ускуналар, мосламалар ва жиҳозлардан тўғри фойдаланган ҳолда муайян касб бўйича меҳнат операцияларини бажариш учун зарур бўладиган кўникмаларни эгаллайди. Меҳнат операцияларини технологик тартибда бажариш усулларини, хавфсизлик техникаси қоидаларини, ишлаб чиқариш ишларининг моҳиятини ва технологик интизом талабларига риоя қилишни ўрганади. Барча зарур асбоб-ускуналар, мосламалар ва жиҳозлар ҳамда техникалар билан таъминланган ўқув устаханалари ўқувчиларнинг назарий машғулотлар даврида олган назарий билимларини амалиётда қўллай олиш кўникмаларини шакллантириш имкониятини беради.

Ўқув устахонасига қўйиладиган талаблар Иш шароитининг мақбуллиги: Шовқин даражаси-70 дб гача. Ҳаволатиш ҳажми: Ўқув устахонаси ва лаборатория хонасида 20 м³/соат бир ўринга Ҳаво намлиги 40-60% бўлиши учун: Санитария, гигиеник ва меҳнат хавфсизлиги талабларига мувофиқлиги: Ёнғин ва портлаш хавфи бўлган бўлимлар изоляцияланганлиги; Чанг ва газ ажралувчи хоналар изоляцияланганлиги; Зарурий механик кўтариш қурилмаларининг мавжудлиги; Эшикларни етарли ўлчамга эгалиги; Ёнғиндан хабар берувчи ва ёнғин ўчириш воситаларининг мавжудлиги. Ўқув устахоналарини эстетик талабларга мувофиқлиги: Девор, шифт ва жиҳозларнинг ранги ва сони (қурилиш меъёрлари ва қоидаларига мос равишда); Ягона услубда жиҳозлаш ва мебелларни жойлаш; дераза ва полларни яхшилаб тозалаш имкониятининг мавжудлиги. Майдони бўйича қурилиш меъёрлари ва қоидалири талабларига мослиги: (Бир ўқувчига) Дастгоҳларда- 9,2-10,4 м² Чилангарлик, электрмонтаж ва ҳ.к. – 6,05-7,7,5 м² Электрогазпайвандлаш ишлари – 8,1-9,3 м² Дурадгорлик, механик ишлар – 8,5-9,4 м² Жиҳозларни меъёрида ўрнатиш ва ишлаш шароитларига мувофиқлиги: Дастгоҳлар, темирчилик, механик-йиғиш, қурилиш-пардозлаш ва ҳ.к. – 1-қаватда; Чилангарлик, электрмонтаж, тикувчилик ва ҳ.к. – 2- ва 3-қаватларда. Меъёрида ёритилганлиги: Табиий - деразалар майдони пол майдонининг 1/6 қисмидан кам бўлмаслиги керак. Ёруғликни яхши қайтарувчи бўёқлар қўлланганлган, тўсиқли жойларда табиий ёруғлик билан чироқли ёритиш уйғун бўлиши керак. Сунъий - Ёғоч ва металга ишлов бериш устахоналарида сунъий ёритилганлик даражаси люминецент лампада-300 лк, чўғланма лампада-200 лк, тикувчилик устахонасида люминецент лампада-400лк, чўғланма лампада-300 лк бўлиши лозим (лк-ёритилганлик ўлчов бирлиги. 1 лк =1 лм/1м², 1 лм = 1Фᵥ/1м² Фᵥ – ёритилаётган ёруғлик оқими = 683·Фₑ·V(λ), бунда: Фₑ - ёруғлик оқими, Вт; V(λ) – тўлқин узунлигига мос келадиган нисбий спектрал ёруғлик самарадорлигиЙил давомида Ҳарорат, °С Ҳаволатиш тезлиги Салқин 18-22 0,1-0,2 м/с Иссиқ 24-27 0,3-0,6 м/с

Ўқув устахоналаридаги санитария-гигиена талаблари  Иш ўринларини ташкил этишнинг асосий шартларидан бири иш ўринларини етарли даражада ёритилишидир. Ёритиш Давлат стандарти талабларига мувофиқ бўлиши, юзаларни етарли даражада ёритишини таъминлаши, иш вақти давомида доимий бўлиши, ёруғлик бўйича тенг тақсимланиши, кўз нурига тенг тақсимланиши зарур.  Иш ўринларини ёритиш масаласини ҳал этишда табий ёруғликдан фойдаланишни таъминлаш мақсадга мувофиқ. Бунинг учун ёруғликнинг майда звеноли панжаралари йириклари билан алмаштирилади. Дераза ойналари ёруғлик нурини 30% гача тўсиб қолувчи ва иш ўринларининг ёритилиши кескин ёмонлаштирувчи чанглардан доимо тозалаб турилади.  Ўқув устахоналарининг қандай рангда бўлиши (бўялиши) муҳим элемент ҳисобланади. Ранг одамга ва умуман бутун меҳнат жараёнига турлича таъсир қилади. Масалан, оқранг 75%, оч кулранг 55%, сарғиш ранг 70%, оч сариқ ранг 45%, кулранг 35% нурни қайтаради.  Одамни кўриш органларига ва асаб тизимига қизил, тўқ сариқ, бинафша, тўқ қизил ранглар салбий таъсир қилиши тадқиқотлар натижасида аниқланган, шундай рангларга бўялган биноларда ишловчиларнинг кўриш органлари тез чарчайди, меҳнат унумдорлиги пасаяди, иш сифати ёмонлашади. Яшил, кўкимтир ва сариқ ранглар одамнинг кўриш органи ва психофзиалогик функцияларига яхши таъсир этади, меҳнат унумдорлигини оширади, чарчашни камайтиради.  Ўқув устахоналарида ҳавонинг тозалиги, ҳарорати ва намлиги қулай меҳнат шароитини яратишда жуда муҳим аҳамиятга эга. Ҳавонинг чанглиги, газлашганлиги, ортиқча намлик, ҳароратнинг баланд ёки паст бўлиши ўқувчилар организмига салбий таъсир этади.  Иш ўринларида шовқин ва тебранишларни камайтириш, ишлаш учун осойишта шароит яратиш зарур. Шовқинга қарши курашда асосий йўналишлар - товуш изоляцияси, товушни ютиш ва тебранишни изоляция қилишдир. Шовқинни йўқотишнинг иложи бўлмаган баъзи машиналар шовқин ютувчи тўсиқлар билан ажратиб қўйилади.  Ўқув устахоналарида душхона ва қўл ювиш хоналари ташкил этилиб, иложи борича уларни гардеробхона биноси ёнига жойлаштириш керак. Душхона ва қўл ювиш хоналари керамик плиткалар билан қопланиши лозим. Деворлар ҳафтасига бир маротаба, поллар эса ҳар куни ювилиши лозим.  Ўқув устахоналарининг гардеробхонасида илгичлар ва алоҳида ажратилган махсус жиҳозланган шкафлар бўлиши керак. Ўқувчилар учун энг қулай кийим камбензон ёки ярим комбензонлардир.

Жиҳозларни ўқув устахоналарига жойлаштириш талаблариҲар бир ўқув устахонасининг майдони ва асбоб-ускуналарининг миқдори 25-30 ёки 12-15 нафар ўқувчилардан иборат гуруҳларни бир вақтда ўқитишга мўлжалланади. Қаторасига жойлаштириш қулай бўлиб, бунда жиҳозлар ишлаб чиқариш таълими устасининг иш ўрнига қаратиб уч-тўрт қатор қилиб жойлаштирилади, бу эса ишлаб чиқариш таълими устасига бутун гуруҳни кузатиб туриш имконини беради. Бундан ташқари жиҳозларни қаторасига жойлаштириш, бинонинг бир томонлама ёритилишида ҳам икки томонлама ёритилишида ҳам табиий ёритилишдан яхшироқ фойдаланиш имкониятини беради.Барча турдаги жиҳозларнинг хавфли жойлари тўр, кожух ёки тўсиқлар билан тусиб қўйилиш шарт. Ўқув жиҳозларини жойлаштириш кўп жиҳатдан бино шаклига, шунингдек бинонинг ёритилиш ҳолатига (бир томонлама, икки томонлама ва комбинациялашган) боғлиқ. Ўқув устахоналарида кўриниб турадиган жойда биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш учун дори- дармонлар солинган тиббиёт аптечкаси бўлиши шарт. Ўқув устахоналарида бирламчи ўт ўчириш ва ёнғиндан хабар берувчи махсус воситалар бўлиши талаб этилади.Ўқув устахонасларида юқорида кўрсатилган омилларни ҳисобга олиб жиҳозларни фронтал ёки қаторасига жойлаштириш мумкин. Ўқув устахоналари ҳар-бир мавзу бўйича осиб ёки ўрнатиб қўйиладиган кўргазмали қуроллар, жадваллар, меҳнат операцияларини бажариш тартиби ва плакатлар билан таъминланади. Ўқув устахоналарида ишлаш вақтида, шунингдек материаллар, деталлар, чиқиндиларни ташиш учун ҳар томондан ҳаракатланиш қулай бўлишини таъминлаш мақсадида ўтиш жойларининг кенглиги 0,5-0,8 м, дастгоҳлар қатори орасидаги ўтиш йўлининг кенглиги энг камида 1,2 м, аравача, электрокарь ва бошқа транспорт ўтадиган жойларнинг кенглиги камида 2 м дан кам бўлмаслиги керак.

Ишлаб чиқариш таълими устасининг иш ўрни 2 м 2 м 0,8 м2 м 2 м 1,2 м 0,8 м Ишлаб чиқариш таълими устасининг иш ўрни 1,2 м 2 м 2 м 0,8 м Жиҳозларни ўқув устахонасида жойлаштириш.Фронта л Қаторасиг а

Кутилаётган натижалар Профессионал таълим муассасаларида ўқувчилар замонавий ўқув устахоналарида замонавий жиҳозлар ва асбоб ускуналардан фойдаланиб, зарур билим, кўникма ва малакаларни эгаллайдилар. Профессионал таълим муассасалари ўқувчилари замонавий ўқув устахоналарида иш ўринларини ташкил қилиш малакасини, зарур асбоб-ускуналар ва жиҳозлардан тўғри фойдаланишни, меҳнат операцияларини бажариш учун зарур бўладиган кўникмаларни эгаллайдилар. Меҳнат операцияларини технологик тартибда бажариш усулларини ўрганадилар. Керакли асбоб-ускуналар ва жиҳозлар билан таъминланган замонавий ўқув устаханаларда ўқувчилар назарий олган билимларини амалиётда қўллай олиш кўникмаларини шакллантирадилар.

ХУЛОСА ВА ТАКЛИФЛАР № Хулоса Таклифлар 1. Ўқув устахоналарида ўқув-ишлаб чиқариш ишларини ташкил этишда янгича ёндашиш. Ўқув-ишлаб чиқариш устахонасини ўқув жараёнида қўллашдан мақсад - касбий фаолият соҳасида ишлаб чиқариш ускуналари билан мустақил ишлашга қодир, юқори малакали мутахассисларни жалб қилиш. 2. Ўқув амалиётларини ўтказиш учун замонавий устахоналарга қўйилган талаблар асосида ташкил этиш. Ў қ у в ама ли ё т и у ч у н з а м о н а ви й у с т а хо н а с и н и ж и ҳ о зла ш ва т а шк и л эт иш д а м еъ ё р н ома ва я н г и тех н оло г и я ла р н и н г р и вож ла н и ш юту қ ла р и н и қ ў лла ш. 3. Замонавий жиҳозланган корхона қувватларидан фойдаланган ҳолда, профессионал таълим муассасаларида етишмаётган ўқув устахоналар ва жихозлар танқислигини дуал таълим тизимини ташкил этган ҳолда ўқув амалиётларини ташкил этиш. Замонавий жиҳозланган корхона қувватларидан фойдаланган ҳолда, профессионал таълим муассасаларида етишмаётган ўқув устахоналар ва жихозлар танқислигини дуал таълим тизимини ташкил этган ҳолда ўқув амалиётларини сифатли ўтказиш. 4. Ўқув-ишлаб чиқариш устахонасидан ўқув жараёнида фойдаланишда қуйидагиларга эътибор бериш. Фан, техника ва технологиянинг энг сўнгги ютуқларини ҳисобга олган ҳолда талабаларнинг амалий машғулотлари сифатини доимий равишда ошириш. Ўқув ва ишлаб чиқариш амалиёти жараёнида меҳнатга онгли муносабатни шакллантириш, ташаббускорлик ва ижодкорликни ривожлантириш. Давлат таълим стандарти талабларига жавоб берадиган даражада ўқув машғулотларини ташкил этиш. Ўқув жараёнига ўқитишнинг замонавий усуллари ва технологияларини жорий этиш.

Фойдаланилган адабиётлар 1. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 6 сентябрдаги «Профессионал таълим тизимини янада такомиллаштиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги ПФ- 5812 -сон Фармони 2. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 25 январдаги «Умумий ўрта, ўрта махсус ва касб-ҳунар таълими тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПФ-5313-сон Фармони 3. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 07.08.2020 йилдаги Ўзбекистон Республикасида узлуксиз бошланғич, ўрта ва ўрта махсус профессионал таълим тизимини тартибга солувчи норматив-ҳуқуқий хужжатларни тасдиқлаш тўғрисида»ги 466-сон қарори 4. Ўзбекистон Республикаси меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш вазирининг 2013 йил 1 апрелдаги “Таълим муассасаларининг ўқув ва ўқув-ишлаб чиқариш устахоналари учун меҳнатни муҳофаза қилиш қоидаларини тасдиқлаш ҳақида”ги 20-Б сон буйруғи.

ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ!

O'xshashlar

Замонавий ўқитувчига қўйиладиган талаблар

Замонавий педагогика фани ўқитувчиси ва унга қўйиладиган талаблар

Мактабгача таълим муассасаларида таълим-тарбия жараёнини режалаштириш

Таълим муассасаларида маънавий-маърифий тарбия ишлари

Олий таълим муассасаларида ҳуқуқий фанларни ўқитиш тизимини такомиллаштириш