Педагогика фанларининг ўқитиш жараёнида ўқувчиларнинг билим, кўникма ва малакаларини баҳолаш - Pedagogika - Slaydlar

Педагогика фанларининг ўқитиш жараёнида ўқувчиларнинг билим, кўникма ва малакаларини баҳолаш

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

675 KB

Ko'chirib olish

Педагогика фанларининг ўқитиш жараёнида ўқувчиларнинг билим, кўникма ва малакаларини баҳолашга оид вазият яратиш ва вазиятларга шахсий баҳо бериш www.arxiv.uz

Режа: 1. Билим, кўникма ва малакаларни назорат этиш ва бахолашнинг педагогик функциялари. 2. Назорат этиш, бахолаш турлари ва босқичлари. 3. Талабалар билим, кўникма ва малакаларини рейтинг тизимида назорат этиш ва ба х олаш йўллари www.arxiv.uz

• Таълим жараёнининг му х им босқичларидан бири талаблар билим, кўникма ва малакаларни назорат, ъисобга олиш ва бахолашдир. Унинг мақсади: Ўқув материалини эгаллаб олиш сифатини; шакллантирилган кўникма ва малакаларининг ўқув-предметининг мақсад ва вазифаларига қанчалик мос келиши даражаси аниқлашдир. билим, кўникма ва малакаларини назорат этиш жараёнида талабалар ўқув мехнатига жавобгарлик муносабати таркиб топади, таълим усулларини самаралилиги белгиланади. Олий ўқув юртларида назоратининг бир қанча турлари: Танлов (кириш, тести, олимпиада, танловлар) ўқув (назорат ишлари, битирув малакавий ишлар, тестлар). Ўқув юртлари эса, дастлабки, жорий, тематик, даврий ва якуний бўлиши мумкин. www.arxiv.uz

Назоратнинг хар бир тури ўзига хос функция, мазмунга эга. 1. Билим кўникма малакаларини хисоб-китоб қилиш функцияси - талабалар томонидан билимларни хажмини аниқлаш эмас, шу билан бирга билиш усулларини, эмпирик ва назарий фикрлаш, муаммоларни хал қилиш усулларини эгаллаб олиш даражасини хам аниқлайди. 2. Назоратнинг ўргатувчанлик функцияси - талабалар жавобларни тахлил этиш орқали уларда ўқув материалини эгаллаб олиш, муаммони хал этишнинг янги усулларини хам ўргатади. 3. Тарбияловчилик функцияси - эгаллаб олинган билим кўникма ва малакалар ъажмини аниқлаш орқали талабаларда фаоллик ва мустақиллиги даражаларини белгилайди ва уни ривожлантириш келажаги режаларини аниқлаш имконини беради. 4. Тескари алоқа ўрнатиш функцияси - ўқитувчи назорат вақтида ўз фанини ўқитишнинг келгусидаги янада такомиллаштириш учун имкониятга эга бўлади. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Тескари алоқани қуйидаги шаклларда йўлга қўйиш мумкин. • Хар бир машғулотда олдинги материалларни ўзлаштирганини сўраб кўриш: • Машғулот давомида тушунтирилаётган назарий ва амалий муаммолар бўйича тасаввурларини сўраб кўриш: • Машқлар, амалий топшириқлар бўйича ишларини тахлил этиш: • Талабаларнинг семинар, амалий машғулотлардаги чиқишлари, маърузаларини ўрганиш: • Ёзма ва оғзаки назорат ишлари: • Мустақил назорат ишлари: • Фаннинг асосий мавзулари, муаммолари бўйича рефератлар тайёрлаш. • Ўрганилган материаллар бўйича суъбат, маслаъат. • Битирув малакавий ишлар, ижодий-конструкция топшириш. www.arxiv.uz

• Маълумки, ишни тескари алоқа билиш фаолиятнинг мухим таркибий қисми бўлиб, талаба ўз-ўзини назорат қилиш натижасида амалга оширилади. Шунинг учун талабага билим кўникма ва малакаларини ўзи назорат қилиш усуллари билан қуроллантириш лозим. Назоратнинг тест, хилма-хил вазият, топшириқлар тизими билан қуроллантириш талаб этилади. • Талабалар билим, кўникма ва малакаларини назорат этишни ва бахолашнинг тамойиллари: холислик, хар томонламалик, ўзига хослик, табакалаштирилганлик, изчиллик ишонарлиликдир. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Назорат этиш, бахолаш турлари ва босқичлари. • Хар қандай назоратнинг тури, усули тескари алоқани вужудга келтиришга хизмат қилади. Шунинг учун назорат тизимида хилма-хил усул ва турларидан фойдаланиш лозим. www.arxiv.uz

Назорат усуллари Билимларни оғзаки назорат график х исобот реферат назарий курс Битирув ишлари ижодий ишлар матнлар тезислар чизмалар курс ва битирув лой их алари эскизлар чизмалар Программалаш- тирилган назорат машина ва машинасиз www.arxiv.uz

• Бахолаш компонентлари. • - Бахолаш мақсадини аниқлаш: • - натижаларни аниқлашга хизмат қиладиган назорат топшириқларини танлаш: • - Талабалар билими сифатини бахолаш асосида ўқув фани дастури талаблари туради. Булар: • 1. Муаммони тушуниш ва эгаллаб олганлик даражаси • 2. Муаммони тушунишнинг чуқур асосланиши. • 3. Илмий-ғоявий тайёргарлиги. • 4. Соъаси бўйича асосий адабиётлар билан танишлиги (дарслик, қўшимча, адабиёт-матбуот янгиликлари). www.arxiv.uz

• 5. назарий билимларни амалга тадбиқ эта олиши. • 6. Мутахассислик яъни муаммоларининг тарихи, ъозирги ва келажаги билан танишлиги. • 7. Жавобларнинг мантиқи, тузилиши, стили ва билган назарий муаммоларни, хулосаларни химоя қила олиши. • 8. Ихчамлиги (назарий билимларни амалда қўллаш имкониятларини ўзи топганлиги) • 9. Билимларнинг пухталиги ва бошқалар. www.arxiv.uz

• Демак, талабалар билим, кўникма ва малакаларни назорат қилиш тескари алоқани вужудга келтиради. Бу энг аввало талаба учун керак чунки, назорат ва ўз - ўзини назорат натижаларига караб талаба билим, кўникма ва малакаларни онгли эгаллаб олишларига хизмат қилади. Ўқитувчи учун эса, назорат натижалари ўқув билим фаолиятини оқилона бошқаришни йўлга қўйиш имконини беради. • Талабалар билими, кўникма ва малакаларини назорат этиш ва бахолашнинг анoанавий тизими бир қатор дидактик нуқсонлари бор: Булар: назоратнинг натижалари холис бўлмаслик, кўп материаллари бўйича билимларни эгаллаб олиш натижасини аниқлаш: ўқитувчи ва талабадан кўп вақт талаб этиш ва хоказолар. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Талабалар билим, кўникма ва малакаларини рейтинг тизимида назорат этиш ва бахолаш йўллари . • Талабалар ўқув-билим фаолияти натижаларини рейтинг усулда назорат ва бахолашнинг анoанавий усулардан афзаллиги шундаки, у талабани узлуксиз, мустақил ўқишга ўргатади, уларда ўқув ишлари ўрганилади, мувафақкиятли интилишни шакллантиради. Рейтинг тизимида ёзма, оғзаки бахолаш билан бирга тест синовларидан кенг фойдаланилмокда. Унинг афзалликлари: • 1. Назорат ва бахолашнинг холис инструменти, уни тўғри ташкил этиш, унинг натижалари тестлаштирувчининг шахсига боьлиқ бўлмайди: • 2. У технологик хусусиятга эга, тўла гурухни кенг қамровли материал асосида нисбатан қисқа вақт давомида ялпи бахолаш имконини беради. • 3. Тестлаштиирш, натижаларини тахлил қилиш ва қайд қилиш ва расмийлаштириш жараёнларини автоматлаштириш учун кулай. • 4. Натижаларни компpютерга киритиб автоматик равишда тахлил қилиш имконияти мавжуд. • 5. Синовдан ўтувчига мослашувчи компpютер тест системаларидан фойдаланиш имкониятлари хам мавжуд бўлиб, улардан кейинги топшириқ синалувчини аввалги топшириқни кай даражада бажарганлигига караб берилади. www.arxiv.uz

• Олий ўқув юртлари фаолиятига рейтинг тизимини кириб келиши, педагогик тестлардан бутун ўқув жараёнида фойдаланиш узлуксиз фойдаланиш имконини вужудга келди. Бугунги кунда барча фанлар бўйича сифатли тестлар банкини яратиш зарурияти бор. Чунки, сифатли тестларни фақат талабалар билим, кўникма ва малакаларин ўзлаштириш даражасини аниқлашга, шу билан бирга уларнинг билиш фаолиятини кучайтиришга хизмат қилади. Шунинг учун хар бир ўқитувчи, тест маданиятини эгаллаш, ўзи ўқитаётган фан бўйича тестларни талаб бўйича тўза олиши зарур. Тестларнинг мураккаблик даражаси, ишончлилиги, кенгкучлилиги, валиденги, дидактик аспектлари тушунчаларини ўқитувчилар англаб олиши лозим. www.arxiv.uz

• Олий ўқув юртларида қўлланиладиган талабалар ўзлаштириш даражасига мўлжалланган тестлар. • Талабалар билими, кўникма ва малакаларини назорат қилиши ва бахолаш. рейтинг тизимида амалга ошириш уч босқичда амалга ошириш кўзда тутилган. • I - босқич - Жорий назорат. Унинг мақсади - кундалик мушьулотларда талабалар ўзлаштиришни назорат қилишдир. У ёзма, оғзаки, тест, амалий, ижодий ишлар шаклида ўтказилади. • II - босқич - Оралиқ назорат. Ўрганилган мавзулар, бўлимларни ўз ичига олган талабалар билим, кўникма ва малкаларини бахолашдир. У тест, ёзма, оғзаки, ижодини иш шаклида ўтказилади. • III - босқич - Якуний назорат. Ўқув фани учун режада ажратилган соатлар тугагач, барча мавзулар бўйича талабалар билими, кўникма ва малакаларини бахолаш мақсадида ўтказилади. Одатда якуний назорат. • - кафедра томонидан тузилган комиссия текширади. • - якуний назорат саволлари, тестлар кафедрада тайёрланиб, ўқув бўлимига бериб қўйилади. • - Рейтинг натижалари (жорий, оралиқ, якуний) назорат баллари йиьиндиси умумий бални ташкил этади. www.arxiv.uz

Балларни бахога айлантириш меъёрлари. «2» «3» «4» «5»0% - 55% гача 55,1% - 70% гача 70,1% - 85% гача 85,1% - 100% гача www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Маълумки, сифатли тестлар том ма ъ нода юрт ва эл бойлиги ъисобланиб, жахоннинг ривожланган, ил ғ ор мамлакатларида тестшунослар юқори даражада кадрланади. АКШ, Англия, Франция, Япония ва бошқа мамлакатларда таълим тизими рейтинг тизимида тестлардан узлуксиз фойдаланиш таълим сифатини яхшилашга, бошқарув, тескари алоқани ўрнатишга, мутахассислар тайёрлаш сифатига сезиларли та ъ сир этган. • Таълим жараёнига рейтинг тизимини жорий қилиш замонавий ахборот манбалари билан, дарслик ва ўқув қўлланмалар, дидактик материалларни намуна тайёрлаб этиб талабалар кулига бериш лозим. Маъруза матнлари, ишланмалар, тавсиялар хам жуда катта ахамиятга эга. www.arxiv.uz

№ ўзлаштириш даражаси Мураккаблик даражаси мураккаблик даражаларини белгиловчи белгилар. 1 Ахборотни хотирада қайта тиклаш, эслаш ва танишиш I Топшириқлар фанга доир тушунчалар, фактлар ва катталикларни билиш ва оддий масалаларни хал қила билиш. 2 Қабул қилиш ва қайта т акрорлаш (Репродуктив фикрлаш) II топшириқлар фанга тегишли ъодисалар тахлили билан бо ғ лиқ бўлган назарий саволларни ўз ичига олди, унинг битта бўлимига тегишли бўлган иккита қонуният ёки формулани билиш. 3 Махсулдор ф икрлаш(прод уктив фикрлаш) III Мураккаб топшириқлар назарий ва мантиқий саволлардан иборат бўлиб, баён қилинган ўқув материалини, фаннинг бир қанча тушунчалари ва турли бўлимларига оид қонуниятларни жалб қилган холда ечимини топиш. 4 танқидий -ижодий фикрлаш IV Мураккаб топшириқлар ечимини топиш г айри- одатий, ижодий фикрлаш, муаммони хар томонлама мукаммал тахлил қилиш, фанни пухта билиши. www.arxiv.uz

O'xshashlar

Махсус фанларни ўқитиш жараёнида талабаларнинг билим, кўникма ва малакаларини баҳолаш

Педагогика фанларини ўқитиш шакллари

Замонавий педагогика фани ўқитувчиси ва унга қўйиладиган талаблар

Дидактика фанининг предмети ва вазифалари

Замонавий ўқитувчига қўйиладиган талаблар