Педагогика фанларини ўқитишда педагогик ва ахборот технологияларидан фойдаланиш - Pedagogika - Slaydlar

Педагогика фанларини ўқитишда педагогик ва ахборот технологияларидан фойдаланиш

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

612.091796875 KB

Ko'chirib olish

FokinaLida.75@mail.ru Педагогика фанларини ўқитишда педагогик ва ахборот технологияларидан фойдаланиш www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru Режа: 1. Таълим жараёнида инновацион технологиялардан фойдаланиш. 2. Таълимнинг интерфаол методлари . 3. Талабаларни ахборот технологиялари ва интернет тизимидан фойдаланишга ўргатиш. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Ҳозирги кунда таълим жараёнида интерактив методлар, инновацион технологиялар, педагогик ва ахборот технологияларини ўқув жараёнида қўллашга бўлган қизиқиш, эътибор кундан-кунга кучайиб боромоқда, бундай бўлишининг сабабларидан бири, шу вақтгача анъанавий таълимда ўқувчи-талабаларни фақат тайёр билимларни эгаллашга ўргатилган бўлсан, замонавий технологиялар уларни эгаллаётган билимларини ўзлари қидириб топишларига, мустақил ўрганиб, таҳлил қилишларига, ҳатто хулосаларни ҳам ўзлари келтириб чиқаришларига ўргатади. Ўқитувчи бу жараёнда шахсни ривожланиши, шаклланиши, билим олиши ва тарбияланишига шароит яратади ва шу билан бир қаторда бошқарувчилик, йўналтирувчилик функциясини бажаради. Таълим жараёнида ўқувчи-талаба асосий фигурага айланади. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Шунинг учун олий ўқув юртлари ва факультетларида малакали касб эгалларини тайёрлашда замонавий ўқитиш методлари-интерактив методлар, инновацион технологияларнинг ўрни ва роли бениҳоя каттадир. Педагогик технология ва педагог маҳоратига оид билим, тажриба ва интерактив методлар ўқувчи-талабаларни билимли, етук малакага эга бўлишларини таъминлайди. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Инновация (инглизча innovation ) – янгилик киритиш, янгиликдир. • Инновацион технологиялар педагогик жараён ҳамда ўқитувчи ва талаба фаолиятига янгилик, ўзгаришлар киритиш бўлиб, уни амалга оширишда асосан интерактив методлардан тўлик фойдаланилади. Интерактив методлар – бу жамоа бўлиб фикрлаш деб юритилади, яъни педагогик таъсир этиш усуллари бўлиб таълим мазмунининг таркибий қисми ҳисобланади. Бу методларнинг ўзига хослиги шундаки, улар фақат педагог ва ўқувчи-талабаларнинг биргаликда фаолият кўрсатиши орқали амалга оширилади. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru Бундай педагогик ҳамкорлик жараёни ўзига хос хусусиятларга эга бўлиб, уларга қуйидагилар киради: ўқувчи-талабанинг дарс давомида бефарқ бўлмасликка, мустақил фикрлаш, ижод этиш ва изланишга мажбур этиши; ўқувчи-талабаларни ўқув жараёнида билимга бўлган қизиқишларини доимий равишда бўлишини таъминлаши; ўқувчи-талабанинг билимга бўлган қизиқишини мустақил равишда ҳар бир масалага ижодий ёндошган ҳолда кучайтириши; педагог ва ўқувчи-талабанинг ҳамиша ҳамкорликдаги фаолиятини ташкилланиши. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Педагогик технологиянинг энг асосий негизи – бу ўқитувчи ва ўқувчи-талабанинг белгиланган мақсаддан кафолатланган натижага ҳамкорликда эришишлари учун танлаган технологияларига боғлиқ деб ҳисоблаймиз, яъни ўқитиш жараёнида, мақсад бўйича кафолатланган натижага эришишда қўлланиладиган ҳар бир таълим технологияси ўқитувчи ва ўқувчи ўртасида ҳамкорлик фаолиятини ташкил эта олса, ҳар иккаласи ижобий натижага эриша олса, ўқув жараёнида ўқувчи – талабалар мустақил фикрлай олсалар, ижодий ишлай олсалар, излансалар, таҳлил эта олсалар, ўзлари хулоса қила олсалар, ўзларига, гуруҳга, гуруҳ эса уларга баҳо бера олса, ўқитувчи эса уларнинг бундай фаолиятлари учун имконият ва шароит ярата олса, бизнинг фикримизча, анна шу, ўқитиш жараёнининг асоси ҳисобланади. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Ҳар бир дарс, мавзу, ўқув предметининг ўзига хос технологияси бор, яъни ўқув жараёнидаги педагогик технология – бу якка тартибдаги жараён бўлиб, у ўкувчи- талабанинг эхтиёжидан келиб чикканҳолда бир мақсадга йўналтирилган, олдиндан лойиҳалаштирилган ва кафолатланган натижа беришига қаратилган педагогик жараёндир. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru Восита ШаклМетодМазмун Мақсад Натижа www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Юқоридаги чизмадан кўриниб турибдики, мақасадни амалга ошиши ва кафолатланган натижага эришиш, ҳам ўқитувчи, ҳам ўқувчининг ҳамкорликдаги фаолияти ҳамда улар қўйган мақсад, танлаган мазмун, метод, шакл, воситага, яъни технологияга боғлиқ. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Ўқитувчи ва ўқувчи-талабанинг мақсадли натижага эришишида қандай технологияни танлашлари улар ихтиёрида, чунки ҳар икала томоннинг асосий мақсади аниқ: натижага эришишга қаратилган, бунда ўқувчи- талабаларнинг билим савияси, гуруҳ характери, шароитга қараб ишлатиладиган технология танланади, массалан, натижага эришиш учун балким, компьютер билан ишлаш лозимдир, балким фильм, тарқатма материал, чизма ва плакатлар, турли адабиётлар, ахборот технологияси керак бўлар, булар ўкитувчи ва ўқувчи-талабага боғлиқ. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Шу билан бир қаторда ўқитиш жараёнини олдиндан лойиҳалаштириш зарур, бу дараёнда ўқитувчи ўқув предметининг ўзига хос томонини, жой ва шароитни, ТСОни, энг асосийси, ўқувчининг имконияти ва эхтиёжини ҳамда ҳамкорликдаги фаолиятни ташкил эта олишини ҳисобга олиши керак, шундагина, керакли кафолатланган натижага эришиш мумкин. Қисқа қилиб айтганда, ўқувчи-талабани таълимнинг марказига олиб чиқиш керак. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Ўқитувчи томонидан ҳар бир дарсни яхлит ҳолатда кўра билиш ва уни тасаввур этиш учун бўлажак дарс жараёнини лойиҳалаштириб олиш керак. Бунда ўқитувчига у томонидан бўлажак дарсни технологик харитасини тузиб олиши катта аҳамиятга эгадир, чунки дарснинг технологик харитаси ҳар бир мавзу, ҳар бир дарс учун ўқитилаётган предмет, фаннинг хусусиятидан, ўқувчи- талабаларнинг имконияти ва эҳтиёжидан келиб чиққан ҳолда тузилади. Бундай технологик харитани тузиш осон эмас, чунки бунинг учун ўқитувчи педагогика, психология, хусусий методика, педагогик ва ахборот технологиялардан хабардор бўлиши, шунингдек, жуда кўп методлар. Усулларни билиши керак бўлади. Хар бир дарсни ранг-баранг, қизиқарли бўлиши аввалдан пухта ўйлаб тузилган дарснинг лойихалаштирилган технологик харитасига боғлиқ. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Дарснинг технологик картасини қай кўринишда ёки шаклда тузиш, бу ўқитувчининг тажрибаси, қўйган мақсади ва ихтиёрига боғлиқ. Технологик карта қандай тузилган бўлмасин, унда дарс жараёни яхлит ҳолда акс этган бўлиши ҳамда аниқ белгиланган мақсад, вазифа ва кафолатланган натижа, дарс жараёнини ташкил этишнинг технологияси тўлиқ ўз ифодасини топган бўлиши керак. Технологик картани тузилиши ўқитувчини дарсни кенгайтирилган конспектини ёзишдан халос этади, чунки бундай картада дарс жараёнининг барча қирралари ўз аксини топади. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru Намуна Технологик карта Мавзу: Мақсад, вазифалар Ўқув жараёнининг мазмуни Ўқув жараёнини амалга ошириш технологияси Метод: Оғзаки баён қилиш, суҳбат-мунозара. Форма: Амалий машғулот, кичик гуруҳларда ва жамоада ишлаш. Восита: Тарқатма материаллар: матнлар, ариза, маълумотнома, хабарнома бланкалари. Усул: Тайёр ёзма материаллар ва чизмалар асосида. Назорат: Оғзаки назорат, савол-жавоблар, кузатиш, ўз-ўзини назорат қилиш. Баҳолаш: Рағбатлантириш, 5 балли система асосида. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru Кутиладиган натижалар Ўқитувчи: - Мавзуни қисқа вақт ичида барча талабалар томонидан ўзлаштирилишга эришади. Талабалар фаоллигини оширади. Талабаларда дарсга нисбатан қизиқиш уйғотади. Бир вақтнинг ўпчилик талабаларни баҳолайди. Уз олдинга қўйган мақсадларига эришади. Ўқувчи-талаба: Янги билимларни эгаллайди. Якка ҳолда ва гуруҳ бўлиб ишлашни ўрганади. Нутқ ривожланади ва эслаб қолиш қобилияти кучаяди. Ўз-ўзини назорат қилишни ўрганади. Қисқа вақт ичида кўп маълумотга эга бўлади. Келгуси режалар (таҳлил, ўзгаришлар) Ўқитувчи: Янги педагогик технологияларни ўзлаштириш ва дарсда тадбиқ этиш, такомиллаштириш. Ўз устида ишлаш. Мавзуни ҳаётий воқеалар билан боғлаш. Педагогик маҳоратни ошириш. Ўқувчи-талаба: Матн билан мустақил ишлашни ўрганиш. Ўз фикрини равон баён қила олиш. Шу мавзу асосида қўшимча материаллар топиш, уларни ўрганиш. Ўз фикри ва гуруҳ фикрини таҳлил қилиб бир ечимга келиш малакасини ҳосил қилиш. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Ўқитувчи томмонидан ўзи ўқитаётган фаннинг ҳар бир мавзуси, ҳар бир дарс машғулоти бўйича тузилган юқоридаги каби технологик карта унга фани, предметни яхлит холда тасаввур этиб ёндошишга, тушунишига (бир семестр, бир ўқув йили бўйича), яхлит ўқув жараёнининг бошланиши, мақсадидан тортиб, эришиладиган натижасига кўра олишига ёрдам беради. Айниқса, технологик картани ўқувчи-талабанинг имконияти, эхтиёжидан келиб чиққан ҳолда тузилиши, уни шахс сифатида таълимнинг марказига олиб чиқишга олиб келади. Бу эса ўқитишнинг самарадорлигини оширишга имкон яратади. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru Таълимнинг интерфаол методлари • Интер инглиз тилидаги «интер» олд қўшимчасидан иборат бўлиб, у том маънода ўзаро таъсир, йўналганлик маъносини англатади. Бу ерда интер сўзи кенг доирада, халқаро миқёсдаги таъсир, ҳаракат, йўналганлик мазмунига эга. Интерфаол атамасига келсак, у «interactive» яъни кенг халқаро миқёсдаги ҳаракат фаоллигини билдиради. Лотинча интер сўзининг маъноси – ички потенциал имконий қувват дегани. • Маълумки, ҳар бир инсон ўз ички имконий қувватига ва ўзгаларда қайтарилмас фазилатга эга. • Интерактив усул тарбия нуқтаи назаридан, ҳар бир кишини руҳий, илоҳий тавсифини кўзда тутган ҳода, халқаро миқёсдаги таълим – тарбия янгиликларни ҳамда маънавий манбаларимиздаги акс эттирилган интеллектуал салоҳиятимиз кўникмалари асосланиб комил фарзанд тарбиялаш демакдир. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Ғарбда педагогиканинг интерфаол методлари билан шуғулланадиган қисмини интерактив педагогика деб ҳам юритилади. • Интерактив педагогика ёшларни талабаларни фаолликлари хилма- хиллигини ҳамкорлиги, ҳайриҳоҳлиги асосида уларни янги фаоллика, бунёдкорликка, яратувчанликка ундовчи педагогика бўлиб, талабаларга бундай сифатлар улар эркин фикрлаш асосларини эгаллаганларидан кейин шакллана бошлайди, ривожланади. • Интерактив педагогика янги таълим асосида таълим – тарбиянинг ҳамма шаклларида жорий этилмоқда. Масалан, маърузаларда, интерактив педагогиканинг мунозара, муомалалар муҳокамаси, ақлий хужум, бахслар каби усулларидан кенг фойдаланилади. • Амалий машғулотларда эса семинар, оғзаки, ёзма колоквиумлар, рефератлар муҳокамаси, фаол эксперимент, амалий ўинлар методларидан кенг фойдаланилмоқда. Аммо шунга қарамай. Ғарб давлатларидан бизга интерактив педагогиканинг бир қанча карорлар шажараси. Ажурли арра, Снежный ком, тажрибалар, тадбирлар ҳамкорлиги каби методлари каби методлари кириб келди. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Инсон имкониятларининг яна бир мўъжизавий томони шундан иборатки, ҳар бир киши нодир ва бетакрор бўлиши билан бирга у ижтимоийликка мухтож қилиб яратилган. Яъни хатто ҳар бир қобилиятли киши ўз ақлий – амалий имкониятларидан оптимал фойдаланганда ҳам интеллектуал имкониятларини фақат – 4-5% ини ишга сола олади. Шунинг учун кишиларнинг қизиқиши, қобилиятлар йўналиши турлича бўлиб улар жамоалашганда ақлий имкониятларнинг фойдали иш коэфиценти кўпаяди. • Интерактив педагогика талабаларда ижобий ҳамкорликнинг ҳар бир киши учун қандай катта манфаат касб этишини амалда кўрсатади. Шунда талабалар фикрлари ҳилма – ҳиллигидан чўчимайдилар, балки ундан ўзаро манфаатдор бўладилар ва атрофдаги ижтимоий- иқтисодий ходисаларга онгли муносабатда бўладилар. Интерактив педагогика ташкилий шакли, методлари, талабаларнинг ўзаро муносабатлари, талаба ва ўқитувчи муносабатлари билан патерналистик (насиҳат ва ўктиришга асосланган) педагогикадан тубдан фарқ қилади. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Масалан, интерактив педагогиканинг «мунозара» шаклидаги машғулоти икки босқичли қилиб ўтказилади. Агар гуруҳдаги 20 та талаба бўлса, улар 4 тадан ёки 5 кишидан иборат кичик гуруҳлар шаклида ўтказиладила. Яъни ҳар бир столга давра қилиб ўтирилади. Шундай қилиб, гуруҳда 4 ёки 5 та давра ҳосил бўлади. Бугунги машғулотда ҳал қилиниши керак бўлган муаммо 4 ёки 5 та масалага бўлинади. Ўқитувчи гуруҳлар ҳал қилиш лозим бўлган масалаларни алоҳида қоғозларга ёзиб келади. • Ҳар бир гуруҳга турли саволлар тарқтилади. Агар муаммо янги бўлса, ҳар бир карточка – қоғозда саволларга қисқача ёрдамчи изоҳлар берилиши керак. Ёки муаммони ҳал қилиш учун зарур бўлган материаллар билан танишиш талабаларга олдиндан топширилапди. Ҳар бир гуруҳга ўзлари олган масалаларни кичик гуруҳларда ўзаро ижодий ҳамкорликни йўлга қўйиб мунозарани ташкил қилиш ва тегишли жавоб ҳозирлаш учун 5-10 минут берилади (қийинлик даражасига қараб). Кейин мунозаранинг иккинчи бисқичи бошланади. Унда ҳар бир кичик гуруҳ вакили ўзлари ҳал қилган масалани бугун гуруҳга, жамоага гапириб, исботлай бериши керак. Бу вакилнинг жавоби бошқа гуруҳ аъзолари томонидан умумий мунозарага олинади ва умумий якуний хулоса чиқарилади. Бунда профессор-ўкитувчи мунозарага ижодий ҳамкор сифатида, энг зарур пайтларда иштироқ қилиш керак. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Фикрларни тўғри, нотўғри деб тасдиқламаслиги керак. Чунки у эркин фикрлашга тўсиқ бўлади. Албатга, профессор-ўқитувчи хулосавий фикрларда агар бўлса, ёрдамга келиши керак. Худди шундай бешта гуруҳларнинг жавоблари мунозарада ҳал қилингач, (5-10 минутдан) умумий қўйилган муаммо муҳокамасига ҳамма қатнашади. Якуний хулосалар доскага ёзилади. Талабаларга тегишли рейтинг баллари мунозара давомида ва мунозара якунида қуйила боради. • Интерактив педагогика талабаларни амалий ва назарий фаолликка янги ғоялар излашга, ўз фикрлари, ғояларини ҳимоя қилишга, ўз ғоя фикрларини исботлашга, бошқаларни фикрларига ҳурмат ва танқидий қарашга, мулоқот, мунозара олиб бориш сифатларини ўстиришга, мустақил ишланишга, амалий ижодкорликка, амалий сифатларга эга бўлишга ўргатади. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Интерактив педагогика профессор-ўқитувчиларга ўзлари ўқитаётган фанларини замонавий таълимий, ижодий- амалий ривожлантирувчи ва тарбиявий функцияларини аниқ белгилаб олиб миллий таълим моделидаги узлуксиз таълим, фан ва ишлаб чиқариш интеграцияси асосида интерактив педагогикадан ўринли фойдаланиб замон талаби даражасидаги етук мутахассисларни тайёрлашдаги ўзларининг шарафли вазифаларини бажаришлари керак. • Профессор-ўқитувчилар интерактив педагогика ёрдамида интернетдан, масофадан туриб ўқитиш, ахборот технологиялари асосида илғор педагогик технологияларни ишлаб чиқариш, уларни ҳаётга жорий қила билишлари керак. www.arxiv.uz

FokinaLida.75@mail.ru • Талабаларни ахборот технологиялари ва интернет тизимидан фойдаланишга ўргатиш. Олий ўқув юртларида талабаларни ахборот технологиялари ва интернет тизимидан фойдаланишга ўргатадиган марказлар ташкил этилган. Марказлар ўз фаолиятларини гурухларда махсус машғулотлар ўтказиш, иқтидорли талабалар билан шуғулланиш: шу соҳага қизиқувчан талабаларни жалб этиш, кафедраларга машғулотларни ўтказишга ёрдам берадилар. Талабаларни ахборот технологиялари ва интернет тизимидан фойдаланишга ўргатиш ўқув тадбирлари тузилган. Бунинг учун хар бир талабани компpютерлар билан ишлаш, хорижий тилларни билиш, интернетда ишлай олиш, хамкор топиш, ёзма ва ахборот алмашиш, биргаликда лойха тўзиш, умумий шартнома ва кадрларни қайта тайёрлаш ва малака оширишни йўлга қўйиш. конференцияларда қатнашиш усул ва услублари билан қуроллантириш талаб этилади. Талабаларни "интернет янгиликлари" ахборотномаларни мунтазам кузатиб бориш, ахборотларни ўқиш ва ўрганишларига алоъида эътибор бериш. www.arxiv.uz

O'xshashlar

Педагогика фанларини ўқитишда муаммоли вазиятлардан фойдаланишнинг методикаси

Мутахассислик фанларини ўқитишда педагогик технологияларнинг илмий-назарий асослари

Мутахассислик фанларини ўқитишда педагогик маҳорат таълимнинг интерактив методлари

Педагогика фанларини ўқитиш шакллари

Электрон педагогика ва педагогнинг шахсий, касбий ахборот майдонини лойиҳалаш