Oliy ta’lim tizimida kredit-modul tizimi - Pedagogika - Slaydlar

Oliy ta’lim tizimida kredit-modul tizimi

Yuklangan vaqt:

11.04.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

966.17578125 KB

Ko'chirib olish

OLIY TA’LIM TIZIMIDA KREDIT-MODUL TIZIMI 1

VAQT ME’YORLARI O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirining 2018 yil 10 yanvardagi “Oliy ta’lim muassasasi professor-o’qituvchilar tarkibinining o’quv yuklamasi hamda o’quv-uslubiy, ilmiy-tadqiqot va “”ustoz-shogird” ishlarini belgilash qoidalarini tasdiqlash togrisida” gi buyrug’iga ko’ra “ Oliy ta’lim muassasasi professor-o’qituvchilar tarkibinining o’quv yuklamasi hamda o’quv-uslubiy, ilmiy-tadqiqot va “”ustoz-shogird” ishlarini belgilash qoidalari ” ishlab chiqildi. 2

Oliy ta’lim muassasasi professor-o’qituvchilari tarkibi mehnatini normalashtirish har o’quv yili uchun professor- o’qituvchilar va kafedra mudiri tomonidan tuziladigan hamda prorektorlar bilan kelishilgan holda o’quv ishlari bo’yicha prorektor tomonidan tasdiqlangan o’quv yili bo’yicha shaxsiy ish rejalariga asoslanadi. Professor-o’qituvchilarning o’quv yili bo’yicha shaxsiy ish rejasi tarkibiga o’quv yuklamasi tarkibiga quyidagilar kiradi: - o’quv yuklamasi; - o’quv-uslubiy ishlar; - ilmiy-tadqiqot ishlari; - “ustoz-shogird” ishlari. 3

Professor-o’qituvchilarning o’quv (ma’ruza, amaliy, seminar va laboratoriya) soatlari hajmi 400 soat dan kam bo’lmasligi tavsiya etiladi. Kafedraga sohaning yetakchi mutaxassislari (akademiklar va professorlar) jalb etilganda, ushbu o’quv soatlari hajmiga OTM Kengashi qaroriga muvofiq o’zgartirish kritish mumkin. Professor-o’qituvchilar faoliyatining o’quv-uslubiy, ilmiy-tadqiqot va “ustoz-shogird” ishlari bo’yicha soatlar hajmi hisoblanmaydigan ish turlari professor- o’qituvchilarning lavozimlariga qo’yilgan malaka talablari asosida belgilanadi. 4

KATTA O’QITUVCHINING LAVOZIM MAJBURIYATLARI O’quv-uslubiy ishlar bo’yicha: -dars beradigan fanidan o’quv mashg’ulotining turlari bo’yicha o’quv uslubiyishlarni tashkil etadi va o’tkazadi; -o’quv jarayoniga yangi pedagogik va axborot texnologiyalarni joriy etadi; -amaliy mashg’ulotlar uchun topshiriqlar tuzadi, talabalar bilimini baholashning samarali usullarini qo’llaydi; -mustaqil ishlar bo’yicha talabalar bilimini nazorat qilishning samarali usullaridan foydalanadi; -dars jarayonini ilmiy-uslubiy jihatdan yuqori darajada olib boradi, talabalarning shaxsiy va mustaqil ishlarini tashkil etadi; -o’quv reja va o’quv dasturlari bajarilishini ta’minlaydi; -amaliy va seminar mashg’ulotlari, laboratoriya ishlari, ishlab chiqarish amaliyoti, mustaqil ta’lim va uy vazifalari, kurs loyihalariga uslubiy ko’rsatmalar ishlab chiqadi; -talabalarning mustaqil ishi, individualva amaliy mashg’ulotlari uchun topshiriqlar to’plamini tuzadi; -o’quv jarayoniga axborot-kommunikasion texnologiyalarni tatbiq etadi; 5

-talabalarda kelgusida kasbiy faoliyatlarini samarali tashkil etishni ta’minlovchi kompetentlik (chuqur bilimga asoslanganlik)ni shakllantiradi; -kafedraning moddiy-texnik bazasining rivojlantirish va takomillashtirishda ishtirok etadi; -talabalar tomonidan uy vazifalarining bajarilishi, ularning o’quv mashg’ulotlarining o’tkazishda mehnatni muhofaza qilish qoidalariga rioya qilishi, laboratoriya ishlari va amaliy mashg’ulotlarning bajarilishini tekshiradi va nazorat qiladi. Ilmiy ishlar bo’yicha: -ilmiy-tadqiqot faoliyatini olib boradi; -ta’limda axborot kommunikasiya texnologiyalarini ishlab chiqadi; -talabalarning ilmiy-tadqiqot ishlariga rahbarlik qiladi va nazorat qiladi; - ilmiy uslubiy va ilmiy tadqiqot ishlariga rahbarlik qiladi va nazorat qiladi; Tarbiyaviy ishlar bo’yicha: -talabalarning ma’naviy va axloqiy sifatlarini rivojlantiradi; -talabalar guruhiga murabbiy (kurator) bo’ladi, talabalar turar joyi va binolarda navbatchilik qiladi hamda oliy ta’lim muassasasi tomonidan belgilangan ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarda faol ishtirok etadi; -talabalar bilan tarbiyaviy ishlarni tashkil etadi va tadbirlarda ishtirok etadi. 6

ASSISTENTNING LAVOZIM MAJBURIYATLARI O’quv-uslubiy ishlar bo’yicha: - tahsil beradigan fanidan yoi o’quv mashg’ulotoning alohida yoki o’quv mashg’ulotining alohida turlari bo’yicha o’quv-uslubiy ishlarni tashkil etadi va o’tkazadi; - o’quv reja va o’quv dasturlarini bajarishni ta’minlaydi; - amaliy va seminar mashg’ulotlari, laboratoriya ishlari, ishlab chiqarish amaliyoti va uy vazifalari bo’yicha kurs ishlari (loyihalari)ga uslubiy ko’rsatmalar ishlab chiqadi; - talabalarning mustaqil va individual ishlari bo’yicha amaliy mashg’ulotlar uchun topshiriqlar tuzadi; - o’quv jarayoniga axborot-kommunikatsion texnologiyalarni tadbiq etadi; - talabalarning laboratoriya ishlarini va amaliy mashg’ulotlarning bajarishini tekshiradi va nazorat qiladi; - kafedraning moddiy-texnik bazasini rivojlantirish va takomillashtirishda ishtirok etadi. - talabalar tomonidan uy vazifalarning bajarilishi, ularning o’quv mashg’ulotlari davomida mehnatni muhofaza qilish qoidalariga rioya qilishini nazorat qiladi. 7

Ilmiy ishlar bo’yicha; - ilmiy-tadqiqot faoliyatini olib boradi; - talabalarning ilmiy tugarak ishlarini tashkil etadi va olib boradi. Tarbiyaviy ishlar bo’yicha; - talabalarning ma’naviy va axloqiy sifatlarini rivojlantiradi; - talabalar guruhiga murabbiy (kurator) bo’ladi, talabalar turar joyi va binolarda navbatchilik qiladi hamda oliy ta’lim muassasi tomonidan belgilangan ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarda faol ishtirok etadi; - talabalar bilan tarbiyaviy ishlarni tashkil etadi va tadbirlarda ishtirok etadi; 8

STAJYOR-O’QITUVCHINING LAVOZIM MAJBURIYATLARI O’quv-uslubiy ishlar bo’yicha: - dars berayotgan fani bo’yicha o’quv-uslubiy ishlarni amalga oshiradi; - yetakchi professor yoki dotsent rahbarligida biriktirilgan fanini o’qitish uslubiyatini o’rganadi; - ta’limda innovatsion texnologiyalar va fanni o’qitish texnologik kartalarini o’rganadi; - bakalavriat yunalishlari uchun o’quv dasturlarining bajarilishini ta’minlaydi; - laboratoriya ishlari va amaliy mashg’ulotlarni bajarishda yangi texnologiyalarni joriy etadi; - o’quv mashg’ulotlarining uslubiy va texnik ta’minotini tashkil etadi va rejalashtiradi; - talabalar tomonidan o’quv mashg’ulotlari, laboratoriya ishlarini bajarish va amaliy mashg’ulotlarida mehnat muhofazasi va yong’in xavfsizligi qoidalariga rioya etilishini nazorat qiladi. 9

KREDIT-MODUL TIZIMI Mamlakat Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev tomonidan 2019 yilning 8-oktyabrida imzolangan “Oʻzbekiston Respublikasi oliy ta’lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash toʻgʻrisida” gi PF-5847-sonli farmoni mamlalakatimiz ta’lim tizimida yangi davrning boshlanishiga, tizimga bir qator yangiliklarning kiritilishiga asos boʻldi. Ushbu Farmonda quyidagilar belgilab berilgan: - respublikadagi kamida 10 ta oliy ta’lim muassasasini xalqaro e’tirof etilgan tashkilotlar (Quacquarelli Symonds World University Rankings, Times Nigher Education yoki Academic Ranking of World Universities) reytingining birinchi 1 000 ta oʻrindagi oliy ta’lim muassasalari roʻyxatiga, shu jumladan Oʻzbekiston Milliy universiteti va Samarqand davlat universitetini birinchi 500 ta oʻrindagi oliy ta’lim muassasalari roʻyxatiga kiritish; - oliy ta’lim muassasalarida oʻquv jarayonini bosqichma-bosqich kredit-modul tizimiga oʻtkazish; - xalqaro tajribalardan kelib chiqib, oliy ta’limning ilgʻor standartlarini joriy etish, jumladan oʻquv dasturlarida nazariy bilim olishga yoʻnaltirilgan ta’limdan amaliy koʻnikmalarni shakllantirishga yoʻnaltirilgan ta’lim tizimiga bosqichma-bosqich oʻtish va b. 10

Mamlakatimizdagi oliy ta’lim musassalarida kredit-modul tizimini joriy etish va yanada takomillashtirish borasida bir qancha qonuniy-me’yoriy hujjatlar qabul qilingan. Jumladan: - “Oliy ta’lim mussasalarida ta’lim jarayonini tashkil etish bilan bogʻliq tizimni takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida” Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 824-son qarori (31 dekabr 2020 yil); - Oliy ta’lim mussasalarida oʻquv jarayoniga kredit-modul tizimini joriy etish tartibi toʻgʻrisida Nizom; - “Oliy ta’lim mussasalarida oʻquv jarayoniga kredit-modul tizimini joriy etishning tashkiliy masalalariga taalluqli hujjatlar namunalarini tasdiqlash toʻgʻrisida” Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim vazirining 30-sonli buyrugʻi (15 yanvar 2021 yil); - Oʻzbekiston Respublikasi Adliya Vazirligi tizimidagi ta’lim muassasalarida kredit- modul tizimini joriy etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 359-son qarori (10 iyun 2021 yil). 11

1999 yilda 29 ta Yevropa davlatlarining ta’lim vazirlari Bolonya deklaratsiyasini imzolashdi, unda asosiy e’tibor ECTS va umumyevropa diplom ilovasiga qaratildi. Bunda ECTS ning vazifasi etib 2010 yilda yagonalashtirilgan oliy ta’lim tizimini yaratish emas, balki xalqaro “shaffoflik”ka erishish va mavjud ta’lim tizimlarini va malakalarini davlatlar va oliy oʻquv yurtlarining ta’lim siyosati sohasidagi avtonomligini saqlagan holda moslashtirish belgilandi. Bolonya jarayoni – bu Yevropa mamlakatlari orasida oliy ta’limni uygʻunlashtirish jarayonidir. U tushinish oson boʻlgan va oʻxshash oliy ta’lim darajalar tizimini yaratishni, ta’limda kredit-modul tizimiga oʻtishni, ta’lim sifatini ta’minlashda erkin akademik harakatlanishni va Yevropadagi ta’lim hamkorligini oʻz ichiga oladi. Qisqa qilib aytganda, bu Yevropa mamlakatlarining oliy ta’lim tizimlarini uygʻunlashtirish, har bir kishi uchun teng ravishda ta’limni ta’minlash, intellektual, madaniy, ijtimoiy, ilmiy va texnologik salohiyatni shakllantirish va mustahkamlash, ta’lim sifatini takomillashtirish jarayonidir. 12

Boloniya jarayoni YuNESKO, Yevropa Kengashi, Yevropa Komissiyasi hamda Yevropa hududidagi milliy hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadi. Hozirgi kunda Boloniya jarayoni 57 ta a’zodan iborat: 48 ta davlatdagi 49 ta oliy ta’lim tizimi (shu jumladan, Belgiyaning flamand va fransuz birlashmasi), Yevropa komissiyasi hamda 7 ta maslahatchi-a’zo. Boloniya jarayoni boʻyicha xalqaro muvofiqlashtirish guruhi tomonidan tashkil etilgan Yevropa Komissiyasi koʻmagida jarayonning turli yoʻnalishlariga bagʻishlangan koʻplab konferensiya va seminarlar tashkil etib kelinmoqda [14]. Bugungi kunda MDH tarkibiga kiruvchi 11 davlatdan 7 tasi: Rossiya, Ukraina, Ozarbayjon , Armaniston, Moldova, Belarus Respublikasi va Qozogʻiston Boloniya Deklaratsiyasini qabul qilgan rasmiy a’zolardan hisoblanadi. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 8-oktabrdagi PF-5847- son Farmoniga asosan ishlab chiqilgan “Oʻzbekiston Respublikasi oliy ta’lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish Konsepsiyasi”da “oliy ta’lim muassasalarining oʻquv rejalarini kredit-modul tizimiga oʻtkazish mexanizmlarini ishlab chiqish va ularni bosqichma-bosqich mazkur tizimga oʻtkazish” alohida ta’kidlab oʻtilgan. 13

Kredit-modul tizimida quyidagi asosiy turshunchalar qolaniladi: Modul – bu alohida individual oʻquv fani. Oʻzida bilimga egalik qilish va kasbiy jihatlarini qamrab olgan boʻlib, ta’lim oluvchilarning oʻquv dasturini oʻzlashtirish natijasida shakllangan bilim, koʻnikma va kompetensiyalarni nazorat qilishning tegishli turi bilan yakunlanishni nazarda tutadi. Academic Calendar (akademik kalendar, oʻquv jadvali) –oʻquv yili davomidagi oʻquv,attestasiya va dam olish (tatil va bayram kunlari) kunlari koʻrsatilgan oʻquv jarayoni jadvali; Assistant Professor, Associate Professor, Professor (assistent, dosent, professor)-oliy oʻquv yurtlaridagi professor-oʻqituvchilar tarkibining lavozimlari boʻlib, tyutorlar va lektorlarga beriladi. Credit, Credit-hour (kredit, kredit-soat)-oʻquv ishlari hajmini oʻlchashning yagonalashtirilgan birligi. Bir kredit semestr davomida har haftada oʻtiladigan bir akademik soatni va uni oʻzlashtirish uchun belgilangan mustaqil ta’lim soatlarini oʻz ichiga oladi. Crade Point Average (GPA) (oʻrtacha ball)-talabaning fanlarni oʻzlashtirishning oʻrtacha bahosi (fanlar boʻyicha kreditlarning raqamli ekvivalentlarga koʻpaytmalari yigʻindilarining oʻquv davridagi umumiy kreditlar soniga nisbati); talabalarni keyingi bosqichga oʻtkazish uchun qoʻllaniladi. 14

Таълимнинг кредит тизимида • Синов бирликлари 7-10 йилгача сақланиб қолади; • Фанни ижобий баҳо (3-5) га ўзлаштирган таълим олувчига фанга ажратилган синов бирлиги тўлиқ берилади; • Академик мобиллик натижасида барча синов бирликлари тан олинади. Курсдан курсга ўтказиш: • Талабаларнинг ўртача ўзлаштириш кўрсаткичи (GPA – Grade point average) белгиланган қийматдан ошса курсдан курсга ўтказилади. • Академик қарздорлик учун талабалар четлаштирилмайди; Таълим траекторияси • Талабалар гуманитар фанлардан, очиқ танлов фанлардан ва очиқ IT фанлардан керакли фанларни танлаши мумкин; Диплом олиш мезонлари • Бакалаврлар учун тўлиқ таълим дастурини якунида 240 кредитни тўплаш; • Магистратура учун тўлиқ таълим дастурини якунида 120 кредитни тўплаш; • Таълим олувчининг йиллик иш ҳажми 60 кредит; • Ўқиш муддати бакалавр учун 10 йил, магистратура учун 15 йилгача;

Kredit ta’lim tizimida oʻquv ishlari hajmi oʻqitiladigan material hajmi boʻyicha aniqlanadi va kreditlarda oʻlchanadi. Kredit-oʻquv ishlari hajmining oʻlchov birligi boʻlib, 30 akademik soatga teng boʻlishi mumkin (15 haftalik semestrda). Bunda auditoriya va mustaqil ta’lim soatlari bakalavriat va magistraturada – 1:1 nisbatda boʻlishi mumkin. Har bir fanning hajmi butun sonli kreditlar bilan ifodalanadi. Oʻrta hisobda fanlar soni 40 tadan oshmasligi sharti bilan bitta fanga oʻrtacha 240/40=6 kredit ajratilishi mumkin, fanlar uchun kreditlar undan kam yoki koʻp ham boʻlishi mumkin. Ishchi oʻquv rejalarida auditoriya mashgʻulotlarining nisbatlari (ma’ruza, amaliy, laboratoriya mashgʻulotlari va h.k.) fanning oʻqitilish usullaridan kelib chiqqan holda oliy oʻquv yurtining ilmiy-uslubiy kengashi tomonidan komissiyalar xulosasiga koʻra belgilanadi. 16

Talabaning butun oʻqish davri uchun GPA bali talabaning oʻrtacha oʻzlashtirish darajasi sifatida RO da quyidagi formula boʻyicha aniqlanadi. Misol. Talaba oʻquv yili davomida 12 ta fan oʻqidi. Talabaning fanlardan olgan bahosi va fanlarga ajratilgan kreditlar miqdori quyidagicha boʻsin: 1-chi fan 5 kredit (4 baho), 2-chi fan 4 kredit (3 baho), 3-chi fan 6 kredit (4 baho), 4-chi fan 5 kredit (4 baho), 5-chi fan 7 kredit (4 baho), 6-chi fan 4 kredit (3 baho), 7-chi fan 6 kredit (5 baho), 8-chi fan 4 kredit (5 baho), 9-chi fan 6 kredit (5 baho), 10-chi fan 6 kredit (3 baho), 11-chi fan 3 kredit (4 baho), 12-chi fan 4 kredit (4 baho). Talabaning GPA balini hisoblaymiz: 17

Bu miqdorni 2-jadval boʻyicha 100 % lik (yoki 100 ballik) shkalaga konvertatsiya qilsak, u 81% (81 ball) ga toʻgʻri keladi. Talabalarning olgan baholarini quyidagi jadval asosida konvertatsiya qilish mumkin (2-jadval). 18

МЕЪЁРИЙ ХУЖЖАТЛАРНИНГ ТУРЛАРИ МАЛАКА ТАЛАБЛАРИ ЎҚУВ РЕЖАЛАР ЎҚУВ ДАСТУРЛАР И

МАЛАКАВИЙ АМАЛИЁТ ТУРЛАРИ Ўқув - ташишув амалиёти Ишлаб чиқариш амалиёти Педагогик амалиёт Битирув олди амалиёти АМАЛИЁТ БЎЙИЧА МЕЪЁРИЙ ҲУЖЖАТЛАР АМАЛИЁТ НИЗОМИ АМАЛИЁТ ДАСТУРИАМАЛИЁТ РЕЖАСИАМАЛИЁТ КУНДАЛИГИ

ЎҚУВ РЕЖАЛАР ИШЧИ ЎҚУВ РЕЖАНАМУНАВИЙ ЎҚУВ РЕЖА

КРЕДИТ-МОДУЛ ТИЗИМИДА ЎҚУВ РЕЖАСИНИНГ 3 ТУРИДАН ФОЙДАЛАНИЛАДИ Таянч ўқув режаси ДТСга мувофиқ бутун ўқув жараёни учун Ишчи ўқув режа – ҳар ўқув йили учун ўқув жараёни графигини ва ўқитувчиларнинг ўқув ишлари юкламасини ҳисоблаш учун Индивидуал ўқув режалар - талабанинг индивидуал таълим траекториясини аниқлаш учун

ЎҚУВ ДАСТУРИНИНГ ТАРКИБИЙ ҚИСМЛАРИ 1.Олий таълим йўналишлари ва мутахассисликлари класификаторига мувофиқ тегишли билим, таълим соҳалари ва таълим йўналиши (мутахассислик) ларининг коди ва номлари, ҳаракатдаги ўқув режага мувофиқ тўлиқ номи, тасдиқланган саналари ва белгилари кўрсатилади; 2.Дастурнинг асосий параметрлари (фан коди, қайси ўқув йилидан бошлаб жорий этилганлиги, семестр, фанга ажратилган кредитлар (соатлар), фан тури (мажбурий/танлов), таълим тили, хафтадаги дарс соатлари, фаннинг номи, аудитория ва мустақил машғулотлар ҳажми, жами юклама белгиланади; 3.Фаннинг мазмуни;

4. Назарий қисм (маъруза машғулотлари); 5.Амалий машғулотлар бўйича кўрсатма ва тавсиялар; 6. Мустақил таълим ва мустақил машғулотлар; 7.Фанни ўқитиш натижалари ва шаклланадиган компетенциялар; 8. Кредитларни тўплаш тартиби; 9. Талабалар рейтингини белгилаш тартиби; 10.Асосий ва қўшимча адабиётлар ҳамда ахборот манбалари; 11. Тузувчилар ва тақризчиларнинг исми-шарифлари, илмий даражаси ва унвонлари, ОТМ кенгашининг баёни рақами.

ФАНЛАР КАТАЛОГИ Т/р Фаннинг коди* Фаннинг номи Фаннинг қисқа тавсифи Кредит миқдори Семестр Профессор-ўқитувчилар: Ф.И.Ш., илмий унвони ва даражаси Мажбурий фанлар 1. ФВ14 Фалсафа Фан табиат жамият ва инсон тафаккури умумтараққиёт қонунларини ўрганади. 4 2 Проф., А.Абдуллаев Доц., И.Комилов Ўқ., М.Сатторов Танлов фанлари 1.

Фаннинг малакавий коди МАN B 1 28 2Фан номи M atematik AN aliz Таълим шакли ва тури B – бакалавр кундузги, K – кечки, S – сиртқи Босқич (курс) Ўқув фанининг кредит миқдори Давом этадиган фанларнинг т/р

01 Кредит – бу таълимнинг ўлчов бирлигидир. 1 Кредит хафтасига 30 соат ўқув юкламасига тенг. 1 семестр - 30 кредит . 1 ўқув йили - 60 кредит .

Tанлов фанларМажбурий фанлар 50 %60% 40% Ўқув юкламаси Талабанинг умумий юкламаси аудитория ва мустақил таълим юкламаларидан иборат. Кредит тизимида энг аввало талабанинг мустақил ишига жиддий эътибор қаратиш лозим.

ТАЛАБАНИНГ ЎҚУВ-УСЛУБИЙ МАЖМУАСИ Талабанинг шахсий ўқув режаси (ШЎР); Танлов фанлари каталоги (ТФК); Ишчи ўқув дастурлари (Syllabus); ТМИ, жумладан ЎРТМИ бўйича услубий кўрсатмалар; ; Назоратлар учун тест топшириқлари; А малиёт учун материаллар.0C 73 0C 73 0C 78 0C 73 5B 21 0C 6D 0C 6E 52

ТАЛАБАНИНГ АХБОРОТ ПАКЕТИ ОТМ тўғрисида маълумот; Ўқитиладиган таълим дастурлари тўғрисида маълумот; Умумий маълумотлар.

ТАЛАБАНИНГ АХБОРОТ ПАКЕТИ i Олий таълим муассасасининг номи ва манзили; i Олий таълим муассасининг тавсифи (тарихи, аккредитациядан ўтганлиги, факультетлари ва бошқалар); Олий таълим муассасаси раҳбарияти тўғрисида маълумотлар; Ўқув жараёни жадвали; ОТМда амалга ошириладиган дастурлар рўйхати; Олий таълим муассасасига ўқишга қабул қилиш талаблари, иш юритиш тиллари ва рўйхатдан ўтиш тартиби; ii i i i Ички тартиб қоидалар, ОТМдаги ( ECTS) координатори ва бошқалар.

Талабаларга қоидалар! Амалий ишлар ; Имтиҳон ; Лаборатория ишлари ; Л о й и ҳ а л а р Мустақил ишлар ҳ.к. 90-100% - 5 баҳо 70-89% - 4 баҳо 60-69% - 3 баҳо 0-59% - 2 баҳо Оралиқ 50% Якуний 50%

TA’LIM TO‘G‘RISIDA O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING QONUNI Qonunchilik palatasi tomonidan 2020-yil 19-mayda qabul qilingan Senat tomonidan 2020-yil 7-avgustda ma’qullangan Qonun 11 bob, 75 moddadan iborat 1-modda. Ushbu Qonunning maqsadi. Ushbu Qonunning maqsadi ta’lim sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat. 35

4-modda. Ta’lim sohasidagi asosiy prinsiplar Ta’lim sohasidagi asosiy prinsiplar quyidagilardan iborat: • ta’lim ustuvorligining tan olinishi; • ta’lim olish shaklini tanlash erkinligi; • ta’lim sohasida kamsitishlarga yo‘l qo‘yilmasligi; • ta’lim olishga doir teng imkoniyatlarning ta’minlanishi; • ta’lim va tarbiyaga milliy hamda umuminsoniy qadriyatlarning singdirilganligi; • ta’lim va tarbiyaning insonparvarlik, demokratik xususiyati; • ta’limning uzluksizligi va izchilligi; • o‘n bir yillik ta’limning hamda olti yoshdan yetti yoshgacha bo‘lgan bolalarni bir yil davomida umumiy o‘rta ta’limga tayyorlashning majburiyligi; 36

• davlat ta’lim standartlari va davlat ta’lim talablari doirasida ta’lim olishning hamma uchun ochiqligi; • o‘quv dasturlarini tanlashga doir yondashuvning yagonaligi va tabaqalashtirilganligi; • insonning butun hayoti davomida ta’lim olishi; • jamiyatda pedagoglarni ijtimoiy himoya qilishning kafolatlanganligi; • ta’lim tizimining dunyoviy xususiyatga egaligi; • bilimlilik, qobiliyatlilik va iste’dodning rag‘batlantirilishi; • ta’lim tizimida davlat va jamoat boshqaruvining uyg‘unligi; • ta’lim faoliyati sohasidagi ochiqlik va shaffoflik. 37

7-modda. Ta’lim turlari Ta’lim turlari quyidagilardan iborat: • maktabgacha ta’lim va tarbiya; • umumiy o‘rta va o‘rta maxsus ta’lim; • professional ta’lim; • oliy ta’lim; • oliy ta’limdan keyingi ta’lim; • kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish; • maktabdan tashqari ta’lim. 38

11-modda. Oliy ta’lim Oliy ta’lim bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklari bo‘yicha yuqori malakali kadrlar tayyorlanishini ta’minlaydi. Oliy ma’lumotli kadrlarni tayyorlash oliy ta’lim tashkilotlarida (universitetlar, akademiyalar, institutlar, oliy maktablar) amalga oshiriladi. Umumiy o‘rta (o‘n bir yillik ta’lim), o‘rta maxsus (to‘qqiz yillik tayanch o‘rta va ikki yillik o‘rta maxsus ta’lim), boshlang‘ich professional ta’lim (to‘qqiz yillik tayanch o‘rta va ikki yillik boshlang‘ich professional ta’lim) olgan shaxslar, shuningdek ushbu Qonun kuchga kirguniga qadar o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi (to‘qqiz yillik umumiy o‘rta va uch yillik o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi) olgan shaxslar oliy ma’lumot olish huquqiga ega. Oliy ta’lim ikki bosqichga — bakalavriat va magistratura bosqichiga ega. Bakalavriat oliy ta’lim yo‘nalishlaridan biri bo‘yicha chuqurlashtirilgan bilim, malaka va ko‘nikmalar beradigan, o‘qish davomiyligi kamida uch yil bo‘lgan tayanch oliy ta’limdir. 39

O'xshashlar

Turkiya ta’lim tizimi

Fransiyada ta’lim tizimi

Italiya ta’lim tizimi

Ta’lim tizimi haqida

Kanada ta’lim tizimi